Probiyotiklerin Yararları Nelerdir?

Probiyotiklerin yararları nelerdir?

Vücudumuzun “dost” bakterileri probiyotikler; ishal ve bağırsak enfeksiyonlarında, bağışıklık sisteminin korunmasında; nezle, grip gibi kışın yaşanan enfeksiyonların azaltılmasında, idrar yolları enfeksiyonu gibi daha çok kadın ve çocukların karşılaştıkları durumların tedavisinde etkili olabilen kurtarıcılar gibidir

Diyetisyen Aysen Arıcan, probiyotikleri vücudumuza hangi yiyeceklerle alabileceğimiz ve probiyotiklerin hayatımızdaki yerine dair bilmemiz gereken her şeyi anlatıyor

Probiyotik nedir?

Probiyotik, “yaşam için” anlamı taşıyan, Yunanca kökenli bir kelimelidir Probiyotikler, vücudu zararlı mikroorganizmalardan koruyan, sindirim sisteminin düzenli çalışmasını sağlayan, organizmamızla dost, canlı bakteriler anlamına gelir Canlı mikroorganizma içeren yiyeceklere de “probiyotik yiyecekler” denir

Probiyotiklerin prebiyotiklerle karıştırılmaması gerekir Prebiyotikler, probiyotik bakterilerin canlı kalabilmesi için gerekli olan besinlerdir İkisini bir arada içeren yiyeceklere de “sinbiyotik besinler” denir

Anne karnında bulunan çocukların bağırsak floralarında hiçbir mikrop bulunmaz Doğum anından itibaren anne sütü ile beslenen çocukların florası genişler ve probiyotik canlılar bağırsaklarına yerleşmeye başlar Bebeğin anne sütüne devam etmesiyle bağırsak florasındaki probiyotik korunmuş olur

Yetişkin bireylerde probiyotikler kalın bağırsaklara yerleşirler Sindirim sistemine, mide ve ince bağırsaklara yerleşmezler Besinlerle alındıktan sonra mide asidi ve safra tuzlarından etkilenmeden kalın bağırsağa kadar canlı bir şekilde kalabilirler

Probiyotik yiyecekler nelerdir?

Probiyotik besinler, doğal olarak kendiliğinden probiyotik olanlar ve daha sonradan probiyotik ürün haline getirilmişler olarak iki gruba ayrılır Doğal olarak probiyotik olan ürünler; kefir, kımız, tempeh gibi fermanteli süt ürünleri; turşu ve salamuralar gibi bazı yiyeceklerdir Dışarıdan probiyotik mayaların eklenmesiyle probiyotik olan yiyecekler de bebek mamaları, bazı meyve suları, süt ürünleri ve bazı katkılı yağlardır

Bir yiyeceğin probiyotik yiyecek özelliği taşıyabilmesi için, öncelikle canlı kalabilmesi, yani, sindirim enzimlerinden, safra tuzlarından etkilenmeden kalın bağırsağa kadar canlı olarak ulaşabilmesi gerekir İkinci olarak güvenli olması, alınan yiyeceğin vücut için zararlı herhangi bir etkisinin olmaması gerekir Verimli olması, yani probiyotik etkisini gösterebilmesi de gerekir

Bu özellikleri bir arada bulundurmayan yiyecekler, probiyotik özellik taşımaz Örneğin yoğurt, laktobasil türü bakterilerle elde edilir, ancak içinde bulunan bu kültürler kalın bağırsaklara kadar canlı kalmaz, bu nedenle gerçek anlamda probiyotik değildir

Probiyotik yiyeceklerin yararları nelerdir?

Probiyotik bakteriler, sindirim sistemi üzerinde olumlu etkilidir Bazı yiyeceklerin sindirimini kolaylaştırır Yine bağışıklık sistemi üzerinde, deri enfeksiyonları ve bazı kanser türlerinin önlenmesinde yararları vardır Probiyotikler ayrıca opteoporoz , menopoz gibi sıkıntılarda da faydalıdır

Probiyotik bakteriler, dışarıdan gelen zararlı bir bakteriyi bağırsak florasında tüketerek veya onun bağırsakta emilmesini engelleyerek ya da bağırsak florasının asit ortamını değiştirerek, dışarıdan gelen zararlı maddelerin orada çoğalmasını engeller

Probiyotik yiyecekler hangi hastalıkların tedavisinde kullanılabilir?

Probiyotik yiyecekler, özellikle ishal tedavisinde çok önemlidir Bağırsak enfeksiyonlarının tedavisinde, bağışıklık sisteminin korunması ve geliştirilmesinde; nezle, grip gibi kışın yaşanan enfeksiyonların azaltılmasında, idrar yolları enfeksiyonu gibi daha çok kadın ve çocukların karşılaştıkları durumların tedavisinde etkili olabilir Probiyotik, tek başına ilaç özelliği taşımadığı için, hekimin verdiği tedaviyi alıp bunu besin desteği olarak görmek gerekir

Probiyotiklerin; diyabet, kalp hastalığı, hipertansiyon, obezite gibi hastalıkların önlenmesinde etkili olduğuna dair bazı çalışmalar sürüyor Koruyucu olduğuna ve probiyotiğin birlikte alındığı yiyeceğin de faydalı olduğuna dair çalışmalar var Probiyotik bakterilerin deri ve göz sağlığı üzerinde, mide, bağırsak gibi kanser türlerinin önlenmesinde etkili olduğu biliniyor Kolit hastalığı, kısa bağırsak sendromunda da etkili probiyotikler

Probiyotik yiyecekler hangi sıklıkta tüketilmeli?

Probiyotikler, yaşamın her döneminde kullanılabilir Sadece ihtiyaç olduğu durumda kullanmak her zaman faydalı olmayabilir Probiyotikler ilaç değil, fonskiyonel yiyeceklerdir Düzenli kullanımda ancak etkisini gösterir

Hiç probiyotik tüketme alışkanlığınız yoksa, ihtiyacınız olduğunda, en az üç hafta yaşamınıza düzenli olarak probiyotik koymak, günde bir porsiyon sütlü içecek şeklinde ya da yiyecek şeklinde probiyotik almak gerekir Bağımlılık yapmaz, düzenli olarak kullandığınızda gördüğünüz faydalardan dolayı devamlı tüketmek isteyebilirsiniz Bunda bir sakınca yoktur, fazla tüketilmesi de herhangi bir yan etkiye yol açmaz Günlük ihtyiacınız olan süt ve türevi yiyecekler içinde düşünmelisiniz probiyotikleri

Probiyotik besin seçiminde nelere dikkat edilmeli?

İçerdiği canlı mikroorganizma sayısı önemlidir Bu tip ürünleri satın alırken son kullanma tarihine dikkat etmek gerekir Çünkü son kullanma tarihinden sonra, canlı kalabilen bakteri sayısı azalır Bu da ürünün probiyotik etki göstermesini engeller

Probiyotik ürün seçerken yaş, cinsiyet, boy, kilo gibi özellikler önemlidir 0-6 aylık bebeklere probiyotik süt ya da yoğurt vermenin imkanı yoktur, çünkü bebekler bunu sindiremez Ancak probiyotik eklenmiş özellikte mamalar verilebilir 6-12 aylık bebeklerde probiyotik içeren yoğurtlar kullanılabilir 1-3 yaş arası çocuklara turşu (özellikle lahana turşusu) gibi tuzun yüksek olduğu ürünleri vermemek gerekir Süt ve türevlerinden almalılar probiyotiği Yaşlılar ile şişmanlık, kalp hastalığı sorunları olanlar süt ve türevlerinden olan probiyotikleri satın alırken, yağı azaltılmış olanları tercih etmeliler

Kimler probiyotik yiyecekler tüketmeli?

Her yaş grubu tüketebilir Bebekler, çocuklar, ergenlik çağındaki gençler, gebe ve emzikli kadınlar özellikle probiyotik tüketimine dikkat etmeliler Menopoz dönemindeki kadınlar, enfeksiyon gibi bazı bağışıklık sistemi hastalıklarını yaşayan kişiler düzenli probiyotik kullanmalılar Bir tek yoğun bakım ünitesinde yatan, organ yetersizliği olan hastalarda kullanılmaması önerilir

Daha fazla probiyotik ihtiyacı, sindirim sorunları yaşayan, sütte bulunan laktozu sindiremeyen, dolayısıyla süt tükettiğinde rahatsızlık çeken kişilerde olur Bebekler ve çocuklar, dışarıdan zararlı etkileri daha çok alabileceklerinden, günde tükettikleri bir porsiyon süt ürününün probiyotik özellikte olmasına dikkat etmek gerekir

Bebekler için probiyotik yiyeceklerin önemi nedir?

Probiyotik yiyecekler, çocuklar ve bebekler için güvenlidir Bebeğin, ilk anne sütüyle aldığı probiyotik ile bağırsak florası genişler Eğer erken doğum gerçekleştiyse, bebek anne sütü alamıyorsa ,doğumdan sonraki birkaç gün içinde probiyotik içeren mamalar ve özel ürünler bebeklere verilmelidir Bu şekilde dışarıdan gelebilecek zararlı mikroorganizmalara, mikroplara karşı savunma sistemi güçlenebilir Bağırsak florası bebeklerde anne sütü dışında hiçbir şeyi sindirmeye elverişli değildir Probiyotiklerin en önemli özelliği, sindirim sisteminin çalışmasını kolaylaştırmak olduğu için, bebekler açısından probiyotikler güvenilir ürünlerdir

Verilen probiyotiğin özelliği bebeğin içinde olduğu aya göre değişir Yeni doğan bebekse, özel olarak hazırlanmış, 0-4 ay için kullanılabilecek özel ürünler verilmeli 6 aydan sonra ek gıdalar içinde bebeklerin kullanabildiği yoğurtlarda, süt ürünlerinde verilebilir probiyotik 1 yaşından sonra ise hemen hemen tüm probiyotik içeren yiyecek ve içecekler verilebilir çocuklara