Günümüzde Uygulanan Aşı Çeşitleri

Günümüzde Uygulanan Aşı Çeşitleri
Aşı Çeşitleri - Aşı Çeşitleri Nelerdir - Günümüz Hangi Çeşit Aşı Vardır



Günümüzde ileri teknoloji ile üretilen aşıların yan etkileri yok denecek kadar azaltılmıştırGörülen yan etkiler aşı yerinde ağrı kızarıklık ve ateşten ibarettirBu yan etkiler genelde kısa süreli olup tedavi gerektirmezTüm aşı reaksiyonları hastalığın oluşması ile ortaya çıkan ağır sonuçlardan çok daha önemsiz ve hafiftir Memorial Hastanesi Pediatri Bölümü hekimlerinden Uz Dr Hülya Caner aşıların yararları ve uygulanan aşı çeşitleri için şunları söylüyor: ‘Bazı durumlar aşı yapılmasına engel olmadığı halde yanlış bilgilerle aşılanma ertelenmektedir Hafif ateşli veya ateşsiz üst solunum yolu enfeksiyonları, ishal, antibiotik kullanımı,önceki aşılamada görülen orta şiddette reaksiyonlar gibi hafif hastalıklar sırasında aşının yapılması o aşının güvenirliğini ve etkinliğini azaltmaz Aşılarda anlaşılması gereken diğer bir konuda oluşması beklenen bağışıklık her zaman kesin değildirYani kişi aşılanmış olmasına rağmen hasta olabilirBunun olmaması için bazı özelliklerin bilinmesi gerekmektedir Her aşının kendi özelliğinden veya üretim teknolojisinden gelen bir koruyuculuk yüzdesi vardırBazı aşılarda %100 yakın koruyuculuk olduğu halde bazılarında bu %60 civarındadır

Maksimum sonuç alabilmek için aşıların uygun doz,uygun teknik ve saklama koşullarında uygulanması gerekmekte ve aşılar üretimden uygulamaya kadar geçen sürede soğuk zincir sistemi korunarak saklanmalıdır Yine aşıların istenilen etkinliği sağlaması için belirli bir program doğrultusunda yapılması gerekirAşı programının herhengi bir nedenle aksaması halinde kalınan yerden devam edilmeli, tekrar baştan aşılamaya gerek yokturEskiden belirli süreler aşıldığında yapılan aşılar yok sayılıp tekrar başlanmakta idi fakat bugünki anlayış aşılamanın aksaması arzu edilmemekle beraber kalan yerden devam edilmesi yönündedir Eskiden beri uygulanan difteri boğmaca tetanoz ,çocuk felci ,verem ve kızamık kızamıkcık kabakulak ve hepatit B aşıları yanında son yıllarda uygulamaya başlanan HİB ,hepatit A,su çiçeği,zatürre, grip aşıları ve gerektiğinde uygulanan kuduz aşısı en çok uygulanan aşılardır HİB aşışı Hemofilus influenza B bakterisi ile meydana gelen özellikle iki yaşın altındaki çocuklarda sık görülen enfeksiyona karşı koruyan bir aşıdırBu bakteri menenjit zatürre orta kulak iltihabı vb enfeksiyonlara neden olmaktadır HİB'in neden olduğu menenjitler en uygun şekilde tedavi edilse dahi 30%lara varan oranda sakatlık ve 10% oranlara varan ölüme yol açmaktadır

Hastalık en çok iki yaşın altındaki çocuklarda görüldüğü ve bağışıklık sistemi henüz güçlenmemiş bu çocuklarda ciddi seyrettiği için prematürelerde dahil olmak üzere çocuklara iki aylıktan itibaren ikişer ay ara ile üç doz uygulanmakta ve 18 ayda hatırlatma dozu yapılmaktadırKoruyuculuğu 90%-95% olarak bilinmektedirHİB aşısı tek veya dörtlü ,beşli kombine aşılar şeklinde bulunmaktadır Su çiçeği aşısı hastalığı geçirmemiş ve aşı yapılmasında sakınca olmayan bir yaşından büyük çocuk ve erişkinlere önerilmektedir1-13 yaş arası tek doz 13 yaşın üstündekilere birer ay ara ile iki doz şeklinde uygulanır Su çiçeği geçiren kişi ile karşılasıldığında hastalığın bulaşma ihtimali 90% in üzerindedirKarşılaşmadan sonra ilk üç gün (beş güne kadar uzayabilir) içinde aşı yapılırsa hastalık önlenebilir veya hafif geçmesi sağlanabilir Hepatit A aşısı iki yaşından büyük çocuklara 6-12 ay ara ile iki doz olarak önerilmektedirKoruyuculugu 100%dür Zatürre aşısı pnomokokların neden olduğu zatürre,orta kulak iltihabı üst solunum yolu enfeksiyonlarına karşı koruma sağlayan bir aşıdırİki yaşından sonra tek doz şeklinde uygulanıyor ve beş yıl koruma sağlıyor

Etkinliği 75-84% olup iki yaş üstü tüm çocuklara ve erişkinlere önerilmekte ,dalağı alınmış veya bağışıklık sistemi baskılanan kişilere kesinlikle yapılması gerekmektedir Grip aşısı her yıl uygulanması gereken bir aşıdırNedeni grip virusunun hemen her yıl genetik yapısını değiştirmesi ve farklı bir virus olarak ortaya çıkmasındandırAltı ay üstü risk grubundaki herkese uygulanabilirEtkinliği dolaşımdaki virus tipleri ile uyumu ve kişinin sağlık durumu ile 70-90% arasında değişmektedirEylul Ekim ve Kasım ayları en uygun uygulama zamanıdır Her biyolojik üründe olduğu gibi aşıların uygulanmasından sonra allerjik reaksiyonlar görülebiliraşılar her zaman teşekküllü sağlık merkezinde veya hekim kontrolünde yapılmalıdır


Uzm Dr Hülya CANER