Diş Çürümesi Nedenleri, Dişler Neden Çürür

Diş Çürümesi Nedenleri, Dişler Neden Çürür

Kimyasal kuram olarak bilinen bir gö-rüşe göre çürükler ağızda biriken besin artıklarından kaynaklanır Bu artıklar ayrışırken açığa çıkan asitler diş doku-sunun mineral bileşimini parçalar Bak-teri kuramına göre ise minenin organik bölümünün parçalanmasından bazı bak-teriler sorumludur Bunu izleyen ikinci aşamada mineral bölüm parçalanır Bu iki ayrı yaklaşımı birleştiren daha yeni bir kurama göre yiyecek artıklarında üreyen bakteriler asit üreterek, dişin mi-neral desteğini parçalamaktadır Ağız boşluğundaki tükürük salgısının orta-mın asitliğini düzenleyici bir etkisi var-dır Ama bu etki bakterilerin oluşturdu-ğu diş plakları karşısında yetersiz kalır Plaklar ortamı asitleştirir ve çürüklerin oluşmasına yol açar

Diş çürümesine ilişkin olarak öne sürülen bu görüşler ağız temizliği konusunda bilimsel çalışmaların başlamasını sağladı Sonunda diş fırçalan ve diş macunlan günlük yaşama girdi Çürü-meyi engellemek için minenin belirli bölgelerinde laktik asit birikiminden sorumlu olan plağın ortadan kaldırılma-sı gerektiği sonucuna varıldı

Son dönemde ise tükürük kuramı ortaya atıldı Bu kurama göre çürük, di-şin dışındaki biyolojik sıvı olan tükürük ile içteki organik sıvıları ayıran yarı ge-çirgen bir zar gibi işlev gören karmaşık bir sürecin ürünüdür Bu nedenle doku yıkımına yol açan hastalıklar, vitamin yetmezlikleri, enfeksiyonlar ve zehir-lenmeler organizmanın dolaşımdaki sıvılarını değişikliğe uğratırken etkilerini dişte de gösterirler Çürüklerin yerel nedenleri, kalıtsal ya da edinilmiş yat-kınlığa bağlı olarak ortaya çıkabilir Bu yaklaşıma göre aşağıda belirtilen etken-ler çürüklerin önlenmesinde büyük önem taşır: Minerallerce zengin beslen-me, vitaminler, gebelik ve ilk çocukluk döneminde bol protein alınması, kar-bonhidrat ve şeker alımının sınırlandırılması ve ağız bakımına özen gösterilmesi Ağız bakımı özellikle plak gelişi-mini önlemeye yönelik olmalıdır Plakların, tükürük ve dişetlerindeki iltihaplı doku sızıntısından kaynaklanan bir çe-şit jelatinsi zar üzerinde yaşayan küçük bakteri kolonilerinden oluştuğu bilin-mektedir Dişetlerinin de diş hastalıkla-rının ortaya çıkmasında büyük önemi vardır Çürüğe ve diş çevresindeki has-talıklara neden olan bakteriler, plağa yapışmadıkça zararlı bir etki göstere-mezler Bu nedenle plağın ortadan kal-dırılması çok önemlidir

YERLEŞİM

Diş çürümesi tam olarak bilinmeyen, hâlâ belirsizlikler taşıyan bir süreçdir Hızlı gelişen ve geniş doku yıkımına yol açan çürüklerin çok bakımsız ve hastalıklı ağızlarda görüldüğü bilin-mektedir Bu nedenle çürüğe yatkın ya da dirençli ağızlardan söz edilebilir Ama çürüğe karşı gösterilen direncin ağız genelindeki savunma mekanizmalarına mı, yoksa dişin kendi direncine mi bağlı olduğu bilinmemektedir

Alt birinci büyük azıdişleri, gençlik döneminden başlayarak çürümenin en çok görüldüğü dişlerdir Çürüme daha sonra giderek azalan oranda üst birinci büyük azılar ile ikinci büyük azılarda, en az olarak da alt kesicidişlerde görü-lür Çürük en çok dişin taç çıkıntıları arısındaki derin oluklarda ve dişler ara-sında kalan bölgede gelişir Dişin bo-yun kısmındaki çürüklere de oldukça sık rastlanır Bunlar genellikle vücudun zayıf düşmesine yol açan organik hastalıklarla ilişkilidir Bazen çok sert bir fır-çanın kullanılmasına da bağlı olabilir-ler Mekanik etki diş minesini yıprata-bileceği gibi, dişetini de yaralayarak çe-kilmesine yol açabilir Böylece çürüğe direncin daha az olduğu minesement sının ortaya çıkar

Çürüğün dişe geniş biçimde yayıl-ması seyrek olarak, yalnızca dişin aşırı ölçüde mineral yitirdiği organik hasta-lıklarda görülür Bu hastalıklar dişin sa-vunma mekanizmalarını zayıflatarak bakterilerin yerleşmesini kolaylaştırır