Çoklu Zeka

ÇOKLU ZEKA Bir öğrenme psikoloğu olan Haward GARDNER zeka kavramına farklı bir boyut getirdi ve insanlardaki zekanın tek bir boyutta değil çok farklı boyutlarda değerlendirilmesi gerçeğini ortaya attı GARDNER, insan zekasının geniş yelpazesini görmezlikten geldiğimiz ve çocukları büyük yeteneklerin fark edilmediği bir sisteme yerleştirerek onlara büyük bir haksızlık yaptığımız görüşündedir Prof GARDNER, çalışmaları sonucu zekayı yeniden tanımladı “Zeka, değişen dünyada yaşamak ve değişimlere uyum sağlamak amacı ile her insanda kendine özgü bulunan yetenekler ve beceriler bütünüdür” İnsan zekası yaşamın her anında, bir makineyi icat ederken, bir hedefi gerçekleştirirken, insanları ikna ederken, bir söküğü dikerken veya bir resim çizerken, bir rolü canlandırırken çok farklı zaman ve durumlarda harekete geçer ve kullanılır Prof GARDNER, insanlık tarihinde eşine çok az rastlanan büyük bir hedefle yola çıktı GARDNER zekayı tanımlarken de içinde o büyük amacı gizledi: “Zeka,yaşadığımız toplumda faydalı şeyler yapabilme kapasitesidir” Çünkü, her insanın kendini ifade ederken kullandığı dil farklıdır GARDNER, zeka diyerek adlandırdığı 7 farklı beceriyi, öğrenme, problem çözme ve insan olma için etkili bir araç olarak tanımladı Her insan sahip olduğu zekalarla birlikte farklı bir öğrenme, problem çözme ve iletişim kurma becerisine sahiptir Prof GARDNER’in tanımladığı zeka türleri: Sözel-Dilsel Zeka Mantıksal-Matematiksel Zeka Görsel-Mekansal Zeka Bedensel-Kinestetik Zeka Müziksel-Ritmik Zeka Kişisel-İçsel Zeka Kişilerarası-Sosyal Zeka Doğa-Varoluşçu Zeka 1995 yılında Doğa Zekası, (doğadaki nesneleri tanıma ve sıralama becerisi) 8 zeka olarak kabul edildi ve üzerinde çalışmalar sürdürülmektedir“Her öğrencinin kolaylıkla öğrenebileceği bir yol mutlaka vardır ve yine öğrencinin ne kadar çok öğrenme zorluğu çekse de mutlaka yetenekli olduğu bir beceri alnı vardır Önemli olan eğitimcilerin ve ailelerin çocuklarının ilgi ve yetenek alanlarını dikkatle gözlemleyerek, onların kendilerini güçlü hissettikleri yollarla bu çocuklara güven desteği vererek öğrenme süreçlerine yardımcı olabilmektir” ÇOKLU ZEKA TEORİSİNİN İLKELERİİnsanlar çok farklı zeka türlerine sahiptir Her insan aktif olarak kullandığı zekaları ile özel bir karışıma sahiptir Her insanın kendine özgü bir zeka profili vardır Zekaların her biri insanda farklı bir gelişim sürecine sahiptir Bütün zekalar dinamiktir İnsandaki zekalar tanımlanabilir ve geliştirilebilir Her insan kendi zekasını geliştirmek ve tanıma fırsatına sahiptir Her bir zekanın gelişimi kendi içinde değerlendirilmelidir Her bir zeka hafıza, dikkat,algı ve problem çözme açısından farlı bir sisteme sahiptir Bir zekanın kullanımı esnasında diğer zekalardan da fadalanılabilir Kişisel altyapı, kültür, kalıtım, inançlar zekanın gelişimi üzerinde etkiye sahiptir Bütün zekalar, insanın kendini gerçekleştirmesi yolunda farklı ve özel kaynaklardır İnsan gelişimini değerlendiren tüm bilimsel teoriler çoklu zeka teorisini desteklemektedir Şu anda bilinen zeka türlerinden daha farklı zekalar da olabilir