Paradigma - Paradigma Nedir? - Paradigmanın Anlamı - Paradigma Tanımı

Paradigma - Paradigma Nedir? - Paradigmanın Anlamı - Paradigma Tanımı
Paradigma - Paradigma Nedir? - Paradigmanın Anlamı - Paradigma Tanımı

Paradigma

Paradigma, model ya da kuramsal çerçeve anlamında teorik kelime Türkçesi ictihad
Yunanca paradeigma'dan gelen kavramın popülerliğini sağlayan Thomas Samuel Kuhn'dur Bilimsel Devrimlerin Yapısı adlı kitabında düşünsel çerçeve, kuramsallığın belirli bir terimi olarak ve kendisi de yirmi çeşit paradigmada kullanarak anlatır Ana anlamı, bir bilim çevresine belli bir süre için, bir model sağlayan evrensel olarak kabul edilen bilimsel başarılar, olarak tanımlanır
Kuram, paradigma değildir Paradigma olması için, yeni ve benzersiz olması, yeniliğinin gelecekteki çalışmalara kaynaklık edecek türde olması Bir olağan paradigma, olağan bilim etkinliği kuramıdır Bu kuram her şeyi çözemez, açıkta kalan sorunları görmezden gelir veya dosyalar Bunlar ve getirdiği sorunlar büyüyüp de kuramın başına bela olduğu zaman, bilim adamı veya bilim adamları çözüm bulmak zorunda kalırlar Ve olağanüstü paradigma dönemi gelir Olağan dönem iflas etmiştir Kriz döneminde bilim adamı (örneğin Ziya Gökalp bir kriz geçirmiştir), yeni paradigma oluşturmak zorundadır Paradigma değişikliği denilen olay budur Bir bunalım dönemi gelir ve herşey altüst olur Kavramların yerli yerine konması için belki bütün teori baştan alınır Ancak bu olağanüstü dönemde eski paradigmalar direnirler, teoriden kopmalar çatışmalara yol açar (örneğin Marksizm)
Terim olarak Thomas Samuel Kuhn'un kullanmasından önce Herodotos, Platon, Aristoteles'de geçer Ancak bilinen kesin anlamına ve bilim felsefesindeki tartışmasız konumuna Kuhn ile ulaşmıştır Terimin amacı geniş bir düşünsel çerçevedir Kuhn'un Bilimsel Devrimlerin Yapısı kitabında 21 farklı anlamda kullanılır Esas olarak, bir bilim çevresine belli bir süre için egemen olan model, anlamını verir Bir kuramın paradigma olması için öyle bir yenilik getirmesi lazımdır ki, hem rakipleri varsa şaşırsın ve hayran olsun, hem de çağını aşarak ilerideki görüşlere kapı açsın Olağan paradigma da zamanla çözemediği sorunlar olduğunda bunalıma düşer ve olaganüstü arayışlara girer ki bu döneme paradigma değişikliği hakimdir Kuhn, bu anlamda bilimsel bilginin gelişiminin Bilimdeki devrimsel/sıçramalı gelişmelerle meydana gelidiğini belirtir Belirli bir egemen paradigma artık geçerliliğini yitirmeye başladığında kendiliğinden yeni bir paradigmaya yerini bırakmaz, aksine bu devrimsel süreçlere benzeyen aşamalar gösterir Paradigma değişiklikleri eskisinden büyük yıkımlara yol açar Belirli bir paradigmanın belirli bir zamandaki geçerliliği, sözkonusu paradigmanın genel-kabul edilirliği ile ilintilidir