İç Anadolu Bölgesi'nde Yetişen Tarım Ürünleri Nelerdir

İç Anadolu Bölgesi-İç Anadolu Bölgesi Tarım Ürünleri-İç Anadolu Bölgesi Tarım Ürünleri Nelerdir





İç Anadolu Bölgesi, Anadolu'nun orta kısmında yer alan Türkiye'nin yedi coğrafi bölgesinden biridir Bu konumu sebebiyle bu bölgeye "Orta Anadolu" da denir İç Anadolu Bölgesi'nin yüz ölçümü 151000 km² olup bu alan Türkiye topraklarının %21'ini kaplar[1] Doğu Anadolu'dan sonra ikinci büyük bölgemizdir Güneydoğu Anadolu Bölgesi dışında diğer bölgelerin hepsiyle komşudur Aynı zamanda Türkiye'de "tahıl ambarı" olarak da anımsanır

İl merkezleri temel alındığında, İç Anadolu Bölgesi sınırları içinde yer alan 12 ili şunlardır:

Kayseri Kırıkkale Kırşehir Konya Nevşehir Niğde Yozgat Eskişehir Sivas Karaman Çankırı Ankara


Bölümleri

İç Anadolu Bölgesi Konya,Yukarı Sakarya,Orta Kızılırmak ve Yukarı Kızılırmak Bölümü Aşağı Ankara olmak üzere beş bölüme ayrılır:
Konya Bölümü

Konya Bölümü, İç Anadolu Bölgesi'nin güney ve güneybatı kısmını kapsar Konya Bölümü'nde düzlükler çok geniş yer kaplar, büyük bir kapalı havza şeklindedir Güneyden ve batıdan Toros Dağları ile çevrili olan, doğu ve kuzeydoğu kısmında Obruk ve Cihanbeyli platoları yer alan bölümün orta kısmında ülkemizin en büyük ovalarından Konya Ovası bulunmaktadır Bölümde yer alan Türkiye'nin en büyük ikinci gölü olan Tuz Gölü, Akşehir ve Eber Gölleri yer alır Türkiye'nin sofralık tuz ihtiyacının büyük bir kısmı, Tuz Gölü'nden karşılanmaktadır

Bölüm, İç Anadolu Bölgesi'nin en kurak ve nüfus yuğunluğu en az olan kısmıdır Bozkırların geniş yer kapladığı bölümde en çok küçükbaş hayvan beslenir Şeker, çimento, besin, dokuma , makina imalat, tarım aletleri fabrikaları ile cıva işletmeleri, bölümdeki başlıca endüstri kuruluşlarıdır
Yukarı Sakarya Bölümü

Bölgenin kuzeybatı kısmını meydana getirir Orta Kızılırmak boylarından İçbatı Anadolu'ya kadar uzanır Yer şekilleri daha engebeli, iklimi biraz daha nemlidir

Yıllık yağışlar 400 mm civarındadır İklim ve ulaşım koşullarının elverişli olması nedeniyle, bölgenin en yoğun nüfuslu bölümüdür Bölge nüfusunun yarıya yakını bu bölümdedir

Batı Anadolu'yu iç bölgelere bağlayan yolların geçtiği önemli bir yerdedir Bölümde Ankara ve Eskişehir illeri yer alır Bölümde Köroğlu, Sivrihisar, Elmadağ, Sündiken ve İdris Dağı yer alır Ankara yakınlarında Eymir ve Mogan gölleri vardır

Bölümde Karasal iklim görülür Kışları soğuk ve kar yağışlı, yazları ise sıcak ve kurak geçer Karın yerde kalma süresi ortalama 25-35 gündürBölümde yetiştirilen ürünler, şeker pancarı, arpa, buğday, baklagiller, sebze ve meyvedir Yeraltı zenginliği ise linyit ve bor mineralleridir Bölümde küçükbaş hayvancılık yaygın olarak yapılır Bölümün turizm değerleri, Çankaya Köşkü, Yunus Emre Türbesi, eski TBMM binaları, Anıtkabir, Atatürk Orman Çiftliği (AOÇ), Anadolu Medeniyetleri Müzesi, Etnoğrafya Müzesi,tarihi Beypazarı evleri ve Gordion'dur
Orta Kızılırmak Bölümü

İç Anadolu'nun, Çankırı'dan Toroslar'a kadar uzanan, içine Kızılırmak yayını alan kısmıdır Alan bakımından bölgenin en büyük bölümüdür Kuzey kesimi daha engebelidir Güney kesiminde plato ve ova düzlükleri yaygındır Ortada ise geniş Kızılırmak platosu bulunur Erciyes volkanik dağı bu bölümde yer alır

Tarım alanlarının oranı verimli volkanik topraklarla kaplı güney kesimden daha yüksektir İç Anadolu'da kırsal nüfus yoğunluğunun en fazla olduğu bölümdür Kayseri, Niğde, Nevşehir, Kırşehir, Yozgat ve Kırıkkale bölüm içinde yer alan illerdir

Bölüm İç Anadolu Bölgesi'nin orta kesiminde yer alır Güneyinde Hasan, Erciyes, Merlendiz sönmüş volkanlar bulunur Bölümde kuzey daha engebelidir Bölümde Bozok platosu geniş yer tutar Bu bölümde nüfus yoğundur Orta Kızılırmak Bölümünde karasal iklim etkilidir Yazlar sıcak ve kurak, kışlar ise soğuk ve kar yağışlıdır Genellikle bu bölüm bozkırlarla kaplıdır Kızılırmak bölümün en önemli akarsuyudur Bu bölümde Kayseri en büyük yerleşim birimidir Ayrıca bu bölümde halı, seker, meyve suyu, sucuk ve pastırma fabrikaları bulunur En önemli ekonomik gelir tarımdır Tiftik keçisi ve koyun besiciliği de yaygındır


Bu bölüm Kızılırmak'ın, Karadeniz Bölgesi ile Doğu Anadolu arasına sokulan yukarı çığırını kaplar İç Anadolu'nun en küçük, en engebeli bölümüdürOrtalama yükselti 1300-1650 metre arasındadır

Dağlarla kuşatılmış bir havza görünümündedir Engebeli olduğu için tarım alanlarının oranı daha düşüktür Nüfusu seyrek, kentleşme oranı düşüktür Bölgenin kışın en soğuk bölümü burasıdır Bölümde Sivas ili bulunmaktadır Bolumun en onemli sehri Sivas'tır

Bölge, yeryüzü şekilleri bakımından sade bir görünüme sahiptir Yer şekilleri çeşitlilik göstermez Engebeli araziler fazla olmadığı için, kara ve demiryolu ulaşımına oldukça elverişlidir Bölgenin çoğu yerinde genellikle 1000 m yükseltiye sahip düzlükler bulunur En alçak yerleri olan Sakarya ve Kızılırmak vadilerindeki yükselti 700 m civarındadır

Bölgenin güneyinde Kuzeydoğu-güneybatı doğrultusunda uzanan dağlar volkanik kökenli dir Başlıcaları; Hasandağı, Karacadağ, Karadağ, Erciyes Dağı ve Melendiz Dağları'dır Bölgedeki kıvrım dağları ise doğuda geniş bir alan kaplar En önemlileri, Ak dağlar, Hınzır Dağı, Tecer Dağı ve Yıldız Dağları'dır

Platolar en fazla bu bölgemizde yer alır Batıda Haymana ve Cihanbeyli, güneyde Obruk, doğuda da Bozok (Kızılırmak) plâtolarıyla, Ege Bölgesi sınırı boyunca Yazılıkaya (Bayat) ve Doğu Anadolu Bölgesi sınırı boyunca da Uzunyayla gibi platolara sahiptir Tuz Gölü çevresi Türkiye'nin en büyük kapalı havzasıdır

İç Anadolu'nun bazı ovaları oldukça geniştir Konya ovası, Türkiye'nin en büyük ovasıdır Eski bir göl tabanıdır Geniş ovalardan diğeri Tuz Gölü'nün güneyindeki Aksaray Ovası'dır Haymana platosunun batısındaki Yukarı Sakarya Ovası da geniş alan kaplar Küçük ovalar olan Eskişehir, Ankara, Kayseri ve Develi ovaları, platolar arasındaki çukurluklarda yer almaktadır

İç Anadalu Bölgesi'nin Orta Kızılırmak bölümü geniş çaplıdır Bu bölgedeki dağlar sönmüş yanar dağlardandır Kışın yağışlı yazın ise sıcaktır Doğal bitki örtüsü bozkırdır Buğday, arpa, ayçiçeği ve çavdar yetiştirilir

İç Anadolu Bölgesi'nin en önemli akarsuları Kızılırmak, Sakarya Nehri, Porsuk ve Delice çaylarıdır Bu bölge akarsuları kapalı havzada akan sel rejimli akarsulardır İlkbahar yağışlarıyla taşar, yazın kuruyacak hale gelir

İç Anadolu Bölgesi'nin güney kesimleri sularını denizlere gönderemez Bu nedenle kapalı havzalar geniş bir alan kaplar Kapalı havzaların geniş olanları, Konya Ovası, Tuz Gölü ve Akşehir - Eber gölleri çevresinde yer alır Seyfe Gölü, Sultan Sazlığı (Yaygölü) gibi küçük kapalı havzalar da bulunmaktadır İç Anadolu Bölgesi'nin büyük bir bölümü sularını Kızılırmak, Sakarya ve Yeşilırmak'ın kolu olan Çekerek suyu sayesinde Karadeniz'e gönderir Güneydoğusundaki Uzunyayla yöresi, sularını Seyhan'ın kolu olan Zamantı suyu sayesinde Akdeniz'e gönderir Sel rejimli akarsuların en fazla bulunduğu bölgedir

Bölgenin en büyük gölü Tuz Gölü'dür Bu göl buharlaşmanın etkisiyle yazın büyük ölçüde küçülmektedir Tuz Gölü, tektonik oluşumludur Derinliği fazla değildir Gölün alanı kışın ve ilkbaharda fazla alan kapladığı halde, yazın buharlaşma ve beslenme yetersizliğinden dolayı kapladığı alan azalır Tuz ihtiyacımızın %30'unu karşılar Diğer önemli gölleri ise Akşehir, Eber, Ilgın (Çavuşçu), Tuzla, Seyfe, Mogan ve gölleridir Sakarya nehri üzerinde ise Sarıyar ve Gökçekaya barajları bulunur

Bölgenin çevresi yüksek dağlarla çevrili olduğundan, denizlerin nemli ılıman havası bölgeye sokulamaz, bu nedenle bölgede, yazları sıcak ve kurak, kışları soğuk ve kar yağışlı karasal iklim hakimdir Bölgede, doğuya doğru gidildikçe yüksekliğin artmasına bağlı olarak karasallık derecesi artar ve kış sıcaklıkları çok düşük değerlere ulaşır

İç Anadolu, ülkemizin en az yağış alan bölgesidir Ortalama yağış 400 mm civarındadır Bölge, en fazla yağışı ilkbahar aylarında sağanak halinde alır En kurak mevsim yazdır Yazların kurak olması ve yaz kuraklığının erken başlaması sebze türü bitkiler üzerinde olumsuz etki yapar Bölgenin ve ülkemizin en az yağışlı yeri Tuz Gölü çevresidir (320 mm)

Yağışların azlığı bölgenin deniz etkisine kapalı olmasından kaynaklanmaktadır Denizden gelen nemli hava kütlesi, nemini, dağların denize bakan yamaçlarında yağış halinde bırakır İç Anadolu Bölgesi'ne doğru eserken artık kurudur

Bölgede görülen yağışlar konveksiyonel ve cephesel kökenlidir Kırkikindi adı da verilen konveksiyonel yağışlar İlkbaharda yaygındır

Bölgenin tabii bitki örtüsü bozkırdır Bozkır, ilkbahar yağmurlarıyla yeşeren, birkaç ay yeşil kalan, yaz sıcaklığı ile sararan ot topluluğudur

İç Anadolu Bölgesi ülkemiz ormanlarının %7 sini kaplayarak bölgeler arasında 6 sırada yer alır Ovaları şunlardır: Kayseri, Konya, Ereğli, Aksaray, Sakarya, Eskişehir, Ankara, Develi, Nevşehir, Kırşehir, Sivas En büyük ovası Konya Ovası'dır

Dağları:Karadağ,Karacadağ,Sünd iken,Türkmen,Ayaş,El madağ,İdris,Sivrihisar,Yıldız Dağları,Çamlıbel,Hınzır,Tahtal ı,Tecer Dağları ve Akdağlar,Erciyes,Melendiz ve Hasan Dağlarıdır Bölgenin en yüksek dağı Erciyes dağı'dır (3917 m) ve volkanik bir dağdır Platoları:Obruk,Cihanbeyli,Hay mana,Yazılıkaya,,Uzu nyayla,Bozok ve Kızılırmak platolarıdırAyrıca Türkiye'nin en çok plato olan bölgsi de bu bölgedir
Sanayi

* Sivas'ta: Lokomotif, besin, motor, çimento ve inşaat malzemeleri sanayii ile devlet demir yollarının tren, vagon imalatı yapan TÜDEMŞAŞ fabrikası vardır
* Ankara'da : Makine, uçak, savunma sanayii, elektrikli ev aletleri, elektronik, dokuma, gıda ve içki, tarım araçları, çimento, alçı ve mobilya sanayii,elektrik üretimi-kömür madeni,trona madeni üretimi ve soda külünün ihracatı
* Konya'da : Tarım araçları, besin, motor, çimento, süt ürünleri ve inşaat malzemeleri sanayi, EREĞLİ ŞEKER,Çumra Şeker Fabrikası ve Konya şeker fabrikası bulunmaktadır
* Kayseri'de : Halıcılık, mobilya, şeker fabrikası, yem, savunma sanayi, kimyasal ürünler, elektronik, beyaz eşya, cnc tezgah üretim sanayi, meyve suyu, pamuklu dokuma, pastırma ve sucuk üretim merkezleri gibi azami 1100 fabrika ile anadolunun üretim lokomotifi
* Kırıkkale'de : Orta Anadolu petrol rafinerisi, silah fabrikası, demir -çelik endüstrisi
* Eskişehir'de : Besin, yem, çimento endüstrisi
* Yozgat'ta : Çimento,linyit kömür madeni,Şeker fabrikası,besin,tekstil

İç Anadoluda Yetişen Tarım Ürünleri

* Tahıl (özellikle buğday,arpa, çavdar, yulaf)
* Şeker Pancarı
* Elma
* Armut
* Sebze (baklagiller – fasulye, nohut, mercimek, bakla)
* Ayçiçeği
* Badem
* Patates

İç Anadolu Bölgesi, Anadolu’nun orta kısmında yer alan Türkiye’nin yedi coğrafi bölgesinden biridir Bu konumu sebe*biyle bu bölgeye “Orta Anadolu” da denir İç Anadolu Bölgesi’nin yüz ölçümü 151000 km² olup bu alan Türkiye topraklarının %21′ini kaplar Doğu Anadolu’dan sonra ikinci büyük bölgemizdir Güneydoğu Anadolu Bölgesi dışında diğer bölgelerin hepsiyle komşudur Aynı zamanda Türkiye’de “tahıl ambarı” olarak da anımsanır

Tarım Ürünleri

Tahıllar : En önemli buğday ve arpa üretim alanı Konya Ovası’dır Burayı Ankara, Yozgat ve Kayseri takip eder

Baklagiller : Nohut, fasulye, yeşil mercimek gibi baklagillerin üretimi önemlidir Bu ürünler üretimde ilk sırayı alır Konya ve Yozgat mercimek üretiminde birinci sırada gelir

Patates : Üretiminde bölge ilk sırayı alır Niğde ve Nevşehir’de üretilir Buralardaki volkanik arazi patatesin büyümesi açısından çok elverişlidir

Şekerpancarı : Sulama yapılan yerlerde özellikle Konya, Eskişehir ve Aksaray’daki tarım alanlarının büyük bölümü şekerpancarına ayrılmıştır

Sebze : Sulamanın yaygın olmayışı sebze tarımını olumsuz etkilemiştir Sulanabilen yerlerdeki sebze üretimi yetersiz kalmaktadır

Meyve : Volkanik alanlarda bağcılık gelişmiştir Kayısı gibi meyve üretimi yaygındır