Perakende Satış Elemanı(Tezgahtar) Mesleği

TANIM
Perakende satış elemanı, perakende mal satışı yapan ticarethanelerde müşteriye malı tanıtan ve satmaya çalışan kişidir

GÖREVLER
- Satılacak malları cins, kalite ve fiyatlarına göre sınıflandırır Özürlü veya kullanılmaz durumdaki malları ayırarak ilgili birimlere gönderir,
- Satışa sunulacak malları teslim alır, mal giriş kayıtlarını tutar ve etiketler,
- Malları raflara yerleştirir, vitrin düzenlemesine yardımcı olur,
- Müşteriyi psikolojik olarak etkilemeye çalışır ve onu, satın almaya teşvik eder,
- Satılan malın satış fişini düzenler ve her gün satılan malların dökümünü yapar, günlük satış cirosunu hesaplar ve satış fişlerini mal çıkış defterine işler,
- Mal stoklarını kontrol ederek bir sonraki satış günü için ne kadar satış yapabileceğini ilgililere bildirir ve ona göre depodan mal getirtir

KULLANILAN ALET VE MALZEMELER

- Tezgahtar sattığı malzemeye göre değişik nesnelerle çalışır
- Çalışmaları sırasında; çeşitli mallar ve satış fişi kullanır

MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Perakende satış elemanı olmak isteyenlerin;
- Bir çok şeye aynı anda dikkat edebilen,
- Güler yüzlü ve sabırlı olan, başkalarını etkileyebilen,
- Uzun süre ayakta durabilen,
- Yönergelere uygun davranabilen,
- Ellerini çabuk ve ustalıkla kullanabilen
kimseler olmaları gerekir

ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI

- Satış elemanlarının çalışma ortamı sattıkları malın türüne göre değişir Örneğin, inşaat malzemesi satan işyeri tozlu olabilirken gözlük satan bir işletme çok temiz olabilir
- Perakende satış elemanları çalışmalarında birinci derecede insanlarla ilgilidirler İş, sürekli ayakta durmayı gerektirir Bu yüzden meslek üyeleri arasında bel rahatsızlığı, varis gibi hastalıklar görülmektedir
- Ayrıca çalışma yoğunluğunda özel günlere ve mevsimlere bağlı olarak değişiklik olabilmektedir (örn, hafta sonu çalışması)

ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI

- Perakende satış elemanlarının orta ve büyük ticarethanelerde çalışma olanakları vardır Hizmet sektörünün gelişmesine paralel olarak tezgahtarlık mesleğinin önemi ve bu meslek elemanlarına duyulan ihtiyaç artmaktadır Süper ve mega marketlerin ortaya çıkışı, nitelikli eleman ihtiyacını daha da artırmaktadır Özellikle büyük illerde, turistik yörelerde iş bulma olanağı fazladır
- Kendisini tezgahtarlık mesleğinde yetiştiren kişi, sermayesi olduğu takdirde kendi işini de kurabilir

MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER

- Milli Eğitim Bakanlığı MEB Kız Teknik Öğretim Genel Müdürlüğüne bağlı pratik kız sanat okulları ile Halk Eğitim Merkezlerinde "Satış Elemanlığı” meslek kursu verilmektedir
- Meslek eğitimi işe girme ile başladığından işyerinin özelliğine göre ya görüşme (mülakat) usulü ile, ya da yazılı sınavla veyahut başka bir görevde iken üstün performans göstererek anılan mesleğe alınıp yetiştirilme durumu söz konusu olabilmektedir

MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI

Meslek kurslarına girebilmek için ilköğretim mezunu olmak, bünyesi ve sağlık durumu itibarı ile kurs programının gerektirdiği niteliklere sahip olmak gerekmektedir

EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ

Tezgahtarlık mesleğinin eğitim süresi işyerinin eğitim politikasına göre değişiklik gösterir Bu süre meslek adayının yeteneklerine göre de değişebilir Araştırmalar sonucunda mesleğin eğitim süresinin 6 ay ile 1 yıl arasında olduğu belirlenmiştir
Kız Teknik Öğretim Genel Müdürlüğü pratik kız sanat okullarında açılan meslek kursunda uygulanan eğitimde; Türkçe (Güzel Konuşma), Muhasebe-Ekonomi, Matematik, Yabancı Dil, Satış Teknikleri ve Pazarlama, Bilgisayar, Kişisel Bakım ve Görgü Kuralları dersleri verilmiştir

MESLEKTE İLERLEME

Meslekte ilerleme; daha çok ücrette artış, sorumluluğun artırılması şeklinde olmaktadır
- Tecrübe ve yeteneğe göre bölüm sorumlusu veya satış sorumlusu olabilirler
- Meslekte yeterli performansı gösterenler büyük işyerlerinde daha fazla ücretle çalışma olanağı bulabilirler
BENZER MESLEKLER: Satış reklamcısı (demonstratör), Satıcı (toptan ticaret), Sokak satıcısı (işportacı)

BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU

- Mesleki eğitim iş başında yapıldığından, işe başlamada meslek adayı ile işveren arasında yapılan anlaşma sonucu belirlenen ücret ödenmektedir Bu ücret asgari ücret düzeyinde veya daha fazla olabilmektedir Eğitim boyunca meslek adayının karşılaması gereken herhangi bir masraf söz konusu değildir
- Meslek eğitimini tamamlayan ve tezgahtar olarak göreve başlayan elemanlara işyerinin ücret politikalarına paralel olarak değişik sistemlerde ücret ödenmektedir Bazı işyerleri aylık ücret öderken, bazıları da yüzde usulü ve prim şeklinde ödeme yapmaktadır
- İşe ilk girişte genellikle asgari ücret uygulanmakta, gösterilen performansa ve işyerinin niteliğine göre ücret artışları söz konusu olmaktadır
- Araştırmalarımızda tezgahtar olarak çalışanların, ortalama net asgari ücretin 1,5-2 katı ücret aldıkları saptanmıştır Bu miktarlar yörelere göre de değişiklik gösterebilmektedir

DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER

- İlgili Eğitim Kurumları,
- Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Meslek Danışma Merkezi,
- Bünyesinde Meslek Danışma Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube Müdürlükleri