Rasyonel Sayılarda Çarpma İşlemi

**Prof. Dr. Sinsi** · 12-19-2012

Rasyonel Sayılarda Çarpma İşlemi örnekleri
rasyonel sayılarda çarpma işleminin özellikleri
rasyonel sayılarda çarpma işleminin kuralları

Kesirlerdeki çarpma işleminde olduğu gibi iki kesir çarpılmadan önce şunlara dikkat edilir

* Varsa tam sayılı kesirleri bileşik kesre çeviririz

* Paydası olmayan sayılar varsa

Paydasına 1 yazılır

* Varsa sadeleştirme yapılır

( sadeleştirme yapılırken dostlar birbiriyle sadeleştirilmez

Ancak düşmanlar sadeleştirilir

Pay tarafındakiler birbiriyle, payda tarafındakiler de birbiriyle dosttur

Yani sadeleştirme pay ile payda arasında alt alta veya çarpraz şekilde olabilir )

Sonrasında ise, geçen sene kesirlerde öğrendiğimiz gibi; pay ile pay çarpılır, payda ile de payda çarpılır

Peki öğretmenim bu seneki fark nedir derseniz

Bu sene işin içine ? ve + işaretler dahil oluyor

Başka da bir farkı yok zaten

Aşağıdaki örnekleri inceleyelim

1) Yukarıdaki 1

örnekte sadeleştirme olmadığı için direk pay ile payda çarpıldı ve eşittir işaretinin sonuna sonuç yazıldı

Tabiki bir ? bir + işareti olduğu için, işlemin sonucu ? olarak bulundu

( ! işaretler önemli )

2) İkinci işlemde önce sadeleştirmeler yapıldı

5 ile 15, 4 ile de 8 çarpraz sadeleştirildi ve sadeleştirdikten sonra çıkan sonuçlar üstlerine çizgi atılarak yanlarına yazıldı

Sadeleştirdikten sonraki sayılar birbiriyle çarpıldı

İşaret yine dikkate alındı

3) Üçüncü işlemde 2 negatif rasyonel sayı çarpılmakta

Bunlardan biri tam sayılı kesir olduğu için önce bu kesri rasyonel sayıya çeviriyoruz

Zaten bir alt satırda çevrilmiş hali mevcut

Sornasında ise 10 ile 20 sadeleştirildi

işaretler de dikkate alındı ve sonuç + işaretli çıktı

4) Dördüncü örneğimizde ise birço ksayı çarpılmakta

Önce sadeleştirme var mı diye baktık ve çapraz sadeleştirme olduğunu gördük

2 ile 4, 25 ile 50, 40 ile 7 birbiriyle sadeleşti ve sadeleştirme sonucu üstlerine yazıldı

Yeni çıkan sayılar birbiriyle çarpıldı

2 tane ? işaret de dikkate alındı ve sonuç +7/12 olarak bulundu

12-19-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Rasyonel Sayılarda Çarpma İşlemi Rasyonel Sayılarda Çarpma İşlemi örnekleri rasyonel sayılarda çarpma işleminin özellikleri rasyonel sayılarda çarpma işleminin kuralları Kesirlerdeki çarpma işleminde olduğu gibi iki kesir çarpılmadan önce şunlara dikkat edilir * Varsa tam sayılı kesirleri bileşik kesre çeviririz * Paydası olmayan sayılar varsaPaydasına 1 yazılır * Varsa sadeleştirme yapılır ( sadeleştirme yapılırken dostlar birbiriyle sadeleştirilmezAncak düşmanlar sadeleştirilir Pay tarafındakiler birbiriyle, payda tarafındakiler de birbiriyle dosttur Yani sadeleştirme pay ile payda arasında alt alta veya çarpraz şekilde olabilir ) Sonrasında ise, geçen sene kesirlerde öğrendiğimiz gibi; pay ile pay çarpılır, payda ile de payda çarpılır Peki öğretmenim bu seneki fark nedir derseniz Bu sene işin içine ? ve + işaretler dahil oluyor Başka da bir farkı yok zaten Aşağıdaki örnekleri inceleyelim 1) Yukarıdaki 1 örnekte sadeleştirme olmadığı için direk pay ile payda çarpıldı ve eşittir işaretinin sonuna sonuç yazıldıTabiki bir ? bir + işareti olduğu için, işlemin sonucu ? olarak bulundu ( ! işaretler önemli ) 2) İkinci işlemde önce sadeleştirmeler yapıldı 5 ile 15, 4 ile de 8 çarpraz sadeleştirildi ve sadeleştirdikten sonra çıkan sonuçlar üstlerine çizgi atılarak yanlarına yazıldı Sadeleştirdikten sonraki sayılar birbiriyle çarpıldıİşaret yine dikkate alındı 3) Üçüncü işlemde 2 negatif rasyonel sayı çarpılmaktaBunlardan biri tam sayılı kesir olduğu için önce bu kesri rasyonel sayıya çeviriyoruzZaten bir alt satırda çevrilmiş hali mevcutSornasında ise 10 ile 20 sadeleştirildiişaretler de dikkate alındı ve sonuç + işaretli çıktı 4) Dördüncü örneğimizde ise birço ksayı çarpılmaktaÖnce sadeleştirme var mı diye baktık ve çapraz sadeleştirme olduğunu gördük 2 ile 4, 25 ile 50, 40 ile 7 birbiriyle sadeleşti ve sadeleştirme sonucu üstlerine yazıldı Yeni çıkan sayılar birbiriyle çarpıldı 2 tane ? işaret de dikkate alındı ve sonuç +7/12 olarak bulundu