Oyuncağın Tarihçesi

Oyuncağın Tarihçesi

Oyuncak, oyun aracı olarak kullanılan her türlü nesneye denir Bu tanıma göre, minyatür bir elektrikli tren ya da elektronik bir uzay aracı kadar, mısır koçanından yapılma bir bebek ya da iple çekilen bir teneke kutu da oyuncak sayılır

Oyuncağın Tarihçesi

Sus, Lagaş ve Pompei gibi eski kentlerde yapılan kazılarda bulunan bebekler, pişirilmiş topraktan minyatür ev eşyaları, çeşitli hayvancıklar, tekerlekli küçük arabalar ve askerler, oyuncağın binlerce yıllık bir geçmişi olduğunu gösterir Eski Yunan'da çocuklar, iple çekildiğinde kuyruk sallayan ya da ağzını açıp kapayabilen tahtadan hayvanlarla oynamaktan çok hoşlanırdı Kollan, bacakları hareket edebilen, boyanmış kilden bebekleri de vardı Eski Mısırlı çocukların yassı tahtadan bebeklerinin başını saç yerine boncuk dizileri süslerdi Bugün de olduğu gibi, çocukların yüzyıllardan beri sevgiyle oynadıkları bebekler onlar için hem arkadaş, hem oyun aracıdır (bak Bebek)
Kilden, avuçta biçimlendirilerek yapılan ilk toplar zıplamıyordu Çocuklar bunlan yerde yuvarlayarak oynardı Fırlatılan toplar ise ya yünden ya da sazdan yapılırdı Kauçuğun bulunmasından çok önce, fudisinden ve sert tahtadan yapılma toplarla oynanan çeşitli oyunlar bulunmuştu


Bebekleri eğlendirici saplı çıngırakların da tarihi çok eskidir Yeni yürüyen çocuklar bugün olduğu gibi eskiden de çıngıraklı çemberlerden ve iple çekilen arabalardan hoşlanırdı Bilye ve aşık ise küçüklerin olduğu kadar büyüklerin de sevdiği oyun araçlarıydı Eski Çin'de demir bilyeler vardı Daha sonra Hollanda, Almanya, İngiltere ve ABD'de akik, taş, mermer, kil ve renkli cam bilyeler yapıldı (bak Çocuk Oyunlari)
At başı takılmış sopalar ortaçağda çocuklann sevdiği oyuncaklar arasındaydı Bunlara zamanla dört tekerlek ve eyer eklendi Çocuklar, tekerlekli ya da sallanan atlara karşı günümüzde de ilgi göstermektedir

Osmanlılar döneminde İstanbul'un Eyüp semti oyuncak yapım merkeziydi Eyüp, çemberleri, tahta arabaları, topraktan testi biçimindeki düdükleriyle ünlüydü
18 yüzyıldan başlayarak dans eden, şarkı söyleyen hatta yazıp çizen kurmalı oyuncaklar yaygınlaşmaya başladı "Genç Yazar" olarak adlandınlan mekanik bir oyuncak 50 sözcük kullanarak mektup yazabiliyordu Kurmalı palyaço, balerin ve maymunlar, kurmalan tükeninceye kadar tüm hünerlerini ortaya döküyordu Bundan başka, kurulunca öten, başını sağa sola çeviren ve kanatlarını çırpan küçük kuşlar da yapılmıştı


18 yüzyılda Avrupa'da tahta, fildişi ve gümüşten minyatür süs eşyalannı sergilemek amacıyla oyuncak evler yapıldı Bunlann en güzel örnekleri Hollanda'da üretiliyordu Bir tarafı açık, kutu şeklindeki bu evlerdeki oyuncak mutfak ve odalar çocukların da ilgisini çekmekte gecikmedi Özellikle oyuncak yapımında önde gelen Alman kentlerinden Nürnberg'de üretilen oyuncak mutfaklarda tabak, çanak, tencere, çaydanlık gibi her çeşit mutfak eşyası vardı

Oyuncak beşikler ve karyolalar daha önceleri de yapılırdı 18 yüzyılda kullanılmaya başlayan bebek arabalarının hemen ardından oyuncak bebek arabaları ortaya çıktı
Kilden ve sırlanmış taştan yapılmış oyuncak askerler yüzyıllar öncesinin oyuncaklanndandır 18 yüzyıldan sonra ise kurşun askerler yapıldı Önceleri Prusya Kralı Friedrich'in zaferlerini kutlamak amacıyla Nürnberg'de boyalı ve boyasız kurşun askerler yapılmıştı Sonraları günümüzün kurşun askerlerine benzeyen oyuncaklar ortaya çıktı


Gerçek savaşlar oyuncak askerlerin üniforma ve silahlarına da yansıdı İlk oyuncak silahın 10 yüzyılda yapılmış olan mancınık olduğu söylenir Yapı temelleri ve metro için tüneller kazılırken Paris'teki Sen ve Londra' daki Thames ırmaklarının yataklarında 16
yüzyıldan kalma oyuncak silahlar bulundu Mantar tabancalan ise 19 yüzyılda ortaya çıktı

Anayurdu Çin ve Japonya olan uçurtma, bu ülkelerde hâlâ batıda olduğundan daha yaygındır {bak UÇURTMA) İlk balonlar Avrupa'da yapıldı Shakespeare çağında bile çocuklar hayvan bağırsağından yapılma balonlarla oynuyordu
19 yüzyılda gerçekleşen bilim alanındaki yeni buluşlar ilginç oyuncaklann ortaya çıkmasına yol açtı Bunlardan, renkli küçük cam parçalarını simetrik bir geometrik desen halinde yansıtan aynalardan oluşan kaleydoskop 1816'da bulundu {bak Kaleydoskop)

19 yüzyıla kadar elle ya da kalıplara dökülerek yapılan oyuncaklar bu tarihten sonra makineler aracılığıyla üretilmeye başladı Böylece oyuncak yapımı hızlandı Daha çok sayıda ve ucuz oyuncak üretildi

Gündelik yaşamdan esinlenen oyuncak yapımı 20 yüzyılda büyük bir çeşitlilik ve gelişme göstererek başlıca sanayi kolları arasına girdi 1900'e kadar zemberekli mekanizmalarla ve buharla çalıştırılan mekanik oyuncaklar bu tarihten sonra elektrikle çalıştırılmaya başlandı Rayları, tünelleri, uyarı ışıkları, lokomotifleri ve vagonlarıyla gerçek trenin tıpkısı minyatür elektrikli trenler çocuklar kadar büyüklerin de ilgisini çekti
20 yüzyılın sonuna doğru, uzay araştırmaları alanındaki gelişmelere paralel olarak uzay gemisi ve astronot türünden elektronik oyuncaklar yapıldı Elektromagnetik komutlarla işleyen oyuncaklar çocukların ilgi odağı durumuna geldi