Kırıkkale Mutfağı

KIRIKKALE MUTFAĞI

Kırıkkale mutfağı, klasik Orta Anadolu mutfağıdır Şehre gelenler geldiği yerlerin yemeklerini yaparlar Buna karşın zamanla yöreye özgü yemekler de meydana gelmiştirBölge tarım, sebzecilik ve hayvancılık ile uğraştığı için yemek çeşitleri de bu yönde gelişmiştirKırsal kesimin tamamında ekmek olarak "YUFKA" yapılır Ayrıca, buna bağlı olarak; Bazlama, Gözleme, Alazlama, Kömbe, Katmer gibi türler yaygındırYemekler için, sebze yemeklerinin her çeşidine rastlanır Fasülye, patlıcan, patates, kabak, lahana… gibi sebzelerin kızatma, haşlama, sulu yemeği ve kavurmaları yapılmaktadırEt her yemeğe katkı olarak kullanıbildiği gibi, kendi başına yemek türleri de oluşturur Külleme, Haşlama, kızartma, kavurma en yaygınlarıdırHayvansal ürünlerden süt ile yoğurt, peynir her türlü yemeğe katkı maddesi olarak kullanılabiliyor Ayrıca; çılbır, sütlaç (uyutma)… gibi tatlı ve yemeklerde de kullanılmaktadır Yöremizin diğer yörelerden ayrı özellik arzeden yemeklerden bazıları da şunlardır

Arap Aşı, Batallaş, çürütme (çılbır) hamun işinde: su böreği, mantı

Özellikle bağlardan elde edilen üzümlerden pekmez, çalma, ekşi, ayranlı pekmez, yumurta tatlısı gibi tatlılar yapılmaktadır Ayrıca ; helva, höşmerim yine tatlı türlerindendir

Yöreye Özgü Bazı Yemekler

Un Tarhanası : Domates, biber, tuz yoğurt ile birlikte hamur yoğrulur İki gün mayalanması beklenir Daha sonra küçük parçalara ayrılarak kurumaya bırakılır Kuruduktan sonra elle ufalanır ve kalburdan geçilir

Yoğurtlu Tarhana: Yarma kaynatılıp, soğuduktan sonra, yoğurt ilave edilir Küçük parçalara ayrılarak serilir ve kurutulur Pişirmeden önce su içine bırakılarak ıslanıp yumuşaması sağlanır Ezilerek tencereye konur, su ilave edilir Pişinceye kadar karıştırılır Piştikten sonra yağda kızartılmış nane ilave edilir

Bulama (Katma Aşı) : Ayran içine konan yarma kaynayana kadar karıştırılarak hazırlanır

Yarma : Sohu taşında dövülerek kabuğu çıkartılmış buğdaydır

Etli – Mercimekli Bulgur Pilavı : Et ve pilav ayrı pişirilir Kuyruk yağı eritip içine önceden terbiye edilen etleri bir tencereye konur ve ocağa oturtulur Suyu çekince ve yağı kalana kadar kavrulur ve sonra kavrulan etin üstü kapatılır Mercimeği (haşlanmış) suyla 4-5 defa yıkadıktan sonra su dolu bir tencereye koyarak avuç arasında iyece bastırıp ovuşturarak yüzeyde beliren kabukları atılır Pilavı pişirilecek tencereye tereyağı konularak pembeleşinceye kadar eritilir Daha önce yıkamış olduğumuz bulgur tencereye konur Tuzunu ve soğanı ilave ettikten sonra bulgur tane tane oluncaya kadar kavrulur Daha sonra haşlanmış mercimeği ekleyip bir miktar daha kavurarak sıcak suyunu ilave edip kırmızı biberini ekleyerek pişirmeye bırakılır Pişen pilav dinlendirilir ve üzerine nane atarak karıştırılır Sonra geniş bir tabağa pişen pilav dökülür ve yaygın hale getirilir Kavurma yöntemiyle pişirilmiş olan kuşbaşı et pilavın üzerine yayılır Soğan, maydanoz, sumak karışımı olan söğüşü kenarlarına dizilir Biber turşusu ve salatalık turşusu etlerin üzerine serpiştirilir Sıcak olarak servis yapılır

Yeşil Mercimek Çorbası : Mercimekle yarma karıştırılarak suda kaynatılır, üzerine yağda kavrulmuş un ilave edilir

Sızgıt : Kesilmiş et küçük parçalara bölünerek etin yağı ile kavrulur ve kurutulur

Ekmek Aşı (Guymak) : Yufka ekmeği ufalanarak yağda kavrulur İçine su ile birlikte salça, sızgıt ve biber ilave edilerek hazırlanır

Madımak : Toplanan madımaklar bulgur, salça ve etle birlikte pişirilir Üzerine tereyağı eritilerek, sarımsaklı yoğurt ile birlikte dökülerek hazırlanır

Pelte : İçine pekmez katılmış una su ilave edilerek pişirilir

Su Böreği : Unun içine yumurta kırılır, su ile yoğrularak yufka şeklinde açılır Açılan yufkalar su içinde haşlanır Haşlanmış yufkalar tepsiye dizilerek üzerine taze yağ dökülür Peynirle maydanoz karışımı serpilerek pişmeye bırakılır

Mantı : Yufka halinde açılan hamun küçük kareler halinde kesilir Bu kareler içine biber, soğan, kıyma, maydanoz karışım konulmak suretiyle suda pişirilir

Sarığı Burma : Un yağda kavrulur, hazırlanmış yufkalar üzerine serpilir Yufkalar üzerine serpilir Yufkalar rulo şeklinde dürülür ve tepsiye dizilir İki saç arasında kızartılır Küçük parçalar halinde kesilip, üzerine kaynatılmış şerbet ilave edilerek hazır hale getirilir


Sütlü : Sütün içine pirinç ve şeker katılarak kaynatılır

Şıralar

Pekmez : Üzümler bağbozumu denilen zamanda toplanır Şırahane adlı odanın içinde bir üzümlağ olur Toplanan üzümler bunun içine dökülür Üzümlağ betondan yapılmış havuzdur Üzümler ayakla çiğnenerek şıra haline getirilir Bu şıra havuzun altındaki bir delikten "bolum" denilen başka bir havuza akıtılır Buradan alınan şıra da kazanlar izinde ocaklara konulur

Üzüm çiğnenirken içine beyaz toprak konulur Bu şırayı kestirmek içindir Ayrıca şıra kestirildikten sonra tekrar kaynatmak için ocaklara konan şıra içerisine yoğurt da ilave edilir Kıvama gelene kadar karıştırılarak pişirilir

Ekşi : Hazırlanan pekmezin toprak konulmadan yapılmış halidir

Çalma : Çöğen denilen bitkinin kökü kaynatılarak çıkarılırBu su, hazırlanmış pekmeze ilave edilir Karıştırılarak katılaşması beklenir Çalma'nın siyahı ve beyazı vardır