Atatürkün Kökeni (Atatürk'ün Kökeni Konya Yörüklerinden)

Konya benim dedelerimin öz vatanıdır Onlar, Rumeli’ye Konya’dan göçmüşlerdir
MKEMAL ATATÜRK

Babası bir gümrük memuru olan Ali Rıza Efendi, annesi Zübeyde Hanım'dır Baba tarafından dedesi Hafız Ahmet Efendi XIV-XV yüzyıllarda Konya ve Aydın'dan Makedonya'ya yerleştirilmiş Kocacık Yörüklerindendir

Kocacık Yörükleri kimdir?

kayı boyunun bir kısmı hadime gitmişatatürk kısmı ise batıya Kayı Boyu, Moğol istilası ve Selçuklular’ın aşiretleri iskan politikası nedeniyle Horasan taraflarından Anadolu’ya, Anadolu’nun Batı kısmına doğru geldiler ya da getirildiler Kayı Boyu’nun Moğol istilasından dolayı kaçıp, diğer Türkmen boylarıyla birlikte Anadolu’ya göç ettiği ve Osmanlı devletinin Kayı boyu tarafından kurulduğunu vurgulayan tezin (tezlerin) bilimsel gerekçelere dayanmadığı iddia edilmektedir

HEMŞEHRİMİZ ATATÜRK

Kızıl Oğuz Yahut Kocacık Yörüğü Olarak Ali Rıza Efendi'nin Ailesi:

Atatürk'ün soyu ile ilgili emimizdeki en sağlam bilgiler öncelikle kendisinin, annesinin, kardeşi Makbule Hanım'ın anlattıklarıdır İkinci olarak kendisini ve ailesini tanıyan Hacı Mehmet SOMER gibi kimi çocukluk arkadaşlarının verdiği bilgilerdir Mustafa Kemal dahil aile fertlerinde kuvvetli bir “Yörük, Türkmen olma” bilinci vardır Makbule Hanım, EB ŞAPOLYO'nun sorduğu “babanız nerelidir?” sorusuna şu cevabı vermiştir: “Babam Ali Rıza Efendi yerli olarak Selaniklidir Kendileri Yörük sülalesindendir Annem her zaman Yörük olmakla iftihar ederdi Bir gün Atatürk'e ‘Yörük nedir? Diye sordum Ağabeyim de bana “Yürüyen Türkler” dedi” Yine ŞAPOLYO'nun Ruşen Eşref ÜNAYDIN'dan naklettiğine göre, “Atatürk çok kere benim atalarım Anadolu'dan Rumeliye gelmiş Yörük Türkmenlerindendir derlerdi”

Atatürk'ün baba soyu ile ilgili önemli bilgileri verenlerden birisi de M Kemal'in Selanik'te mahalle ve okul arkadaşı, eski Millet Vekillerinden Hacı Mehmet SOMER Bey'dir SOMER'e göre “Atatürk'ün ataları hakkında benim bildiğim şunlar: Atatürk'ün ataları Anadolu'dan gelerek Manastır Vilayeti'nin Debre-i Bala Sancağı'na bağlı Kocacık nahiyesine yerleşmişlerdir Bunları ben Selanik'in ihtiyarlarından duymuştum Kocacıklıların hepsi öz Türkçe konuşurlar İri yapılı adamlardır Bunların hepsi yörüktür Hayvancılıkla geçinirler, sürüleri vardır Bir kısmı da kerestecilik ederler Bunların kıyafetleri Anadolu Türklerine benzer Yaşayışları, hatta lehçeleri de aynıdır”

Yukarıda da değinildiği gibi, Atatürk'ün baba soyu, Konya/Karaman veya Aydın/Söke'den gelerek Manastır Vilayeti'nin Debre-i Bala Sancağı'na bağlı Kocacık'a yerleşti Aile sonradan Selanik'e göç etti Dedesi Ahmet ve dedesinin kardeşi Hafız Mehmet'in taşıdığı “kızıl” lakabı ve yerleştikleri nahiyenin adı olan ‘Kocacık'ın da gösterdiği üzere Mustafa Kemal'in baba tarafından soyu Anadolu'nunda Türkleşmesinde önemli roller oynayan “Kızıl-Oğuz” yahut “Kocacık Yörükleri, Türkmenleri”nden gelmektedir

Konyar Olarak Zübeyede Hanım'ın Ailesi:

Mustafa Kemal'in anne soyundan dedesi Sofu-zade Feyzullah Efendi'dir Selanik'e bir saat mesafede bulunan Langaza'da çiftlik sahibi idi Atatürk'ün ve Makbule Hanım'ın çocukluk anılarında bahsettiği çiftlik burasıdır Annesi Zübeyde Hanım, Feyzullah Efendi'nin üçüncü eşi Ayşe Hanım'dan tek kızı idi Atatürk'ün beş kardeşi için en uzun ömürlüsü olan Makbule Hanım (1885-1956) anne soyları hakkında “Annemden sık sık şunları dinlemişimdir” diyerek şu bilgileri vermektedir: “Bizim esas soyumuz Yörüktür Buralara Konya-Karaman çevrelerinden gelmişiz Büyükbabam Feyzullah Efendi'nin büyük amcası Konya'ya gitmiş, Mevlevi dergahına girmiş orada kalmış Yörüklüğü tutmuş olacak… “

Mustafa Kemal Atatürk'ün annesi Zübeyde Hanım'ın babası hakkında, Atatürk'ün babası Ali Rıza Efendi'yi ve babası Kızıl Hafız Ahmet Bey'i tanıyan ve doksan yaşında vefat eden Aydın Milletvekili Tahsin San Şu bilgileri vermiştir: “Atatürk'ün validesi Zübeyde Hanım, Sofu-zade ailesinden Feyzullah Ağa'nın kızıdır Bunlar Selanik'te doğmuşlardır Bu aile 130 sene evvel Sarıgöl'den Selanik'e gelmişlerdir Vodina Kazası'nın batısında Sarıgöl Nahiyesi'nde onaltı köyden ibaret olan bu nahiye ailesi, Makedonya ve Tesalya'nın fethinden sonra Konya civarı ahalisinden Osmanlı Hükümeti'nin sevk ve iskan ettirdiği Türkmenlerdendir Son zamanlara kadar beş asır müddet içinde hayat tarzlarını, kılık-kıyafetlerini değiştirmemişlerdi”

Eldeki mevcut bilgilere göre aile, 1466'larda Karaman'dan gelerek Vodina Sancağı'na bağlı Sarıgöl'e yerleşmiş; sonra Selanik yakınlarındaki Lankaza (Langaza)'ya göçmüş Zübeyde Hanım 1857'de burada dünyaya gelmiştir Atatürk'ün annesi Zübeyde Hanım'ın babası Sofu-zade Feyzullah Efendi üç defa evlenmiştir İsimlerini bilemediğimiz diğer iki eşi bir tarafa bırakılacak olursa, Zübeyde Hanımla birlikte Hasan Ağa ve Hüseyin Ağa, Feyzullah Efendi'nin üçüncü eşi Ayşe (Aişe) Hanım'dan dünyaya gelmişlerdir

KAYNAK: Hemşehrimiz Atatürk (Atatürk'ün Soyu, Ailesi ve Öğrenim Hayatı) Yrd Doç Dr Ali GÜLER, Karaman 2000 Adlı eserden alınmıştır