Öss'de Çıkmış Biyoloji Soruları (1997-2009) Arası

ÖSS'de Çıkmış Biyoloji Soruları (1997-2009) Arası
1997
1 Birim molekülleri ( monomerleri ) geçirebilen bir bağırsak zarı içine su, glikoz, protein, nişasta ve amino asit koyulup bağlanmış ve izotonik tuz çözeltisi içinde bir süre bekletilmiştir
Bu sürenin sonunda;
I glikoz
II protein
III nişasta
IV amino asit
V çözünmüş tuz
moleküllerinden bulunduğu ortamdan diğerine difüzyonla geçebilenler aşağıdakilerden hangisinde birlikte verilmiştir?

A ) I, II ve III
B ) I, III ve V
C ) I, IV ve V
D ) II, III ve V
E ) II, IV ve V

2 Bir küf mantarı glikoz, tuz ve vitamin içeren agarlı normal besi ortamında gelişip çoğalabilmektedir Bundan anlaşıldığına göre, mantar genlerinin kontrolünde bu besinlerden yirmi çeşit amino asidi ve bu amino asitlerden proteinlerini sentezleyebilmektedir Bu mantarın, sporla çoğalma sırasında, sporları X ışınlarına tutulduktan sonra, normal besi ortamında gelişip çoğalmadığı, ortama ayrıca amino asitler hazır olarak ilave edildikten sonra ise çoğalıp gelişebildiği görülmüştür
Buna göre, aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?

A ) Bu mantarın normalde glikoz sentezi yapan genleri yoktur
B ) Bu mantar çoğalabilmek için, besi ort***** ort***** konulan proteinleri de doğrudan kullanabilir
C ) Bu mantar katalizör olarak kullanacağı vitamini hazır alır
D ) Normal besi ortamındaki tuzların bir kısmı azotludur
E ) Sporları X ışınına tutulduğunda, mantarın protein sentezinde sorumlu genleri zedelenmemiştir

3 Bitkiler genel olarak uygun ışık şiddetinde ve ortalama 330 C de yoğun biçimde fotosentez yapıp en fazla miktarda oksijen ve glikoz üretebilmektedir
Buna göre, ılıman bölgede yaşayan ve yaprak döken bitkilerin, aşağıdaki dönemlerin hangisinde dışarıdan aldıkları oksijen miktarı en fazladır?

A ) Kışın, gündüz
B ) Sonbaharda, gündüz
C ) Kışın, gece
D ) Yazın, gece
E ) Yazın, gündüz

4 Canlılar, akrabalıklarına göre sınıflandırılırken, aralarında sistematik özellikler bakımından en çok benzerlik olandan başlayarak daha az benzerlik olana doğru sıralama yapılır






Yukarıda tabloda K, G, F, L, M türlerinin, temel 10 sistematik özellikten hangilerini taşıdıkları ”+” işaretiyle gösterilmiştir Buna göre; K’ye en yakın türler aşağıdakilerin hangisinde birlikte verilmiştir?

A ) L ve M
B ) G ve L
C ) F ve M
D ) F ve L
E ) E ve G

5 Aşağıdaki grafik bir ekosistemde X, Y, Z türlerine ait böceklerin belirli sıcaklık aralarındaki populasyon büyüklüklerini göstermektedir






Bu grafikteki bilgilere dayanarak, aşağıdaki yargılardan hangisine doğrudan varılamaz?

A ) X ve Y türlerinin optimum sıcaklık değerleri birbirine yakındır
B ) Z türü, düşük sıcaklığa, Y türünden daha dayanıklıdır
C ) X türünün populasyon büyüklüğünün en az olmasının nedeni, gelişmeye diğerlerinden daha yüksek sıcaklıkta başlamasıdır
D ) Y ve Z türleri en yüksek populasyon büyüklüğüne farklı sıcaklıklarda ulaşırlar
E ) X türü, yüksek

6 Kapalı bir ekosistemde oksijen üretim miktarı t1 süresi sonunda azaldığı; aynı süre içinde besinlerini farklı yollarla elde eden canlı gruplarının birey sayılarında değişmeler olduğu gözlenmiştir
Bu değişmeleri gösteren aşağıdaki grafiklerden hangisi, ortamda oksijen üretim miktarındaki azalmanın nedenini açıklar?
www





7 Bir geyik populasyonu koşulların tümünün uygun olduğu bir ortamda bulunmaktadır Bir süre sonra geyiklerin insanlar tarafından avlanması nedeniyle populasyonun birey sayısı ve besinlerinin miktarında değişmeler görülmüştür Aşağıdaki I grafik geyiklerin aşırı avlanma dengeli avlanma ve av yasağı durumlarında populasyon büyüklüklerini, II grafik ise bu durumlara bağlı olarak besin miktarlarındaki değişmeleri göstermektedir
Buna göre farklı avlanma durumlarında geyiklerin bulundukları ortamda besin miktarlarındaki değişmeler gösteren eğrilerin numaraları aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?






8 İnsanların duyuların alınmasından sorumlu yapılarda, duyu reseptörleriyle ilgili olarak,
I Doğrudan dış çevreye açık olma
II Eşik şiddetindeki uyarılarla uyarılma
III Geniş bir yüzeye sahip olma
özelliklerinden hangileri ortaktır?

A ) Yalnız I
B ) Yalnız II
C ) Yalnız III
D ) I ve II
E ) II ve III

9 Canlılardaki bütün özelliklerin genlerle kontrol edildiği ve her genin belirli bir özellikten sorumlu olduğu bilinmektedir
Buna göre aşağıdakilerden hangisi “Kromozomlar birden fazla gen taşır ” hipotezine bir kanıt olabilir?

A ) Eşey hücrelerinde genelde türe özgü kromozom sayısının yarısı kadar kromozom bulunur
B ) Bir üzerindeki bir genin aleli ( eşi ) o , kromozomun homologunda ( eşinde ) yer alır
C ) Bazı canlılarda türe özgü sayıdan daha fazla kromozom bulunur
D ) Eşey kromozomlarında eşeysel özelliklerden başka özelliklerde taşınır
E ) Döllenme sonucu oluşan zigotta, alel ( eş ) genler bir araya gelir

10 Ananın 0, babanın AB kan grubundan olduğu bilinen bir ailede, isimleri Ayşe, Hasan, Fatma olan çocuklar vardır

Bu çocukların kan gruplarının fenotipleri;






durumlarının hangilerindeki gibi ise üçünün de öz kardeş oldukları söylenebilir?

A ) I ve III
B ) I ve V
C ) II ve III
D ) II ve IV
E ) III ve IV

Cevap Anahtarı: C, B, D, C, C, E, E, B, D, D

1999
1 "Bitkilerde nişastanın yıkımını sağlayan enzimler vardır" hipotezini doğrulamak için düzenlenen deneyde, bitki özütünün, aşağıdaki karışımlardan hangisinin bulunduğu tüpe konulması gerekir?

A) Nişasta ayıracı + Nişasta yıkan enzim
B) Nişasta yıkan enzim + Monosakkarit ayıracı
C) Nişasta + Monosakkarit ayıracı
D) Monosakkarit + Nişasta yıkan enzim
E) Monosakkarit + Monosakkarit ayıracı

2 Bitkilerde gerçekleşen solunum ve fotosentez olayları dikkate alındığında, aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Bitkiler gündüz O2 tüketir
B) Bitkiler hem gece hem gündüz CO2 üretir
C) Bitkiler gündüz CO2 kullanır
D) Bitkiler gündüz O2 kullanmaz
E) Bitkiler gece özümlemelerinde CO2 kullanmaz

3 Biri ışık geçiren, diğeri ışık geçirmeyen iki ayrı şişeye, aynı miktarda deniz suyu ve şişelerin her birine bitkisel özellikli bir tür planktondan eşit sayıda birey konulmuştur Şişelerin ağzı kapatılmış ve şişeler ışıklı bir ortamda, normal şartlar altında planktonun birkaç döl verebilmesine yeterli olan bir süre tutulmuştur

Bu sürenin sonunda, iki şişe arasında,
IPlanktonların birey sayısı
II Glikoz sayısı
III Deniz suyundaki O2 miktarı
IV Deniz suyundaki CO2 miktarı
niceliklerinden hangileri bakımından fark olması beklenir?

A) Yalnız I ve II
B) Yalnız II ve IV
C) Yalnız I - II - III
D) Yalnız I - III - IV
E) Hepsi

4 Fotosentez hızını etkileyen bir etken fotosentez için en yüksek değerin üzerine çıktığında ya da fotosentez için en düşük değerin altına düştüğünde fotosentez süreci durur Bu etken, fotosentez için en uygun değer olduğunda, fotosentez süresinin hızı en yüksektir

Aşağıdaki grafiklerde, bitkilerde fotosentez hızını etkileyen ışık şiddeti ve sıcaklığın bu değerleri, numaralarla gösterilmiştir




Buna göre, aşağıdakilerin hangisinde verilen değişme yönlerinin her ikisi de fotosentez hızının artmasına neden olur? (Işık şiddeti ve sıcaklığın, fotosentez hızına etkilerinin birbiriyle ilişkisi olmadığı varsayılacaktır)

Işık şiddetindeki Sıcaklıktaki
değişme yönü değişme yönü
A) 4ten 5e 1den 2ye
B) 1den 2ye 2den 3e
C) 2den 3e 3ten 2ye
D) 5ten 6ya 4ten 5e
E) 3ten 2ye 4ten 6ya

5 Hücrelerde gerçekleşen
I Bir molekül glikojenin CO2 ve H2O'ya yıkımı
II Bir molekül ATP'nin ADP'ye yıkımı
III Bir molekül glikozun etil alkol ve CO2'ye yıkımı
IV Bir molekül glikozun CO2 ve H2O yıkımı
olayları, aşağıdakilerden hangisinde en az enerji üretilenden en çok enerji üretilene doğru sıralanmıştır?

A) I - III - IV - II
B) I - IV - II - III
C) II - III - IV - I
D) III - I - II - IV
E) IV - II - III - I

6 DNA molekülünün yapısal özelliklerinden bazıları şunlardır:
I Dört farklı nükleotiti farklı miktarlarda bulundurması
II Nükleotitlerin zincirdeki konumları farklı olması
III Nükleotitlerin oluşturduğu zincirin uzunluğu
IV Nükleotitlerin çift sarmal biçimde konumlanması
V Nükleotitlerindeki bazların birbirine hidrojenle bağlanması
Bu özelliklerden hangileri, genlerin birbirlerinden farklı olmasını sağlar?

A) I ve II
B) III ve IV
C) IV ve V
D) I, II ve III
E) III, IV ve V

7 İnsanın normal gelişme ve çoğalma evrelerinde,
I Zigotun bölünmeye başlaması
II Yumurta hücresinin oluşumu
III Sperm hücresinin oluşumu
IV Gastrula (üç tabakalı embriyo) oluşumu
V Blastula (içi sıvı dolu top görünümlü embriyo) oluşumu
olaylarından hangilerinde mayoz bölünme gerçekleşir?

A) I ve II
B) II ve III
C) IV ve V
D) I, II ve III
E) I, IV ve V

8 Vitaminlerle ilgili bazı özellikler şunlardır:
I Bazılarının suda, bazılarının yağda çözünmesi
II Bazılarının heterotrof canlıların vücudunda depolanamaması
III Her vitaminin, yalnızca kendine özgü reaksiyonun gerçekleşmesinde rol alması
IV Heterorof canlılar tarafından doğrudan sentezlenememesi
Bu özelliklerden hangileri, heterotrof canlılarda, bir vitamin eksikliğiyle ortaya çıkan bozukluğun başka bir vitaminle giderilememesinin nedenidir?

A) Yalnız II
B) Yalnız III
C) I ve II
D) II ve IV
E) III ve IV

9 Penisilin ve tek bir bakteri türü ile normal besi ortamı içeren iki petri kabında, aşağıdaki şemada gösterilen deney yapılmıştır






Bu deney sonucu,
I Aynı türe ait bireyler farklı kalıtsal özellikler gösterir
II Aynı besini kullanan bireyler, besin açısından rekabete girer
III Ortamın yeni koşullarına uyabilen bireyler bu koşullarda yaşamaya devam eder
ifadelerinden hangileriyle açıklanabilir?

A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) I - III
D) II - III
E) I - II - III

10 İnsan kanında bulunan oldun alyuvarlar,
I Karbondioksit bağlama
II DNA sentezi yapma
III Antikor sentezleme
olaylarından hangilerini gerçekleştiremez?

A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) Yalnız III
D) I ve III
E) II ve III

11 Suda yaşayan bir canlı kolonisinin bazı özellikleri şunlardır:
I Birer çift kamçı taşıyan 16 hücreden oluşmuştur
II Hücrelerin işlevleri birbirlerinin aynıdır
III Hücreler, jelatinimsi bir kılıfla bir arada tutulmuştur
IV Hücreler, koloniden ayrıldıklarında da bir birey gibi canlılıklarını sürdürebilmektedir
Yukarıdaki özelliklerden hangileri, bu koloninin çok hücreli canlı olmadığının kanıtlarıdır?

A) I ve II
B) I ve IV
C) II ve III
D) II ve Iv
E) III ve IV

12 Aşağıdaki soyağacında, bir özelliği fenotipinde gösteren bireyler siyah renkle gösterilmiştir






Soyağacındaki bilgilere göre, bu özelliğin kalıtımı;
I X kromozomunda mutasyonla ortaya çıkan baskın bir genle
II Otozomal taşınan çekinik bir genle ()
III Y kromozomunda mutasyonla ortaya çıkan baskın bir genle
IV Otozomal taşınan çbaskın bir genle
V X kromozomunda çekinik bir genle
taşınma biçimlerinden hangileriyle gerçekleşir?

A) I ve II
B) II ve IV
C) I, II ve V
D) I, III ve IV
E) III, IV ve V

Cevap Anahtarı: C, D, A, E, C, D, B, A, B, C, E, D

2000
1






Bir populasyonun birey sayısı, yukarıdaki büyüme eğrisinde görüldüğü gibi, I zaman aralığında artmış, II zaman aralığında azalmıştır
Aşağıdakilerden hangisinde verilenler, birey sayısında iki zaman aralığında görülen bu değişmeleri doğrudan sağlayabilecek nedenler arasındadır?

I Zaman Aralığında II Zaman Aralığında
A) Avcı hayvan sayısının artması Populasyon dışına göçün azalması
B) Populasyon dışına göçün artması Avcı hayvan sayısının azalması
C) Doğum oranının artması Besin miktarının azalması
D) Avcı hayvan sayısının artması Hastalıkların azalması
E) Hastalıkların artması Besin miktarının azalması

2 Normal gelişme koşullarında bir bitkiye, çiçek tomurcukları açmadan önce, işaretli karbon taşıyan CO2 verilmiştir Bitki izlendiğinde, daha sonra oluşan tohumun besin deposunda işaretli karbon taşıyan yağ molekülü bulunmuştur
Tohumda bu birikime ulaşılıncaya kadar bitkide gerçekleşen,
I Tohuma glikozun ulaşması
II Yumurtanın döllenmesi
III Tohumda gliserolün Özümlenmesi
IV Çiçek tozlarının olgunlaşması
olaylarından ortaya çıkış sırası aşağıdakilerin hangisidir?

A) II, I, III ve IV
B) II, IV, III ve I
C) III, I, IV ve II
D) IV, II, I ve III
E) IV, II, III ve I

3 Şekil - I deki genç bitki fidesi, ışığın sadece belirli bir yönden gelmesini sağlayan ve yerçekimi kuvvetinin yönünü değiştiren bir düzeneğe konarak büyümeye bırakıldığında, şekil II deki yönelmeyi göstermiştir





Bu yönelmeyi sağlayan düzenekteki ışığın geliş yönü ve yerçekimi kuvveti yönü aşağıdakilerin hangisinde gösterildiği gibidir? (Işığın gövdeye, yerçekimi kuvvetinin de köke pozitif yönelme sağladığı kabul edilecektir)

A) B) C) D) E)











4 Aşağıdaki şemada, oksijenli solunumda gerçekleşen olaylardan biri olan, mitokondrilerde elektronların aktarılması gösterilmiştir






Bu şemadaki bilgilere göre, aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Elektron tutucuları, her seferinde gelen elektronu bir sonrakine aktarıp indirgenmiş olarak kalır
B) Elektron tutucuları arasındaki elektron aktarımlarında kaybedilen elektron enerjisi ATP'de depolanır
C) Elektronların kaynağı, krebs devrinde, besin maddesinden ayrılan hidrojenlerdir
D) Oksijen, en düşük enerjili elektronları alarak indirgenir
E) Bu olay gerçekleşirken besin ve oksijen tüketilir

5 Bir geni oluşturan DNA molekülünün fosfat sayısının saptanmasıyla, gende bulunan,
I Organik baz sayısı
II Nükleotit çeşitlerinin sayısı
III Nükleotit sayısı
IV Deoksiriboz molekül sayısı
bilgilerinden hangilerine erişebilir?

A) Yalnız II
B) Yalnız IV
C) I ve II
D) I, II ve III
E) I, III ve IV

6 Embriyonal gelişmeleri için uygun çevre sıcaklığı 20-30 °C olan bir çekirge populasyonunda, sıcaklık ile gen ve enzim kontrolünde olan türe özgü beneklenme arasındaki ilişki araştırılmış ve aşağıdaki veriler elde edilmiştir:

Türe özgü normal benekli ergin bireylerin yumurtalarından, 15 °C sıcaklıkta ergine kadar gelişen çekirgelerde türe özgü beneklenme gerçekleşmemiştir
Türe özgü beneklenmenin gerçekleşmediği bu çekirgelerin yumurtaları, 25 °C sıcaklıkta ergine kadar geliştiğinde ise türe özgü normal beneklenme gerçekleşmiştir
Türe özgü normal benekli ergin bireylerin yumurtalarından, 35°C sıcaklıkta ergine kadar gelişen çekirgelerde aşırı beneklenme gerçekleşmiştir Bu aşırı benekli çekirgelerin yumurtalarından 25°C sıcaklıkta ergine kadar gelişen bireylerde de aşırı beneklenme gerçekleşmiştir

Bu verilere göre, vücudun beneklenmesiyle ilgili,
I Normalden düşük sıcaklık, beneklenmeyi kontrol eden gende değişmeye (mutasyona) neden olmuştur
II Normalden düşük sıcaklıkta, beneklenmeyle ilgili enzim çalışmamıştır
III Normalden yüksek sıcaklık, beneklenmeyi kontrol eden gende değişmeye (mutasyona) neden olmuştur
yargılarından hangilerine varılabilir?

A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) Yalnız III
D) I ve III
E) II ve III

7 Aşağıdaki durumların hangisinde, vücutta özel savunma (antijen - antikor reaksiyonu) gerçekleşmesi beklenmez?

A) Kan grubu A olan bir insana B grubu kan verilmesi
B) Aynı yumurta ikizleri arasında doku nakli yapılması
C) Penisiline duyarlı bir insana penisilin iğnesi yapılması
D) Yumurtaya karşı alerjisi olan bir insanın yumurta içeren bir besin yemesi
E) Kanı Rh- olan bir annenin I ve II hamileliklerinde, bebeklerin kanının Rh+ özelliğinde olması

8 Bir araştırmacı, insanda, karaciğere giren ve çıkan damarlardaki kanın glikoz yoğunluğunu, yemekten hemen önce ve bol karbonhidratlı yemekten bir süre sonra ölçmüş ve aşağıdaki bulguları saptamıştır:

Yemekten hemen önce yapılan ölçüm:
Karaciğere giren damardaki kanda glikoz yoğunluğu < Karaciğerden çıkan damardaki kanda glikoz yoğunluğu

Yemekten bir süre sonra yapılan ölçüm:
Karaciğere giren damardaki kanda glikoz yoğunluğu > Karaciğerden çıkan damardaki kanda glikoz yoğunluğu

Bu bulgular, karaciğerin,
I Fazla glikozu depolama
II Glikojenden glikoz oluşturma
III Gerektiğinde, kandaki glikoz miktarını yükseltme
işlevlerinden hangilerine doğrudan kanıt sağlar?

A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) Yalnız III
D) I ve II
E) I ve III

9 Memelilerde, atar damarları toplar damarlara bağlayan kılcal damarlar boyunca, kan basıncı azalmayıp sabit kalsaydı,
I Çözünen maddelerin kılcal damardan doku sıvısına daha kolay geçmesi
II Metabolizma atıklarının kılcal damarlara daha kolay geçmesi
III Doku sıvısının kılcal damarlara daha kolay geçmesi
IV Doku sıvısı miktarının azalması
durumlarından hangilerinin gerçekleşmesi beklenirdi?

A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) Yalnız III
D) III ve IV
E) II, III ve IV

10 Bir ailede anne, A özelliği bakımından baskın fenotiptedir ve bu özelliğin çekinik genini de taşımaktadır (heterozigot)
Babanın genotipi aşağıdakilerin hangisindeki gibi olursa, çocukların fenotipinde bu çekinik özellik kesinlikle görülmez?

A) AA
B) Aa
C) aa
D) xAy
E) xay

11 Memeli bir hayvanın düşmanından kaçabilmesi için hormon bezleri, kas sistemi, sinir sistemi, duyu organları aşağıdakilerin hangisinde verilen sırayla etkinlik gösterir?

A) Duyu organları - kas sistemi - hormon bezleri - sinir sistemi
B) Kas sistemi - sinir sistemi - duyu organları - hormon bezleri
C) Duyu organları - sinir sistemi - hormon bezleri - kas sistemi
D) Sinir sistemi - duyu organları - kas sistemi - hormon bezleri
E) Duyu organları - kas sistemi - sinir sistemi - hormon bezleri

12 Aşağıdaki şemada, normal bir insanın böbreğindeki bir nefron ve bu nefronun özellikleriyle ilgili bazı bilgiler verilmiştir






Buna göre, I, II, III, IV ve V numaralı damarlarla ilgili aşağıdaki karşılaştırmalardan hangisi yanlıştır?

A) I damarın taşıdığı çözünen madde miktarı, III damarın taşıdığı çözünen madde miktarından fazladır
B) I damarın kan basıncı, V damarın kan basıncından fazladır
C) II damarda kaybedilen su miktarı, IV damarda geri emilen su miktarından fazladır
D) V damarın taşıdığı boşaltım madde miktarı, I damarın taşıdığı boşaltım madde miktarından fazladır
E) V damarın taşıdığı su miktarı, III damarın taşıdığı su miktarından fazladır
Cevap Anahtarı: C, D, B, A, E, A, E, D, E, A, C, B

2001
1 Doğada, bir besin ve enerji piramidinde bulunan canlılar arasındaki etkileşimle ilgili olarak, aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Üst basamağa doğru gidildikçe toplam birey sayısı azalır
B) Bir basamaktaki canlıların tükettikleri enerji toplamı, bir üst basamaktakinden daha fazladır
C) Bir basamaktaki türün birey sayısındaki artış, sadece alt basamaktaki enerji kaynağını etkiler
D) Alt basamak bireylerinde depo edilen toplam enerji miktarı daha fazladır
E) Enerji bir üst basamağa sadece besin yoluyla geçer

2 Bitkilerin epidermis örtüsünde bulunan stomaların (gözenek) açık ve kapalı şekli aşağıda verilmiştir






Kilit hücrelerinde, su alma ya da vermeyle ilgili aşağıdaki olaylardan hangisi, stomanın kapanmasını başlatır?

A) Kilit hücrelerinde turgor basıncının artması
B) Kilit hücrelerinde glikoz miktarının artması
C) Şişen kilit hücrelerinde ince çeperler yönünde kavisin artması
D) Kilit hücrelerinde nişasta miktarının artması
E) Kilit hücrelerindeki su miktarının artması

3






Yeşil bir bitkinin yaprağından sabah erken bir saatte, şekildeki gibi belirli çapta dairesel bir kesi alınarak kurutulmuş ve tartılmıştır Yaprağın geriye kalan kısmı akşama kadar bırakılmış ve fotosenteze devam etmesi sağlanmıştır Kalan kısımdan, akşam saatinde, aynı çapta dairesel bir kesi alınıp kurutulmuş, tartılmış ve içindeki bileşikler analiz edilmiştir
Buna göre, sabah alınan dairesel kesi ile akşam alınan dairesel kesi arasındaki fark, bu yaprak için aşağıdakilerin hangisi hakkında bilgi vermez?

A) Ortama verilen oksijen miktarı
B) Üretilen organik madde miktarı
C) Gün boyunca yitirilen su miktarı
D) Organik maddenin üretiminde kullanılan ATP miktarı
E) Tüketilen karbondioksit miktarı

4 Alttaki grafik, enzim aracılığıyla gerçekleşen bir reaksiyonun hızındaki değişmeyi göstermektedir






Hücrede gerçekleşen bu reaksiyonun hızı, t, anında aniden sıfıra düşmektedir

Bu değişmenin nedeni,
I Substrat (etkilenen madde) miktarı > Enzim miktarı
II Ortamda bulunan enerji miktarı < Gerekli aktivasyon enerji miktarı
III Substrat (etkilenen madde) miktarı < Oluşan ürün miktarı
durumlarından hangileri olabilir?

A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) Yalnız III
D) I ve II
E) II ve III

5 Aşağıdaki tabloda verilen A, B, C ayıraçlarından biri protein, biri yağ, biri de nişasta ayıracıdır Bu ayıraçların bulunduğu tüplere, biri bitkisel kaynaklı, biri hayvansal kaynaklı, biri de bu ikisinin karışımı olan özütler eklenmiştir Bu deneyden tablodaki sonuçlar alınmıştır

(+) işareti, ayıraç etkisiyle renk değişiminin gerçekleştiğini,
(-) işareti renk değişiminin gerçekleşmediğini göstermektedir






Buna göre,
I Birinci özüt hayvansaldır; A, protein ayıracıdır
II İkinci özüt hayvansaldır; B, nişasta ayıracıdır
III Birinci özüt bitkiseldir; C, yağ ayıracıdır
yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur?

A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) Yalnız III
D) I ve III
E) II ve III

6 İnsanlarda kan proteinleri,
I Kanın pıhtılaşmasında rol oynama
II Sindirilmiş besin maddelerini taşıma
III Kan plazmasının osmotik basıncını dengelemede rol oynama
Vücudun bağışıklık tepkisinde rol oynama işlevlerinden hangilerini gerçekleştirir?

A) I ve II
B) II ve III
C) II ve IV
D) I, II ve III
E) I, III ve IV

7 Vücutta, K vitamini eksikliğine,
I Sindirim kanalında etkili emilimin olmaması
II Besin içeriğinde yeterli yağın bulunmaması
III Bağırsaktaki yararlı mikroorganizmaları öldüren ilaçların uzun süre kullanılması
durumlarından hangileri neden olabilir?

A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) Yalnız III
D) I ve III
E) I, II ve III

8 Karada yaşayan bir memeli hayvandaki proteinlerin yadımlama (yıkım) sürecinde; sırasıyla oluşan amino asit, amonyak ve üre molekülü miktarlarının, boşaltım işlemine girmeden önce, zamana göre değişimi aşağıdaki grafiklerde gösterilmiştir





Buna göre, proteinlerin yadımlama (yıkım) sürecinde oluşan amino asit, amonyak ve üre molekülü miktarlarını gösteren grafiklerin numaraları aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?

Amino asit Amonyak Üre Miktarı
A) I II III
B) I III II
C) II I III
D) III II I
E) III I II

9 Sağlıklı bir insanda, farklı organ ve sistemler doğumdan erginliğe kadar farklı hızlarda gelişir()
Buna göre, üreme sisteminin doğumdan sonraki normal gelişimini gösteren eğri aşağıdakilerden hangisi olabilir?

A) B)






C) D)






E)






10 Enzimlerin aktif oldukları pH aralıktan birbirlerinden farklıdır İnsanda, midede salgılanan pepsin enzimi ile onikiparmak bağırsağına boşaltılan tripsin enziminin aktif oldukları pH değerleri aşağıdaki grafiklerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? (_____ : pepsin ; - - - : tripsin)

A) B)





C) D)





E)



11 X kromozomunda taşınan çekinik bir özelliğin kalıtım şeması aşağıdaki soyağacında verilmiştir





K, L, M bireylerinin 1, 2, 3 numarayla gösterilen bireylerle yapacakları evliliklerinden olacak çocuklarda, bu özellikle ilgili,
I K nin evliliğinden doğacak kız çocukların hiçbirinde bu özellik görülmez
II L nin evliliğinden doğacak erkek çocukların hepsinde bu özellik görülür
III L nin evliliğinden doğacak kız çocukların hepsi bu özellik yönünden taşıyıcıdır
IV M nin evliliğinden doğacak erkek çocukların hiçbirinde bu özellik görülmez
yorumlarından hangilerinin doğruluğu kesin değildir?

A) Yalnız II
B) Yalnız IV
C) I ve II
D) I ve III
E) III ve IV

12 Evrimleşmeyi sağlayan aşağıdaki mekanizmalardan hangisi, yapay seçilim (ıslah) çalışmalarının temel koşuludur?

A) Populasyondaki kalıtsal çeşitlilik
B) Eşeysel üremedeki çeşitlenme
C) Çevre koşullarındaki değişme
D) Yeni mutasyonlar
E) Eşeysel seçilim

Cevap Anahtarı: C, D, C, B, B, E, E, E, D, A, B, A

2002
1 Diploit (2n kromozomlu) bir canlıda,
I sperm ana hücresindeki,
II zigot hücresindeki,
III yumurta hücresindeki
kromozom sayılarından hangileri, vücut hücresindeki kromozom sayısına eşittir?

A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) Yalnız III
D) I ve II
E) I ve III

2 Belirli bir tür tatlı su alginde, yaşadığı ortamda bulunandan 1000 kat daha fazla K+ bulunmaktadır

Bu tatlı su algiyle ilgili olarak,
I K+dengesinin korunmasında ATP harcanır
II K+ dengesinin korunmasında ilgili enzimler işlev görür
III Algin canlılığını kaybetmesiyle K+ difüzyona uğrar
yargılarından hangileri doğrudur?

A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) I ve III
D) II ve III
E) I, II ve III

3 Aşağıdakilerden hangisi, mitoz bölünme ile mayoz I bölünmesinin ortak özelliklerinden biridir?

A) Homolog kromozomların ayrı kutuplara çekilmesin
B) Kromatitler arasında parça değişiminin gerçekleşmesi
C) Tetratların oluşması
D) Başlangıçtaki kromozom sayısının iki katına çıkması
E) Bölünme tamamlandığında, kromozomların taşıdığı tüm özelliklerin yavru hücrelere eşit olarak aktarılmış olması

4 Çürükçül beslenen bir canlıda,
I sindirim enzimlerinin oluşması,
II sindirim enzimlerinin besin maddelerini etkilemesi,
III boşaltım maddelerinin oluşması
olaylarından hangileri, bu canlının hücresi dışında gerçekleşir?

A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) Yalnız III
D) I ve II
E) II ve III

5 Aynı türün bireyleri arasında görülen farklılıklar iki biçimde olabilir Bunlardan modifikasyon, çevre koşullarının etkisiyle ortaya çıkar ve kalıtsal değildir Varyasyon ise, bireylerin kalıtsal yapısındaki farklılıklardan kaynaklanır

Buna göre, modifikasyon ve varyasyonla ilgili,
1 Bütünüyle siyah renkli bir dişi kedinin bir seferde doğan üç yavrusundan birinin beyaz, birinin gri, birinin de siyah-beyaz benekli olması
2 Doğduklarında birbirinden ayrılarak farklı ortamlarda yetiştirilen tek yumurta ikizlerinin, boylarının farklı olması
3 Bir çuhaçiçeği türünün 30 °C tan düşük sıcaklıkta gelişmesi durumunda, çiçeklerin kırmızı renkli; 30 °C tan yüksek sıcaklıkta gelişmesi durumunda ise beyaz renkli olması
4 Renklenmeleri (pigmentasyonu) normal olan ana-babadan, albino özellikte çocuğun olması
örnekleri aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak gruplandırılmıştır?

Modifikasyon Varyasyon
A) 3 1, 2, 4
B) 1, 4 2, 3
C) 2, 4 1, 4
D) 2, 4 1, 3
E) 1, 2, 3 4

6 Aşağıdaki soyağacında, bireylerin kan gruplarının fenotipleri verilmiştir





Bu soyağacında numaralarla gösterilen bireylerden hangilerinin kan gruplarının homozigot olma olasılığı vardır?

A) Yalnız 1
B) Yalnız 2
C) 1 ve 4
D) 2 ve 5
E) 3 ve 6

7 Azot atomları işaretlenmiş, esansiyel (temel) amino asitlerle beslenen bir insanın karaciğer dokusu, belirli bir süre sonra incelenmiştir

İncelenen dokuda bulunan,
I glikoz,
II protein,
III üre,
IV amonyak
bileşiklerinden hangileri, işaretli azot taşımaz?

A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) I ve III
D) II ve III
E) III ve IV

8 Bir sporcunun koşmaya başlamasından sonra,
I soluk alıp-verme merkezlerinin1 uyarılması,
II dokularda karbondioksit miktarının artması,
III kanda karbondioksit miktarının artması
durumlarının, ortaya çıkışlarına göre sıralanışı aşağıdakilerden hangisidir?

A) I , II , III
B) II , I , III
C) II , III , I
D) III , I , II
E) III , II , I

9 Bir bireye belirli bir hastalığa karşı direnç kazandırmak için, iki ayrı zamanda aşı yapılarak bu hastalıkla ilgili antijen verilmiştir Aşağıdaki grafik, bu bireyin kanında bulunan antikor miktarının, antijenin 1 ve 2 kez uygulanmasına bağlı olarak değişimini göstermektedir





Bu grafiğe dayanarak aşağıdaki yargılarından hangisine varılamaz?

A) Antijenin 2 kez uygulanmasında vücuda verilen antijen miktarı daha fazladır
B) Vücudun, uygulanan antijeni tanıması için belirli bir sürenin geçmesi gerekir
C) Antijenin 1 kez uygulanmasından sonra oluşan antikor miktarı, belirli bir süreden sonra azalmaya başlar
D) Antikor oluşumu, antijenin 2 kez uygulanmasında, 1 kez uygulanmasındakine göre daha kısa süre sonra gerçekleşir
E) Antijenin 2 kez uygulanmasıyla kazanılan direnç, 1 kez uygulanmasıyla kazanılandan daha güçlü ve daha kalıcıdır

10 Belirli bir bölgedeki orman örtüsü kısa süre içinde tamamen yok olmuştur Bu yok oluştan sonra, bu bölgede aşağıdakilerden hangisinin azalması beklenmez?

A) Birincil tüketici sayısının
B) İkincil tüketici sayısının
C) Birim zamanda, birim alandan aşınan toprak miktarının
D) Üretilen serbest oksijen miktarının
E) Toprakta tutulan su miktarının

11 Bir ekosistemdeki bir populasyonun,
I kullandığı besin miktarının ortamda artması,
II kullandığı besin çeşidinin ortamda azalması,
III rekabete girdiği türlerin ortamda azalması
etkenlerinden hangileri, ekosistemin bu populasyonla ilgili taşıma kapasitesini artırır?

A) Yalnız I
B) Yalnız III
C) I ve II
D) I ve III
E) I, II ve III

12 Aşağıdaki grafik; bir ekosistemde buluttan bir bitki populasyonundaki bireylerin boy uzunluğuyla ilgili dağılımını göstermektedir






Belirli bir süre sonra, bu populasyonda boyu 5,cm nin altında ve boyu 15 cm nin üzerinde olan bireyler, ekosistem koşullarına bağlı olarak ayıklanmıştır

Boy uzunluğu kalıtsal olarak saptanan bir özellik olduğuna göre, bu bitki türünün gen havuzunda meydana gelen bu değişme, boy uzunluğuyla ilgili olarak bu türde,
I kalıtsal farklılıkların azalması,
II uyum yeteneğinin zayıflaması,
III evrimleşmenin yavaşlaması
durumlarından hangilerinin gerçekleşmesine neden olabilir?

A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) I ve II
D) II ve III
E) I, II ve III

Cevap Anahtarı: D, E, D, B, C, B, A, C, A, C, D, E

2003
1 Bir hücrede oksijenli solunum, protein sentezi, fotosentez olaylarının tümünün gerçekleşebilmesi için, bu hücrede;
I ribozom,
II kloroplast,
III mitokondri,
IV sentrozom
organellerinden hangilerinin bulunması zorunludur?

A) I ve II
B) II ve III
C) I, II ve III
D) I, III ve IV
E) II, III ve IV

2 Hücrede, enzimlerle gerçekleşen bir biyokimyasal olay şematik olarak şöyle gösterilebilir:



Aşağıdaki grafikte, numaralanmış eğriler, hücrede gerçekleşen kimyasal olay sırasında, substrat, enzim, substrat - enzim kompleksi ve ürün konsantrasyonundaki değişmeleri göstermektedir



Grafikte substrat, enzim, substrat-enzim kompleksi ve ürün konsantrasyonlarını gösteren eğrilerin numaraları aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?

Substrat Enzim Substrat-enzim Ürün
kompleksi
A) I III IV II
B) II III I IV
C) II IV III I
D) IV II I III
E) IV III II I

3 Işıklı bir kültür ortamında, glikoz ve oksijenin varlığına ya da yokluğuna göre, bir bakteri türünün gelişimi incelenmiştir Değiştirilen koşullarda, bakterinin üremesiyle ilgili sonuçlar aşağıdaki tabloda verilmiştir



Tablodaki bilgilere göre, bu bakteri türü ile ilgili olarak;
I Heterotrof beslenir
II Ototrof beslenir
III Oksijenli solunum yapar
IV Oksijene gereksinimi yoktur
ifadelerinden hangileri doğrudur?

A) Yalnız II
B) Yalnız III
C) I ve III
D) I ve IV
E) II ve IV

4 Kurak bir ekosistemde bulunan, farklı türlere ait iki otsu bitkinin, aşağıdaki özelliklerden hangisi bakımından benzer uyum yapması beklenmez?

A) Çiçeğin anatomik yapısı
B) Yaprak yüzey genişliği
C) Stomaların konumu
D) Yaprakta kütikula tabakasının kalınlığı
E) Kök uzunluğu

5 Eşeyli üremeyle oluşmuş ergin bir koyundan (1 birey), kopyalama (klonlamA) yöntemiyle yavru (2 birey) elde edilmiştir

Aşağıdaki şemada 2 bireyin eşeyli üremesi gösterilmiştir



Bu bilgilere göre, aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?

A) 2 bireyin hücrelerinin çekirdeğindeki kalıtsal bileşim, 1 bireyi oluşturan sperm ve yumurtadan kaynaklanır
B) 1 ve 2 bireylerin fenotipleri arasındaki farklılıklarda, çevresel etkenlerin de rolü vardır
C) 1, 3 ve 4 bireylerin genotipleri birbirinden farklıdır
D) 1 bireyin 2 bireye genetik katkısıyla, 2 bireyin 4 bireye genetik katkısı aynıdır
E) 1 ve 2 bireylerin, aynı erkek bireyden (3 birey), eşeyli üremeyle oluşacak yavrularının çekirdek genotipleri, iki kardeşinki kadar birbirine benzer

6



Fotosenteze uygun bir ortamda bir saksı bitkisiyle şekildeki gibi bir düzenek hazırlanmıştır Düzenekte, a hunisi dışarıdan hava almayacak şekilde yaprağın üzerine konmuş; CO2 tutucu, düzeneğe şekildeki gibi yerleştirilmiş; b musluğu açılmış; sistemdeki hava emilerek c kabındaki boyalı suyun 1 numaralı düzeye kadar yükselmesi sağlandıktan sonra musluk kapatılmıştır Bir süre sonra boyalı suyun 2 numaralı düzeye belirli bir hızla indiği gözlenmiştir

Deney koşullarında,
I deney ortamının karanlık hale getirilmesi,
II ortam sıcaklığının fotosentez için en uygun (optimum) değere getirilmesi,
III bitkinin sulanması
değişikliklerinden hangilerinin yapılması, boyalı suyun 2 numaralı düzeye daha büyük bir hızla inmesine neden olur?

A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) Yalnız III
D) I ve III
E) II ve III

7



İki buğday tanesinden, birincisi olduğu gibi, ikincisi ise embriyosu çıkarılarak iki ayrı petri kabındaki nişastalı agardan oluşan besi ort***** yerleştirilmiş ve buğday tanesindeki enzimlerin aktive olması için üzerlerine ıslak pamuk konmuştur Belirli bir süre sonra, petri kaplarının her birine lugol çözeltisi (nişastayla mavi renk veren ayıraç) konarak izlenmiş; birinci petri kabındaki besi ortamında, buğday tanesinde ve çevresindeki halka şeklinde bir alanda renk değişimi olmadığı, geri kalan alanın mavi renk aldığı; ikinci petri kabında ise, besi ortamının tamamının ve buğday tanesinin mavi renk aldığı gözlenmiştir

Bu sonuçlarla ilgili,
I Embriyo, sadece buğday tanesinde depolanmış olan nişastayı kullanabilir
II Enzimler canlının dışında da etkindir
III Nişastayı sindiren enzimler tohumdaki embriyoda bulunur
ifadelerinden hangileri doğrudur?

A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) I ve II
D) I ve III
E) II ve III

8 Memeli hayvanlarda, mide özsuyu salgılanması konusunda, aşağıdaki deneyler yapılmış ve belirtilen sonuçlar alınmıştır
1 Deney: Aynı türe ait iki memeli hayvanın uygun iki damarı arasına konan özel bir boruyla dolaşım sistemleri birbirine bağlanmıştır Birbirini görmesi engellenen bu iki hayvandan, birincisine ağızdan besin verildikten sonra midesinde mide özsuyu salgılandığı; ikinci hayvana besin verilmediği halde onun midesinde de mide özsuyu salgılandığı saptanmıştır
2 Deney: Birinci deneydekiyle aynı türe ait başka bir memeli hayvanın yemek borusu enine kesilmiş ve kesik uçlar dışarıda olacak şekilde boyun bölgesine tutturulmuştur Bu deney hayvanına ağızdan besin verildiğinde, besinin kesik uçtan dışarı çıkmasına ve hayvanın midesine ulaşmamasına karşın, midesinde mide özsuyu salgılandığı saptanmıştır

Bu iki deneyden alınan sonuçlar, bu memeli hayvanlarda mide özsuyu salgılanmasının;
I sinirsel,
II hormonal,
III mekanik
şeklindeki yollardan hangileriyle uyarıldığını destekler?

A) Yalnız I
B) Yalnız III
C) I ve II
D) I ve III
E) II ve III

9 Bir İnsanın, belirli bir süre içinde, vücuduna aldığı sıvıdan daha fazla miktarda idrar çıkarmasına;
I böbrek atar damarında kan basıncının azalması,
II böbrek kanallarından suyun geri emilimini sağlayan hormonun normalden az salgılanması,
III böbreklerden geçen kan akım hızının azalması
durumlarından hangileri neden olabilir?

A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) Yalnız III
D) I ve II
E) I ve III

10 İnsanlarda kan gruplarını, alyuvarlarda bulunan özel proteinler belirler Kan gruplarının plazmalarında ise alyuvarlarındaki proteinlerle ilgili anti maddeler bulunabilir A kan grubunun plazmasında Anti B, B kan grubunun plazmasında Anti A bulunur AB kan grubunun plazmasında bu anti maddelerin hiçbiri bulunmazken, 0 kan grubunun plazmasında her iki anti madde de bulunur Bu anti maddeler, karşı oldukları proteinleri içeren kan grubundaki alyuvarların çökelmesine neden olur Bir deneyde hangisinin Anti A, hangisinin Anti B olduğu bilinmediği için, Anti X ve Anti Y olarak adlandırılan bu maddeler, I, II, III ve IV numaralı kan örneklerine ayrı ayrı uygulanmış ve aşağıdaki tabloda belirtilen çökelme reaksiyonları alınmıştır



Bu bilgilere dayanarak, kaç numaralı kan örneklerinin, hangi kan grubundan olduğu belirlenemez?

A) I ve II
B) II ve III
C) III ve IV
D) I, II ve III
E) I, II ve IV

11 x ve y mikroorganizma türleri, içeriği aynı olan iki besi ort***** ayrı ayrı konmuş ve birey sayıları 1 ve 2, grafikteki gibi değişmiştir x ve y türleri, içeriği öncekilerin aynı olan bîr besi ort***** birlikte konduklarında ise, birey sayılarında 3 grafikteki gibi değişme olmuştur



Birey sayılarındaki değişmenin 3 grafikteki gibi olmasına,
I iki türün aynı besin için rekabet etmesi,
II iki türün ortamdaki yadımlama ürünlerinden farklı etkilenmesi,
III x İn, y nin paraziti olması
durumlarından hangileri neden olabilir?

A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) Yalnız III
D) I ve II
E) II ve III

12 Bir türün evrimleşebilmesi için aşağıdakilerin hangisi zorunludur?

A) Yüksek enerjili ışınımlar
B) Tür içi kalıtsal çeşitlilik
C) Populasyonun bireyleri arasında farklı beslenme biçimlerinin gelişmesi
D) Coğrafik engel oluşması
E) Yeni bir hastalık etkeninin ortaya çıkması

Cevap Anahtarı: C, C, D, A, D, E, E, C, B, A, D, B

2004
1 Bir osmoz deneyinde,bir patates yumrusundan alınan eşit ağırlıktaki dört parça, ayrı ayrı olarak,içinde eşit hacimde, ancak farklı derişimde tuz çözeltileri bulunan, I, II,III, IV numaralı ölçekli kaplara konmuş ve kapların ağzı kapatılmıştır Bu dört ortamda bulunan patates parçalarının ağırlıklarında, t süresince saptanan değişmeler aşağıdaki grafiklerde gösterilmiştir



Bu grafiklere göre, deneyde kullanılan ortamların, derişimi en az olandan en çok olana doğru sıralanışı aşağıdakilerden hangisidir?

A) I, III, II, IV
B) II, I, IV, III
C) III, I, IV, II
D) III, İV, II, I
E) IV, II, III, I

2 Aşağıdakilerden hangisi, insanda, hücre zarında yer atan protein moleküllerinin işlevlerinden biri değildir?

A) Hücre için özgül olan hormonlara cevap verme
B) ATP sentezleme
C) Hücre içine alınacak maddeleri seçme
D) Diğer hücrelerle ilişki kurma
E) Komşu hücreleri tanıma

3 Bir bakteri kültürünün bir damlası lam üzerine damlatılıp mikroskopta incelendiğinde, bakterilerin damlanın her yerine dağılmış olarak bulunduğu gözleniyor (Şekil 1)

Bu damla lamelle kapatıldıktan sonra ise, bakterilerin lamelin kenarlarında toplandığı gözleniyor (Şekil 2)

Lamel kaldırılarak damlanın içine bir yeşil alg konulup lamel tekrar kapatıldıktan bir süre sonra, bakterilerin bir kısmının algin çevresinde toplanmaya başladığı gözleniyor (Şekil 3)



Bakterilerin dağılımında gözlenen bu değişikliklere,
I bakterilerin fermentasyon yapması,
II algin fotosentez yapması,
III bakterilerin oksijenli solunum yapması
olaylarından hangileri neden olabilir?

A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) I ve II
D) I ve III
E) II ve III

4 Biri böcekçil beslenen, diğeri böcekçil olmayan iki bitkide;
I hücre dışı protein sindiriminin gerçekleştirilmesi,
II fotosentez için, karbonu işaretlenmiş CO2 verildiğinde, işaretli karbonun hücrede sentezlenen proteinlerdeki amino asitlerin hepsinde bulunması,
III hücrelerinde, proteinlerin amino asitlere parçalanması
özelliklerinden hangileri ortaktır?

A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) Yalnız III
D) I ve II
E) II ve III

5 Bir göle endüstriyel atık, tarımsal gübre ve evsel atıklarla taşınan fosfor ve azot tuzlarının artması, bu ekosistemde ötrofikasyona neden olur
Ötrofikasyon, bu gölde aşağıdakilerden hangisine yol açmaz?

A) Derinlere doğru, göl suyunun oksijen derişiminde azalma
B) Besin piramidindeki basamak sayısında artma
C) Çökelmede (sedimantasyonda) artma
D) Derinlere doğru, göl suyunun ışık geçirgenliğinde azalma
E) Kokuşmada artma

6 I Vücut sıvısı derişiminin, dış ortamın derişimiyle eşit olmasını sağlama
II Enerji kullanarak tuzu dışarıdan alma
III Seyreltik idrar oluşturma
IV Su içmeme
Yukarıdakilerden hangileri, tatlı sularda yaşayan balıkların özellikleridir?

A) I ve II
B) II ve IV
C) I, II ve III
D) I, III ve IV
E) II, III ve IV

7 Sinir sisteminin İşlevlerini incelemek için düzenlenen bir deney sırasında, beyni tahrip edilmiş bir kurbağada, aşağıdakilerden hangisi gerçekleşmez?

A) Kalbinin çalışması
B) Solunum yapması
C) Parmak arası perdesindeki kılcal damarlarda kanın akması
D) Asit damlatılan bacağını çekmesi
E) Besini yakalamak için dilini uzatması

8 Bir insanda, atar damar, kılcal damar ve toplar damardan geçmekte olan kanın, normal akış hızını gösteren grafik aşağıdakilerden hangisidir?

A) B)





C) D)





E)



9 Bazı bireyleri numaralanmış olan aşağıdaki soy ağacı, bir ailedeki bireylerin, X kromozomunda, çekinik bir alelle taşınan bir özettikle ilgili fenotiplerini göstermektedir



Buna göre, bu bireylerin genotipleriyle ilgili;
I 2 bireyde, özellikle ilgili alellerden biri baskındır
II 3 bireye, özellikle ilgili alel 1 bireyden geçer
III 4 bireye, 1 ve 2 bireylerden özellikle ilgili farklı aleller geçmiştir
yargılarından hangileri doğrudur?

A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) Yalnız III
D) I ve III
E) II ve III

10 İnsan embriyosunun normal gelişiminde,
I mitoz
II mayoz -I ve mayoz - II
III farklılaşma
olaylarından hangileri görülür?

A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) Yalnız III
D) I ve III
E) II ve III

11 Bir canlı grubunun, örneğin böceklerin, jeolojik devirlerden günümüze kadar, çok sayıda farklı türle devamlılığını sürdürmesini ve çok farklı yaşam ortalarına evrimsel olarak uyum göstermesini;
I populasyonun gen havuzundaki alel frekanslarının (rastlanma sıklığının), nesiller boyunca aynı kalması,
II bir yılda oluşan döl (nesil) sayısının fazla olması,
III kalıtsal varyasyonlarının çok olması,
IV her dölde (nesilde) çok sayıda yavru oluşması
özelliklerinden hangileri sağlamaz?

A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) I ve III
D) II ve IV
E) III ve IV

12 Aşağıdaki grafikte, bir gölde; ışık, sıcaklık, besin tuzları miktarı ve fitoplankton yoğunluğunda mevsimlere göre gerçekleşen değişmeler gösterilmektedir



Bu grafikteki bilgilere dayanarak aşağıdaki yargılardan hangisine varılamaz? (Grafikte verilenler dışındaki etkenler dikkate alınmayacaktır)

A) Fitoplankton yoğunluğunun L - R arasındaki değişimi, besin tuzlarının miktarıyla ilişkilidir
B) Fitoplankton yoğunluğunun S - V arasındaki azalması, sıcaklıkla ilişkilidir
C) Işık ve sıcaklık, fitoplankton yoğunluğu için her mevsimde sınırlayıcı olmuştur
D) İlkbaharda besin rekabeti, fitoplankton yoğunluğunda L - M arasındaki azalmaya neden olmuştur
E) Sonbaharda besin tuzlan miktarının artması, fitoplankton yoğunluğunun R - S arasındaki artışında etkili olmuştur

Cevap Anahtarı: C, B, E, C, B, E, E, A, D, D, A, C

2005
1 Aşağıdaki tabloda I, II, III, IV olarak numaralandırılan bakteri, mantar, bitki ve hayvan hücrelerinin bazı yapısal özellikleriyle ilgili bilgiler verilmiştir



Buna göre, I, II, III, IV numaralı hücrelerin ait olduğu canlılar aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?

Bakteri Mantar Bitki Hayvan
A) I II IV III
B) I III II IV
C) III IV I II
D) IV I II III
E) IV II III I

2 Hücrede gerçekleşen aşağıdaki olaylardan hangisi, enerji kullanılan bir metabolizma olayı değildir?

A) Karbondioksit difüzyonu
B) Glikozdan glikojenin oluşturulması
C) ADP nin ATP ye dönüştürülmesi
D) Klorofil taşıyan bir hücrede glikoz oluşturulması
E) Hücre zarında yıpranmış bölümlerin moleküler yapılarının yenilenmesi

3 Bitkilerde tepe tomurcuğunda üretilen oksin (büyüme hormonu), bitkinin alt bölümlerine, tepe tomurcuğunun hemen altındaki taşıma bölgesiyle iletilir Düzenlenen bir deneyde aynı bitkiden dört taşıma bölgesi kesilerek çıkarılmıştır



Deneydeki 1 ve 3 uygulamalarda kullanılan taşıma bölgeleri, bitkideki konumunda; 2 ve 4 uygulamalarda kullanılanlar ise ters konumda olacak şekilde, aşağıdaki şemada gösterildiği gibi, oksin içeren ve oksin içermeyen iki agar bloğu arasına yerleştirilmiş ve belirtilen sonuçlar alınmıştır

Bu uygulamalardan elde edilen sonuçlara göre,
I Taşıma bölgesinde, oksin hormonunun iletimi tek yönlüdür
II Yerçekimi kuvveti, oksin hormonunun taşınmasını sağlar
III Taşıma yönünü belirlemede taşıma bölgesindeki hücrelerin özelliklerinin rolü vardır
IV Oksin hormonu bitkinin her bölgesine eşit olarak dağılır
yargılarından hangilerine varılır?

A) I ve II
B) I ve III
C) I ve IV
D) II ve III
E) III ve IV

4



Bir bitkiyle şekildeki gibi bir deney düzeneği hazırlanmış ve düzeneğe su dolduktan sonra deponun musluğu kapatılmıştır Deneyin başlangıcında kılcal borudaki hava kabarcığının bulunduğu K1 noktası işaretlenmiştir Deneye, karanlık bir ortamda başlanmış ve bir süre sonra ışıklandırılarak devam edilmiştir Deneyde, hava kabarcığının ortamın karanlık olduğu süre sonunda K2 noktasına kadar; ortamın ışıklandırılmasından sonraki süre sonunda ise K3 noktasına kadar hareket ettiği görülmüştür

Buna göre hava kabarcığının K1 noktasından K3 noktasına gelmesine neden olan su kaybı, bitkide gerçekleşen,
I K1 – K2 arasında terleme,
II K1 – K3 arasında solunum,
III K2 – K3 arasında fotosentez
olaylarından hangileriyle açıklanır?

A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) I ve III
D) II ve III
E) I, II ve III

5 Bir hayvan hücresinde, enzim sentezi sonucunda aşağıdaki moleküllerden hangisinin miktarı artar?

A) ATP
B) tRNA
C) Aminoasit
D) mRNA
E) Su

6 Normal olarak hücrelerde H2O2 , katalaz enzimiyle su ve oksijene parçalanır:



Bu olayla ilgili bir deneyde, karaciğer ve havuçtan alınan doku örneklerine aşağıdaki tabloda verilen işlemler uygulandıktan sonra bu örnekler, içinde eşit miktarda H2O2 bulunan 12 özdeş tüpe ayrı ayrı konulmuş ve tabloda belirtilen sıcaklıklarda tutulmuştur Belirli bir süre boyunca tüplerdeki oksijen çıkışı gözlenmiş ve tabloda belirtilen bulgular elde edilmiştir



Bu deneyin bulgularına dayanarak,
I Enzimin belirli sıcaklıklarda işlev görmesi için bozulmamış (kaynatılmamış) olması gerekir
II Enzim, hücre dışında da etkisini gösterir
III Enzimin bulunması olayın başlaması için yeterlidir
IV Enzim, belirli sıcaklıkların üstünde geri dönüşümü olmayan değişime uğrar
yargılarından hangilerine varılabilir?

A) I ve III
B) II ve III
C) I, II ve III
D) I, II ve IV
E) II, III ve IV

7 Aşağıdaki şema, insan kulağında, ses dalgalarının beyne uyarı olarak iletimini sağlayan yapıları göstermektedir



Aşağıdakilerin hangisinde, şemadaki yapılardan biri, gerçekleştirdiği işlevle birlikte verilmiştir?

A) Östaki borusu – Ses dalgalarının şiddetini artırma
B) Salyangoz – Orta kulak ile dış ortam arasında hava basıncını dengede tutma
C) Kulak zarı – Havada yayılan ses dalgalarını sıvıda yayılan dalgalara çevirme
D) Orta kulak kemikleri – Ses dalgalarının şiddetinin aynı kalmasını sağlama
E) Korti organı – Farklı frekanslardaki ses dalgalarını impulsa çevirme

8 İnsanda, karaciğerin bazı besin maddelerinin depolanması, kanın zehirli maddelerden arındırılması, homeostasisin sağlanması gibi görevleri vardır Aşağıdaki şemada, karaciğere kan getiren ve karaciğerden kan götüren damarlar numaralanarak gösterilmiştir



Buna göre, karaciğere kan getiren ve karaciğerden kan götüren damarlar aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak gruplanmıştır?
Karaciğere kan Karaciğerden kan
getiren damarlar götüren damarlar
A) 1, 3 2, 4
B) 1, 4 2, 3
C) 1, 2, 3 4
D) 2, 3, 4 1
E) 4 1, 2, 3

9



Yukarıdaki soyağacında, 1 ve 2 bireyler aynı yumurta ikizi, 3 ve 4 bireyler ayrı yumurta ikizidir

Bu soyağacına göre,
I 1 ve 2 bireylerin doku grupları aynıdır
II 3 ve 4 bireylerin kan grupları aynıdır
III 5 ve 6 bireylerin cinsiyetleri aynıdır
IV 1 bireydeki homozigot baskın özellikler 6 bireyin fenotipinde görülür
yargılarından hangileri kesin olarak doğrudur?

A) I ve II
B) I ve IV
C) II ve III
D) I, III ve IV
E) II, III ve IV

10 Doğadaki azot döngüsünün bazı basamakları aşağıda verilmiştir:I Saprofit bakterilerin amonyak oluşturması
II Denitrifikasyon bakterilerinin faaliyeti
III Baklagil kök yumrucuklarındaki simbiyotik bakterilerin faaliyeti
Bu olayların hangi sırayla gerçekleşmesi, havadaki azotun canlı yapısına katılıp tekrar havaya dönmesini sağlar?

A) I – III – II
B) II – I – III
C) II – III – I
D) III – I – II
E) III – II – I

11 İndikatör (gösterge) tür, çevresindeki yararlı ya da zararlı maddelerden birine karşı çok duyarlı olan canlı türü olarak tanımlanır Örneğin, kızböceklerinin bazı türleri, sudaki gelişim dönemlerinde, ortamdaki oksijenin azalmasına çok duyarlı olduğundan, bu böceklerin bulunduğu su ortamlarının temiz ve oksijen bakımından zengin olduğu söylenebilir
Buna göre, bir türün indikatör (gösterge) tür olması için aşağıdaki özelliklerden hangisine sahip olması gerekir?

A) Ekolojik toleransının (hoşgörüsünün) az olması
B) Mutasyona uğrama sıklığının yüksek olması
C) Hayat devresinin kısa olması
D) Metabolizma hızının yüksek olması
E) Populasyon büyüme hızının sınırlı olması

12 Aşağıdaki grafik, atık su boşaltılan bir akarsu ortamında, atığın boşaltıldığı atık bölgesinden iyileşme bölgesine doğru gidildikçe, oksijen ve amonyak miktarları ile bakteri ve alg populasyonlarında meydana gelen değişiklikleri göstermektedir



Yalnızca bu grafikteki bilgilere göre, bu akarsu ortamıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Oksijen miktarı ve bakteri populasyonu değişme eğrileri birbirine terstir
B) Ortamda alglerin çoğalması, oksijen miktarındaki artışta rol oynar
C) Bakteri ve alg populasyonları aynı besin maddelerini kullanır
D) Ortama atık madde girmesi, alg populasyonunun azalmasına neden olur
E) Amonyak miktarındaki değişmeler bakteri populasyonuyla ilgilidir

Cevap Anahtarı: D, A, B, C, E, D, E, D, B, D, A, C

2006
1 BÖLÜM

1
I Adaptasyon
II Mutasyon
III Kalıtsal varyasyon
Bir populasyondaki bireyler, yukarıdakilerden hangilerini "doğal seçilim” ile kazanır?

A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) Yalnız III
D) I veII
E) II veIII

2 Kapalı bir deney ortamında, deneyin başlangıcından 24 saat sonra, karbondioksit ve serbest azot miktarının azaldığı, oksijen miktarının arttığı gözleniyor
Bu değişikliğe, aşağıdakilerin hangisinde verilen iki canlı grubunun birlikte yaşaması neden olur?

A) Yeşil bitki - Mantar
B) Parazit bitki - Mantar
C) Baklagiller-Nitrifikasyon bakterileri
D) Yeşil bitki - Parazit bitki
E) Mantar - Çürükçül bakteriler

3 Normal çevre koşullarında, bitkilerin kloroplastlarında aş ağıdaki olaylardan hangisi gerçekleşmez?

A) Enzimlerin kullanılması
B) ATP üretimi
C) DNA'nın eşlenmesi
D) Organik madde üretimi
E) Yağ depolanması

4 Sıcak ve kuru bir ortamda bulunan ve yeterli miktarda su alamayan normal bir insanın vücudunda,
I vücut iç sıcaklığında artma,
II terleme,
III doku sıvısındaki tuz miktarında azalma
olayları, aşağıdakilerin hangisinde verilen sıraya göre gerçekleşir?

A) I-II-III
B) I-III-II
C) II-I-III
D) III-I-II
E) III-II-I

5 Nükleik asitlerin,
I organel yapısında yer alma,
II protein sentezinde rol oynama,
III aminoasitleri tanıma
özelliklerinden hangileri RNA çeşitlerinin tümünde bulunur?

A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) Yalnız III
D) I ve II
E) II ve III

6 Aş ağıdakilerden hangisi turgor basıncı yüksek olan bir bitki hücresinin turgor basıncının azalmasını sağlar?

A) Hücrenin izotonik bir ortama konması
B) Hücrenin, sitoplazmasındaki çözünmüş maddeleri dış ortama atması
C) Hücrenin hipotonik bir ortama konması
D) Hücrenin, ozmotik basıncı yüksek bir ortama konması
E) Hücrenin ATP kullanarak suyu içine alması

7 Hücrede gerçekleşen biyokimyasal olaylarla ilgili,
I Hücre içi enerji üreten reaksiyonların başlaması için enerji gerekir
II Metabolik bir yolda yer alan enzimler birbirini izleyerek işlev görür
III Reaksiyonun başlaması için enzimin bulunması her zaman yeterlidir
açıklamalarından hangileri doğrudur?

A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) I ve II
D) I ve III
E) II ve III

8 Aynı türden kırmızı çiçekli iki bitki arasında yapılan birinci çaprazlama sonucunda ¾’ ü kırmızı çiçekli, 1/4’ü beyaz çiçekli olan F1 dölü elde edilmiştir F1 dölünden alınan kırmızı çiçekli iki bitkiyle yapılan ikinci çaprazlamadan elde edilen F2 dölündeki tüm bitkiler kırmızı çiçekli olmuştur
Buna göre,
I Birinci çaprazlamaya alınan bireylerin ikisi de heterozigottur
II F1 dölündeki bireylerin bir kısmı homozigot bir kısmı heterozigottur
III İkinci çaprazlamaya alınan bireylerin ikisi de heterozigottur
ifadelerinden hangileri kesinlikle doğrudur?

A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) Yalnız III
D) I ve II
E) II ve III

2 BÖLÜM

1 Stomaların gece kapanmasını, kilit hücrelerinde,
I glukozun nişastaya çevrilmesi,
II ozmotik basıncın düşmesi,
III hücre içinde karbondioksit birikmesi,
IV suyun komşu epidermis hücrelerine geçmesi
olaylarının hangi sırayla gerçekleşmesi sağlar?

A) I-II-IV-III
B) II-III-I-IV
C) III-I-II-IV
D) IV-I-II-III
E) IV-II-III-I

2 Fotosentezde aynı klorofil molekülünün tekrar tekrar kullanılabilmesini aşağıdakilerden hangisi sağlar?

A) Ortamda ADP moleküllerinin bulunması
B) Oksijenin sudan ayrılması
C) Yüksek enerjili elektron enerjilerinin ATP’ler de tutulması
D) P~5C~P bileşiğinin serbest karbondioksiti tutması
E) Elektron taşıma sistemine elektron aktarılması

3 Kapalı tohumlu diploit bir bitkide,
I mikrospordan tüp çekirdeğinin oluşması,
II triploit endosperm çekirdeğinin oluşması,
III zigottan embriyo oluşması,
IV üretken (generatif) çekirdekten sperm çekirdeklerinin oluşması
olaylarından hangileri mitozla gerçekleşir?

A) I ve II
B) II ve III
C) II ve IV
D) I, III ve IV
E) II, III ve IV

4 Botoks, insanda uygulandığı bölgede sadece motor sinirlerdeki iletimi engellemek için kullanılan bir maddedir
Buna göre, botoks, uygulandığı bölgede,
I uyarıların alınarak merkezi sinir sistemine iletilmesi,
II tepki organında cevap oluşması,
III uyarıların merkezi sinir sisteminde algılanması
işlevlerinden hangilerini engeller?

A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) Yalnız III
D) I ve II
E) II ve III

5



Yukarıdaki şemada, insan karaciğerini oluşturan lopçuklardan biri, numaralanmış bazı damarları, kanalları ve bir kısım hücreleriyle gösterilmiştir Karaciğerin lopçuklarında gerçekleşen olaylar arasında,
I üretilen safra sıvısının uzaklaştırılması, (depolanmış öncül A vitamininden oluşturulan)
IIA vitamininin kan dolaşımına gönderilmesi olayları da vardır
Lopçuklarda I ve II olaylarla ilgili madde akışının gerçekleştiği yapılar ve bu yapıların madde akışına göre sıralanışı aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?

I olay II olay
A) 1->2->3 3->2->4
B) 2->4->5 1->4->3
C) 3->5->4 2->3->1
D) 3->2->1 3->5->4
E) 4->3->1 5->2->4

6 İnsanda, kan plazmasının ozmotik basıncının artması, aşağıdakilerden hangisine neden olur?

A) Atılan idrar miktarının azalmasına
B) Kanda glukoz miktarının artmasına
C) İdrarda glukoz miktarının azalmasına
D) İdrarla atılan tuz miktarının artmasına
E) İdrarla atılan üre miktarının artmasına

7 Himalaya tavşanlarında kuyruk, kulak ve ayak uçları siyah, vücudun diğer kısımları beyaz renklidir Bir deneyde, bir Himalaya tavşanının sırt bölgesindeki bir alan tıraş edilip bu kısma buz yastığı konmuştur Bu bölgede yeni çıkan kılların siyah olduğu görülmüştür
Deneyin bundan sonraki aşamalarında:
IYukarıda sözü edilen tavşan, sırt bölgesinde çıkan siyah kıllar tıraş edildikten sonra, doğal ortama bırakıldığında bu bölgede tekrar beyaz kılların çıkması
IIBaşka bir tavşanın sırt kılları tıraş edilip bu bölgeye sıcak yastık uygulanması sonucunda bölgede beyaz kılların çıkması
III Sırtında siyah bölge oluşturulan başka bir tavşanın doğal üreme ortamında üremesiyle oluşan yavruların kıl renklerinin Himalaya tavşanlarının normal kıl renklerinde olması
durumunda, bunlardan hangileri modifikasyon kanıtı olarak kullanılabilir?

A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) Yalnız III
D) I ve III
E) II ve III

8



Yukarıdaki soyağacı, eşeye bağlı olarak kalıtılan bir özelliği göstermektedir
İzlenen özellik bakımından, bu soyağacındaki bireylerle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

A) 1 ve 6 bireylerin izlenen özellikle ilgili genotipleri aynıdır
B) 2 ve 4 bireylerin izlenen özellikle ilgili genotipleri farklıdır
C) 3 bireyde izlenen özellikle ilgili allel bulunmaz
D) 5 birey taşıyıcıdır
E) 7 birey homozigottur

Cevap Anahtarı: 1 Bölüm: A, C, E, A, B, D, C, D
2 Bölüm: C, E, D, B, D, D, D, A

2007
1 BÖLÜM

1 Aşağıdaki tabloda bazı canlı türlerinin kromozom sayıları verilmiştir



Bu tablodaki bilgilere göre,
I İki canlı türünün kromozom sayılarına bakılarak akrabalıkları hakkında karar verilemez
II Bir canlı türünün kromozom sayısı, onun hangi sınıfa (classise) ait olduğunu belirler
III Bir canlı türünün kromozom sayısının az olması ya da çok olması gelişmişlik düzeyini belirlemez
yargılarından hangileri doğrudur?

A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) I ve II
D) I ve III
E) II ve III

2 Aralarındaki ortak özellikler en fazla olan canlılar filogenetik sınıflandırma basamaklarından hangisinde bulunur?

A) Tür
B) Cins
C) Familya
D) Takım
E) Sınıf

3



Normal bir insan hücresinde biyokimyasal olaylar şemada I, II, III, IV ve V numaralı okların hangileriyle gösterilen yönlerde gerçekleşmez?

A) I ve II
B) I ve V
C) II ve III
D) III ve IV
E) IV ve V

4 Çimlenmekte olan bir tohumda, fotosentez yapana kadar geçen süreçte, aşağıdakilerden hangisi gerçekleşmez?

A) Mitoz bölünme
B) Besin depolama
C) Hücresel farklılaşma
D) Enerji üretimi
E) Enzim faaliyeti

5



U şeklindeki bir borunun M ve N kolları bir bağırsak zarıyla şekildeki gibi ayrılmıştır M koluna glukoz çözeltisiyle nişasta, N koluna ise iyot çözeltisi konmuştur (İyot nişasta ayıracıdır ve nişasta taneciklerini maviye boyar)

Bu deneyin sonunda aşağıdakilerden hangisi beklenmez?

A) M kolunda çözelti yoğunluğunun değişmesi
B) M kolunda nişasta miktarının aynı kalması
C) N kolunda sıvı renginin maviye dönüşmesi
D) N kolunda iyot yoğunluğunun azalması
E) Kollardaki glukoz yoğunluğunun eşitlenmesi

6 Canlılarda, yeni ırkların elde edilmesinde, kural olarak, yarar sağlamayan özellik aşağıdakilerden hangisidir?

A) Eşeysiz üreme
B) Alt türlere sahip olma
C) Tür içi kalıtsal çeşitliliğe sahip olma
D) Kısa zamanda tamamlanan bir yaşam döngüsüne sahip olma
E) Kolay yetiştirilebilme

7Omurgalılarda aşağıdaki sistemlerden hangisi dış ortama açılmaz?

A) Üreme
B) Boşaltım
C) Sindirim
D) Solunum
E) Dolaşım

8



Yıllık ortalama yağış ve sıcaklık değerlerine göre hazırlanan yukarıdaki grafikte, tundra, çöl, yağmur ormanı, yaprak döken ağaç ormanı ve iğne yapraklı ağaç ormanı biyomları I, II, III, IV ve V olarak numaralanmıştır

Buna göre yağmur ormanı biyomu grafikte hangi numarayla gösterilmiştir?

A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V

2 BÖLÜM

1 Aşağıdaki grafikler, yıllık yağış ortalamalarında farklılıklar saptanan bir ekosistemde, bir bitki populasyonunun K, L, M, N P ve R varyasyonlarının 1, 2 ve 3 yıllardaki dağılımını göstermektedir



Buna göre, aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?

A) Populasyonun devamlılığı, varyasyonların birey sayılarının aynı kalmasıyla sağlanmıştır
B) Populasyondaki her bir varyasyonun birey sayısı yağış miktarına göre değişmiştir
C) Yağış miktarındaki değişme populasyon büyüklüğünü etkilememiştir
D) Farklı varyasyonlar farklı uyum göstermiştir
E) Yağış miktarındaki değişme bazı varyasyonların elenmesine neden olmuştur

2 Yaprak döken bir ağacın gövdesinin yerden h yüksekliğindeki bir noktasına uzun bir çivi, 2/3ü dışarıda kalacak şekilde, öz bölgesine kadar çakılıyor



Bu bitki 10 yıl sonra incelendiğinde,
I ağacın gövdesi dışında kalan çivi uzunluğunun aynı kaldığı,
II ağacın gövdesi dışında kalan çivi uzunluğunun azaldığı,
III uzayan ağaçata çivinin, h yüksekliğinden daha yukarıda olduğu,
IV ağacın uzamasına karşın çivinin, h yüksekliğinde kaldığı
durumlarından hangileri gözlenir?

A) Yalnız I
B) Yalnız III
C) I ve IV
D) II ve III
E) II ve IV

3 İnsanda dişi bireyde, normal bir menstrual döngü sırasında, kandaki LH hormonunun miktarındaki değişimi, aşağıdaki grafiklerden hangisi gösterir?

A) B)





C) D)





E)



4 Normal bir insanda yoğun bir egzersiz sonucunda aşağıdakilerden hangisi gerçekleşmez?

A) Kandaki karbondioksit miktarının artması
B) Kan pH sının yükselmesi (Kanın bazikleşmesi)
C) Soluk alıp verme hızının artması
D) Dokulardaki oksijen miktarının azalması
E) Hücrelerdeki ADP miktarının artması

5 Bir refleks yayını oluşturan nöronlarla ilgili olarak, fiziksel ya da kimyasal etkinin şiddeti değişse bile aşağıdakilerden hangisi değişmez?

A) Kullanılan ATP miktarı
B) İmpuls sayısı
C) İmpuls şiddeti
D) Harcanan oksijen miktarı
E) Uyarılan nöron sayısı

6 Aşağıdaki şema, insanda bir sarkomerin yapısını göstermektedir



Kayan iplikler hipotezine göre, kasılmış bir çizgili kasın gevşemesi sırasında,
I H bandının kısalması,
II A bandının aynı kalması,
III I bandının kısalması,
IV Z çizgilerinin birbirinden uzaklaşması
olaylarından hangileri görülür?

A) I ve II
B) I ve III
C) II ve III
D) II ve IV
E) III ve IV

7 Şeker hastalarında kullanılan insülin hormonu, rekombinant DNA teknolojisiyle E coli bakterilerinde üretilmektedir Bu işlemin bazı aşamaları aşağıda verilmiştir:
I İnsülin geni içeren insan DNA parçasının taşıyıcı DNA (plazmit) ile birleşmesi
II E coli plazmit DNA'sının ve insan DNA'sının tümünün saf olarak elde edilmesi
III E coli plazmit DNA'sının ve insan DNA'sının insülin genini kodlayan kısmının restriksiyon enzimiyle kesilmesi
IV Gen aktarılmış E coli bakterilerinin besi yerinde çoğaltılması
V Plazmitin E coli hücresine aktarılması
Bu aşamaların doğru sıralanışı aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir?

A) I - III - II - IV - V
B) II - I - III - IV - V
C) II - III - I - V - IV
D) III - II - V - I - IV
E) V - I - IV - III - II

8 Ailesinin AB, babanın 0 kan grubundan olduğu bir ailede 3 çocuk vardır
Bu çocukların kan gruplarının fenotipleri aşağıdakilerin hangisinde verilenler gibiyse üçünün de öz kardeş olduğu söylenebilir?

1çocuğun 2çocuğun 3 çocuğun
kan grubu kan grubu kan grubu
fenotipi fenotipi fenotipi
A) B A A
B) AB 0 AB
C) A 0 B
D) B AB B
E) B A AB

Cevap Anahtarı: 1 Bölüm: D, A, E, B, C, A, E, C
2 Bölüm: A, E, D, B, C, D, C, A

2008
1 BÖLÜM

1 Bir insana,
I kızamık aşısı yapıldıktan bir süre sonra kızamık etkeninin verilmesi,
II suçiçeği hastalığı geçirmeden suçiçeği etkeninin verilmesi,
III kabakulak hastalığı geçirdikten sonra kabakulak etkeninin verilmesi
uygulamalarından hangilerinin sonucunda o insanın hastalanması beklenir?

A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) Yalnız III
D) I ve II
E) II ve III

2 Bir ekosistemde besin zinciri aşağıdaki şemada gösterildiği gibidir



Şemada oklar, besin kaynağı olan gruptan besin alan gruba doğru çizilmiştir

Buna göre, üretici, birincil tüketici, ikincil tüketici ve ayrıştırıcı canlı grupları, aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?

Birincil İkincil
Üretici Tüketici Tüketici Ayrıştırıcı
A) K L M N
B) K N L M
C) N M K L
D) M L N K
E) M K L N

3 Canlılarda gerçekleşen,
I kromozomların kutuplara düzenli olarak çekilmesi,
II mayozda homolog kromozomlar arasında parça değişiminin olması,
III interfazda DNA nın kendini eşlemesi,
IV mayozda homolog kromozomların ekvator düzleminde rasgele dizilmesi
olaylarından kural olarak genetik çeşitliliği artıranlar, aşağıdakilerin hangisinde birlikte verilmiştir?

A) I ve II
B) I ve III
C) II ve III
D) II ve IV
E) III ve IV

4 Bir tür bakteri, uygun besiyeri içeren beş petri kabına ekilmiştir Bu türün farklı antibiyotiklere karşı direncini araştırmak amacıyla petri kaplarına K, L, M, N ve P antibiyotiklerinin farklı kombinasyonları eklenmiş ve kaplarda üreme olup olmadığı gözlenmiştir Kullanılan antibiyotik kombinasyonları ve bunların eklendiği kaplardaki bakterilerin üreme durumu aşağıdaki tabloda gösterilmiştir (Antibiyotiklerin birbirleriyle etkileşime girmediği kabul edilecektir)



Buna göre, bu bakteri türü hangi antibiyotiğe karşı dirençli değildir?

A) K
B) L
C) M
D) N
E) P

5 Ökaryot canlıların oksijenli solunumunda,
I glukozun sitoplazmada belirli moleküllere kadar yıkılması,
II enerji elde etmede kullanılacak moleküllerin mitokondrilere geçmesi,
III moleküllerin enzimlerle CO2 ve H2O ya kadar parçalanması
olaylarının gerçekleşme sırası aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) I – II – III
B) II – I – III
C) II – III – I
D) III – I – II
E) III – II – I

6 Küresel ısınmada aşağıdakilerden hangisinin en son gözlenmesi beklenir?

A) Buzullarda erime
B) Kıyı ekosistemlerinde değişme
C) Deniz suyu seviyesinde yükselme
D) Hava sıcaklığı ortalamalarında artma
E) Atmosferdeki karbondioksit miktarında artma

7 Hücre zarından madde alışverişiyle ilgili olarak
I moleküllerin, derişimlerinin az olduğu ortamdan çok olduğu ortama taşınması,
II hücredeki büyük moleküllü atık maddelerin dışarı atılması,
III difüzyonla alınamayacak kadar büyük moleküllerin hücre içine alınması,
IV suyun hipotonik ortamdan hücre içine geçmesi,
V moleküllerin kolaylaştırılmış difüzyonla hücre içine alınması
olaylarından hangilerinin gerçekleştirilmesi için ATP enerjisi kullanılır?

A) I ve V
B) II ve IV
C) I, II ve III
D) I, III ve IV
E) II, III ve V

8 Aşağıdaki tabloda, bir ekosistemde bulunan K, L, M, N, P ve R harfleriyle belirtilen altı tür kurbağanın yaşam alanları, çiftleşme mevsimleri ve besin çeşitleriyle ilgili bilgiler verilmiştir



Tablodaki bilgilere göre, aşağıdakilerin hangisinde verilen iki kurbağa türü arasında rekabetin en fazla olması beklenir?

A) K ve M
B) L ve N
C) L ve R
D) N ve P
E) P ve R

2 BÖLÜM

1 Aşağıdaki canlı gruplarından hangisine ait populasyonda, doğal seçilimle, gen frekansının en hızlı değişmesi beklenir?

A) Bakteri
B) Böcek
C) Kedi
D) Kuş
E) Balık

2 Endosimbiyotik Hipotez, ökaryotlardaki mitokondri ve kloroplast organellerinin, prokaryotlardan köken aldığını savunur

Buna göre, aşağıdakilerden hangisi “Endosimbiyotik Hipotez”i desteklemek amacıyla kullanılamaz?

A) Mitokondri ve kloroplastların halkasal DNA'ya sahip olmaları
B) Mitokondri ve kloroplastların çoğalma şeklinin bakterilerinkine benzerlik göstermesi
C) Prokaryotlarla ökaryotların protein sentezinde aynı aminoasitleri kullanmaları
D) Mitokondri ve kloroplast ribozomlarının, prokaryotların ribozomlarına benzerlik göstermesi
E) Günümüzde bir hücreli ökaryot canlılarda simbiyotik olarak yaşayan prokaryot canlıların bulunabilmesi

3 Dengeli beslenen normal bir insan, bir öğünde protein içeren besinlerden fazla miktarda tükettiğinde, vücudunda aşağıdakilerden hangisinin olması beklenir?

A) Kan pH sında artma (bazikleşme)
B) İdrarda üre miktarında artma
C) Kanın ozmotik basıncında azalma
D) Kanda glukoz miktarında artma
E) İdrarda glukoz miktarında artma

4 Aşağıdakilerden hangisi, bitkisel ve hayvansal hormonların ortak özelliği değildir?

A) Az miktarlarının bile etkili olması
B) Hedef hücrelerde etkili olmaları
C) Özgün kimyasal yapıya sahip olmaları
D) Özelleşmiş bezler tarafından salgılanmaları
E) Sentezlendiği bölgeden farklı bölgeye taşınabilmeleri

5 Aşağıdaki soy ağacında X e bağlı çekinik bir özelliğin kalıtımı gösterilmiştir



Buna göre, soy ağacındaki bireylerden hangilerinin bu özellik bakımından genotipi kesin olarak söylenemez?

A) 1 ve 3
B) 2 ve 4
C) 3 ve 4
D) 4 ve 6
E) 6 ve 7

6 Fotosentezde aşağıdaki olaylardan hangisi ilk olarak gerçekleşir?

A) Oksijen üretilmesi
B) ATP sentezlenmesi
C) Suyun ayrıştırılıp elektronlarının klorofile iletilmesi
D) Elektronun ferrodoksin tarafından tutulması
E) Klorofildeki elektronun enerji düzeyinin yükseltilmesi

7 Bir canlı, aşağıdakilerden hangisiyle bir glukoz molekülünden en fazla ATP elde eder?

A) Glikoliz
B) Elektron taşıma sistemi (ETS)
C) Laktik asit fermantasyonu
D) Etil alkol fermantasyonu
E) Pirüvattan Asetil CoA elde edilmesi

8 İnsanda,
I karaciğer,
II mide,
III pankreas,
IV ince bağırsak
organlarından hangilerinin salgıları (hormonlar hariç), üretildikleri yerden başka bir yerde işlev görür?

A) Yalnız III
B) I ve II
C) I ve III
D) II ve IV
E) III ve IV

Cevap Anahtarı: 1 Bölüm: B, E, D, D, A, B, C, A
2 Bölüm: A, C, B, D, D, E, B, C

2009
1 BÖLÜM

1 Aşağıdakilerden hangisi anabolik bir reaksiyondur?

A) Glukoz -> Maltoz
B) Protein -> Aminoasit
C) ATP -> ADP
D) Hidrojen peroksit -> Su
E) Nişasta -> Glukoz

2 Hücrede, enzimlerle gerçekleşen belirli bir tepkimenin hızı ve belirli bir zaman aralığında elde edilen ürün miktarı,
I inhibitör madde miktarı,
II enzim-substrat bileşiği derişimi,
III reaksiyon için gerekli aktivasyon enerjisi miktarı
özelliklerinden hangilerine bağlı olarak değişir?

A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) I ve II
D) I ve III
E) I, II ve III

3 Ökaryotik bir hücrede, salgılanmak üzere sentezlenen bir protein aşağıdaki yollardan hangisini izler?

A) Golgi aygıtı – Granülsüz endoplazmik retikulum– Hücre zarı
B) Golgi aygıtı – Granüllü endoplazmik retikulum – Hücre zarı
C) Granüllü endoplazmik retikulum – Hücre zarı – Golgi aygıtı
D) Granüllü endoplazmik retikulum – Golgi aygıtı – Hücre zarı
E) Granülsüz endoplazmik retikulum – Golgi aygıtı– Hücre zarı

4 Hidrojen atomları işaretlenmiş su verilen bir bitki geliştiğinde, işaretli hidrojene meyvedeki sükrozda rastlanıyor
Bu işaretlenmiş su molekülleri meyveye ulaşıncaya kadar,
I soymuk boru,
II emici tüy,
III odun boru,
IV yaprak parankiması
yapılarından hangi sırayla geçmiştir?

A) I – II – III – IV
B) II – I – IV – III
C) II – III – IV – I
D) III – I – II – IV
E) III – IV – II – I

5 Aşağıdakilerden hangisi, böceklerle tozlaşan bitkilerde, tozlaşmayı artıran bir uyum değildir?

A) Bitkinin tatlı öz su salgılaması
B) Çiçek polenlerinin yapışkan olması
C) Çiçeklerin kokulu maddeler salgılaması
D) Çiçeklerin parlak ve çekici renklerde olması
E) Erkek ve dişi çiçeklerin ayrı bitkilerde bulunması

6 Canlıların sudan karaya geçiş döneminde farklı sorunlar ortaya çıkmıştır Bu sorunlara her canlı farklı uyumsal özellikler geliştirerek çözüm bulmaya çalışmıştır
Aşağıdakilerden hangisi, bitkilerin karasal yaşama uyumu sonucunda ortaya çıkmamıştır?

A) Gerçek köklerin oluşması
B) Fotosentez yapılması
C) İletim demetlerinin gelişmesi
D) Su kaybını azaltan özelliklerin gelişmesi
E) Gövdeye destek sağlayan yapıların gelişmesi

7 Farklı bölünme aşamalarında olan 5 ökaryot hücre, 5 ayrı mikroskopta inceleniyor
Bu mikroskoplardan,
• birincisinde homolog kromozomların ayrı kutuplara çekildiği,
• ikincisinde kardeş kromatitlerin ayrıldığı,
• üçüncüsünde sitoplazmanın bölündüğü,
• dördüncüsünde tetrat oluştuğu,
• beşincisinde bölünme süreci tamamlandığında dört hücre oluştuğu görülüyor
Buna göre, mikroskopların hangilerindeki gözlem, izlenen bölünmenin mitoz ya da mayoz olduğuna karar vermek için kullanılabilir?

A) 1 ve 2
B) 2 ve 3
C) 1, 3 ve 5
D) 1, 4 ve 5
E) 3, 4 ve 5

8 Aşağıdakilerin hangisinde ortaya çıkmış olan fenotipik farklılık kalıtsaldır?

A) Van kedisinin gözlerinin birbirinden farklı renkte olması
B) Bir ağacın daha çok ışık alan üst yapraklarının alt yapraklarından küçük olması
C) Arı larvalarının farklı besinlerle beslenmelerine bağlı olarak kraliçe ya da işçi arı olarak gelişmesi
D) Karanlık ortamda tutulan bitkinin açık renkli olması
E) Ortanca bitkisinin yetiştiği toprağın asitliğine göre çiçek renginin değişmesi

9 Aşağıdaki özelliklerden hangisi, bir omurgalı hayvan grubu olan sürüngenlerde görülmez?

A) İç döllenme
B) Kirli ve temiz kanın karıştığı dolaşım
C) Akciğer solunumu
D) Yumurtayla çoğalma
E) Sabit vücut sıcaklığı

10 Bazı canlıların vücut rengi, düşmanlarından korunmak için ortam rengine uyum sağlar (homokromi) Bazı canlılar ise avcılar tarafından av olarak tercih edilmeyen canlılara benzer şekil ya da desenlenme gösterir (mimikri)
Bu açıklamalara göre,
I dil balığının renginin, bulunduğu zeminin açık ya da koyu rengine uyum yapması,
II bazı böceklerin, eşek arılarına benzer desen taşıması,
III bukalemunların rengini bulunduğu ortamın rengine göre değiştirmesi,
IV zehirsiz kelebeklerin, zehirli kelebeklerin desenlerine benzer desenler taşıması
örnekleri, aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak gruplandırılmıştır?

Homokromi Mimikri
A) I II, III, IV
B) I, III II, IV
C) II, III I, IV
D) II, IV I, III
E) III, IV I, II

2 BÖLÜM

1 Hücrelerde enerji elde etmede izlenen metabolik yollardan bazıları aşağıda verilmiştir:
I Glikoliz
II Fotosentez
III Etil alkol fermentasyonu
Bu metabolik yollardan hangileri hem çizgili kas hücrelerinde hem de geçici anaerob bakterilerde gerçekleşir?

A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) Yalnız III
D) I ve II
E) I ve III

2 Çiçekli bitkilerde aşağıdaki olaylardan hangisi döllenmeden sonra gerçekleşir?

A) Polenin çimlenmesi
B) Besi dokusunun oluşması
C) Polenin stigmaya konması
D) Antipot hücrelerinin oluşması
E) Polen tüpünün embriyo kesesine ulaşması

3



Yukarıdaki soy ağaçlarında L ve M özelliklerinin kalıtımı gösterilmiştir

Bu özelliklerin kalıtım tipleri aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?

L özelliği M özelliği
A) otozomal – baskın otozomal – çekinik
B) otozomal – baskın gonozomal – baskın
C) otozomal – çekinik otozomal – baskın
D) gonozomal – baskın gonozomal – çekinik
E) gonozomal – çekinik gonozomal – baskın

4 Aşağıdaki durumlardan hangisi duyu almaçlarının ‘‘alışma’’ özelliğine bir örnektir?

A) Yaşlandıkça tat alma hissinin azalması
B) Nezle olunduğunda tat almanın azalması
C) Derinin dayanamayacağı sıcaklıktaki sıvıların içilebilmesi
D) Kullanılan parfümün kokusunun bir süre sonra algılanmaması
E) Göz bebeklerinin ışığın şiddetine göre genişleyip daralması

5 Aşağıdakilerden hangisi solunum sisteminin sinirsel denetimine örnek olarak gösterilebilir?

A) Sigara dumanında bulunan karbonmonoksitin alyuvarların oksijen bağlama kapasitesini düşürmesi
B) Dalgıçların hızla yüzeye çıkmaları sonucunda kanda erimiş hâldeki azotun gaz hâline geçmesi
C) Kandaki karbondioksit miktarının artışına bağlı olarak soluk alıp vermenin hızlanması
D) Astım hastalarının alveollerinin daralması sonucu soluk alıp vermelerinin güçleşmesi
E) Yüksek yerlerde yaşayan insanların kanındaki alyuvar sayısının fazla olması

6 İnsan vücudunda gerçekleşen hormonal olaylardan bazıları şunlardır:
I Glukagon hormonu miktarının artırılarak kanda glukoz miktarının artırılması
II Aldosteron hormonu miktarının azaltılarak vücuttan sıvı kaybının sağlanması
III Vasopressin hormonu miktarının artırılarak vücutta su tutulmasının sağlanması
Bu olaylardan hangilerinin gerçekleşmesi, yüksek kan basıncının normal düzeyine geri dönmesini sağlar?

A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) Yalnız III
D) I ve II
E) II ve III

7



Bir araştırmada, havuç bitkisinin kökünden alınan floem hücrelerinden her birinin, kültür ortamında tam bir bitkiye geliştiği saptanmıştır
Bu araştırmaya göre, elde edilen bitkilerle ilgili,
I Hücreleri farklılaşıp özelleştiğinde bazı genlerini yitirmişlerdir
II Hücrelerinin tümü çekirdeklerinde aynı genlere sahiptir
III Atasal bitkiyle özdeş bitkilerdir
yargılarından hangileri doğrudur?

A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) Yalnız III
D) I ve III
E) II ve III

8 Aşağıdaki grafik, bir ekosistemde bulunan bir kuş popülasyonundaki bireylerin gaga uzunluklarının dağılımını göstermektedir



Canlılarda organların yapı ve işlevleri belirli değerler arasında en başarılıdır Bu ekosistemde koşulların, gaga uzunluğu 2,5 santimetreden
daha uzun bireylerin besin bulma şanslarını artıracak şekilde değiştiği gözlenmiştir
Yeni çevre koşullarında, gelecek kuşaklarda bu popülasyondaki yavruların gaga uzunluklarının dağılımını gösteren grafiğin aşağıdakilerin hangisindeki gibi olması beklenir?

A) B)





C) D)





E)



9 Sığ bir göl, alg popülasyonlarının büyüklüklerini etkileyen faktörleri incelemek için iki bölüme ayrılmıştır Her iki bölüme de (1 ve 2) karbonlu ve azotlu bileşikler doğal olarak gelmeye devam ederken 2 bölüme fosfat bileşikleri ilave edilmiştir Bir süre sonra 1 bölümde bulunan alg popülasyonunun büyüklüğünde bir değişme olmazken 2 bölümdeki alg popülasyonunda büyük bir artış gözlenmiştir
Bu gölle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Birinci bölümde fosfat bileşiklerinin az olması alg popülasyonunun büyüklüğünü sınırlamıştır
B) Birinci bölümdeki alg çeşitliliğinde değişme olması beklenmez
C) İkinci bölümde biriken organik madde miktarı artar
D) İkinci bölümde birim zamanda üretilen oksijen miktarı azalır
E) İkinci bölümde suyun ışık geçirgenliği birinci bölüme göre azalır

10 Birlikte evrim (ko-evrim), yakın ekolojik ilişkileri olan, ancak birbirleriyle üreme ilişkileri bulunmayan iki veya daha fazla sayıda türün paylaştıkları yaşam alanında birbirlerine bağımlı olarak birlikte evrimleşmesidir

Canlılar İlişki
I Zehirli arılar ile zehirsiz arılar Zehirsiz arıların kendilerini zehirli arılara renk ve desen olarak benzetmeleri

II Bitkiler ile böcekler Bitkilerin, kendilerini tozlaştıran böceklerin aktif olduğu dönemde çiçeklenmeleri;
böceklerin ağız yapılarının da tozlaştırdıkları çiçeklerin yapısına göre değişmesi

III Bitkiler ile otçullar Bitkiler, otçul hayvanlara karşı zehirli kimyasal bileşikler salgılarken onlarla
beslenen otçulların bunları parçalayan enzimlere sahip olmaları

Bu ilişkiler göz önüne alındığında, yukarıdakilerin hangilerinde verilen canlılar arasında birlikte evrim söz konusudur?

A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) Yalnız III
D) I ve II
E) II ve III

Cevap Anahtarı: 1 Bölüm: A, C, D, C, E, B, D, A, E, B
2 Bölüm: A, B, A, D, C, B, E, C, D, E