Stalingrad Muharebesi Stalingrad Muharebesi Öncesi

Stalingrad Muharebesi öncesi
1941 yılı Doğu Cephesi
22 Haziran 1941 günü Alman birliklerinin sınırı geçmesiyle başlayan Alman-Sovyet savaşı, harekatın ilk aylarında Alman zırhlı birliklerinin hızlı ilerlemeleriyle sürmüştü Kuzeyde Leningrad'ı kuşatan birlikler, Hitler'in talimatıyla kente yönelik taarruzlarını durdurmuşlar, kuşatma durumunda kalmışlardı Merkezde ise Hitler, Moskova konusunda ısrarlıydı Ne var ki, Kızıl Ordunun inatçı direnişi karşısında Alman ilerleyişi Moskova varoşlarında durdurulmuştu Güney cephede ise Alman birlikleri Kiev'i ele geçirmişlerdi
Tüm bu hızlı ilerlemelere karşın 1941 yılı sonuna gelindiğinde Alman ilerlemesi de durma noktasına gelmiştir Hemen ardından başlayan Kızıl Ordu taarruzları ise Alman kuvvetlerine ağır kayıplar verdirmiş, özellikle merkez cephede hatlarını yer yer 100 km geri çekmek zorunda kalmalarına yol açmıştı 1942 yılının Şubat ayı sonlarında gerek kış koşulları gerek ağır kayıplar dolayısıyla Sovyet ilerleyişi de durmak zorunda kalmış ve tüm Doğu Cephesinde durum istikrar bulmuştur
1942 yılı Alman yaz taarruzu
1942 yılının ilk ayları, her iki tarafın da kuvvetlerini ve ikmal depolarını takviye etmeleriyle ve geniş çaplı bir askeri harekat için gereken diğer hazırlıklarla geçti Bu arada, kışın kar ve buzu, ilkbaharın eriyen karlar ve taşan ırmakların yol açtığı çamuru gibi şartlar da ortadan kalkmış oldu
Ağustos 1942, Alman ordularının gücünün ve yayılmasının zirveye ulaştığı tarihtir Bu tarihte Avrupa kıtasının neredeyse tümü Alman işgali altındadır Belçika, Hollanda, Lüksemburg, Polonya, Danimarka, Norveç, Fransa, Çekoslovakya, Sırbistan, Yunanistan Alman işgali altındadır
Rusya'daki savaşın ikinci yılında Hitler, harekatın yönünü Moskova'dan güney cepheye, yani Stalingrad ve Kafkasya'ya çevirme kararındadır Generallerinin hemen hepsi Moskova yönünde taarruza devam edilmesinden yanadırlar fakat Hitler, "Ne yazık ki generallerim savaş ekonomisi bilmiyorlar" diyerek kestirip atacak ve harekat için gerekli emirleri verecektir
Almanların 1942 yaz taarruzlarının ana planı, Mavi Harekatı kod adıyla kayıtlara geçen plandır Esasen Mavi Harekatı, Don - Donets koridorunun ele geçirilmesi ve bir yönden Stalingrad, diğer yönden de Kafkasya yolunun açılması operasyonudur
Bu planın uygulamaya geçilmesinden önce Kırım yarımadasındaki Sivastopol kentinin ve hemen onun karşısındaki Kerç yarımadasının alınması, en azından burada konuşlanmış olan Kızıl Ordu birliklerinin bloke edilmesi öngörülmüştür
Mavi Harekat 28 Haziran 1942 tarihinde başlanır Donets Nehri'ni geçerek Don Nehri'nin batı kıyıları boyunca güney doğuya ilerleyen Alman 6 Ordusu ile 4 Panzer Ordusu'nun Stalingrad'a taarruz edebilecek pozisyona gelmesi, Temmuz ayı ortalarını bulmuştur Öte yandan diğer ordu grubunun da 23 Temmuz 1942 tarihinde Rostov'un almasıyla Alman orduları önünde Kafkasya'nın yolu açılmıştır Mavi Operasyonun her iki stratejik hedefine de, -Stalingrad ve Kafkasya yollarının açılması- ulaşılmıştır Bu aşamadan sonra 1942 yılı yaz taarruzlarına iki koldan devam edilecektir

Kaynak : Wikipedia