Mersinin Anamur İlçesi Tanıtımı |
10-14-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Mersinin Anamur İlçesi TanıtımıMersinin Anamur İlçesi Tanıtımı Anamur, Mersin iline bağlı bir ilçedirAdı Yunanca Anemos(Rüzar) sözcüğünden türemiş, rüzgarlı burun anlamına gelmektedirAntik Anemurium kenti hakikaten de Anamur burnuna çok yakın ve sürekli rüzgar alan bir noktada kurulmuşturBir diğer rivayet de şöyledir; Yunanlar yöreye geldiklerinde yörede rüzgara tapan pagan bir kabile yaşamakta idi ve bu yüzden de Yunanlar kente ve yöreye Rüzgara tapanlardan esinlenerek bu adı vermiş olabilecekleri yönündedir Coğrafi Konum Anamur, Mersin'e bağlı bir ilçe olup, Türkiye'nin güney ucunda bulunur Anamur Türkiye'de muz , yer fıstığı narenciye ve çilek ile ünlü bir ilçedir Güneyinde Akdeniz, batısında Antalya İli Gazipaşaİlçesi, kuzeyinde Ermenek ve doğusunda Bozyazı ilçeleri vardır İklim ve Bitki Örtüsü Anamur'da astropika hüküm sürdüğünden maki ve tropikal iklim bitkilerinin hemen hepsi yetişmektedir Yıllık sıcaklık ortalaması ise 24 ile 19 derece arasında değişmektedir Anamur ormanlarının özellikle çam, meşe, kavak, çınar, maun gibi ağaçlar ile defne, keçiboynuzu (harnup), pıynar, mersin (murt), zakkum gibi maki grubu bitkilerle kaplıdır Nüfus İlçenin genel köyleriyle birlikte nufusu 2008 yılı sayımına göre 63000'dir Anamur son zamanlarda hızla göç alan bir yer olmuşturMerkez nüfusu 33935'dir Anamur halkı büyük çoğunlukla Türk kökenlidirYerleşik Türklerin çoğunluğu Ermenek'ten gelerek ilçeye yerleşmişlerdirOsmanlı döneminde ise beş altı kadar zanaatkar aile İstanbul'dan getirilerek yörenin Osmanlılaşması ve Karamanoğlu kültüründen kurtulması için yerleştirilmişlerdirToroslarda yaşayan göçebe yörük Türkler ise zaman içinde ilçe merkezi ve diğer köylerde yerleşik hayata geçmişlerdirYine ilçe dağlarında Türkmen obaları ve köyleri bulunmaktadırBunun yanında üç,dört tane Tahtacı köyü vardırTahtacılar geçimlerini orman ürünleri ve kerestecilikle kazanan Türkmen ve Alevi inancına sahip insanlardırTahtacı köyleri folklorik yapısında semah dansları ve farklı düğün ve cenaze törenleri gelenekleri görülebilirİlçe merkezinde güney batıya doğru Abdal mahallesi bulunurAbdallar ise yine Alevi inancına sahip bir toplulukturAbdallar düğünlerde müzisyenlik yaparak ya da çeşitli hizmet sektöründe çalışmaktadırlarBir çok araştırmacı Abdalların Çingene olduğunu rivayet eder, ama kesin bir bilgi yokturİlçe merkezine son yıllarda dahil edilen Kalınören mahallesinin yamaçlarında ise Sünni inanca sahip ve Çingene olarak adlandırılan bir grup sakin yaşamaktadır Diğer yandan Göçmen diye adlandırılan mahallede ise Arnavutluk'tan 30'lu yıllarda gelen Arnavut göçmenler ile 60'lı ve 70'li yıllarda Kıbrıs'tan gelen göçmenler yaşamaktadırlarİskele mahallesinde ise Mısır'dan zamanında gelip yerleşmiş balıkçılıkla uğraşan aileler vardır Tüm bunların yanında Lozan Antlaşması gereği nüfus mübadelesi ile yöredeki Rum Ortodoks ve Karamanlılar Kıbrıs üzerinden Yunanistan'da Atina'nın Nea Ionia semtine göç ederek yerleşmişlerdirGöç edenlerin kaç tanesi Rum kaç tanesi Ortodoks inancına sahip Türk idi bilinmemektedirAma görgü tanıkları yaşlı insanların anlattıklarına bakılırsa 500 kadar Ortodoks Hristiyan İskeleden sandal ve teknelere binerek Kıbrıs'a doğu açılmışlardırO yıllarda Anamur nüfusunun toplam 3000 i bile bulmadığı düşünülürse Rum nüfus %25 kadar olmalıdır Göçler Anamur dışarıdan çok fazla göç almamakla birlike çevre illerden gelip yerleşenler ya da yazlıkçılardan yerleşenler bulunmaktadır İlçede ikamet eden nüfusun 54000 'i Mersin nüfusuna kayıtlıdır 504 kişi Adana nüfusuna , 406 kişi Antalya nüfusuna , 763 kişi Konya nüfusuna , 1146 kişi ise Karaman nüfusuna kayıtlıdır Anamur'da nüfus artış hızı her geçen yıl düşmektedir Buna göre 0-4 yaş arası 4200 çocuk ,5-9 yaş arası 4742 çocuk , 10-14 yaş arası 5420 çocuk vardır 90 yaşın üstünde 79 kişi bulunmaktadır Tarihçe Geçmişi antik çağlara uzanan ve sırasıyla Kizuvatlalılar, Hititler, Asurlular ve Perslerin egemenliği altına giren Anamur, MÖ 333'te Büyük İskender’in doğu seferi sırasında Makedonya Krallığı’na bağlanmış, bu dönemden sonra kentin adı “Anemurium” olarak anılmaya başlanılmıştır “Anemurium”, antik kaynaklara göre “Rüzgarlı Burun” anlamına gelmektedir MÖ 1 yüzyıl'da Roma, daha sonra da Bizans egemenliğine giren Anamur, Bizanslılar zamanında yeniden inşa edilmiştir Selçuklu hükümdarı Alaaddin Keykubat’ın, Ertokuş Bey’i kıyı şehirlerinin alınmasıyla görevlendirmesi sonucu, 1228'de Selçuklular'ın, daha sonra da Karamanoğulları'nın ve Osmanlı İmparatorluğu'nun yönetimine geçmiştir Anamur 1869 yılında ilçe olmuştur 1867'de Konya Vilayetine bağlı İçel Sancağı'nın bir kazası olan Anamur, 1877'de İçel Sancağı Adana vilayeti'ne bağlanınca Adana vilayeti İçel Sancağı'nın bir kazası durumuna gelmiştir Eski kaza merkezi bugünkü Ören beldesinin Nasrettin ve Ortaköy mahalleleridir Yıkık durumda eski bir devlet binası hala görülebilir Sonraları daha iç ve yüksekçe bir bölge olan "Çorak" ilçe merkezi olmuş, adı "Anamur" olarak değiştirilmiş, devlet daireleri ve birçok aile Çorak'a taşınmıştır 1930 yılında eski hükümet konağı binası Rum Ortodoks kilisesi yıkılarak yerine inşa edilmiştir Mimarı Ermeni bir ustadır Tabiat ve Kültür Zenginlikleri Anamur Tabiat ve kültür varlıkları açısından zengin bir yedir Özellikle dağlarının, meralarınının ve kıyılarının doğal yapısı ile bölgesindeki tarihi varlıklarıyla ile dikkat çeken bir yedir Doğal Zenginlikler Kumsalları, nesli tükenmek üzere olan deniz kaplumbağalarının (caretta caretta) yumurtlama alanıdır Ayrıca denizi kıyısının ıssız ve kayalık olan kesimlerini Akdeniz foklarının bir kolonisi kendilerine yurt edinmişlerdir Ormanlık alanları özellikle çam, meşe, kavak, çınar, maun gibi ağaçlar ile defne, keçiboynuzu (harnup), pıynar, mersin (murt), zakkum, maki grubu bitkilerle kaplıdır Ormanlarında yaban keçisi, keklik, tavşan, kaplumbağa, kelebek gibi çeşitli hayvanlar özgürce barınmaktadır İskele,Kale,Melleç ve Ören plajları,Köşekbükü Mağarası,yaylalar,ormanlık alanlar,Pullu Mesire yeri görülmeye değer doğal güzelliklerdir Kültürel Zenginlikler Tarihi Yerler Mamure Kalesi, Anamurium antik kenti ve Titiopolis antik kenti, Ala Köprü, Ak Camii, Anamur ilçe merkezi ve Ören beldesindeki tarihi evler, Azıtepe ve Anamur Müzesi Anamur'da gezilmesi gereken önemli yerlerdir Yaylalar Anamur halkı, yazın 40-45 dereceyi bulan sıcaklardan kaçmak için Torosların yüksek kesimlerinde kurdukları küçük yayla köylerine çıkarlar Yaklaşık 3 ay kalınan bu köyler, sahile göre yükseklikleri nedeniyle oldukça serindir Yakın zamana kadar birçoğunda içme suyu, elektrik, telefon ve kanalizasyon olmayan bu yayla köyleri yayla turizminin ön plana çıkmasıyla alt ve üst yapısı hızla tamamlanmaktadır Yayla köylerinde modern evlerin yanı sıra hala gelenksel mimariye uygun olarak taştan toprak damlı, tek gözlü, içinde ateş yakma yeri (ocaklık) ve baca bulunan, bir ya da iki pencereli olarak da yapılmaktadır Yörede bu evlere evcik denmektedir Modern yapılar inşa edilirken eski evler tamamiyle yıkılmamış, toprak damlara beton dökülülerek, pencerelere de demir panjurlar eklenmiştir Anamur'un en kalabalık yaylası Abanoz'dur Diğer bilinen yaylaları ise Kaş, Akpınar, Halkalı, Kozağacı, Elbalak, Bodrum, Çandır yaylalarıdır Anamur yöresi yemekleri Anamur Yöresi Yemekleri genelde sebze ağırlıklı,zeytinyağlı,bazen etli ve sıcak ama çoğunlukla soğuk da tüketilen kendine has lezzetlerdirAnamur mutfağı yörük geleneği ve lezzetleriyle beraber,Kıbrıs ve Adana mutfağından da etkilenmiş,çeşitli kebaplar da yöreye has özellik kazanmıştırAnamur mutfağı tek başına değil Alanya,Ermenek,Kıbrıs ve aslında genel anlamda Taşeli mutfağıyla birlikte ele alınıp değerlendirilmelidir En yaygın bilinen Batırık ve kısır, Anamur yöresinde, özellikle hanımların ikindi oturmalarında, çayla birlikte aldıkları özel bir yiyecektir Bunun dışında yörede gölevez olarak adlandırılan bir çeşit etli yemek de yapılmaktadırDiğer lezzetler ise tuzlu olarak; bişi(pişi),kapama,bazlama,yoğurtlu patates,bakla yoğurtlama,yaprak sarması,domates dolması,biber ve kabak dolması,patates dolması,erişte,kabak kavurması,börülce,gölevezli kuru fasülye,nohutlu pilav,kulak çorbası,maş çorbası,pirinç çorbası,keşkek,dövme pilav,yahni; tatlı olarak ise palize,samsıra,karsambaç ve cevizli baklavadır Garnitür olarak çok çeşitli salata ve mezeler hazırlanırBunlar, semizotu ve roka salatası,çoban salata,marul salatası,lahana salatası,ıspanak salatası,kaya koruğu,tarator,yoğurtlu zeytin ezmesi,patates salatası,soğan piyazı,biber kızartması,fava,acılı ezme ve balık çeşitleridir Anamur Şivesi Ural-Altay dil ailesinin Oğuz Türkçesinin Taşeli Yöresinde konuşulan bir ağzıdırKıbrıs şiveiyle çok büyük benzerlikler gösterirYunanca kelimeleri fazlaca barındırmakla beraber genelde Öztürkçe yaratıcı sözcükler hakimdirDeğişik bir vurgu yapısı vardırGenizden söylenen ñ harfi vardır Ekonomik Yapı Muz üretimini genel olarak seralarda sağlayan Anamur'da seracılık 1995'ten sonra yaygınlasmaya baslamıstır Türkiye'nin çilek ihtiyacının %40 gibi büyük bir kısmı da Anamur'dan karşılanır Yetersiz ulaşım koşulları nedeniyle yabanci turistler tarafindan cok fazla ilgi cekmeyen Anamur, yerli turizm acısından gelismistir İlçenin birçok bölgesinde yerli turistlerin yılın belli aylarında ikamet ettigi siteler bulunmaktadir Yaz aylarında Anamur'da Ankara ve Konya'dan gelen birçok yerli turist görülebilir Beldeleri ve Nüfusları Ören(3812), Çarıklar (3313) Köyleri ve Nüfusları Kaşdişlen :474, Malaklar :1382 , Çeltikçi :678 , Bozdoğan :1947 , Ovabaşı(Frenk) :450 , Korucuk :257 , Aşağı Kükür :170 , Yukarı Kükür :289 , Lale :406 , Güngören(Teniste) :621 , Karaçukur :669 , Sarıdana :207 , Emirşah(Ceritler) :893 , Karadere:552, Alataş(Kızılkilise):499, Kızılaliler:925, Bodrum, Gercebahşiş:1436, Karalarbahşiş:1216, Güneybahşiş:729, Vinç, Kılıç:53, Ormancık:522, Sugözü:210, Boğuntu:366, Çukurabanoz:225, Melleç, Ucarı:430, Kaledran:899, Akine:441, Çaltıbükü:189, Çamlıpınar:489, Çamlıpınaralanı:136, Çataloluk:436, Demirören:874, Evciler:674, Güleç(Orhana):706, Karaaga:233, Köprübaşı(Ferizler), Sarıağaç:227, Pınarlar |
|