Yazı Nedir?-Yazının İcadı |
08-25-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Yazı Nedir?-Yazının İcadıYazı Nedir?-Yazının İcadı Dildeki sözcüklerin duyguların düşüncelerin belli işaretlerle; kağıda taşa toprağa tahtaya dökülmüş biçimine yazı denir Konuşma dilinin aracı ses ise yazı dilinin aracıda yazıdır Yazının düşünceyi ortaya koymada yaymada ve iletmede önemi büyüktür Düşünce ve sanat ürünlerinin doğuşunda ve yayılmasında yazıönemli bir etken olmuştur Kimi tarihçiler uygarlığın başlangıcını yazının bulunuşuna bağlar Çünkü yazı belli bir uygarlığa erişen toplumların anlaşma aracıdır Yazının Bulunuşu ve Gelişmesi Yaşamımızda vazgeçilmez bir yer kazanan yazı birden bire ortaya çıkmamış binlerce yıllık bir gelişme sürecinde sistemleşmiş bugünkü halini almıştır Bugün kullanılan yazıların bulunmasına kadar çeşitli yazılar kullanılmış sonunda hep kolay okunup yazılabilen yazılara varılmıştır Yazısözcüğü sözü çizgilerle gösterme sistemi anlamında düşünülürse en eski yazı örnekleri insanla birlikte başlar En ilkel toplumlar bile sesten başka anlaşma yöntemlerine gerek duymuşlardır Yazı öncesi toplumlarda insanın konuşma dilinden başka birçok iletişim tekniğinden de yararlandığı biliniyor İşaret ve resimler ha- berleşme simgesi olarak kullanılan belli nesneler düğümler anlaşma için başvurulan seçeneklerden bazılarıdır İncelemelere bakılarak en eski insan topluluklarının bu seçeneklerin hepsini kullandıkları varsayılabilir Kuşkusuz bunların kullanımı ve geliştirilmesi insanoğlunun doğal çevresi ile olan ilişkisinin ve yarattığıtoplumsal çevrenin düzeyi ile ilgilidir Örneğin; düğüm atarak hesap yapma hesabıtutulacak alışveriş ilişkilerinin olmasını gerektirir Figür öncesi şekillerden stilize resimlere doğru bir çizim/resim geleneğini yaratanlar resim kökenli ilk yazı biçimlerine hazırlık aşamasını oluştururlar Bugün kullanılan yazının atalarıolan hiyeroglif yazının ve çivi yazısının kökleri çok eski dönemlere paleolitik çağlara uzanır Duygu ve düşüncelerin sözcüklerle ve kavramlarla ifade edilebilecek şekilde kayıt edilmesi biçimindeki yazı MÖ 3000’lere doğru Mezopotamya’da hemen sonra da Mısır’da ortaya çıkar Yazı yalnızca bir iletişim aracı olarak değil insanın simgesel düşüncesinin ulaştığı bir dönüm noktasıolarak da insanoğlunun kültürel değişme sürecinde uzun bir arayışın denemenin ve birikimin sonucudur Yazının tarihi kültür tarihi gibi tarih öncesi çağların derinliklerindedir (Zıllıoğlu 1990) İnsanlığın mağara resimlerinden yazıya geçişi binlerce yıl sürmüştür Sonunda yazıya ulaşan bu yolda kesin bir evrim çizgisi çizmek zor hatta olanaksızdır Nedenlerini düşününüz Yazı Araç Gereçleri Yazı kadar onun oluşmasını sağlayan araç gereç de önemlidir İnsanoğlu duygu ve düşüncesini anlatmak için neler kullanmamıştır ki 1 Kalem Çok eski çağlarda insanlar yontulmuşsivri uçlu taşlarıduvarlara çizmek için kullanıyorlardı Mısırlılar ucu sivriltilmiş kamışları kalem suyla karıştırılmış kurumu mürekkep yerine kullanarak yazdılar Yunanlıların ucu sivriltilmiş olan bronzu ya da kemik parçalarınıbalmumuna batırarak yazdıklarıbiliniyor MÖ 500 yıllarında ucu sivriltilmiş olan kuş tüyleri Avrupa’da ve Ortadoğu’da kalem olarak kullanılmaya başlandı Kuş tüyleri en yaygın olarak kullanılan yazı yazma aracı oldu Uygarlık ilerledikçe yazıyazma aracıda gelişti ve tüy yerini kurşun çelik altın dolma ve tükenmez kalemlere bıraktı 2 Kağıt İletişim kurmaya başlayan insanlar önceleri ellerine ne geçerse onun üstüne çizdiler Taş kum kil mum kurşun fildişi tabletler koyunların köprücük kemikleri ağaç kabukları hayvan derileri kumaş parçaları uzun süre kağıt yerine kullanıldı Hurma yaprakları ve özellikle Hindistan’da palmiye yaprakları üzerine yazı yazıldı MÖ 600 yıllarında yazının kitap haline getirilebilmesi için yeni maddeler aranmaya başlandı Sonra sırasıyla Papirüs (papyrus bitkisinden elde edilir) parşömen (kuzu derisi) ve bugünkü kağıt bulunup kullanılmaya başlandı Günümüzde ise daktilolar fakslar bilgisayarlıyazıcılar bilgilerin daha hızlıyazılıp depolanmasını sağlamaktadır “Bir ormandasınız Elinizde kalem kağıt gibi yazı araçları yok Nelerden faydalanarak yazı yazabilirsiniz? " Sorusunu öğrencilerinize yöneltin Düşünce dünyalarının ne kadar geniş olduğunu göreceksiniz |
|