Charlie Chaplin

adolf hitlere benzemesinin yanında hitlerle aynı yıl,aynı gün dogan ve ona çok benzeyen ama hitlerden farklı olarak sosyalist olan bu yüzdende amerikadan kovulan,gelmiş geçmiş en iyi sinema adamı olarak gösterilen 1975 yılında ölen ingiltereli büyük insan
asıl adı charles spencer olan charlie chaplin, filmlerinde mim sanatının öğelerini ustaca kullanması,duygusallığı ve sakarca hareketleri sayesinde sinemanın ekol ismi haline geldişarlo tiplemesi birçok komedyene esin kaynağı oldu
yürüyüşüne hayran bırakan,filmlerinde ses çıkarmadan herşeyi anlatan güldüren insan
hikayesiyle nazım hikmet ran'a az da olsa benzeyen sürgün
dünyada sadri alışık'tan sonra en yetkin aktör charles chaplin aynı zamanda usta bir bestekar, yönetmen ve senaristtir

1. @486684[k]
2. charles chaplin dünya sinemalarının en maruf ismi öyle ki çocukluğumuzun tek kanallı yıllarında trt ekranında defaatle izlediğimiz bu sanatkar apayrı bir iklimin insanı olan biz türk'lerde dahi unutulmaz bir anı olmuştur
   charles chaplin 1920'li yıllar itibariyle çok büyük bir üne sahiptir, öyle ki osmanlıca sinema dergilerinde şarlo'nun kabiliyetlerini, onlarca taklidinin olduğunu anlatır yazılar vardır charles chaplin o dönem dünya çapında bir yıldızdır
   biz şarlo'yu hep eski sessiz ve kısa filmleriyle biliriz, halbuki şarlo komedyenin ötesinde büyük bir dram oyuncusudur* kendisinin de belki en sevdiği filmi olan gold rush (altına hücum 1925) dünya sinemasında bir eşi daha olmayan bir eserdir o günün teknolojisi ile o sahnelerin çekilmesi tamamen aşkın bir sinemacılığın nişanesidir bazıları şarlo bugün yaşasa acaba ne filmler çekerdi diye hayıflanırlar bence bu tamamen yersiz bir iç geçirmedir zira bugünün teknik imkanları ile de altına hücum filminden fazlası çekilemez
   charles chaplin salt sinema oyuncusunun ötesinde bir tiyatro artistidir gold rush, the kid, the bond gibi filmlerinde mim sanatını kullanmadaki yetkinliği açıkça görülebilir ve bu sahneler tamamen tiyatraldir charles chaplin'in son dönem filmlerinden olan limelight (sahne ışıkları 1952) bir tiyatro komedyeninin mücadelesini konu alan bir senaryoya sahiptir şarlo bu filmde eski bir komedyen olan calvero'yu oynamaktadır filmde ana tema eski bir şöhretin unutulmaya karşı mücadelesi, bu mücadele esnasında da yeni bir şöhretin doğması üzerinedir muhteşem bir dram olan bu film aslında komiklerin sadece komik olmadığını, sahnede oynanan ile sahnede oynayanın çok farklı kimseler olduğunu çok güzel işler
   yüzyılın bu dev komedyeni bu filmde sanat dünyasının acımasızlıklarını da çok güzel gözler önüne serer bu filmde şarlo'nun dram oyunculuğunun ne kadar yüksek olduğu muayyendir aslında oyuncunun meslek yönüyle bir kimyagerden pek farkı yoktur oyuncu eline verilen senaryoyu yorumlar, uygular sahnede, bir kimyager de elindeki föyü kimyager nasıl föye göre sentez yapar oyuncu da senaryoya göre komik de olur hazin de
   filmde dikkatimi çeken bir husus da 'melancholie' sözcüğünün birkaç defa kullanılması oldu türkçeye hüzün olarak çevrilebilecek bu sözcük öyle bir hissi ifade etmektedir ki gülmekten bıksa da insan bu hisse karşı kolay kolay ülfet peyda edemez, o hep taze gelir dünün hüznü de tazedir, yıllar önceki bir günün hüznü de zavallı şarlo maddi imkanların hayli münkeşif olduğı bir iklimde neş'et etmiş olmasına rağmen melalini ifade edemeyecek kadar maddileşmiş bir medeniyetin çocuğuydu da
   şarlo'nun mukayese edilebileceği bir aktör varsa o da sadri alışık'tır sadri alışık sinemanın gayet fakir
3. maddenin münkeşif mananın münkabız olduğu bir toplumda yetişmiş aktör, besteci, senarist ve yönetmen
   şarlo bir avuç bilinçli seyirci tarafından daha uzun yıllar seyredilecek, calvero alkışsız kalmayacaktır

modern zamanlar isimli şaheseri yaratmış büyük insan charlie chaplin içinden geldiği sınıfı unutmamış; hayatı boyunca doğru bildiğini dobra dobra söylemiş bir insandır mccarthy döneminde fbi tarafından kara listeye alınınca amerika'dan kaçmak zorunda kalmıştır
charlie chaplin'in benzerleri yarışması açılmış,bu yarışmaya bi çok kişiyle beraber charlie chaplin de katılmıştırchaplinn bu yarışmada3 olmuşturbu da sinema tarihinin komik olayları arasında yerini alır
sadece woody allen'in değil hemen tüm sinema komedyenlerinin etkilendiği bir isimdir şarlo'nun bir çok sahnesi kemal sunal filmlerinde de uyarlanmıştır şarlo oyunculuğunu zaten tiyatroda ispatlamış bir isim olup sinemada ise senaryo, yönetmenlik ve bestekarlık mevzularındaki ustalığını isapatlamıştır ımdb'nin en iyi 100 komedi filmi anketinde 5 filmi ilk yüze girmiştir kemal sunal da iki filmle aynı listededir (tosun paşa, hababam sınıfı)

çoluk çocuğun bildiğini zannedip de bilmediği bir artisttir charlie chaplin'in filmlerini basit bulanlar, tiyatronun filme aktarılması olarak görenler vardır, iş bu eşhas filmden hiç anlamazlar charlie chaplin sinemanın hiç olmadığı bir zamanda sinemada komediyi keşfetmiş, bürlesk ve slapstick türlerinin bugün de aşılamayan en yüksek örneklerini sergilemiştir sinema tarihinde hiçbir aktör şarlo kadar meşhur olmamıştır chaplin'i üstün kılan esas noktası oyunculuğu değil senaryo yazarlığı ve yönetmenliğidir, adam sıfırdan komedi üretmiş, biz bugün kemal sunal filmlerinde chaplin uyarlaması sahnelere gülüyoruz, oyunculukta da tüm hollywood'u cebinden çıkarır o başka
einstein'in evinde bir akşam yemeğindedir, einstein'in oğlu şarlo'ya döner ve der ki:
-çok garip, insanlar sizin filmlerinizi izliyor, sizi anlıyor ve tanıyor fakat nedense babamı kimse anlamadığı halde sizin kadar tanınıyor

plin sanatçılığını zaten fred karno'nun kumpanyasında bodvil oynarken kanıtlamış bir sanatçıydı sinemanın hemen tüm uzun ömürlü starları gibi şarlo da tiyatro kökenliydi filmlerindeki tramp (avare) karakteri dickensian ingiltere'de geçirdiği oliver twist misali gençliğindeki tecrübelerine dayanan bir tiplemedir ve şarlo 1940'da great dictatörü oynayasıya 26 sene bu karakteri oynamıştır filmlerinin hemen hepsinde başrol oyuncusu, yönetmen, senarist ve büyük bir kısmında da bestecidir chaplin'in kendi bestelediği film müzikleri fırtınalar estirmiş, listeleri alt üst etmiştir bir çok yerde duyduğumuz bu müziklerinse chaplin'e ait olduğunu kimse bilmez nedense bir çok çizgi filmde fonda chaplin besteleri çalar modern times'taki theme müziği smilenat king cole tarafından coverlanmıştır, yani nat king cole'un o meşhur şarkısının bestekarı charles chaplin'dir limelight film müziği ile tek rekabetçi oscarını almıştır (diğer oscarları özel ödüllerdir zaten şarlo'nun limelight filmi de yasaklı olduğu amerika'da ancak 20 sene sonra 1972'de vizyona girebilmiş ve ödül almıştır) yazma, yönetmedeki üstün kabiliyeti için verilen özel bir oscarı olduğu gibi ilk onur oscarı alan artist de şarlo'dur kendisine onur oscarının takdim cümlesi ilginçtir: "sinemaya yaptığı !hesaplanamaz! katkıdan dolayı onur oscarına layık görülmüştür"

1. @655343[k]
2. üç kez 17'lik kızlarla evlenmekle yetinmeyip hollywood'un yarısını araklamış adamdır yani kazın ayağının göründüğü gibi olmadığını chaplin sayesinde anlarız, hollywood'un jönleri boşa aşık sallasınlar chaplin'in araklama listesi gayet geniştir, nitekim stephen weismann 20 tanesini zikrettikten sonra bırakıp olayı vesaireye ilave etmiştir 4'ncü karısı oona chaplin ile saadeti yakalamıştır
3. @655352[k]
4. komunist olmakla suçlanmış amerika'da, anılarında komunist olmadığını söyler, bununla beraber amerikan makamlarına doğrudan komunist değilim dememiş, komunist olmak en doğal hakkımdır demiştir yahudi olduğu da söylenir, bunu kanıtlayacak bir veri, bir soykütüğü, bir belge olmadığı gibi büsbütün reddetmek de nedense mümkün olamamaktadır şu da bir gerçektir ki yahudi olursa şarlo'nun mahiyeti büsbütün değişecek, filmlerini kaynakları açısından tekrar okumak gerekecektir
5. sessiz ve siyah beyaz film denince akla ilk gelen şahısfilmlerinde pasta atma, tekme atma kovalama vs gibi kaba güldürü öğeleri bolca görülür

dickensian (edwardian) ingiltere'de oliver twist misali bir çocukluk geçirmiştir, bunun izlerini filmlerinde (özellikle tam bağımsız olduğu döneme ait filmlerde) apaçık görmek mümkündür chaplin'in the kid filmi aklıma geldikçe hüzn-ü meserret amize kapılırım chaplin hep ezilen olduğu için filmlerinde pathetic olarak işlemiştir bu mevzuları chaplin'in kahramanı (bkz: tramp) asla mükemmel bir kahraman değildir, açtır, karnını doyurmak için merhametsizdir, kendinden zayıfı ezmekten çekinmez, kendinden güçlüyle iyi geçinir fakat bir fırsatını bulunca ondan da öcünü alır, aslında o bir anti kahramandır özünde iyidir, çalabilir ama hırsız sayılmaz, herşey neticede "making a living"den ibarettir onun için

1. @724450[k]
2. sosyalist,hümanist,çapkın,aykırı,dahi,oyuncu, yönetmen,sinema adamı,herşey

özellikle sessiz sinema dönemlerinde jest ve mimikleriyle, kelimelerle anlatılamayacak duyguları anlatabilmiş, şu dünyaya gelmiş en iyi oyunculardan biri, üstüne üstlük bir de paulette goddard la beraber olabilme gibi bir nimete şükredebilmiş üstad
yahudidir zaten hitler bıyığı bırakmasının sebeplerinden biri hitlerin yahudilere yaptığı zulmü protesto etmektir
yahudi olduğuna dair bir delil yoktur hitler bıyığı da bırakmamıştır chaplin'in filmlerindeki karakter olan "tramp"ın bıyıkları 1914 yılına aittir ve chaplin'e benzeyerek sempati toplamak maksadıyla hitler tramp bıyığı bırakmıştır
gün itibariyle 29'ncu ölüm yıldönümünü müdrikiz toprağı bol olsun derler
kendine en çok benzeyenin seçildiği yarışmada ancak 3 seçilen aktör