Reaksiyon Hizina Etki Eden Faktörler Nelerdir?Reaksiyona Etki Eden Faktörler Hakkında

Reaksiyon Hizina Etki Eden Faktörler Nelerdir?Reaksiyona Etki Eden Faktörler Hakkında
Reaksiyon Hizina Etki Eden Faktörler Nelerdir?Reaksiyona Etki Eden Faktörler Hakkında

REAKSİYON HIZINA ETKİ EDEN FAKTÖRLER

Tepkime verecek taneciklerin belirli düzende , yeterli enerji ile çarpışmaları gerekir
● Birim zamandaki çarpışma sayısını artıran etmenler tepkimeyi hızlandırır
● Çarpışan taneciklerden aktifleşme enerjisine sahip olanların sayısını artıran
etmenler tepkimeleri hızlandırır

Kimyasal reaksiyonlar üzerinde yapılan incelemeler , reaksiyon hızına aşağıdaki faktörlerin etki ettiğini göstermiştir ;
1) Madde cinsinin etkisi
2) Derişimin etkisi
3) Sıcaklığın etkisi
4) Temas yüzeyinin etkisi
5) Katalizörün etkisi

1) Tepkimeye Giren Maddelerin Cinsinin Etkisi :

Tepkimeye giren maddelerin kimyasal ve fiziksel yapı ve özelliklerinin tepkime hızına etkisi çok önemlidir
Tepkimeye giren maddelerin katı , sıvı ya da gaz halinde olması tepkime hızını etkiler Çünkü gaz tanecikleri serbest hareket ettikleri için çarpışma ihtimali daha fazladır Bu da gaz tepkimelerinin katı ve sıvı fazdaki tepkimelere göre çok hızlı yürümesine neden olur

C₍k₎ + O₂₍g₎ → CO₂₍g₎ Yavaş
C₍s₎ + O₂₍g₎ → CO₂₍g₎ Hızlı
C₍g₎ + O₂₍g₎ → CO₂₍g₎ Çok hızlı

Tepkimeye giren maddeler yapısında kimyasal bağ kopması ve atomların yeniden düzenlenmesi gerekiyorsa bu tür tepkimelerde kopacak ve oluşacak bağ sayısı arttıkça tepkime hızı da azalır
a) Çok sayıda bağın koptuğu ve yerine yeni bağların oluştuğu tepkimelerin eşik enerjileri büyük olduğundan yavaş gerçekleşirler

ÖRNEK : CH₄ ve C₂H₆ gazlarının yanma tepkimelerini inceleyelim
CH₄ + 2O₂ → CO₂ + 2H₂O

H – C – H + 2 O = O → O = C = O + 2 H – O – H

C₂H₆ + 7/2 O₂ → 2CO₂ + 3H₂O

H – C – C – H + 7/2 O = O → 2 O = C = O + 3 H – O – H

2 tepkimede daha çok bağ koptuğundan daha yavaş gerçekleşecektir
TH 1 TH 2

b) Zıt yüklü iyonların elektriksel çekimine dayalı tepkimeler eşik enerjileri çok küçük olduğundan çok hızlı gerçekleşirler

ÖRNEK: Ag⁺₍suda₎ + Cl⁻₍suda₎ → AgCl₍k₎

Tepkimesinde zıt yükler birbirini çok hızlı çekeceğinden tepkime çok hızlı gerçekleşir

c) Çok sayıda taneciğin çarpışması ile gerçekleşen tepkimeler genellikle yavaş gerçekleşir

ÖRNEK:
Cr₂O₇⁻²₍suda₎ + 6Fe⁺²₍suda₎ + 14H⁻₍suda₎ → 2Cr⁺³₍suda₎ + 6Fe⁺³₍suda₎ +7H₂O

Tepkimesinin gerçekleşebilmesi için çok sayıda çarpışmaya ihtiyaç olduğundan yavaş gerçekleşir
Bu tepkimede çarpışması gereken taneciklerin bazılarının aynı yüklü olması da tanecikler arası itmeye sebep olacağından tepkimeyi yavaşlatır

d) Katı fazda gerçekleşen tepkimeler yavaş ; sıvı fazdakiler katılara oranla hızlı ; gaz fazdaki tepkimeler ise en hızlıdır

ÖRNEK: H₂₍g₎ + I₂₍g₎ → 2HI₍g₎ Hızlı
H₂₍g₎ + I₂₍k₎ → 2HI₍g₎ Yavaş

● İyon tepkimeleri , diğer tepkimelere göre daha hızlı gerçekleşmesi beklenir Zıt yüklü iyonlar arasındaki tepkimelerin hızlı , aynı yüklü iyonlar arasındaki tepkimelerin yavaş yürümesi beklenir

tepkime hızına etki eden faktörler ,reaksiyon hızına etki eden faktörler ,sıcaklığın tepkime hızına etkisi ,hıza etki eden faktörler kimyasal tepkimelerde hızı etkileyen faktörler ,reaksiyon hızına etki eden etmenler ,sıcaklığın reaksiyon hızına etkisi,, kimyasal reaksiyonlarda hız tepkime entalpisinin etkileyen faktörler ,sıcaklığa etki eden faktörler, yavaş yanma ,bağ kopması kimya,,yanma hızına etki eden faktörler kimyasal reaksiyonlara etki eden faktörler, kimyasal tepkime hızına etki eden faktörler