Anayasa Kavramı - Anayasa Nedir? |
07-31-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Anayasa Kavramı - Anayasa Nedir?Anayasalar, devlet tüzel kişiliğinin kuruluşunu, organlarını, işleyişini, yurttaşların temel hak ve hürriyetlerini düzenleyen hukuki metinlerdir Anayasalar, esas olarak vatandaş devlet ilişkilerini, devlet iktidarını belirlerler Devletin kuruluşu, yapısı, biçimi, siyasi rejimi; devletin temel organlarının kuruluşu, işleyişi, yetkileri ve ilişkileri; kamu hürriyetleri anayasaların düzenlemesi gereken hususlardır Ayrıca ülkelerin önem verdikleri bazı hususlar da anayasalarda yer alabilir Örneğin ormanların korunmasına ilişkin Anayasa hükümleri gibi Günümüzde kullanılan anlamıyla, devlet iktidarını ve sınırlarını gösteren hukuki belge olarak ilk anayasa, 1787 tarihli Amerika Birleşik Devletleri Anayasasıdır Anayasalar sadece devletin temel yapısını, işleyişini göstermekle kalmazlar, ekonomik ve sosyal alanda siyasal iktidarlara yön veren temel ilkeleri de içerirler Şunu da eklemek gerekir ki devletin işleyişine ilişkin bazı kurallar anayasa dışındaki yasalarla da düzenlenebilirler Örneğin seçim yasası ve siyasal partiler yasası gibiAnayasalar çeşitli bakımlardan sınıflandırılmışlardır Yazılı anayasa-yazılı olmayan anayasa ayırımı, İngiliz (resmi adıyla Birleşik Krallık) anayasasının yazılı bir metin halinde olmaması nedeniyle yapılmaktadır Bu istisna dışında tüm anayasalar yazılıdır Ayrıca değiştirilebilmelerine göre, katı ya da yumuşak anayasa ayırımı yapılmaktadır Değiştirilmesi mümkün olmayan ya da zor koşullara bağlanan anayasalar katı anayasalardır Buna karşın diğer yasalar gibi değiştirilebilen anayasalara yumuşak anayasalar denilmektedir Türkiye Cumhuriyeti Anayasası, anayasa değişikliğini diğer yasalardan farklı usullere tabi tutmuştur Kolaylıkla değiştirilememektedir Ayrıca Anayasanın, Devletin şeklinin Cumhuriyet olduğunu söyleyen birinci, Cumhuriyetin niteliklerini sayan ikinci ve Devletin bütünlüğü, resmi dili, milli marşı ve başkentini düzenleyen üçüncü maddelerinin değiştirilmesi mümkün değildir Bu maddelerin değiştirilmesi teklif dahi edilemez |
|