Karabasan Nedir?

Karabasan Nedir?







Karabasan (Sleep Paralaysis): Uyku felcidir Derin uyku ve uyku uyuşukluğunun anormal bir şekli İnsanlar, rüya gördükleri REM uykusu sırasında, göz ve solunum kasları dışında tamamen fizyolojik bir felç durumundadırlar Hiçbir kasları çalışmaz Hasta, birkaç dakika hareket edemez Umumiyetle uykuya dalarken veya uykudan kalkarken bu uykulu hali ile birtakım sesler duyduğunu veya şekiller gördüğünü sanır Kestirme yaparken veya uykuya başlarken Bu durum, başka sebeplerle de ortaya çıkabilir Ses duyma ve şekil gormeler, aynı anda olabilir
Böyle olmasaydı, biz rüyalarımızı oynar hale gelirdik Rüyamızda ne yapıyorsak, yatakta da onu yapmaya başlardık Bazen rüyadan uyandığımızda beynimiz uyanık ve etrafın farkında olduğumuz halde, hareket edemez, ses çıkaramaz ve göğsümüzün üzerinde bir ağırlık varmış gibi hissederiz
Bunu herkes, hayatının bir döneminde en az bir kez yaşamıştır Korku verici bir durumdur Ama saniyeler içinde kendiliğinden düzelir Karabasanın olma nedeni; uykudan uyanmamıza rağmen REM uykusundaki fizyolojik felç halinin, uyanır uyanmaz çözülmemesine bağlıdır Çok basit açıklamak gerekirse 'Uykudan uyandığın anda beyin uyanıyor; ama vücut uyanmıyor' İkisi arasında bir bağlantı var Vücut, bu sinyali alıp gerçekleştiremiyor hemen Bu, genelde stresten, yorgunluktan vsolarak açıklanıyor
Fizyolojik olarak, REM atonia olarak da bilinen, REM uykusu sırasında oluşan normal felç ile yakından ilgilidir Buna göre bazı bilim adamları ve fizikçiler bunun uyku döngüsünün "doğal" bir etkisi olduğuna inanır Uyku felci beyin REM durumundan tamamen uyanık duruma geçse de beden felcinin devam etmesi durumunda oluşur Bu durum, kişinin bilincinin tamamen açık olmasına rağmen hareket edememesine sebep olur Ayrıca bu durum ile birlikte hypnagogic halüsinasyonlar olabilir
Rüyada gördüğümüz aktivitelerin fizyolojik etkisi, tıpkı günlük hayatta açık bilinçle yaşadıklarımızın aynısıdır Rüyamızda, koşmak, şarkı söylemek, kaçmak aktivitelerinde bulunuyorsak beyinden kaslara bu fonksiyonlar için emirler gider REM uykusu sırasında oluşan bu hareket emirlerini ‘’Locus Coeruleus’’ noktası durdurur Bu nedenle, kişi hareket etmek istediği halde hareket edemez Uyku esnasında kişileri korumaya yönelik oluşmuş bu güvenlik sistemi, özellikle heyecanlı rüyalarda kişiye felç olmuşluk duygusu verir İnsan rüyasında da kaçmak istediği halde kaçamadığı, koşmak istediği halde koşamadığı rüyalar görür Bu felç olmuşluk hissi, korkunç rüyalarda kabusa dönüşür ve abartılı korku tepkileri (hızlı kalp çarpıntısı, ter içinde kalmak, ağız kuruluğu vb) hissederek uyanan kabus sahipleri KARABASAN sanrısı ile kalkarlar
Çoğu zaman, uyku felcine uğraya kişi tarafından, bunun bir rüya sebebiyle oluştuğuna inanılır Bu yüzden, insanların hareket etmek istese de hareket edemediği rüya sayısı bu kadar fazladır Uyku felcinin sebep olduğu halüsinasyonlar bazen durumun normal bir rüya olarak algılanmasına, bazen de oda içerisinde hayali şeyler görülmesine sebep olur
Karabasanın, insanın uyanışı esnasında fiziksel,eterik ve astral bedeninin aynı zamanda bir araya gelmediklerini ve birinin dışardayken (tam olarak bedene girmemiş halde) diğerinin bedene dönmüş olduğunu biliyorum Odayı hisseder, görürsünüz, hatta dokunduğunuzu da hissedersiniz, yatakta olduğunuzu da Fakat bağırsanız sesiniz çıkmaz,çünkü astral bedeninizle bağırıyorsunuz,fiziksel bedeninize aynı uyarıyı gönderemiyorsunuz Aynı şekilde bu sebepten ötürü fiziksel bedeninizi hareket ettiremezsiniz
Karabasanın iki temel nedeni var: 1-Kan dolaşımındaki düzensizsizlikler
2-Psikolojik gerginlikler
Eski bir Avrupa şampiyonu güreşçi, bu durumun sebebini şöyle açıklıyor: "İnsanın gece yatış pozisyonu önemli Sırtüstü yatarsan, vücuttaki kan dolaşımı çok kısa süren bir an, ayni seviyede kalir veya durur Bu anda vücut, bahsedilen sıkıntıları yaşar Ama sen bu durumdayken, ufak bir hareket yapsan -bir parmak bile oynatsan mesela- kan, yeniden vücutta dolaşmaya başlar ve sıkıntı dağılır "
Bu anlattığımız olayın bilimsel adı, Rapid Eye Movement'tir (REM) Insanın uykusu, birkaç evreden olusur REM döneminde, hızlı göz hareketleri vardır ve beyin aktivasyonu durur Ama bazı insanlarda beyin aktivasyonu, zaman zaman ya da sürekli durmaz Vücudu kontrol edemezsiniz; ama bilinçli ya da bilinçsiz çevreyi görebilirsiniz Bu korkutucu bir durum Çocukluktan beri "karabasan, karabasan" diye anlaıilan hikâyeler, bilinçaltında daha da büyük korkular yaratıyor Bir daha yaşarsanız, bilinciniz yerinizde ise bu bir sağlık problemi ve uyanmalıyım diye düşünün ve odaklanın Uyanacaksınız




Belirtileri
Uyku felcinin başlıca belirtisi uyanma öncesi veya uyuma öncesi görülen kısmı veya geçici iskelet kası felcidir Diğer bir deyişle, bir kişinin uykuya dalarken veya uyanırken hareket edememesi veya konuşamaması hissidir Uyku felci ile birlikte hypnagogic halüsinasyonlar olabilir Bu halüsinasyonlar işitsel, dokunsal ve/veya görsel olabilir Uyku felci kişi tekrar REM uykusuna dönmeden önce veya tamamen uyanmadan önce birkaç saniye veya birkaç dakika sürebilir Çok uç durumlarda, 4-5 saat sürdüğü de bilinmektedir



Olası Sebepleri
Uyku felci, rüya gören bir kişinin rüyasında yaptığı hareketleri aynen yapmasını engellemek için REM uykusu süresince oluşur Uyku felcinin fizyolojisi hakkında çok az şey bilinir Bununla birlikte, uyku felcinin beynin pons bölgesindeki motor nöronların post-sinaptik inhibisyonu ile bağlantılı olduğu önerilmektedir Özellikle, düşük seviye melatonin kasların uyarılmasını engelleyecek şekilde sinirlerdeki depolarizasyon akımı durdurabilir, ve rüyada yaşanan fiilin gerçekte yaşanmamasını sağlayabilir (mesela, rüyasında koştuğunu gören bir kişinin gerçekte koşmasını engellemek gibi)
Ayrıca, bu düzensizliği yaşayanlar ve narkolepsiden muzdarip olanlar arasında belirgin bir ilişki vardır Fakar, değişik çalışmalar çoğu insanın hayatlarında en az bir kez uyku felci yaşadığını göstermektedir
Bazıları, değişik faktörlerin uyku felci ve halüsansyonların yaşanma olasılığını arttırdığını rapor etmişlerdir Bunlar:
* Sırt üstü yatmak
* Düzensiz uyuma saatleri; şekerlemeler, çok veya az uyumak
* Fazla stres
* Ani çevre/yaşam tarzı değişiklikleri
* Olaydan hemen önce görülen berrak rüya Ayrıca berrak rüya durumuna girebilmek için kullanılan bilinçli indüksiyon yaygın bir yöntemdir WILD[1] olarak da bilinir
* Yapay uyku yardımcıları ve antihistaminler






Kaynak: Çeşitli sitelerden derlenmiştir