Sığır Besiciliği

Sığırların et verimini artırmak için besi sığırcılığı yapılır Besicilikte başarılı olmak için , hayvanın ırkı, yaşı, cinsiyeti, sağlığı ve görünüşü önemlidir



Yerli ırklarımızın besi kabiliyeti düşüktür Yerli ırk sığırlarımız kültür ırklarıyla melezlersek daha iyi sonuç alırız Şarole gibi etçi ırklar , Holstein ve Montofon gibi ırkların melezlenmesinden elde edilen yavruların et tutma kabiliyetleri fazladır Besiye alınan sığırlar kapalı ahırlarda, açık sistem ahırlarda yada merada beslenebilir Genç hayvanlar yaşlılara göre daha iyi besi tutarlar Kültür ırkları; 1-15 yaşında, yerli ırklar 2 yaşında besiye alınmalıdır



Erkek hayvanlar, enenmiş ve dişi hayvanlara göre daha iyi beslenirler Genellikle derin, geniş, uzun gövdeli, kısa boyunlu, küçük başlı geniş ve düz sırtlı ve uzun sağrılı hayvanlar besi için uygundur Buna karşılık, hastalık dışında zayıf kalmış hayvanlarda besi için tercih edilebilir Besiye alacağımız hayvanların ırk, yaş, cinsiyet ve ağırlık yönünden aynı özellikte olması yapacağımız beside bize kolaylıklar sağlar Ayrıca besiye alınacak hayvanlar satın alındıktan sonra 7-10 gün başka yerde tecrit edilmeli, iç ve dış parazit yönünden mücadelenin yanı sıra aşılama, koruyucu tedavilere de önem verilmeli ve bir veteriner hekimin yardımına başvurulmalıdır Ahıra alınan hayvanların bireysel özelliklerini takip edebilmek için her birine kulak numarası takılması, her birine ait verim kayıt defteri tutulması uygun olur Bu kayıt defterinde hayvanın sağlık durumu, işletmeye geldiğinde ağırlığı, besi süresince göstermiş olduğu ağırlık artışı gibi bilgiler yer almalıdır Böylece hayvanları daha iyi tanır gerekli işlemlerde daha başarılı olabiliriz Besiye alınan hayvanları belli periyotlarda örneğin ayda bir ağırlıklarını ölçmeliyiz böylece besi tutmayanları ayırt ederek boş yere besleme önlenmiş olur



Beslenme; Hayvanı beslemeye başlarken yeme alıştırmak gerekir Bu amaçla konsantre yemden azar azar arttırarak verilmelidir Canlı ağırlığın % 2-2,5 oranında kuru madde karşılığı yem tüketmesi (kaba yem+fabrika yemi) gerekmektedir Yem miktarı ve yemin ne kadarı kaba ne kadarı kesif olacağı besi dönemine göre değişir Pratik olarak besi başında % 70 kaba , % 30 kesif yem, daha sonraları % 30 kaba, % 70 kesif yem, semirtme döneminde % 10-15 kaba, %85-90 kesif yem verilmesi gerekir Yaş pancar posası kullanılıyorsa canlı ağırlığın % 5ini geçmemelidir



Besi hayvanı 120 günden daha az sürede taze yem veya kesif yemle besleniyorsa, buna kısa süreli besi denir Besleme süresi 120-220 gün arasında olursa buna orta süreli besi denir Besleme süresi 220 günü geçerse buna da uzun süreli besi denir



Besiye başlarken ne kadar süre de besi yapılacağı kararlaştırılıp ona göre besiye başlanmalıdır Besi sonunda süreyi uzatıp kar azaltılmamalıdır



Hayvanın her 100 kilo canlı ağırlığı için 1,5-2 kilo taze veya kesif yem verilir bu tür yemlemeye tam yemlemede denir Bu tür yemlemeye başlarken hayvanlar yeme yavaş yavaş alıştırılmalıdır10 gün sonra artık günlük yiyebilecekleri kadar bu yemden verilir Böyle bir beside hayvanın önünde devamlı yem bulunur Bu uygulamada ilk günlerde yem çok tüketiliyor gibi görünse de sonradan hayvan ihtiyacı kadar yem tüketir ve böylece hayvanlar çabucak et tutar



Hayvanlar kesim çağına geldikleri zaman et fiyatları istenilen seviyede değil ise hayvanların besi durumlarını muhafaza etmek için kısıtlı besleme uygulamadır Sığır başına 1-3 kilo taze veya kesif yem verilir



Yemleme; Günde 2-3 kez yemleme yapılırİlk yemleme sabah erken, son yemleme ise karanlık çökmeden yapılmalıdır İkinci yemleme yapılacaksa bu öğle üzeri yapılmalıdır



Besiye alınan hayvanlara verilecek rasyonda hayvanların günlük protein, enerji ve diğer temel gıda ihtiyaçlarını karşılayacak düzeyde, mümkün olduğunca çeşitli yemler bulunmalıdır Bunlar buğday, arpa, mısır, kepek, pamuk tohumu küspesi veya ayçiçeği küspesi, kireç taşı, tuz, vitamin ve mineral karması olabilir Bu besin maddelerinden hangisi elde bulunuyor ise bir Zooteknist Ziraat Mühendisi veya Veteriner Hekimin bilgisine müracaat edilerek bunlara göre hayvanın ihtiyacı olan yem rasyonu hazırlanır Hayvan beslemede çok önemli yem silajdır Silaj ve diğer hasıl bitkilerin silajları da kullanılabilir



Geniş arazisi bulunmayan yetiştiriciler kesif yemin kaba yemden daha ucuz olduğu durumlarda kesif yem besisi uygulayabilirler Bu tip beslemede bütün besi süresince yemlemede hayvanlara 1 kg civarında kuru ot yanı sıra sadece kesif yem verilebilir



Besiye alınan sığırlara kokuşmuş, küflenmiş yemler verilmemeli, içirilen su da taze ve temiz olmalıdır