Balyoz Darbe Planı Davası

Balyoz Darbe Planı Davası Hakkında - Balyoz darbe planı davası sanıkları - Gölcük Donanma Komutanlığı'nda ele geçirilen belgeler - Darbe Teşebbüsleri - Türkiye Cumhuriyeti Siyasi Tarihi - Balyoz Darbe Planı Davası Tarihi






Kamu adına İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı

karşı

Balyoz darbe planı davası sanıkları

İstanbul 10 Ağır Ceza Mahkemesi

Balyoz darbe planı davası

İddia

Mart 2003 ayında 1 Ordu Komutanlığı'nda hükümeti devirmek için Balyoz isimli bir askeri darbe planı hazırlamak


Bu darbe planı ile Türkiye Büyük Millet Meclisi ve Türkiye Cumhuriyeti Hükûmetini cebren ıskat ve vazife görmekten men etmeye teşebbüs

Çarşaf, Sakal, Suga ve Oraj kod adlı eylem planları hazırlayarak darbe ortamı oluşturma teşebbüsü


Hakim

Ömer Diken


Karar


Balyoz darbe planı davası, Mart 2003 ayında 1 Ordu Komutanlığı'nda hükümeti devirmek için Balyoz isimli bir askeri darbe planı hazırlandığı iddiası üzerine İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı'nca başlatılan soruşturma sonucu İstanbul 10 Ağır Ceza Mahkemesinde açılan dava




Plan


Bu plan ilk olarak Taraf gazetesinin 20 Ocak 2010 tarihinde Mehmet Baransu, Yıldıray Oğur ve Yasemin Çongar imzalı haberinde açıkladığı 2003 tarihli "Balyoz Harekât Planı" başlıklı belgeler ile gündeme geldi İddialara göre plan, dönemin 1 Ordu Komutanı Çetin Doğan'ın liderliğindeki cunta tarafından hazırlandı ve darbe zeminini hazırlama amaçlı Çarşaf, Sakal, Suga ve Oraj kod adlı eylem planlarından oluşuyor 5000 sayfalık belgelerde Fatih ve Beyazıt Camiilerinde bomba patlatılarak hükümetin sıkıyönetim ilan etmeye zorlanması, Yunanistan hava sahası üzerinde bir Türk jetinin düşürülerek halkın galeyana getirilmesi ve darbe sonrası demokrat görüşlü gazetecilerin tutuklanması gibi planların olduğu ileri sürülüyor


İddianameye göre, 'Balyoz'un 5 aşamada gerçekleştirilmesi planlanmıştır:


Birinci aşama istihbarat faaliyetlerinin yer aldığı ve tamamlanmış olan aşamadır

İkinci aşama askeri müdahale için zemin hazırlama süreci olduğu öne sürülmektedırİddianamede şöyle deniliyor: "Yapılanma içerisinde yer alan bazı jandarma görevlileri tarafından hazırlanan 'Sakal' ve 'Çarşaf' isimli eylem planlarıyla kargaşa yaratma planlandığı, 'Oraj' ve 'Suga' isimli planlarla hava sahası ve kıta sahanlığı konularında Yunanistan'ın taciz edilerek iki ülke ilişkilerinin gerilmesinin öngörüldüğü (anlaşılmıştır) Böylece öncelikle 1'inci Ordu merkezli İstanbul ve çevre illerde sıkıyönetim ilan edilmesini amaçladığı () tespit edilmiştir

Üçüncü aşama askeri müdahalenin fiilen ilan edildği aşamadır

Dördüncü aşama yürütme görevinın 'Milli Mutabakat Hükümeti'ne tarafından devralmasıdır

Beşinci ve son aşama ise yürütmenin tekrar sivil yönetime devredilmesi için 'seçime' gidilmesidir


Balyoz darbe planı ve ekleri, 5-7 Mart 2003 tarihleri arasında gerçekleştirilen bir Plan Seminerinin parçası olarak sunuldu Plan Seminerini hazırlayan ve yöneten Dönemin 1 Ordu Komutanı Orgeneral Çetin Doğan bu darbe planını hazırlamakla ve seminerde darbe provası yapmakla suçlandı İddiaların hedefindeki emekli Orgeneral Çetin Doğan bu haberler üzerine t24comtr internet sitesine yaptığı açıklamada: “Cumhuriyet’i koruma ve kollama görevinin gereği olarak () EMASYA (Emniyet ve Asayiş) planları seminerlerde elbette ele alınmıştır ” dedi [3] Ancak darbe suçlamalarını reddetti Söz konusu darbe senaryolarının seminerde görüşülmediğini belirterek: "Yok böyle bir şey Bu uydurma bir senaryoyla monte ediyorlar Meşhur bir tabirle, kopyala ve yapıştır usulüyle" dedi Türk Silahlı Kuvvetleri de haberin ertesi günü yaptığı basın açıklamasında 5-7 Mart 2003 tarihleri arasında gerçekleştirilen Plan Seminerinde "giderek tırmanan bir gerginlik dönemini kapsayan bir senaryo" konu edildiğini doğruladı, ancak bu seminer ile ilgili darbe iddialarını reddetti

Soruşturma


30 Ocak 2010 günü Taraf muhabiri Mehmet Baransu elindeki belgeleri bir bavul içerisinde Beşiktaş'taki İstanbul Adliyesi'ne teslim etti Dosya için Mehmet Berk, Bilal Bayraktar ve Ali Haydar adlı savcılar görevlendirildi


Özel yetkili İstanbul Cumhuriyet savcıları yaklaşık bir aylık incelemeden sonra 22 Şubat 2010 günü aralarında emekli generaller ve muvazzaf subayların da bulunduğu 49 askeri gözaltına aldı

4 gün sonra soruşturma kapsamında 13 ilde 1'i emekli 17'si muvazzaf 18 asker daha gözaltına alındı 3 Mart 2010 günü tutuklananların sayısı 41'e ulaştı


12 Ağır Ceza Mahkemesi'nin nöbetçi hakimi Oktay Kuban, 1 Nisan 2010'da aralarında Çetin Doğan'ın da bulunduğu 19 sanığı "kuvvetli suç olgusunun bulunmadığı" gerekçesiyle tahliye etti Fakat savcılar nöbetçi hakimin aldığı bu karara itiraz etti ve 12 Ağır Ceza Mahkemesi üç kişilik heyet olarak toplandı Mahkeme 21 şüphelinin tekrar tutuklanmasına karar verdi Kararda, tahliyelerin, "mevcut somut olgularla çelişen ve soyut gerekçeye dayalı kararlar olduğu" ve "somut belge, bilgi, kayıt ve bilirkişi raporlarının dikkate alınması durumunda kuvvetli suç şüphesinin varlığını gösteren olguların bulunduğu" belirtildi Kararda ayrıca, heyet kararının hakim kararından üstün olduğu da vurgulandı


Haziran 2010'da İstanbul 9 Ağır Ceza Mahkemesi nöbetçi hakimi Yılmaz Alp, 26 şüpheliyi tahliyesine karar verdi Alp, gerekçeli kararında ise şüphelilerin katıldıkları ya da görevelendirildikleri Balyoz Seminer Planı'nda yapılması planlanan eylemlerin icra hareketlerinin gerçekleştirildiğine ilişkin somut olgular bulunmadığı savundu Gerekçeli kararda "AİHM Iijkov-Bulgaristan" davasına da atıfta bulunulmuş ve AİHM'in verdiği kararda, şüphelinin üzerine atılı suçu işlediğine yönelik makul şüphenin varlığı tutukluluğun devamı için olmazsa olmaz koşuldur Ama tutukluluğun belirli bir süreyi geçmesi halinde artık tek başına yeterli değildir Mahkeme tutukluluğun devamı için diğer yasal gerekçelerin varlığını da aramalıdır Sadece yasal ya da farazi çıkarımlar tutukluluğun devamı için yeterli değildir Aksi durum tutuklamanın belirli sayıda ve son derece sınırlı koşullarda uygulanabileceğine ilişkin hükmün ihlali sonucunu doğurur denmiştir

Yargılama



19 Temmuz 2010'da İstanbul 10 Ağır Ceza Mahkemesi İstanbul Cumhuriyet Savcıları Mehmet Ergül, Murat Yönder, Süleyman Pehlivan ve Ali Haydar'ın hazırladığı iddianameyi kabul ederek tamamı asker 196 kişi hakkında dava açtı 968 sayfalık iddianamede sanıklara "Türkiye Cumhuriyeti yürütme organını cebren ıskat ve vazife görmekten cebren men etmeye teşebbüs etmek" suçlaması yöneltildi Fakat eski TCK'nın 61/1 maddesine dayanılarak "eksik teşebbüs" nedeniyle cezalarda indirim yapılması istendi ve her sanık için 15 yıldan 20 yıla kadar hapis talep edildi



İddianameye, konu olan tüm darbe plan ve hazırlıkları savcılığa teslim edilen belgeler arasındaki 11 numaralı CD içerisinde bulundu Savcılar 5-7 Mart 2003 tarihinde gerçekleştirilen resmi plan seminerinin de Balyoz darbe planının bir provası olduğunu iddia ediyor Sanıkların büyük bir bölümü darbe planlarında isimleri geçtiği için suçlanıyor Toplam 162 kişinin katıldığı bu seminerde 196 balyoz sanığından 49'u katılımcı olarak yer alıyor


İddianame kabul edildiğinde davada tutuklu sanık yoktu Fakat davaya bakacak olan İstanbul 10 Ağır Ceza Mahkemesi, 23 Temmuz 2010'da 102 sanık için kuvvetli suç şüphesi bulunduğu gerekçesiyle yakalama kararı çıkardı


Yakalama kararı çıkmasına rağmen iki hafta boyunca sanıkların hiçbiri adliyeye gelip teslim olmadı Bu süre içerisinde yalnızca emekli Albay Ahmet Şentürk yakalandı Hakkında yakalama kararı çıkarılan sanıklar karara itiraz ettiler Cumhuriyet savcısı 10 Ağır Ceza Mahkemesinin verdiği yakalama kararına, yasalar çerçevesinde itiraz etme hakkının bulunmadığı ancak tutuklama durumunda itiraz edilebileceğini savundu ve itirazların reddi yönünde mütalaada bulundu Fakat 11Ağır Ceza Mahkemesi, 101 şüphelinin itirazlarını oy çokluğu ile kabul etti Üye hakim Metin Özçelik'in muhalif kaldığı kararda, sanıklar hakkında yakalama müzekkeresi çıkarılabilmesi için kaçak olmaları gerektiği ve şüphelilerin bu tanıma uymadığı belirtildi Bazı sanıkları yaptığı redd-i hakim talepleri ise İstanbul 12 Ağır Ceza Mahkemesi tarafından reddedildi



Mahkeme ilk duruşma tarihini de 16 Aralık 2010 olarak belirledi Duruşmalar, Beşiktaş Adliyesi'nin fiziki koşullarının yetersiz olması nedeniyle Silivri Ceza İnfaz Kurumları Yerleşkesi'ndeki duruşma salonunda gerçekleşti

Gölcük Donanma Komutanlığı'nda ele geçirilen belgeler



Aralık ayında TSK içindeki bir dizi askeri casusluk ve şantaj iddiaları ile ilgili yürütülen soruşturma kapsamında, Gölcük Donanma Komutanlığı İstihbarat Şube Müdürlüğü'ne özel yetkili savcı Fikret Seçen başkanlığında yapılan baskında İstihbarat Kısım Amirliği odasının döşemesi altında 10 çuval belgele ele geçirilmiştir Bu belgelerden 43 klasörünün "Balyoz Harekat planı" ile ilgili olduğu anlaşılması üzerine ilgili belgeler, Balyoz darbe planı davasını yürütmekte olan İstanbul 10 Ağır Ceza Mahkemesi'ne gönderildi




Tuğamiral Sinan Azmi Tosun başkanlığındaki askerî bilirkişi heyetinin raporunda bu belgelerle ilgili şu ifadelere yer verilmiştir: "İsth Bçvş Erdinç Yıldız, 3 ve 5 numaralı hard disklerin kullanımına 28 Temmuz 2009 tarihinden itibaren son verildiğini, söz konusu disklerin aramanın yapıldığı 6 Aralık 2010 tarihine kadar, imha edilecek diğer malzemelerle birlikte kullanım dışı olarak çeşitli zamanlarda İKK kısım amirliğindeki dolaplarda, kimi zaman da uygun yer yetersizliği nedeniyle İstihbarat Kısım Amirliği odasında döşeme altında bulundurulduğunu belirtmiştir"

Balyoz darbe planı davası sanıkları


Gölcük Donanma Komutanlığı İstihbarat Şube Müdürlüğü'nde ele geçirilen belgeleri dava dosyasına ekleyen mahkeme, 11 Şubat 2011 tarihinde dosyadaki delil durumu, dosyada kuvvetli suç şüphesini gösteren olguların bulunması, delillerin tam olarak toplanılmamış olması, sanıkların konumları itibariyle delillere etki yapma ihtimalinin olması, tanıkların henüz dinlenilmemiş oluşu, atılı suçun CMK'nın 100 maddesinde belirtilen katalog suçlardan olması, belirtilen bu sebeplerle adli kontrol hükümlerinin uygulanmasının yetersiz kalacağı gerekçeleriyle 134 sanığın tutuklanmasına, 29 sanık hakkında da yakalama kararı çıkarılmasına karar verdi


Mahkeme, eski Hava Kuvvetleri Komutanı emekli Orgeneral Halil İbrahim Fırtına, eski Deniz Kuvvetleri Komutanı emekli Oramiral Özden Örnek, emekli Korgeneral Engin Alan, Süha Tanyeri, Feyyaz Öğütçü, Mehmet Otuzbiroğlu, Şükrü Sarıışık, Kadir Sağdıç, Gürbüz Kaya, Halil Helvacıoğlu, Abdullah Gavremoğlu'nun da aralarında bulunduğu 133 sanık hakkında tutuklama kararı verildiğini açıkladı


Duruşmaya katılmayan sanıklar eski 1 Ordu Komutanı emekli Orgeneral Çetin Doğan, muvazzaf Korgeneral Nejat Bek ve emekli Orgeneral Ergin Saygun'un da aralarında bulunduğu 29 sanık hakkında ise yakalama kararı çıkarılarak, ayrıca yine duruşmaya katılmayan başka suçtan tutuklu sanık Albay Dursun Çiçek'in de tutuklama kararının yüzüne okunması için tutuklu bulunduğu cezaevi aracılığıyla mahkemede hazır edilmesine karar verildi


Balyoz darbe planı davasının bütün sanıkları 2003 yılında 1 Ordu Komutanlığındaki plan seminerine katılan muvazzaf subay ve astsubaylardır Yakalama kararı verilen sanıklardan 15 Mart 2011 itibariyle 2 tanesi teslim olmamış ya da yakalanamamıştır Teslim olmaya saniklardan, Albay Murat Ataç'ın Avusturya askeri ataşesi olduğu, E Org Ergin Saygun'un ise hâlâ GATA'da bulundugu kaydedildi alıntı