Kanuni Sultan Süleyman Ve Şiir

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-02-2012

Kanuni Sultan Süleyman cihangir bir padişah olmanın yanında sanat ve edebiyatla da yakından ilgiliydi

Kırk altı yıllık saltanatının hemen her anını devleti ve milleti için çalışarak geçiren, seferden sefere koşarak düşmanlarla cebelleşen bu hükümdar, koca bir divan oluşturacak kadar da şiir yazmıştı

Şiirlerini "Muhibbi" mahlasıyla yazan Kanuni'nin şu beyti çok ünlüdür:

halk içinde mûteber bir nesne yok devlet gibi

olmaya devlet cihân da bir nefes sıhhât gibi

saltanat didükleri ancak cihân gavgâsıdır

olmaya baht u saadet dünya da vahdet gibi

ko bu ıyş u işreti çün kim fenâ dur âkıbet

yâr-ı bâki ister isen olmaya tâat gibi

olsa kumlar sagışınca ömrüne hadd ü aded

gelmeye bu şîşe-i çarh içre bir sâat gibi

ger huzur itmek dilersen ey muhibbî fâriğ ol

olmaya vahdet cihanda kûşe-i uzlet gibi

Anlamı

halk icinde devletten daha itibarli bir sey yoktur

dunyada sihhatli bir nefes gibi mutluluk yoktur

saltanat dedikleri sey ancak bir cihan kavgasidir

dunyada birlik gibi mutluluk ve talih yoktur

birak bu eglence ve icme meclislerini zira sonu fenadir

eger ebedi bir dost istersen sadakat gibisi yoktur

(bir kum saati gibi olan) omrundeki kumlarin haddi hesabi olmasa da

bu donen sise icinde (en ozeli) bir saattir

eger huzur bulmak istersen ey muhibbi (hem sevgili hem de kendisi) herseyden arin

dunyada kosesine cekilmek gibi huzur veren bir tek basinalik (huzur) yoktur

Ve, padişah böylesine ünlü bir şair olunca, Şeyhü'l İslam'dan soracağı fetvayı da şiirle sorar

Meyve ağaçlarını karıncalar sarmış ve ağaçlara zarar vermeye başlamıştır

Padişah buna bir çare ararken, ünlü Şeyhü'l İslam Zenbilli Ali Efendi'nin fikrini almak ister ve şu beyti yazarak gönderir:

"Dırahtı (ağacı) sarmış olsa eğer karınca,

Zarar var mı karıncayı kırınca?"

Öyle Padişah'ın zamanında böyle Şeyhü'l İslam olur

O'nun cevabı da şiirledir:

"Yarın divanına Hakk'ın varınca,

Süleyman'dan alır hakkın karınca!"

08-02-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Kanuni Sultan Süleyman Ve Şiir Kanuni Sultan Süleyman cihangir bir padişah olmanın yanında sanat ve edebiyatla da yakından ilgiliydi Kırk altı yıllık saltanatının hemen her anını devleti ve milleti için çalışarak geçiren, seferden sefere koşarak düşmanlarla cebelleşen bu hükümdar, koca bir divan oluşturacak kadar da şiir yazmıştı Şiirlerini "Muhibbi" mahlasıyla yazan Kanuni'nin şu beyti çok ünlüdür: halk içinde mûteber bir nesne yok devlet gibi olmaya devlet cihân da bir nefes sıhhât gibi saltanat didükleri ancak cihân gavgâsıdır olmaya baht u saadet dünya da vahdet gibi ko bu ıyş u işreti çün kim fenâ dur âkıbet yâr-ı bâki ister isen olmaya tâat gibi olsa kumlar sagışınca ömrüne hadd ü aded gelmeye bu şîşe-i çarh içre bir sâat gibi ger huzur itmek dilersen ey muhibbî fâriğ ol olmaya vahdet cihanda kûşe-i uzlet gibi Anlamı halk icinde devletten daha itibarli bir sey yoktur dunyada sihhatli bir nefes gibi mutluluk yoktur saltanat dedikleri sey ancak bir cihan kavgasidir dunyada birlik gibi mutluluk ve talih yoktur birak bu eglence ve icme meclislerini zira sonu fenadir eger ebedi bir dost istersen sadakat gibisi yoktur (bir kum saati gibi olan) omrundeki kumlarin haddi hesabi olmasa da bu donen sise icinde (en ozeli) bir saattir eger huzur bulmak istersen ey muhibbi (hem sevgili hem de kendisi) herseyden arin dunyada kosesine cekilmek gibi huzur veren bir tek basinalik (huzur) yoktur Ve, padişah böylesine ünlü bir şair olunca, Şeyhü'l İslam'dan soracağı fetvayı da şiirle sorar Meyve ağaçlarını karıncalar sarmış ve ağaçlara zarar vermeye başlamıştır Padişah buna bir çare ararken, ünlü Şeyhü'l İslam Zenbilli Ali Efendi'nin fikrini almak ister ve şu beyti yazarak gönderir: "Dırahtı (ağacı) sarmış olsa eğer karınca, Zarar var mı karıncayı kırınca?" Öyle Padişah'ın zamanında böyle Şeyhü'l İslam olur O'nun cevabı da şiirledir: "Yarın divanına Hakk'ın varınca, Süleyman'dan alır hakkın karınca!"