Pavli Panayırı | Yaşayan En Büyük Panayır

Pavli aslında panayırın düzenlendiği Pehlivanköy?ün eski adı İlçe yöre halkı arasında yaygın olarak hala bu isimle anılıyor İlçenin Pavli adıyla anılmasına dair çeşitli söylenceler mevcut Bunlardan biri Bizans döneminde Kapadokya, Malatya ve Sivas arasındaki vadilerde yaşayan Pavlikan aşiretlerinin Bizans imparatoru tarafından bu bölgeye sürülmeleri ile alakalıdır Bir diğer hikaye ise Ergene üzerindeki ulaşımı sağlayan ve hala ayakta duran taş köprüyü ( Akarca Köprüsü ) yapan Pavlu isimli bir usta ile, köprü için kurban edilen Pavlu ustanın karısına dair hazin hikayedir





İlçenin bugünkü adını alması ise kendisi de bir pehlivan olan Sultan Abdülaziz?e dayandırılır Buna göre Sultan Abdülaziz en değerli pehlivanlarını cariyeleri ile evlendirerek bu bölgeden toprak sahibi yapar Sultanın meşhur pehlivanları Ergene çayırlarında yetiştirmektedir Alpullu, Sinanlı, Babaeski, Pomak Mandıra gibi bu civardaki pek çok yerleşim yerinde her yıl geleneksel olarak çayır güreşleri yapılıyor olması ve Kırkpınar?da güreşenler dahil pek çok meşhur pehlivanın bu yöreden yetişmiş olması bu bilgiyi desteklemektedir





İlçenin eski adıyla anılan ve Trakya?nın yaşayan en büyük panayırı olan Pavli Panayırı 1910 yılından bu yana kesintisiz olarak kutlanıyor Resmi adı ?Pehlivanköy Sonbahar, Hayvan ve Emtia Panayırı? olan Pavli Panayırı, yörede ?Sonbahar Panayırı? , ?Pomak Bayramı? gibi isimlerle de anılıyor Ergene nehrinin kıyısındaki bu küçücükk ilçeye Eylül ayında on binleri bulan kalabalıkları toplamayı başaran Pavli Panayırı, ziyaretçilerine Trakya?nın dokusunun en iyi özümsenebileceği neşe dolu anlar sunar

Panayıra dair bir diğer geleneksel uygulama ise, panayırın her yıl Eylül ayında ve mümkünse Eylül?ün 18?ini içine alacak şekilde kuruluyor olmasıdır Öyle ki, eskiden panayır Eylül?ün 18?inde başlar ve 4-5 gün sürerken, şimdilerde sosyal hayatın şekil değiştirmesi ile bu durum bir parça değişikliğe uğramıştır Yine de mümkün olduğunca Eylül?ün 18?i panayırın tarihi arasına dahil edilmeye çalışılıyor

Önceki devirlerde, harman sonunda elde edilen gelirleri cebine koyan civar çifçilerinin kışa girmezden evvel hayvan ve emtia ( mal ) aldıkları, ekonomik bir değiş tokuşun yaşandığı Pavli Panayırı, günümüzde bu ruhunu diri tutmaya çalışsa da zamanın getirdiği yenilikleri de bünyesinde barındırır olmuşBütün kent festivallerini tekdüze hale getiren ve tüm dokuyu kimliksizleştiren gece halk konserlerinin daha fazla kişiyi panayıra çekmekten çok öteye bir anlamı yok

Pehlivanköy sonbahar panayırı, Trakya' da Çatalca düzenlenen panayırla birlikte, son kalan iki panayırdan en büyüğüdür Panayırın kendine has bir özelliği de, şimdiye kadar daima Eylül ayının 18' inde başlayıp 5 gün sürmesidir

Tren yolunun hemen karşısındaki, Ergene nehri kıyısındaki alabildiğine geniş düzlükte kuruluyor panayır


Panayır her ne kadar Romanlar' ın baskın tekelinde gibi düşünülse de, aslında durum pek de böyle değildir Romanlar genellikle lunapark bölümünde, kendilerine has eğlence anlayışlarıyla panayırın eğlence ayağını diri tutuyorlar Kendilerine has, artık kanıksanan jargonlarıyla bu işi en iyi de onların yaptığı şüphe götürmez bir gerçek

Yaşı bir hayli ileri olanları da fırdöndü zincirli salıncaklarda, ruhunu emanet ederek cesaretle bindiği gondollarda, muzipçe diğerlerinin araçlarına bindirmek için orta yerde deli gibi dolaşan çarpışan otolarda görmek mümkün İki kişinin karşılıklı ayakta durarak hızlandırdıkları, küçük gondol tarzı nostaljik salıncaklarda köylü kadınların korku dolu şen kahkahalarını ve basma kumaştan şalvarlarının rüzgara karışan uğultusunu duyarsınız




Kadınlar en çok bunları tercih ediyorken, erkeklerin durumları biraz karışık Tahrikkar sözlerle ortalığı ateşleyen, süsü püsü makyajı yerinde bir Roman kızının koruduğu kalenin önünde biriken erkekler size ne dediğimizi anlatacaktır Bir kadının koruduğu kaleye gol atmak için, bilinçaltına kodlanmış onulmaz bir ispat peşindeki erkekler, her zamanda beklenen başarıyı (!) gösteremiyorlar İşte o an, Roman kızının ortalığı daha da ateşleyen alaycı sözleri, herkesi kahkahaya boğacak, golü atamayanın yüzünü kızartacak, fakat bir başkasının iştahını kabartacaktır Hoş, parasını ödedikten sonra golü kim atmış kim atamamış bir önemi yoktur kaleci kız için ya

Tren yolunun karşısında, ellerinde çitledikleri gündöndüleriyle orta yaş üzeri Pomak kadınları, yöreye has feracelerinin ya da çemberinin ucuyla yüzlerinin çene kısımlarını mahçup utangaç bir edayla kapatıp, panayırı arzı endam eden iri gözlü, etine dolgun, makyajı yerinde Roman kadınlarını, kendilerini kemiren bir şüpheden alıkoyamayarak izlerler Kendilerinden emin, kalabalığı umursamayan, yere sağlam basan adımla arada şen kahkahalar savurarak dolaşır Roman kadınları Bilirler ki bütün gözler onlardadır Son yıllarda panayırı çokça ziyaret eden fotoğraf tutkunlarına, bir artiz (!) edasıyla en cakalı fotoğrafı vermek için birbbiriyle yarışanlar da bir o kadar fazladır

Lunaparkta ne ararsan bulabilirsin Oyun aletlerindeki kuyrukların haddi hesabı yoktur Ama panayır lunaparktan ibaret değildir Aksine lunapark küçük bir kısmıdır Pavli' nin


Dedik ya eski söyleyişiyle "Sonbahar hayvan ve emtia panayırı" diye Panayırın açılış günü sembolik olarak satılan hayvanı muhtemelen ilçenin resmi kuruluşlarından biri veya Pehlivanköy' ün önde gelenlerinden bir kişi alır Bunun yanısıra çayırın bir köşesinde etrafı çevrelenmiş alanda, danasını, ineğini, kuzularını civar köylerden getirimiş kişilere raslayabilirsiniz Hayvanların bazıları gerçekten satılmak üzere buraya getirilmiştir

Üzerleri tentelerle örtülmüş standlarda iğneden ipliğe, gerekliden gereksize ne varsa herşeyi bulabilirsiniz Yöreye özgü basma helvaların olduğu standlar çok renklidirÇocukların dillerini damaklarını kiraz gibi boyayan horoz şekerlerinden elma şekerine kadar renk renk şekerlemeler, Osmanlı macunları, başka başka helvalar dizili tezgahlar iştah kabartır Tazecik süt mısırları közlenen, kaynayan tezgahların başı da hep kalabalıktır


Civar ilçe ve köylerin meşhur yemeklerini tadabileceğiniz, içine birkaç plastik masa atılmış standların buhur buhur kokusu sizi nerede olsanız çeker Trakya' nın her yerde aranan et ürünlerinin bir kimliğe bürnmüş tüm lezzetlerini bir başka standda bulabilirsiniz

Trakyalı köylü erkeklerle özdeş "Ecevit kasketini" başlarında yan çevirmiş yaşı ilerlemiş ama ruhları hep genç kalan ve yüzleri yılların mihnetinden bıçak yarası gibi çizgiler taşıyan zamanın tanığı ihtiyarcıklar, gırnatacılardan istekte bulunurken diri bir özlemle geldikleri toprakları yad ederler


Buraya mal satmak için gelen esnafın çeşitliliği bir yana, geldikleri yerler de çeşitlidir Hepsi Trakya' lı değil Anadolu' nun çeşitli illerinden gelip, Pavli' yi sabırsızlıkla beklediklerini söyleyenler var içlerinde Balıkesirden, Çanakkale' den, Manisa' dan, İzmit' ten gelenler var

Panayır alanını, daha panayır kurulurken civar köylerden traktörleriyle gelenlerin römorkları çevreliyor Saymaya kalksanız bir yerde sıkılıp bırakacağınız kadar çok römork dizili panayır alanının etrafında Öyle ki günler öncesinden buraya gelip en güzel yerden "yer tutan" bu römorklar, panayır boyunca burada kalıyor Üzerlerine gerdikleri tentelerin altına yastığını yorganını serenler ise, yan römorkta yatan tanıdıklarıyla sohbet ede ede bir Pavli gecesine daha yorgun gözlerini yumuyorlar

Yaşı 100' ü bulan Pavli panayırı, bu yıl da yıldızlı bir Trakya göğüne şen kahkahaları uçurmak üzere misafirlerini bekliyor