Dalgalı Deniz

Dalgalı Deniz Yazısı - Dalgalı Deniz Elif Şafak - Elif Şafak Yazıları

"YAZARLIĞIN altın bir formülü var mı?" diye sorarlar bazen "Varsa da emin olun kimse bilmiyor, bilhassa yazarlar" derim Ama bildiğim bir şey var: Emek vermek Yazarlıkta ilerlemenin tek yolu yazmak, hep yazmak, daha çok yazmak Notlar almak, sözlükler taramak, kitaplar okumak, araştırma yapmak, edebiyata inanmak ve saatler, günler, aylar, seneler boyu yazmak Yani çalışmak Derslerine giren bir öğrenci gibi Tek farkı, biz hiçbir zaman mezun olmuyoruz Ne takdirle, ne teşekkürle sınıf geçiyoruz Ömür boyu öğrenci kalmaya, öğrenmeye devam Baudelaire'in vaktiyle dediği gibi, "ilhamımızı çalışmaktan alırız ancak"

Demokraside ilerlemenin altın bir formülü var mı? Burada da evrensel, mucizevi reçeteler yok Ama bir nokta gayet net: Demokrasinin gelişmesi ancak bu sistemi içselleştirmekle, buna samimiyetle inanmakla mümkün Yazıda yetkinleşmenin yolu nasıl daha çok yazmaktan geçiyorsa, bir anlamda yazı yazıyı pişiriyorsa, demokraside yetkinleşmek de daha fazla demokrasi istemek ve getirmekle olabilir ancak

Sansür, sessiz ama kemirgen bir varlık Bir kez girdi mi sisteme, ince ince kenardan köşeden başlar kemirmeye Sansürün olduğu ve gürbüzleştiği bir yerde demokrasi ayakta duramaz Cılız bir iskeletten, içi boş bir kavramdan, tozlanmış bir vitrinden ibarettir ancak Türkiye bugün tüm Müslüman coğrafyada nevi şahsına münhasır bir ülke olarak dikkat çekiyor, örnek gösteriliyor Ama işte öyle bir konu var ki fena halde tökezliyoruz senebesene, üst üste: İfade özgürlüğü

Diyebilirsiniz ki "Ama bunca önemli adım atıldı" Yeterli değil Hâlâ geçmişten kalma reflekslerle hareket ediyoruz Hâlâ bizim gibi düşünmeyenleri susturmak, cezalandırmak, kısıtlamak istiyoruz Bunun hakiki demokrasiyle bağdaşır bir yanı yok Muhakkak ki hiç kimse bir başkası gibi düşünmek zorunda değil Ama kendimiz gibi düşünmeyenlere saygı gösterebildiğimiz, onları da dinleyebildiğimiz ölçüde olgunlaşırız Bu evrensel kaide, bu çetin nefs sınavı aynen bireyler için de geçerlidir, toplumlar için de


★

Boston Üniversitesi'nde öğrenci, akademisyen, gazeteci ve bürokratların katıldığı bir etkinlikteyim, konuşma yapıyorum Dinleyiciler arasında Türkler de çok Amerikalılar da Ve en güzeli, Türkiye'yi seven, önemseyen, merak eden, bu alanda çalışmak isteyen ve bu yaz ilk defa İstanbul'a gelecek olan gencecik üniversite öğrencileri var Merakla dinliyor, sorular soruyorlar

Ben Türkiye'nin genç nüfusundan, yeni kuşakların dünyayı çok daha iyi takip ettiğinden ve bilhassa internet, Facebook merakından bahsediyorum Daha sonra yanıma gelen bir Amerikalı akademisyen kaygıyla şöyle diyor: "Siz Türkiye'de internetin ve medyanın, demokrasinin gelişiminde önemli rol oynadığını söylediniz Ama biz duyduk ki Türkiye yeni bir internet yasağı getirmiş Zaten Youtube'u yasaklamışlardı Şimdi de kelimeleri sansürlüyorlarmış Neler oluyor? Yoksa Çin'e mi özeniyor Türkiye?"

Batı'da bu konu öyle bir kıvılcım ki başka ateşleri canlandırıyor zihinlerde Bu sefer başlıyor sorular: "Yoksa hükümetin gizli bir ajandası mı var? Yoksa Türkiye şeriat devleti mi olmaya özeniyor? Yoksa" Korkular, klişeler, önyargılar çıkıveriyor peş peşe Neden? Çünkü Türkiye'nin insan hakları ve ifade özgürlüğü sicili hâlâ parlak değil, notu kırık Üstelik zaten kendini dünyaya iyi anlatamayan bir ülke Nice klişe var hakkımızda Böyle dalgalı bir denizde, aniden, bir haber düşüyor gündeme: "William Burroughs'un romanı yazıldıktan 50 yıl sonra Türkiye'de yargılanıyor!" "Türkiye'de internete yeni bir sansür geldi!" ya da "Ekşi Sözlük kapatılıyor!"

Pornografi içerikli kimi sayfaların kontrol edilmesi, iyi niyetli ve gayet gerekli bir girişim olabilir Ama kaş yaparken göz çıkarmamalı Düzenleme, genel bir sansüre kaymamalı Bu ülke artık yeni bir ülke Bu yüzyıl artık yeni bir yüzyıl Bu gençlik artık yepyeni bir gençlik Kitaplara, yazıya, sanata, mizaha, kendimize gülebilmeye, birbirimizi eleştirebilmeye, tabusuz düşünebilmeye, farklılıklara, kamusal alanda konuşabilmeye, kendimiz gibi düşünmeyenlere, internete, Ekşi Sözlük'e, kelimelere, hayal gücüne özgürlük, özgürlük, özgürlük!


Elif Şafak