Havayolu Taşımacılığı

Havayolu Taşımacılığı

Günümüzde havayolu sektörü diğer taşıma türlerine göre çok daha fazla ilgi görmekte ve bu ilgi gün geçtikçe de artmaktadır Sektör, havayolu taşımacılığının gerçek anlamda başladığı ilk yıllarından bugüne sürekli bir değişim süreci içinde kalmıştır İkinci Dünya savaşından sonra ülkeler arasında artan bloklaşma ve soğuk savaş zaten var olan sosyo-ekonomik farklılıkları daha belirgin bir hale getirmiştir Ülkeler arasında meydana gelen büyük ekonomik ve politik farklılıklar ve bu ülkeler arasındaki ilişkiler tün dünyadaki sektörleri etkilediği gibi havayolu sektörünü de etkilemiştir
Havayolu sektörünün özelliklerinden birisi ulusal ve uluslararası politikalara karşı aşırı hassas bir yapıda olmasıdır Diğer yandan ülkeler havayolu sektörünü hep kendi kontrolleri altında tutmak istemektedirler Bu nedenle uluslar arası havayolu taşımacılığı ülkelerin kendi politikaları çerçevesinde şekillenmiştir Bunun en önemli etki ve göstergelerinden birisi ülkelerin yaptıkları ikili anlaşmalarla havayolu işletmelerinin hangi hatlarda operasyon düzenleyeceklerini belirlemiş olmalarıdır Bu durumda havayolu işletmelerinin pazara ulaşım ve erişim olanakları kendi amaçları, hedefleri, stratejileri doğrultusunda değil ülkelerin çeşitli faktörleri göz önünde tutup belirledikleri politikalar doğrultusunda belirlenmiş olmaktadır
Havayolu sektörüne getirilen bu kontrollerin, bir ölçüde sektörün işleyiş yapısına zarar verdiği düşünülmektedir Hükümetler halen ikili anlaşmalarla havayolu işletmeleri arasındaki uçuş sıklığını ve kapasiteyi halen kontrol etmeye devam etmektedirler Bunun sonucunda ise havayolu işletmelerinin istedikleri hatta serbestçe operasyon düzenlemeleri mümkün olamamaktadır Ancak diğer sektör işletmeleri fazla bir engelle karşılaşmadan rahatlıkla istedikleri yerde mal ve hizmet üretebilmektedirler Küreselleşme ile birlikte tüm işletmelerin iş yapma alanı artmıştır İşadamları dünyanın diğer bir noktasında yaptıkları bir iş bağlantısını kaçırmamak için çok hızlı hareket etmeleri gerekmektedir Değişen bu koşullar karşısında havayolu işletmeleri, müşterilerine küresel bir şekilde hizmet vermek için adeta bir takım çalışmalara girmek zorunda kalmışlardır Diğer yandan havayolu işletmelerinin kendi aralarında birleşme yapmaları ve diğer ülkelerin havayolu işletmelerine sahip olmaları da engellenmektedir Müşterilerin değişen istek ve ihtiyaçlarını karşılamak zorunda olan havayolu işletmeleri bu durumu aşmak için birbirleriyle bir takım özel anlaşmalar yapmaktadırlar
Bu çalışmanın konusunu havayolu işletmeleri arasında yapılan stratejik işbirlikleri oluşturmaktadır Dünyada oldukça sık başvurulan yöntemlerden birisi olan işbirliklerinin oldukça önemli bir araştırma konusu olduğu düşünülmüştür
İlk bölümde, bu çalışmaya temel oluşturması amacıyla havayolu sektörü kısaca tanıtılmıştır Bu kapsamda havayolu sektörü ve özellikleri ile ilgili konular geliştirilmiştir Daha sonra sektörü önemli ölçüde etkileyen ekonomik düzenlemelere yer verilmiştir Çünkü ikili hava hizmeti anlaşmaları günümüzde bile sektörü şekillendiren oldukça önemli düzenlemeleri içermektedir Bu düzenlemelerin ise, işbirliklerine sebep olan en önemli faktörlerden birisi olduğu düşünülmektedir İlk bölümde yer verilen diğer bir konu ise, küreselleşme kavramıdır Küreselleşme son yıllarda tüm dünyayı etkileyen oldukça önemli bir kavramdır Küreselleşmenin sonuçları ülkeler arası ilişkileri, politikaları, iletişimi, sektörleri, insanları ve doğal olarak işletmeleri doğrundan etkilemektedir Bu nedenle havayolu sektörü, havayolu işletmeleri de etkilenmektedir
Çalışmanın ikinci bölümünde ise çalışmamanın esas konusunu oluşturan işbirlikleri daha ayrıntılı bir biçimde ele alınmıştır Öncelikle havayolu işletmelerinin neden stratejik işbirliklerine ihtiyaç duydukları hakkında bilgiler verilmiştir Daha sonra ise, havayolu işbirliği çeşitleri anlatılmıştır Havayolu işletmeleri diğer işletmelerle çeşitli işbirliklerine girmenin yanı sıra kendi aralarında küresel işbirliği gurupları oluşturmaktadırlar Bu bağlamda dünyadaki mevcut küresel işbirliği gurupları da incelenmiştir

Çalışmanın üçüncü bölümünde ise, ilk iki bölümde geliştirilen konuların uygulaması niteliğinde olacak bir çalışmaya yer verilmiştir Milli havayolu işletmemiz olan Türk Havayolu işletmesi de benzer gereklilik ve sebepler çeşitli işbirliği anlaşmaları yapmaktadır Bu bölümde Türk Havayolları kısa bir biçimde tanıtıldıktan sonra Türk Havayollarının yapmış olduğu işbirlikleri verilmiştir Türk Havayollarının bu konuda atmış olduğu önemli adımlardan birisi de küresel işbirliği guruplarından birisi olan Qualiflyer Gurubuna katılmış olmasıdır Ancak bu işbirliğinin çok başarılı olmadığı yönünde bazı düşünüceler de bulunmaktadır Çalışmanın son bölümünde gazetelerde çıkmış haberler değerlendirilerek Türk Havayollarının bu grup içinde yer aldığı süreç incelenmeye çalışılmıştır