Sakarya Yemekleri |
11-29-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Sakarya YemekleriÜlkemizin birçok yerinde olduğu gibi, Türk Kültürü açısından Sakarya mutfağındaki zenginlik; Orta Asya’dan, Balkanlardan, Kafkaslardan taşınan ve Anadolu topraklarında buluşan ürünlerin çeşitliliği ile uzun bir tarihsel süreç boyunca birbirinden farklı birçok kültürle yaşanan etkileşim sonucunda ortaya çıkmıştır Geliştirilen yeni tatlar, yöre mutfak kültürünün bugüne gelmesini sağlamıştır Genel olarak tahıl, çeşitli sebze ve bir miktar etle, sulu olarak hazırlanan yemek türleri, çorbalar, zeytinyağlılar ve hamur işleri ve kendiliğinden yetişen otlarla hazırlanan yemeklerden oluşan Sakarya Mutfağı; pekmez, yoğurt, bulgur vb gibi kendine özgü sağlıklı yiyecek türlerini de ortaya çıkarmıştır Yörede alt kültür grupları arasında farklı lezzetleri barındıran yeme-içme biçimleri, özel gün, kutlama, ve törenlere ayrı bir anlam ya da kutsallık taşımaktadır Sakarya mutfağı, çeşit zenginliği ve damak tadına uygunluk yönünden olduğu kadar birçok yemek ve yiyecek türü ile sağlıklı ve dengeli beslenmeye kaynaklık edebilecek örnekleri barındırmaktadır SAKARYA İLİ YÖRESEL YEMEKLERİ SAKARYA’DA YAŞAYAN MANAV VE MUHACİRLERE AİT YEMEKLER 1 Un Çorbası 2 Sütlü Çorba 3 Sütlü Umaç Çorbası 4 Sütsüz Umaç Çorbası 5 Kesme Çorba 6 Dımbıl Çorbası 7 Tarhana Çorbası 8 Ulanbüyüden Çorbası 9 Garagöz Fasülleli Dımbıl Çorbası 10 Ayran Çorbası 11 Tarna Çorbası 12 Un Çalma Çorbası 13 Bulgur Çorbası 14 Erişli Çorbası 15 Bayram çorbası 16 Tatlı tarhana (Süt ile yapılıyor) 17 Dartılı Keşkek 18 Hindi Dolması 19 Kartalaç Yemeği 20 Yoğurtlu Pazına 21 Hodan (Kaldırek) 22 Hodan Dolması 23 Kazayağı Mancarı 24 Kabak Çiçeği Dolması 25 Efelek-Ebegümeci Yemeği 26 Ebegümeci Yahnisi 27 Efelek Yahnisi 28 Biryan 29 Karagöz (Bostan) Mancarı 30 Turp Mancarı 31 Gazicak Mancarı 32 Toka Mancarı 33 Sirken Mancarı 34 Kedi Burun 35 Sütliyen 36 Kök Mantarı 37 Til Til Mantarı 38 Kavak Mantarı 39 Fındık Mantarı 40 Garagulak Mantarı 41 Gelin Mantarı 42 Keçi Sakalı 43 Döbelen Mantarı Yemeği 44 Dılbıran Mantarı 45 Sütlük Mantarı 46 Mantar Kavurması 47 Yoğurt 48 Tuzlama 49 Şekerleme 50 Semiz Otu Salatası 51 Kara Mancarı Salatası 52 Su Mancarı Salatası 53 Turp Mancarı Salatası 54 Kızılcık Turşusu 55 Döngel Turşusu 56 Ekşimikli (Çökelek) 57 Turşu Ayranlı Turşu 58 Yağlı Turşu 59 Kuru Börek 60 Yuka 61 Düdük Makarna 62 Haşlama 63 Kırtıl 64 Helle Melle 65 Bazlama 66 Kazayağı Mancarı Pidesi 67 Su Mancarı Pidesi 68 Cevizli Lokum 69 Kazayağı Mancarı Böreği (Katleme) 70 Arnavut Böreği 71 Nazlı 72 Boşnak Böreği 73 Gözleme 74 Gaygana 75 Bazlama 76 Çizleme 77 Kıymalı Çizleme 78 Mantı (Kesme) 79 Gulak (Kıymalı ve Ekşimikli) 80 Malay (Sütlü ve Dartılı) 81 Kori (Ev makarnası) 82 Peçeli (Ayranlı börek) 83 Filiya ( Kaynatılmış suya konularak pişiriliyor) 84 Kaçamak 85 Nohutlu Ekmek 86 Cevizli börek 87 Petla (Bazlama) 88 Süt Kapama 89 Fasulyeli Börek (Kuru Fasulye) 90 Pırasalı Börek 91 Soğanlı Börek 92 Akciğerli Börek 93 Mayalı Börek 94 Laknur (Isırganlı Börek) 95 Üre 96 Uhut 97 Kuru Börek Tatlısı 98 Kurtcağız Tatlısı 99 Kabak Kıvırma 100 Gıvırma 101 Yuka Böreği 102 Höşmelim 103 Gara Helva Tatlısı 104 Gullu Gabak Tatlısı 105 Gaplı Gabak Tatlısı 106 Toplu Gabak Tatlısı 107 Pirinçli Gabak Tatlısı 108 Sütlü Gabak Tatlısı 109 Cevizli Gabak Tatlısı 110 Fındıklı Gabak Tatlısı 111 Büzme Börek Tatlısı 112 Gara Börek Tatlısı 113 Sütlü Üzüm Tatlısı 114 Un Helvası Tatlısı 115 Keten Helva SAKARYA’DA YAŞAYAN ABHAZLARA AİT YEMEKLER 1 Un Çorbası 2 Yoğurt Çorbası 3 Çüven Ekmeği 4 Ceviz Yağı 5 Abhaza Usulü Ceviz Yağı 6 Acıka 7 Darı Çorbası (Nertuhcise) 8 Pirinç Çorbası 9 Peynirli Pasta (Açamuka) 10 Abhaz Tatlısı 11 Darı Pilavı 12 Abhaz Tavuğu 13 Abhaz Usulü Cevizli Sosla Hazırlanan Piliç 14 Kara Lahana Sızbalı (Ahulçapa) 15 Turp Sızbalı (Asısa Çapa) 16 Şalgam Salatası 17 Şalgam Yemeği 18 Abhaz Usulü Kızılcıklı Barbunya Püresi 19 Abhaz Peyniri 20 Peynir Yapımı 21 Peynir Yemeği 22 Aşıc 23 Peynirli Börek 24 Soğan Yemeği 25 Isırgan Otu 26 Kara Lahana (Ahul Eysarçaça) 27 Kaz Ayağı (Ankundur) 28 Taze Fasulye 29 Kabak Yemeği / Kapçı 30 Haşlama Et Ajuhta 31 Kapara 32 Abhaz Usulü Ceviz Yağı 33 Abhaz Usulü Sarımsak Ve Domates Salatası SAKARYA’DA YAŞAYAN ÇERKEZLERE AİT YEMEKLER 1 Mısır Çorbası – Natıfıps 2 Un Çorbası – Aguvestır 3 Bulgur Çorbası 4 Dövme Darı Çorbası 5 Hantıkoleps / Hantgups 6 Çerkes Çorbası 7 Çerkes Çorbası 8 Ekmek / Haluğ 9 Mısır Ekmeği 10 Mısır Pastası 11 Darı Pastası 12 İrmik Pastası 13 Kosi Paste 14 Mayalı Ekmek / Haluğ Tegiğa 15 Mayasız Ekmek / Mukumipş 16 Biber Tuzu 17 Hacığaps 18 Mısır Çorbası – Natıfıps 19 Mayalı Saç Ekmeği 20 Mercimek Çorbası – Lahse 21 Ev Ekmeği 22 Hingel 23 Yufka Pilavı 24 Çerkes Pilavı 25 Çerkes Tavuğu / Epışıps 26 Cevizli Çerkes Tavuğu 27 Pirinçli Epışıps Şıpsı 28 Pışıps Şıpsı 29 Yumurtalı Şıpsı 30 Çerkes Tavuğu 31 Fırında Bal Kabağı 32 Gomıl-Gumilej 33 Kabışıps-Kabığın-Kabıpsı 34 Mısır Çorbası (Aşure) 35 Sütlaç 36 Nişasta Helvası 37 Halıbj 38 Şeker Kamışı Pekmezi 39 Bal Kabağı Reçeli 40 Şeker Pancarı Pekmezi 41 Nişasta 42 Hamur Mayası 43 Biber Tuzu (Şıbjıy Suğ) 44 Cevizli Biber (De Şuğ) 45 Çerkes Turşusu 46 Diken Ucu Salatası (Kasıke) 47 Kaz Ayağı Salatası (Goşeğın) 48 Lahana Salatası (Ğıntur) 49 Taze Fasulye Salatası 50 Yer Elması Turşusu 51 Kırmızı Pancar Salatası 52 Taze Fasulye Salatası 53 Çerkes Salatası 54 Ezme Fasulye/Fasulye Ezmesi (Geşivute/Geşiğın) 55 Bal Kabağı Yemeği 56 Mancar 57 Gelincik Oturtması 58 Tavada Yumurta Kekejabh 59 Çerkes Peyniri (Adıghe Hoy) 60 Çiğ Sütten Tereyağı (Şapsenoth) 61 Hoyaje 62 Kudusuv 63 Kolay Ekşimik 64 Kolay Kudusuv 65 Yağsız Ekşimik 66 De****z 67 ****z 68 Fiyonk Mantı (Thaçtakme) 69 Hak Haluj 70 Puf Böreği / Değerje – Açac 71 Thurje / Şelame / Halıbe 72 Vut Guth 73 Harıp 74 Haluvpaç / Haluv Zetevşıpık 75 Seku / Suqu 76 Böbrek Ezmesi 77 Kuru Et – İsli Et / Lığeğuğ 78 Lepsı 79 Lılıbj / Tlıbj SAKARYA’DA YAŞAYAN HEMŞİNLİLERE AİT YEMEKLER 1 Mısır Ekmeği 2 Etli Lahana Dolması 3 Turşu Kavurma 4 Pazı Tavası 5 Kara Lahana Haşlaması 6 Muhlama SAKARYA’DA YAŞAYAN GÜRCÜLERE AİT YEMEKLER 1 Fındıklı Pırasalı Barbunya 2 Erik/Nar Ekşili Yağda Yumurta (Mjane Qliavi Erbo Kvercxi) 3 Unlu Fındıklı Fasulye (Favili Qanci Lobio) 4 Küllü Mısır 5 Ezme Fasulye 6 Fındıklı Kara Lahana EZME FASULYE MALZEMELER 2 su bardağı barbunya fasulye 6 su bardağı sıcak su 1 orta boy kuru soğan 2 yemek kaşığı sıvıyağ 3 yemek kaşığı tereyağı 1 tatlı kaşığı domates salçası 1 tatlı kaşığı biber salçası Yeteri kadar tuz 4 diş sarımsak 1 adet kırmızı acı biber 1 yemek kaşığı kişniş 1/2 tatlı kaşığı karabiber 1/2 tatlı kaşığı kırmızı toz biber YAPILIŞI: Kuru barbunya fasulyesini yıkayıp, bir ge ce suda bekletin, haşlayın ve süzün ince kıydığınız soğanı sıvıyağda kavurun içine biber ve domates salça sı koyun Bu karışımı fasulyenin içine koyun Bu karışıma tuz, dövülmüş sarımsak ve 6 su bardağı sıcak su ilave edin Az gelirse bir miktar daha sıcak su ilave edebilirsiniz Fasulyeleri kaynarken tahta kaşıkla ezerek püre haline getirin İçine bir adet acı biber atın Ateşten indirileceğine yakın çekilmiş kişniş ve karabirberi atın Üzerine toz biber ilave edilmiş kızgın yağ gezdirin Ezme fasulyeniz servise hazırdır |
|