Hz Ali Devri Dört Halife Devri Tarih 4 Halife Devri Ve Emevi Devleti Teşkilatı |
09-10-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Hz Ali Devri Dört Halife Devri Tarih 4 Halife Devri Ve Emevi Devleti Teşkilatıhz ali devri dört halife devri tarih 4 halife devri ve emevi devleti teşkilatı hz ali devri dört halife devri tarih 4 halife devri ve emevi devleti teşkilatı DÖRT HALİFE DEVRİ HZ Muhammedin vefatından sonra islam Devleti’nin başına sırasıyla HZEbubekir ,HZÖmer,HZOsman ve HZAli geçmiştirHalifeler bu dönemde seçimle belirlendigi için DÖRT HALİFE DEVRİNE ‘’CUMHURİYET DÖNEMİ’’de denmiştir HZEBUBEKİR DÖNEMİ HZMuhammet kendisinden sonra yerine kimin geçicegini belirtmemiştiOnun ölümünden sonra çıkan tartışmalarda HZEbubekir halife seçilmiştir Bu arada HZMuhammed’in ölümü üzerine islam dünyasında iç karışıklıklar yaşanmaya başladı Bunlar; -Arabistan’da dinden dönme olayları -Yalancı peygamberlerin ortaya çıkması -İslamiyeti yeni kabul eden Yemen ve Umman gibi yerlerde kabilelerin zekat vermek istememesi HZEbubekir Halid Bin Velid komutasındaki islam ordularını Yemen’e göndererek yalancı peygamberleri ortadan kaldırdı ve sarsılan islam birligini yeniden sağlamış olduZekat vermek istemeyenlerin isyanlarını bastırarak onları cezalandırdı HZEbubekir halife olduğu sırada Sasani devleti cöküş içindeydiHZEbubekir sasanilerin egemenliğindeki Irağa ordular gönderdiBu orduların başarıları sonucu Hire beyliği osmanlı Devletine bağlandı İslamiyeti Arabistan dışına da yaymayı amaçlayan HZEbubekir Bizans egemenliğindeki Suriye’ye ordular gönderdiYermük’te bizans ile yapılan savaşı müslümanlar kazandı ve böylece Suriye’nin kapıları müslümanlara açılmış oldu HZEbubekir döneminin önemli olaylarından biri Kur’an-ı kerim’in toplanarak kitap haline getirilmesidir HZEbubekir 634 yılında hastalandı ve namaz kıldırma görevini HZOsman’a verdi Aynı yıl 63 yaşında vefat etti HZ ÖMER DÖNEMİ HZEubekir ‘in vefatı üzerine müslümanlar HZÖmer’i halife seçtilerHZÖmer halife oldugu sırada Suriye ‘de fetih hareketleri devam ediyorduHZÖmer Suriye’nin fethedilmesine önem verdi Görevlendirdigi birlikler kısa sürede Suriye’nin tamamını fethettiler Fethedilen şehirlerdeki hristiyanlar din ve ibadetlerinde serbest bırakıldılar Suriye’nin fethi tamanlandığında Filistin ve kudüs hariç her yer fethedilmiştikudüs halkı sıranın kendisine geldigini görerek Bizans’tan yardım istediDeniz yoluyla büyük bir Bizans ordusu Filistine geldiEcnadin denilen yerde yapılan savaşı islam ordusu kazandıBöylece Suriye ve Filistin’de müslümanların karşısına çıkacak bir Bizans ordusu kalmadıSavaşın sonunda Kudüs kuşatıldıKudüs patriği şehri ancak halifeye teslim edeceğini söyleyince HZÖmer Kudüs’e gelerek şehri teslim aldı Sasanilerle yapılan Kadisiye ve Nihavent savaşlarının sonucunda İran ve Irak toprakları müslümanların eline geçtiBu yenilgiler sonucunda Sasani imparatorlugu 651 yılında yıkılmıştır İslam orduları HZÖmer döneminde Azerbaycan , Yukarı Mezopotamya ve Mısır’ı fethederek Trablusgarp’a kadar ulaşmıştır İslam devleti’nin sınırlarının hızla genişlemesi ve nüfusun artması yönetim konusunda bazı sorunların ortaya çıkmasına neden olduBu sorunların çözümlenmesiyle; -Fethedilen yerler yönetim birimlerine ayrılarak büyük iller oluşturulmuş ve bu illere valiler tayin edilmiştir -Mali ve askeri amaçlı divan örgütü kurulmuştur -Devlet hazinesi( BEYTÜLMAL) oluşturulmuştur -Adli teşkilat kurularak yönetim birimlerine kadılar gönderilmiştir -ilk ordu teşkilatı kurulmuşturSınırlarda ordugahlar kurularak savunma ve fetih hareketleri kolaylaştırılmıitır -fethedilen bölgelerde yeni şehirler kurularak buralara müslümanlar yerleştirilmiştir -İkta sistemi uygulanmaya başlanmıştır -Hicri takvim kabul edilmiştir HZÖmer iran’lı bir köle tarafından şehit edilmiştir HZOSMAN DÖNENİ HZÖmer’in öldürülmesinden sonra müslümanlar 644 yılında Emevi soyundan gelen HZOsman’ı halife seçti HZOsman döneminde HZÖmer dönemindeki fetihlere devam edilmiş ve Abdullah Bin Sa’d komutasındaki islam ordusu Kuzey Afrika’da Bizans ve yerli halkı yenerek Tunus’u aldı Suriye valiligine getirilen HZOsman’ın yiğeni Muaviye komutasındaki ordu mısır ordusuyla birleşerek 649 yılında Kıbrıs,Rodos ve Girit’i fethettiBu dönemde ayrıca HZÖmer zamanında başlatılan Azerbaycan fethi tamamlandıTrablusgarp ,Tunus,Horosan ve harezm ele geçirilmiştirDoğuda Hazar Türkleriyle komşu olması nedeniyle sınır çatışmaları başlamış ve bu çatışmalar Hazar Türkleri tarafından durdurulmuştur Böylece islamiyetin Hazar denizinin batısına yayılması engellenmişti HZÖmer zamanındaki önemli olaylardan biri de Kur’an-ı Kerim’in çogaltılarak belli başlı islam merkezlerine gönderilmesidir HZOsman Emevi kökenli olduğu için kendi sülalesinden olan kişileri devlet yönetiminde önemli yerlere getirilmiştirOnun bu tutumu müslümanlar tarakından hoş karşılanmamış ayaklanmalara neden olmuştu 656 yılında böyle bir ayaklanma sırasında Kur’an-ı Kerim okurken öldürüldü HZALİ DÖNEMİ HZOsman’ın sehit edilmesinden sonra halifelik HZAli’ye teklif edildiBaşlangıçta bu teklifi reddeden HZAli ısrarlar karşısında görevi kabul etti Onun seçilmesi Emevi sülalesinin hoşuna gitmemiştiEmevi sülalesi HZ Osman’ın ölümünden HZAli’yi suçluyorduİlk müslümanlardan olan HZMuhammedin eşi HZAyşe Talha ve Zübeyr ‘in de içinde bulunduğu gurup HZOsman ‘ın katilinin bulunmasını istiyorlardıSonunda iki taraf 656 yılında Küfe şehri yakınlarında karşı karşıya geldi HZAyşe’nin devesinin etrafında gelişmesinden dolayı Cemal vakası (deve olayı ) adı verilmiştirBu savaş sonunda HZAli galip geldiTalha ve Zübeyr öldürüldü HZ Ayşe esir alındıCemal vakası ile birlikte HZAli ve şam valisi muaviyenin arası iyice açıldı Halifeliğin tekrar Emevi tarafına geçmesini isteyen Muaviye’nin üzerine 657 yılında büyük bir ordu ile yürüyen HzAli Rakka şehri yakınlarında Sıffın ovasında Muaviye ile karşılaştıSavaşı tam HzAli kazanmak üzeriyken Muaviye hileye başvurduBu olaya HAKEM olayı denir HAKEM OLAYI: Sıffın savaşında bir sonuç alamayan taraflar ,iki taraftan da birer hakem seçerek onların kararına başvurmayı gerekli gördüler HzAli’nin hakemi Ebu Musa El –Ensari Muaviyenin hakemi ise Amr ibn’ül As olduSonunda karar veren hakemler Muaviye’nin enrikası sonucu onu halife seçtilerMüslümanlar bu olaydan sonra üç gruba ayrıldı: 1-Şiiler(HzAli taraftarları) 2-Sünniler(Muaviye taraftarları) 3- Hariciler(Tarafsızlar) Bir süre sonra Hariciler islam dünyasını bölmekle suçladıkları HzAli’yi Muaviye ve Muaviye ‘nin hakemi olan Amr İbn’ül As’ı öldürmek için ayaklandılar ve bu üç kişiye suikast düzenledilerBu suikast sonucu 661 yılında sadece HzAli öldü HzAli’nin ölümü üzerine Irak halkı Küfe’de HzAli’nin oğlu HzHasan’ı Halife seçtilerHalifelikte hak iddasında bulunan Muaviye HzHasan’ın üzerine yürüdüSonunda Müslüman kanı dökülmesini istemeyen HzHasan bir takım şartlar öne sürerek Muaviye’ nin halifeliğini kabul ettiBu şartlar halifelikte seçim düzeninin değiştirilmesi saltanat haline gelmemesi demekti HzAli’nin şehit edimesiyle dört halife devri sona ermiştir |
|