Günlük (Günce) Çeşitleri Ve Özellikleri Nelerdir?

Günlük (Günce) Çeşitleri ve Özellikleri Nelerdir?



Öğretmeye bağlı gerçekçi anlatım türlerinden biri olan günlükler bir kişinin önemli ve kayda değer bulduğu olayları gözlem izlenim duygu düşünce ve hayallerini günü gününe tarih belirterek anlattığı yazdığı yazı türüdür Latincedeki “dies ( gün ) sözcüğünden “diarium” ( günlük ) sözünden gelir
Edebiyat ve sanat dünyasından tanınmış kişilerin kaleminden günü gününe yazılan günlükler tüm gerçekliğiyle yaşamı yansıtan birer ayna olarak karşımıza çıkmaktadırlar Günlükler yazarlarının iç dünyasını kurgusuz bir biçimde sergileyerek günlüğün sahibine ilişkin ayrıntılı bilgilere birinci elden ulaşmamızı sağladıkları gibi yazıldıkları dönemin önemli olaylarına ilişkin tarihsel belgeler olarak da önem kazanırlar
Örneğin 1409 – 1431 yılları arasında Fransız bir papanın tutuğu “ Parisli Bir Burjuvanın Günlüğü”vı Ve vıı Charles dönemini araştıran tarihçiler için önemli bir kaynaktır İngiliz Günlük yazarı John Evelyn’in “Diary” ( günlük ) adlı günlüğü17 yüzyıl İngiltere’sinin toplumsal ve kültürel yapısına ışık tutar
ÖZELLİKLERİ
1- Yaşan olayların izlenimlerin günün gününe yazılması ile oluşurlar
2 – Birinci kişi ağzından yazılmış kısa ve özlü yazılardır
3 – İnandırıcı içten ve samimidirler
4 – Konuşma diline yakın bir dil kullanılır
5 – yazarın kişiliğini görüşlerini ve ruhsal yapısını yansıtırlar
6 – Gerçekler yaşanılanlar değiştirilmeden çarpıtılmadn yazılır
7- Tarih biyografi anı … için birer belge değeri taşırlar
GÜNLÜK ÇEŞİTLERİ
1 – İçe Dönük Günlükler ( özel ruhbilimsel günlük ) Yazarın bir bakıma kendi kendi ile konuşmasıdır içinde bulunduğu doğal ve toplumsl çevreden yazgısından yakınır Bu metinlerde yazarın yaşadığı duygusal coşkunluğu bulabileceğimiz gibi çeşitli kavramlar hakkındaki düşüncelerin yazarın bilincindeki açılımlarını da bulabiliriz Stendhal’ın günlüğü Rus yazar Alexander Sergeyeviç Puşkin’in “ Gizli Günce” bu metinlere örnek gösterilebilecek niteliktedir Fransız yazarı Andre Gide ve bizde Nudullah Ataç bu türün başta gelen ustalarındandır
2 – Dışa Dönük Günlükler : Bu tip günlüklerde yazarlar alaycı bir tavırla dönemin olaylarını siyaset sanat ve edebiyat adamlarını ya da gündelik sıkıntılarını öykü tekniği kullanılarak anlatmaktadırlar Bu tür günlüklerde yazar kendi zaman dilimi içindeki tutum ve davranışlardandüşünsel akımlardan haber verir Bu nedenle de bu günlükler birer belge değeri taşır Ünlü ressam Paul Gaugin’in o dönemde Fransız kolonisi olan Markiz adalarında yazdığı günlük dışa dönük günlüklere örnek olabilir
Yaşadığı hayat kesitlerini çeşitli konulardaki izlenimlerini öykü tekniği ve zengin betimlemeler aracılığıyla günlüğüne yansıtan ünlü öykücümüz Tomris Uyar’ın günlükleri de dışa dönük niteliğe sahiptir
Bu türler dışında bir de sanat esarlerinin oluşumu ve gelişini ile ilgili günlüklerde vardır Yazar eserinin gelişme evrelerini günü gününe anlatırken çektiği sıkıntıları kaygılar çalışma yöntemini de bize göstermiş olur A Gide’nin “Kalpazanlar” Thomas Man’ın “Doktor Faustas” bu tür günlüklerin başarılı örnekleridir