Hamile Kalmaya Karar Vermeden Öncesi

İnsanın hayatında verdiği en önemli kararlardan birisi de çocuk sahibi olmak Ancak bu güç karar verildiğinde hamile kalmadan önce hem ruhsal hem de fiziksel olarak hazır olmak gerekiyorKadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op Dr Alper Mumcu “Sağlıklı bir hamilelik dönemi geçirmek sağlıklı ve rahat bir doğum yapmak ve sağlıklı bir bebeğe sahip olmak için hamile kalmaya karar verdiğinizde doktorunuzla görüşmeniz önemlidir”diyor


Gebelik öncesi muayene yaptırmak gerekir mi?

Anne olmaya karar verildiğinde ilk yapılması gereken gebeliği takip etmesi istenilen hekim ile temasa geçmek randevu almak ve muayeneye gitmektir Gebelik öncesi muayenenin birtakım amaçları vardır Sağlık durumu ile ilgili amaçların dışında sizin hamileliğinizi takip etmesini ve doğumunuzda eşlik etmesini arzu ettiğiniz hekiminizi tanımanız ve pozitif diyalog kurmanız açısından da bu ilk ziyaret son derece önemlidir Doktorunuzla kuracağınız diyalog hamilelik takiplerinin önemli bir detayıdır Doktorunuz "ben bebek sahibi olmak istiyorum" diye başvurduğunuzda sizin genel sağlık durumunuz ile ilgili ana hatları çıkartmaya çalışacak ve olası problemleri saptayarak bunları tedavi edecektir


Muayenenin aşamaları nelerdir

Muayenenin ilk aşaması görüşmedir Bu görüşmede doktorunuz ilk önce sizi tanımaya çalışacaktır Yaşınız mesleğiniz kaçıncı evliliğiniz olduğu gibi sizin için önemsiz görünebilecek bazı bilgiler doktorunuza önemli ipuçları verebilir Bunlardan mesleğiniz özellikle önemlidir Meslek ile ilgili faktörler genel sağlık durumu dışında hamilelikte de zararlı olabilmektedir Doktorunuz daha sonra kalp hastalığı diabet karaciğer hastalığı böbrek hastalığı gibi kronik sistemik hastalığınız olup olmadığını sorgular Bu hastalıkların varlığı hamileliğin size zarar vermesine neden olabileceği gibi bebeğinizin sağlıklı gelişimine engel olabilmesi açısından da önemlidir Sistemik hastalıklar gözden geçirildikten sonra sıra daha spesifik olan jinekolojik hastalıklara gelir Miyom yumurtalık kisti endometriozis gibi hamileliğe engel olabilecek durumların varlığına yönelik ipuçları aranır ya da daha önceden bu tür durumların varlığı tespit edilmiş ise uygulanan tedaviler ve sonuçları ile ilgili bilgi edinilir Bazı jinekolojik hastalıklar ve enfeksiyonlar hamile kalmada güçlüğe ya da hamile kalındığında düşüklere neden olabildiğinden jinekolojik öykü son derece önemlidir Eğer daha önce doğum yaptıysanız bebeklerin doğum haftaları doğum kiloları doğum şekli eylem ve doğum sırasında yaşanan özellikler değerlendirilir Eğer daha önceden tekrarlayan düşükler sakat ya da ölü doğumlar varsa doktorunuz yeniden hamile kalmanıza izin vermeden önce bunların nedenlerini araştırmak ve gerekiyorsa tedavi etmek isteyecektir


Görüşmenin bir başka amacı da anne-baba adayının yaşam ve beslenme alışkanlıklarının ortaya çıkarılmasıdır Bu alışkanlıklar hamileliğe ve bebeğe zarar verebileceği için mutlaka sorgulanmalıdır Düzenli ya da düzensiz kullanılan ilaçlar hekim ile tartışılmalıbunların gebeliğe ve bebeğe olan etkileri sorgulanmalıdır Öte yandan alerji varlığı ve hangi maddelere karşı allerjik olunduğu da önemlidir


Laboratuar incelemeleri de yaptırmak gerekir mi?

Öykü ve muayeneden sonra sıra bunlarla saptanamayan faktörlerin incelenmesi gerekir Bu inceleme laboratuvar yardımıyla yapılır Bilinen herhangi bir hastalığı olmayan kişilerde rutin testler istenir Rutin testler şunlardır:


• Tam kan sayımı

• Tam idrar tetkiki

Anne ve babanın kan grupları

• Toksoplazma ile ilgili testler

• Rubella (kızamıkçık) ile ilgili testler

• Hepatit B ile ilgili testler

• Açlık kan şekeri (AKŞ) bakılması son zamanlarda önerilmemektedir çünkü AKŞ sadece var olan aşikar diabeti gösterir Bunun yerine 50 gram glukoz ile yapılan tarama testi daha önemli bilgiler verebilir


Bunlar dışında belirli bir yakınma ya da bulgu varsa buna yönelik incelemeler yapılır Örneğin adet düzensizliği varlığında tiroid ve prolaktin hormonları da dahil olamak üzere detaylı hormon incelemesi gerekli olabilir Jinekolojik hastalık dışında bir patoloji saptandığında doktorunuz ilgili branştan konsülatasyon isteyecektir



Muayene sonucunda ne önerilerde bulunuyorsunuz?


Tüm incelemeler yapıldıktan ve hamile kalmaya engel bir durum olmadığı gösterildikten ya da var olan patolojiler tedavi edildikten sonra sıra önerilere gelirYapılan tetkiklerde rubella'ya karşı bağışık olmadığınız saptanırsa aşı olmanız gerekir Ancak bu aşı canlı virüslerden yapıldığı için aşı sonrası 3 ay süreyle hamile kalmamanız ve bu sürenin sonunda bağışılık gelişlip gelişmediğini kontrol ettirmeniz gereklidir


Eğer diabet (şeker hastalığı) saptanmış ise kan şeker düzeyinizin mutlaka normal düzeyde tutulması gerekir Yapılan araştırmalar kan şekeri yüksekliğinin hamilelik üzerinde olan olumsuz etkilerinin döllenme olmadan çok daha önce başladığını ortaya koymuştur


Sigara ve alkol konusundaki görüşleriniz nelerdir?


Sigarayı bırakmak için anne olmayı istemekten daha iyi bir sebep olamaz Sigara kadında yumurta erkekte sperm sayı ve kalitesini azalttığından gebe kalmada güçlüğe neden olabilir Sigara içen gebelerin bebekleri düşük doğum ağırlıklı olabilmekte bu kadınlarda düşük ya da erken doğum daha sık görülmektedir Yeni yayınlanan bir çalışmada gebelikleri boyunca sigara kullanan kadınlardan doğan erkek çocukların ileriki yaşamlarında suç ve şiddete olan eğilimlerinin artmış olarak bulunması ilginçtir Benzer şekilde alkol de gebe kalma şansını bir miktar azaltır Anne karnında alkole maruz kalan bebeklerde uzun dönemde zeka gerilikleri öğrenme bozukluklarıdavranış bozuklukları görülebilir Yine yapılan bir çalışmada haftada 1-5 kez alkol kullanan kadınların hiç kullanmayanlara göre daha zor gebe kaldıkları saptanmıştır Alkol erkekte de sperm sayısı ve kalitesini azaltır


Hamile kalmadan önce beslenmede dikkat edilmesi gereken noktalar var mıdır?


Gebelikte olduğu gibi gebe kalmaya karar verildiğinde de beslenme son derece önemlidir Suni tatlandırıcılar kafein gibi pek çok maddenin kullanımı azaltılmalıdır Kilo fazlalığı varsa bunları vermek için en iyi dönem gebelik öncesidir Çünkü gebelikte diet önerilmez Yaygın kanının aksine beslenme bozukluğu olmayan kişilerde hamile kalmadan önce vitamin takviyesi gerekmez Bu durumun istisnası folik asittir Hamile kalmadan önce B grubu vitaminlerden biri olan folik asit takviyesi faydalı olmaktadır Günde alınan 400-800 mikrogram folik asit bebekdeki merkezi sinir sistemi anomalilerini %50'ye yakın oranda azaltır