Amasya (Şehir) Coğrafi Yapı

Coğrafi yapı




1865 yılında inşaa edilen tarihi Hazeranlar Konağı ve yanı başında ise Hatuniye Camii


Orta Karadeniz'de, Yeşilırmak vadisi Harşena Dağı eteklerine kurulan Amasya, 7 bin yılın üzerindeki eski tarihi boyunca krallık başkentliği yapmış, bilim adamları, sanatkarlar, şairler yetiştirmiş, şehzadelerin eğitim gördüğü bir belde olmuştur Kurtuluş savaşının başlangıç temelleri de Amasya'da atılmıştır Amasya, tarihi ve kültürel zenginlikleri yanı sıra, özellikle Yeşilırmak kıyısına yapılmış Yalıboyu evleri ile dikkat çekmektedir Dünyanın en güzel Misket elması, kiraz, şeftalisi ve bamyasının üretildiği, tarih ve doğanın birlikte bulunduğu ilginç bir antik kent görmek istiyorsanız sıcakkanlı ve misafirperver Amasya sizi bekliyor
ilçeleri, Amasya (merkez), Göynücek, Gümüşhacıköy, Hamamözü, Merzifon, Suluova, Taşova'dır Göynücek, Çekerek Irmağı Vadisi'nde I kurulan ilçeye 8 km uzaklıktaki Çekerek vadisine bakan kayalık üzerinde kurulmuş Gökçeli kalesi ilçenin önemli tarihi eseridir Roma Döneminde garnizon olarak kullanılan Kalede 98 basamaklı merdiven ile gizli bir yol bulunmaktadır, ilçe merkezine 6 km uzaklıkta bulunan Çamurlu köyü ilice mevkiinde çıkan kaynak suyunun böbrek taşlarına karşı tedavi edici özelliği olduğu söylenmektedir
Gümüşhacıköy, ilçe merkezindeki Bedesten, Büyük hamam, Koyun pınarı ve Kabak çeşmesi; Gümüş beldesinde yer alan Haliliye Medresesi, Yörgüç Paşa Cami, Darphane Cami, Maden Cami (Eski Kilise) ilçenin Selçuklu ve Osmanlı dönemi mimari eserleridir Şarlayuk beldesi ise yeşilin her tonunun bulunduğu, altyapısı olan bir mesire yeridir

Hamamözü, inegöl dağlarının doğu ve kuzey eteklerinde kurulmuştur, ilçe merkezinde bulunan Arkut Bey kaplıcası yörenin önemli dinlenme ve piknik yeridir, ilçe merkezine 1km uzaklıkta olan Kahramanlar içmesi bağırsak parazitlerine iyi geldiği bilinmektedir Merzifon, il merkezine 49 km uzaklıktadır 7 yüzyıl sonlarında Merzifonlu Kara Mustafa Paşanın Sadrazam olmasıyla Merzifon köklü imar değişikliğine uğramıştır Yapılan arkeolojik araştırma ve bulgulara göre Amasya'da ilk yerleşme MÖ 5500 yıllarında başlayıp Hititler, Frigler, Kimmerler, İskitler, Lidyalılar, Persler, Hellenistik - Pontuslar, Roma İmparatorluğu, Bizans, Danişmendliler, Selçuklu, İlhanlı ve Osmanlı dönemlerinde de kesintisiz olarak devam etmiştir
Bu dönemlerin arkeolojik yerleşim yerlerine ait kalıntılar halen mevcuttur Amasya merkezinde uygarlıklarından derin izler bırakan Pontuslar'ın (MÖ 333 - MÖ 26) Krallarının ölümünden sonra kayalara oymak suretiyle yaptıkları Kral Kaya Mezarları, bu gün bile ilimizin anıtsal eserleri arasında yer almaktadır MÖ 26 - MS 395 tarihleri arasında Roma egemenliğine geçen ilimiz ve çevresinde bu uygarlığa ait su kanalları, kaleler, köprüler vb eserlerden bazıları günümüze kadar gelebilmiştir
700 yıl Bizans egemenliğinde kalan Amasya'yı 1071 yılında Anadolu'ya giren Alparslan'ın komutanlarından Melik Ahmet Danişment Gazi 1075 yılında fethederek burada ilk Türk Egemenliğini kurmuştur Bundan sonra Amasya'da Selçuklu egemenliği görülmektedir Bu dönemde yaşamış olan vali ve emirler yaptırdıkları medrese, cami, türbe gibi eserlerle kentimizi Anadolu'nun en büyük kültür merkezi durumuna getirmişlerdir Selçuklular 1243'deki Kösedağ Savaşı'nda Moğollara yenilmiştir 1246 yılında başlayan Moğol istilasında, ilk Amasya Valiliği Seyfettin Torumtay'a verilmiştir İran'da kurulan İlhanlılar, 1265'te Anadolu'yu hakimiyetleri altına alarak, yönetime el koymuş ve kendisine bağlamışlardır Kentimizde yaşamış bazı İlhanlı şahsiyetlerinin mumyaları halen Amasya Müzesinde teşhir edilmektedir

Kaynak : Wikipedia