Eski Yunan Tiyatrosu |
08-21-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Eski Yunan TiyatrosuEski Yunanda tiyatro, şarap tanrısı Eski Yunan terimi, Yunanca "Helias"tan dolayı "Helenler" de denen, Yunanistan Yarımadasında yaşayan kavimler ve onların kurduğu eski devlet ve uygarlıkları anlatmak için kullanılır Çiftçi bir halk olan Helenler ya da Eski Yunanlılar, tarihlerinin başlangıcında çok sade bir yaşam sürerler, sırtlarına kendilerinin dokuduğu yünden bir gömlek, ayaklarına sığır derisinden çarık giyerlerdi Köylüler tek bir odadan ibaret olan kulübelerde oturur, evcil hayvanlarla birarada yatarlardı Dionysosu kutsamak için düzenlenen şenliklerle başladı Oyunlar yalnızca kutsal amaçlarla oynanır, tiyatro neredeyse tapınak kadar kutsal sayılırdı Dionysos şenliklerinde erkekler korosu tanrıyı öven ilahiler söylerdi İÖ 6 Yüzyılda Atinalı şair Thespis korobaşıyla karşılıklı konuşmaya girerek tarihteki ilk oyuncu olmuştu Eski Yunan tiyatrosunun altın çağı Aiskhylosun (İÖ 525-456) trajedileriyle başladı Bunların çoğu birer üçleme oluşturur Üçlemedeki her oyun kendi başına bir bütün olmakla birlikte öbür iki oyunla aynı konuyu işler İlk olarak Aiskhylosun oyunlarında oyuncular boyalı maskelerden yararlandılar Daha sonra yazılan oyunlarda ise maske oyunun bir parçası oldu Maskeyi yüzünün önünde tutan oyuncu başka bir karakteri canlandıracağı zaman maskesini değiştirirdi Oyunlar çok büyük açık hava tiyatrolarında oynandığı için bu maskeler herkesin görebileceği kadar büyük yapılırdı Eski Yunan oyunları, Sofoklesin (İÖ 496-406) trajedileriyle teknik yetkinliğe ulaştı Sofoklesin o zamandan bu yana pek ulaşılamayan düzeyde bir denge ve güzelliğe sahip olan oyunları şiirsel bakımdan birer başyapıt niteliğindedir Sofokles oyunlarında dekor kullanılan ilk tiyatro yazarıydı Eski Yunan trajedisinin üçüncü büyük yazarı ise Oripidestir (İÖ 484-406) Aiskhylos, Sofokles ve Opripides konularını Yunan mitolojisinden alan oyunlar yazdılar Bu üç yazar, sonradan Aristonun Poetika adlı yapıtında belirlediği kurallara uygun oyunlar yazdılar Bu kurallardan biri zaman, yer ve eylemde birlikti; yani, oyunlardaki olay örgüsünün aynı yerde ve bir günde geçen tek bir olay ya da birbirine bağlı zincirleme olaylar dizisinden oluşması kuralı geçerliydi Eski Yunan komedisinin en tanınmış yazarı ise oyunlarında dönemin siyaset adamlarının ve düşünürlerinin yanlış tutumlarını alaya alan Aristofanestir (İÖ 448-380) |
|