Şanlıurfa Hamamları |
10-14-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Şanlıurfa HamamlarıŞanlıurfa Hamamları Hamamlar Urfa, İstanbul, Bursa, Edirne ve Erzurum’dan sonra Osmanlı Dönemi'nden kalma sekiz adet hamamı ile Türkiye’de dördüncü sırayı almaktadır Son kırk- elli yıl içersinde yıktırılan 7 adet hamam dikkate alındığında, Urfa’nın Osmanlı hamam mimarisi bakımından ne denli önemli bir şehir olduğu anlaşılacaktır Şanlıurfa hamamları, soğukluk, sıcaklık ve ılıklık bölümleri ile klasik Osmanlı hamamları planındadır Cıncıklı, Vezir, Şaban, Veli bey, Eski Arasa, Serçe, Sultan ve Keçeci hamamları günümüzde mevcut hamamlardır Bunlardan Keçeci esnafı tarafından keçe pişirmek amacıyla kullanılan Keçeci Hamamı ve depo olarak kullanılmakta olan Eski Arasa Hamamı hariç diğer hamamlar hizmet vermektedirler Velibey Hamamı Dabakhane Mahallesi, Mithat Paşa Sokakta bulunur Aynı mahalle sakinlerinden Mahmut oğlu Veli Bey, 1693 tarihli vakfiyesinde bu hamamı kendisinin yaptırdığını kaydederek mütevelliliğine de oğlu Malkoç Bey'i tayin ettiğini belirtmiştir Giriş kapısı üzerindeki kitabe silik olduğundan, tam olarak ne zaman yapıldığı bilinmemektedir Vezir Hamamı Yusuf paşa Mahallesi, Sarayönü Semtindeki bu hamam 1703 tarihinde Urfa Mutasarrıfı Arapkirli Yusuf Paşa tarafından Yusuf paşa Camii'ne vakfiye olarak yaptırılmıştır Vezir Hamamı, dikdörtgen bir plana sahiptir Doğu kısmında kadınlar, kuzey kısmında erkekler kapısı olmak üzere iki girişi vardır Cıncıklı Hamam Şehrin Karaburç Mahallesi, Hızanoğlu Sokağındaki kitabesi bulunmayan bu hamamın ne zaman yapıldığı bilinmemekle beraber 1729 tarihinde tamir görmüş olan Hızanoğlu Camii ile aynı tarihlerde yapılmış olabileceği düşünülmektedir Evliya Çelebinin Seyahatnamesinde bu hamamdan bahsetmesi, yapının XVII yüzyılın ikinci yarısında mevcut olduğunu göstermektedir Sultan Hamamı Kazancı Mahallesi, Şişli Sokaktaki bu hamamın kuzey cephesindeki giriş kapısı üzerinde yer alan kitabe silinmiş olduğundan ne zaman ve kim tarafından yaptırıldığı bilinmiyor Halk arasındaki yaygın bir söylentiye göre Osmanlı Padişahı IV Murat, Bağdat Seferi sırasında bu hamamda yıkandığından hamama Sultan Hamamı adı verilmiştir Ancak, hamamın ilersinde bulunan Sultan Bey Camii, III Murat zamanında 1586 yılında Sultan Ahmet Bey adındaki bir zat tarafından yaptırılmış olması, bu hamamın da o dönemde yapılmış olma ihtimalini arttırmaktadır Serçe Hamamı Su meydanı mevkiindeki bu yeraltı hamamının kitabesi olmadığından kesin olarak inşa tarihini söylemek mümkün değildir Evliya Çelebi Seyahatnamesi'nde geçen "Samsat Kapısı Hamamı" nın bu hamam olduğu tahmin edilmektedir Serçe Hamamı'nı Şanlıurfa'daki diğer hamamlardan ayıran en önemli özelliği 5 eyvanlı bir sıcaklık bölümünün olmasıdır Arasa Hamamı İsotçu Pazarı mevkiindedir Kitabesi bulunmayan ve inşa tarihi bilinmeyen bu hamamın adının Evliya Çelebi Seyahatnamesinde geçmesi, yapının 17 yüzyıl ortalarında mevcut olduğunu göstermektedir Soğukluk, ılıklık ve sıcaklık bölümünden oluşan klasik Osmanlı hamamları planındadır |
|