Birim Sistemleri-Metrik Sistem-Birimlerin Kullanımı

Birim sistemleri-Metrik sistem-Birimlerin kullanımı



Nesnelerin niceliğini ölçmek, insanlar için her zaman gerekli olmuştur Alışveriş sırasında satın alınan yiyeceklerin, giyeceklerin ölçümlerinden,, bir uzay aracı parçalarının duyarlı çizimine kadar çeşitli nesneler, ölçüm gerektirir Alıcı İle satım, çizimci ile yapımcı arasındaki anlaşma, ancak niceliğin (örneğin, uzunluk ya da genişlik) aynı türden bir standart la karşılaştırılmasıyla sağlanmıştır ''
Standart niceliğe, birim denir Nesnelerin nicelikleri bu birimin katlanyla, Ölçülür Tarihsel süreç içinde gerekli oldukça, yent birimler belirlenmiştir, uzunluk, kütle ve sıvı hacmi, ticari alanda her zaman büyük önem taşımıştır
BOYUT analizinden yararlanarak, herhangi bir mekanik birimi, üç ya da daha az mekanik birimin birleşimi olarak ele almak olanaklıdır Örneğin hacim, uzunluk ve kütle cinsinden ölçülebîHr Bu da; «litre

Metrik sistem:

Metrik sistem, ilk kez, Fransa'da Devrim'den sonra kullanıldı Günümüzde uluslararası sistemde sağlıklı Ölçümler için üç birim temel alınmıştır: Metre (uzunluk birimi), gram (kütle birimi) ve saniye (zaman birimi) Öteki bütün birimler, bunlardan türetilmiştir Küçük ya da büyük nicelikler, birimlerin adlarına eklenen Önekler yardımıyla belirtilir: Örneğin kilogram, bin gram demektir; santi
metre, metrenin yüzde biri anlamına gelir Geçmişte, zamanı da aynı biçimde (ondalık birimlerle) belirtmek için çalışmalar yapılmış: ama çok karmaşık olduğundan, bu çabadan vazgeçilmiştir

Metrik sistem iki biçimde kullanılmıştır XIX yüzyılda bilim adamları, ölçümlerini santimetre, gram ve saniye cinsinden yapmışlardı Buna, CGS sistemi denildi Ancak, hem bunlar, hem de bunlardan türetilen birimler, gündelik kullanımlar açısından çok küçük birimlerdir Bu nedenle bugün CGS sistemi yerine, MKS sistemi kullanılmaktadır Bu sistemin temel birimleri metre, kilogram ve saniye'dir Elektriğe ilişkin ölçümler için ayrı bir birim gerekmektedir Elektrik akımı birimi olarak, bilindiği gibi, amper kullanılmaktadır Benzer biçimde, SICAKLIK birimi için de kelvin seçilmiştir Işık yoğunluğu birimi olarak mum, maddenin bir parçasındaki mikroskopik taneciklerin (ATOM'lar gibi) sayısını veren birim olarak mol kullanılmıştır Bu yedi birim, Uluslararası Birim Sistemi (SI) için, temel birimler olarak alın
mıştır Tüm ölçümler bunlardan kaynaklanarak gerçekleştirilir
SI sisteminde, türetilen birimlere türlü adlar ve simgeler verilmiştir; örneğin, güç için watt; elektrik gerilimi için volt gibi Ancak bunlar, aslında, temel birimlerin yalnızca değişik gösterilme biçimleridir
Örneğin watt, kg x m2/san3'e, volt ise watt/amper'e verilen addır

Birimlerin kullanımı:

Temel birimler belirlenirken, bunların kolay elde edilebilir ve değişmez olmasına önem vermek gerekir Herhangi bir zarar görmemeleri için, standart nicelikler güvenilir yerlerde saklanır Uzunluk birimi, metal bir çubuk üstüne çizilmiş iki çizgi arasındaki aralıktır Kütle birimi de bir metal bloktan oluşur İkincil standartlar, bu birincil standartlar ölçü alınarak türetilebilir ve başka yerlere taşınırlar Bugün tüm uluslar, Paris yakınlarında, Sevres'de korunan standart kilogram ve standart metrenin kopyalarını kullanmaktadır Böylece yapılan ölçümler, standart birimin kopyalarından, hattâ kopyalarının kopyalarından gerçekleştirilmektedir Günümüzde, standart birimi, maddenin atomsal özellikleriyle belirlemek yeğ tutulmaktadır Çünkü bunlar, herhangi bir standartlar laboratuvarında istenildiği zaman elde edilebilir Hâlâ fiziksel bir standarta dayanarak tanımlanan tek temel birim, kilogram dır ve bir ikincil standart kilogram, Sevres' deki Uluslararası Kilogram'dan bin milyonda bir hassaslıkla elde edilebilir

Çok eski yıllarda, Doğu Akdeniz ülkelerinde uzunluk birimi olarak cübit kullanılırdı Cubit, dirsekten parmak uçlarına kadar olan yaklaşık 457 mm'İlk bir uzunluktu Eski Yunanlılar, parmak «uzunluğunu uzunluk birimi olarak kullanmışlardı İngilizlerin kullandığı «yarda Ancak, kolaylık sağlama amacıyla bu uzunluk, bir metal çubuk üzerine işaretlendi Bu işaret sonradan standart metre olarak Kabul edildi Çubuk uzunluğunun, sıcaklıkla değişmesi, sıcaklığın dikkatle denetlenmesini gerektirir: Bu nedenle, yakın zamanda metre, kripton gazının yaydığı belli bir tayf çizgisinin dalgaboyunurr katları cinsinden, tammîandı

Saniye, geleneksel olarak ortalama gSİafy gününün 86 400'de biri olarak tanımlanır:
Oysa, ATOM SAATİ'nin gelişmesiyle, zamanı, dünyanın dönüşünden daha duyarlı bir ölçüyle belirlemek olanaklı duruma gelmiştir Atom saatlerinde zaman biriminin tanımı, sezyum atomlarının titreşimleri cinsinden, yapılmaktadır (Bk ZAMAN)
Bir amperlik akım, akım taşıyan başka bir tel üstüne, bu akımın uyguladığı ELEKTROMAGNETİK kuvvetle tanımlanabilir <Kelvin «Mol


whitworth ölçü sisteminden çok daha kullanışlı ve pratik olan metrik sistem sanayide ölçülendirme devrimi olarakta anılır ingiliz ölçü sisteminden global ölçü sistemine geçişte gerçek bir yaratımdır

''1 pus:2540 mm dir -8- diş° 55 derecedir