Çocuklar İçin Aşı Takvimi

Tüberküloz Aşısı (BCG)
Tüberküloz ile savaşta en geçerli ve etkin yöntem BCG ile aşılamadır Deri içine uygulanır İlk doz 1-3 aylıkken yapılır 6, 11, 16 yaşlarında tekrarı önerilir Bazı yayınlarda yenidoğan döneminde yapılan BCG'nin koruyuculuğunun yüksek olduğu yenileme gerekmeyeceği bildirilmekle birlikte henüz ülkemizde yukarıdaki program sürdürülmektedir Herhangi bir nedenle ilk aşı 3 aydan sonra uygulanacak olursa öncesinde ppd (tüberkulin testi) yapılması, yanıt negatif ise uygulanması gerekir BCG uygulandıktan 4-8 hafta içinde aşı yerinde kabarıklık, kızarıklık, daha sonra yara ve kabuklanma gelişir 3-4 ay sonunda iz oluşur Koruyuculuğu %50-77 arasında değişir Aşıya bağlı yan etki olarak koltuk altında beze gelişimi olabilir Bu olgularda tedavi gerekmez
Başlangıç bölümü


Difteri-Boğmaca-Tetanos Aşıları (DBT)
Difteri hastalığında sorumlu etken Corynebacterium Diphtheriae’dir Hastalık taşıyıcı veya hasta kişinin çevreye yaydığı damlacıklarla, solunum yoluyla bulaşır Korunmada kullanılan aşı toksoid aşıdır Boğmaca solunum yolu ile bulaşan, süt çocukluğu döneminde ağır seyreden, bulaşıcılığı oldukça yüksek bir hastalıktır Korunmak için sorumlu etken olan Bordatella Pertusis’den elde edilen ölü aşı kullanılır Bu aşının yan etkileri fazla olduğu için son zamanlarda daha az yan etkisi olan aselüler boğmaca aşısı geliştirilmiştir Boğmaca aşısı sonrası ilk 48 saatte 405 derecenin üstünde ateş, şoka benzer durum görülebilir Üç saatten uzun süren şiddetli ağlamalarda dikkatli olunmalı, gerekirse aşı programdan çıkartılmalıdır Önceden havale geçirmiş çocuklarda aşı sonrası havale geçirme riski diğer çocuklara göre daha yüksektir Bu nedenle havale nedeni bulunup tedavi verilene kadar aşı ertelenir Tetanos Clostridium Tetani adlı etkenin sporlarının yara bölgesinden vücuda girmesiyle oluşur Difteri de olduğu gibi hastalık tablosuna toksin neden olduğu için toksoid aşı uygulanır Aşı sonrasında ilk 12-24 saat içinde aşı yerinde kızarıklık ve ağrı oluşabilir Difteri, tetanos ve boğmaca aşısı (karma aşı) bebeklere 2, 4, 6 ve 18 aylarda kas içine uygulanır Tekrar dozu 4-6 yaştadır Daha sonra erişkin tipi difteri aşısı tetanosla birlikte 10 yılda bir uygulanır
Başlangıç bölümü


Çocuk Felci Aşısı (OPV,IPV)
Çocuk felci özellikle geri kalmış ve gelişmekte olan ülkelerde önemli bir sağlık sorunudur Hastalık etkeni poliovirüs tip I, II ve III’dür İki tip aşı uygulanmaktadır Birincisi toplum aşılamasında önemli olan ağızdan uygulanan canlı aşıdır İkincisi ise kas içine uygulanan ölü aşıdır 2, 4, 6 ve 18 aylarda, 4-6 yaşta DBT ile birlikte uygulanır Son yıllarda OPV (canlı aşı) sonrasında 1000000 dozda bir paralitik hastalık oluşabildiği ve bu olay ilk dozlarda daha sık olduğu için, ilk 2 veya 3 dozun IPV (ölü aşı) olarak yapılıp, 4 ve 5 dozlarda OPV verilmesi önerilmektedir Ayrıca OPV immun yetmezliği olanlara, bu durumdaki kişilerin sağlıklı yakınlarına, gebelere, yetişkinlere uygulanmaz
Çocuk Felci
Başlangıç bölümü
Hemofilus İnfluenza Tip B Aşısı (Hib)
Hinfluenza tip B özellikle 5 yaş altı çocuklarda menenjit (beyin zarı iltihabı), pnömoni (zatürree), septik artrit (eklem iltihabı), epiglottit (hava yolunda ani kapanmaya yol açan bir hastalık), otitis media (orta kulak iltihabı), sinüzite (sinüs iltihabı) neden olan bir etkendir Kullanılan aşı konjuge aşıdır DBT ve OPV veya IPV ile birlikte 2, 4, 6 ve 18 aylarda kas içine uygulanır Aşı sonrası ilk 12-24 saatte aşı yerinde kızarıklık, ağrı olabilir
Başlangıç bölümü


Hepatit A Aşısı
Hepatit A aşısı gelişmiş ülkelerde sadece hastalığın salgın olduğu ülkelere seyehat edeceklere yapılır Bizim ülkemizde hepatit A ile enfeksiyon oldukça sıktır Bu nedenle kullanılan inaktive aşı 2 yaşından sonra 1 ve 6 aylarda uygulanabilir
Hepatit B Aşısı
Hepatit B hastalığı aynı adı taşıyan etkenin neden olduğu, belirtisiz taşıyıcılıktan siroz ve karaciğer kanserine kadar değişen tablolarda görülebilen bir hastalıktır Kullanılan aşı rekombinan aşıdır Doğumda, 1 ve 6 ayda kas içine uygulanır 5 yılda bir tekrar dozu yapılır 3 doz aşı yetişkinlerde %90, çocuklarda %95 yeterli antikor yanıtı sağlar Hepatit B ile temas sonrası veya taşıyıcı anne çocuklarında 0, 1, 2 ve 12 ayda aşı uygulaması yapılır Son aşıdan 1-6 ay sonra antikor titresi kontrolu yapılır Aşı sonrası %1 olguda hafif ateş, aşı yerinde ağrı oluşabilir Aşı yapılmadan önce özellikle taşıyıcıları saptamak için test yapılması gereklidir
Başlangıç bölümü


Kızamık, Kabakulak, Kızamıkçık Aşıları (MMR)
Kızamık, solunum yolu ile yayılan çok bulaşıcı, döküntülü bir hastalıktır İlk altı ayda anneden bebeğe geçen antikorlar koruyucu olur Bu antikorlar 2 altı ayda hızla azalarak kaybolduğu için bebek 6 aydan itibaren kızamığa duyarlı hale gelir Gelişmekte olan ve geri kalmış ülkelerde kızamık hastalığı riski ilk yaşta da yüksek olduğu için 12 aylıktan önce aşılamada, antikor yanıtı az ve daha kısa süreli olmasına rağmen 9 ayda aşı uygulanır Salgın durumlarında bu doz 6 ayda da yapılabilir İkinci doz aşı 15 aylıkken kızamıkçık ve kabakulak aşısı ile birlikte verilir, 4-6 veya 10-12 yaşlarında tekrarlanır Canlı aşıdır Koruyuculuğu %975'dur
Kabakulak damlacık yoluyla bulaşan, bir hastalıkdır Canlı aşı kullanılır 15 ayda ve 4-6 veya 10-12 yaşta kızamık ve kızamıkçık aşısı ile birlikte uygulanır Koruyuculuğu %977'dir
Kızamıkçık solunum yoluyla bulaşan döküntülü bir hastalıktır Gebeliğin ilk üç ayında geçirildiğinde bebekte ciddi sorunlar gelişir Canlı aşıdır 15 ayda ve 4-6 veya 10-12 yaşta tekrarı uygulanır Koruyuculuğu %992'dir Aşı sonrası kızamığa bağlı 3-7 günde hafif ateş ve döküntü, kabakulağa bağlı 7-10 günde kulak önünde şişlik oluşabilir Canlı aşı olduğu için gebelikte kullanılmaz
Su Çiçeği Aşısı (Varicella)
Su çiçeği de solunum yoluyla bulaşıcılığı oldukça yüksek bir hastalıktır Hastalıktan korunmak için canlı aşı kullanılır 12 aydan itibaren tek doz, kas içine yapılır 13 yaş ve üstündekilere birer ay ara ile iki doz uygulanır Aşı sonrası ilk 3 hafta içinde tek tük döküntüler ve hafif ateş görülebilir Canlı aşı olduğu için gebelikte kullanılmaz
Grip Aşısı (İnfluenza)
Grip özellikle kış aylarında sık görülen, kas ağrısı, ateş, öksürük, burun akıntısı ile seyreden bir hastalıktır En önemli özelliği salgınlar yapması ve akciğer sorunları ile ölüme yol açabilmesidir Aşı özellikle enfeksiyonun ağır seyretmesini önleyip, ölümleri azaltmaktadır Aşı ile koruma %70, ölümü azaltma %80 oranındadır Split aşı kullanılır 6 ay-3 yaş arasında ½, 3 yaş üstünde tam doz uygulanır 9 yaşına kadar ilk kez aşı yapılanlara birer ay ara ile 2 kez yapılmalıdır Aşının her yıl tekrarı gerekir Aşı sonrası aşı yerinde ağrı, kızarıklık oluşabilir Kas ağrısı, ateş, halsizlik gibi bulgulara %1’den az olguda rastlanır