Dendrokronolojik Analiz

Cornell Universitesi'nin Ege Dendrokronolojisi Laboratuvari Ege, Balkanlar, ve Dogu Akdeniz arkeolojik yörelerinden odun ve odun kömürlerinin analizini yürütür Dogu Mesopotamya ve kuzeyde Kirim ve Kafkasya yörelerini içerebilecegimizi henüz bilemiyoruz Elimizde Türkiyenin tarih öncesinin Neolitik dönemine kadar birçok dönemi temsil eden örnekler vardir
Ekim 1999'a kadar gelistirmis bulundugumuz kronoloji 6500 yildan fazlasini içermektedir




İyi Örnek Nasıl Belirlenir?

Genellikle meşe, çam, lâdin, gürgen, ardıç, veya sedir örneklerinin 50 veya fazla yıllık halkası olanları, sağlam kronolojisi belirlenmiş döneme rastlarlarsa, tarihlenebilirler Mükemmel örnekler 100 veya fazla halkasi olanlardir Örnegin büyüklügü degil, halka sayisi önemlidir Örnegin, Türkiyenin Orta Tunç Çagi'na rastlayan (Kültepe ve Acemhöyük), Çevresi 40sm, ve 250'den 430'a kadar çemberi olan yanik temel tomruklari elimizdedir; ayni kazidan ele geçirdigimiz diger örneklerin yalniz 4 santimetrelik çap ve sadece 150 yillik halkalari olmalarina ragmen tarihlenmesi de mümkündür Eger sizler kazi yöneticileri olarak, yillik halkalar konusunda, kazi sirasinda karar veremiyecek durumda iseniz, kazi yörenizde veya laboratuvarimizda halka sayimini yapabiliriz Yanmis ve yanmamis odunlarin ölçümünü de yapabiliriz (yanik odunlarin avantaji çürümemelerindedir) Akilda tutulmasi gereken nokta birçok örnegin birkaç örnekten çok daha iyi sonuç verdikleridir Mümkün oldugunda her tomruktan bir örnek almak isteriz

Örnek Nasıl Alınır?

1 İyi durumdaki yanmamis tomruklarinin kazi esnasinda çevreleri iple sarilir ve bir kesit alinir Kesiti çevreleyen ipler yapiskan bantla bir daha sarilir Bu, kesitin dagilmasini önler Normal bir arkeolojik buluntu gibi açikça etiketlenir Her düsen halka ile bir yilin kaybedildigi unutulmamalidir!

2 Karbonize veya yari karbonize örnekler için, ip sarilmasi en iyi stabilizasyon metodudur Her odun kömürü parçasi iple koruyucu bir ambalaj içinde bulundurulmalidir Aksi taktirde, örnek halka kaybedebilir veya parçalanabilir Örnek, naylon torbaya koyulmali ve açikça etiketlenmelidir Parçanin daha iyi korunabilmesi için pamukla çevrelenmesi gerekir, bu islem Cornell Laboratuvarina gönderilecek örnekler için özellikle gereklidir Kazi sirasinda tomruga rastlandiginda ortaya çikarilan kismin etrafi temizlenmeli ve tomruk derhal iple sarilmalidir Sarilmis kisim elle kirilip tomruktan ayirilmali ve derhal naylon torbaya konulmalidir Örnekler günesten korunmalidir

3 Sualtindan ve çamurdan çikarilan çok nemli örneklerin kurutulmamasi sarttir Böyle bir tomruktan kesilen parçanin derhal naylon torbaya konulmasi ve torbanin agzi bantla kapatilip hava ile irtibatinin kesilmesi gerekir Torbalar sabit mürekkeple etiketlenmeli ve serin yerde bulundurulmalidir

4 Yerinden oynatilmamasi gereken odun parçalarindan (mesela Gordiyon'daki Midas Tümülüsün'deki ahsaplar gibi) artim burgusu kullanarak 9 milimetre çapinda kalem alabiliriz Bu sayede odunlara zarar vermemek mümkündür Ekibimiz bu hizmeti en iyi sekilde verecek durumdadir Fakat kesitler her zaman için kalemlerden daha iyi ölçüm verir