Yazılım Lisansı Telif Haklarının İhlali

Yazılım Lisansı Telif Haklarının İhlali

Yazılım Lisansı Telif Haklarının İhlali

Telif hakları genellikle 7 şekilde ihlal ediliyor

Kullanıcı Kopyalaması

Birkaç adet lisanslı yazılım yüklü bilgisayar satın alınıp bu bilgisayarlardaki lisanslı yazılımların diğer bilgisayarlara yüklenmesi; CD ya da programların sahip olunan lisanslardan fazla sayıda çoğaltılması ve el değiştirmesidir

Eş Anlı Kullanım

Tek bir bilgisayar için kullanılması gereken bir yazılımın birden fazla bilgisayarda, yeterli sayıda lisans temin edilmeden paylaştırılarak kullanılmasıdır

Sabit Disk Yüklemesi

Bilgisayarların, sabit disklerine kopya yazılım yüklenmiş şekilde satılmasıdır Burada hem satıcı hem de kullanıcı eşit derecede sorumludur

Sahtecilik

Orijinal ürünü kopya üründen ayıran hologram, paket, logo gibi belirgin özelliklerin taklit edilerek illegal yollardan ticaretinin yapılmasıdır

İnternet Yoluyla Kopyalama

Web sayfası aracılığıyla, yazılımın lisanssız olarak bilgisayarlara yüklenmesidir

BBS (Bülten Panolarından Yükleme)

Fikri haklara tabi yazılımların, bir elektronik bülten panosundan yüklenmesidir

Yazılım Kiralama

Kopya yazılımların, lisans sözleşmelerine aykırı olarak evlerde veya işyerlerinde kullanılmak üzere kiralanmasıdır

Yukarıda söz edilen yöntemlerden hiç biri yasal değildir ve sizi teknik ve yasal birçok sorunla karşı karşıya bırakmanın yanı sıra itibar kaybına uğramanıza da neden olabilir Lisanslı yazılım kullanmanın tek yolu vardır: Programın kullanıldığı her bir bilgisayar için bir lisans edinmek Bunun dışındaki kullanımlar lisansız kullanıma girmektedir

BSA tarafından, dünya çapında yapılan yazılım korsanlığı araştırması sonuçlanmış bulunmaktadır İş yazılımları konusundaki kopya kullanım oranlarının ve bu nedenle doğan kayıpların saptanmasını amaçlayan bu araştırma IPR adlı bağımsız araştırma firması tarafından gerçekleştirilmiştir Genel olarak bakıldığında dünyada kopya yazılım kullanma oranlarının gerilediği görülüyor Bu gerilemede, yürüttüğü kampanyalarla toplumların, hükümetlerin ve firmaların yazılım suçları konusunda daha duyarlı olmasını sağlamaya çalışan BSA’nın payının azımsanmayacak oranlarda olduğunu düşünüyoruz

Lisanssız yazılım kullanmanın ekonomimize zararı büyük boyutlarda 1999 yılında Türkiye’de kopya yazılım kullanma oranı %74 olarak gerçekleşti 1999 yılındaki sektör büyüklüğü 315 milyon 300 bin dolar, istihdam 5900 kişiydi Toplanan vergi miktarıysa 90 milyon 300 bin dolar oldu Oysa 1999 yılında kopya kullanım oranı %25 olarak gerçekleşseydi sektör büyüklüğü 895 milyon dolar, toplanan vergi 325 milyon 500 bin dolar olacak ve 22300 kişilik istihdam yaratılacaktı 2000 yılında bu oran %69’larda Ülkemizin içinde bulunduğu ekonomik sıkıntılar, özellikle işsizlik göz önünde tutulduğunda bu rakamların ciddiyeti daha iyi anlaşılıyor

1996 yılı başında ülkemizde lisanssız yazılım kullanımı %97 dolaylarındayken, BSA Türkiye'nin kararlı çalışmaları sonucunda bu oran 1997'de %80’lere, 1999 yılı itibariyle de %74’e düşürülmüş bulunuyor 2000 yılında bu oran %69'a geriledi Ülkemizde milyonlarca USD’lik lisanssız yazılım kullanılıyor ve bu yaygın kullanım ciddi ekonomik kayıplarla sonuçlanıyor Ülkemizde lisanssız yazılım kullanımı nedeniyle her yıl binlerce kişinin iş olanağı kayboluyor Lisanslı yazılımların satılamaması, devletin vergi gelirlerinde milyonlarca dolarlık kayba neden oluyor

Lisanssız yazılım kullanımı aslında tüm yazılım firmalarının başını ağrıtıyor, ancak özellikle de eğitim desteğine daha az ihtiyaç gösteren programlar kopyalanıyor Kullanıcı "kendi çabalarımla, hiç ücret ödemeden kullanıyorum" diye düşünüyorsa da gerçekte önemli riskler ve dezavantajlarla karşı karşıya bulunuyor Teknik destek alamadığı gibi bilgisayarının kaderini de tehlikeli virüslerin ellerine bırakmış oluyor Bununla da kalmıyor, gece gündüz “basılma” korkusu yaşıyor

Ülkemizde yazılım telif hakları Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu kapsamında, ayrıca Türk Ceza Kanunu'nun "Bilişim Alanında Suçlar" kitabı ile korunuyor Lisanssız yazılım Türk Ticaret Kanunu kapsamında da haksız rekabet suçu teşkil ediyor Tüm bu kanunlara göre izinsiz çoğaltılmış yazılımları elde bulundurmak, kiralamak, kullanmak, satmak ve dağıtmak suç sayılıyor Bu suçları işleyenler her bir lisanssız yazılım için 10 milyar TL’den 150 milyar TL’ye kadar para cezası; 2 yıldan 6 yıla kadar, para cezasına çevrilmeksizin hapis; 3 yıla kadar meslekten men; çoğaltmada kullanılan veya kopya yazılımların yüklenmiş olduğu bilgisayar ve araçlara el konulması gibi yaptırımlarla karşı karşıya bulunuyor Ayrıca, işledikleri suçun yüksek tirajlı gazetelerde halka duyurulması ile prestij kaybına, işlerinin aksamasıyla da müşteri kaybına uğruyorlar

Her şeye rağmen BSA Türkiye, lisanssız yazılım oranının yüksekliğinin bilinçsizlikten kaynaklandığına inanıyor ve bu nedenle arka arkaya çeşitli eğitim kampanyaları düzenliyor Eğitici kitler hazırlanarak kullanıcılara ve satıcılara gönderiliyor Eğitim ve bilinçlendirme amaçlı çeşitli seminerler ve toplantılar düzenleniyor BSA Türkiye tarafından hazırlanan reklamlar sektörel yayınlarda ücretsiz olarak yayınlanıyor ve basın bültenleri yoluyla da kamuoyuna BSA Türkiye'nin faaliyetleri aktarılıyor Ayrıca hukuk çevrelerinin dikkatini lisanssız yazılımla mücadele konusuna çekebilmek için hukukçuları hedefleyen eğitim faaliyetleri ve sempozyumlar gerçekleştiriliyor

Tüm bunların sonucu, iki yıldan az bir sürede lisanssız yazılım oranında %10 civarında düşüşün sağlanması Her şeyden önemlisi, artık insanlar yazılım telif hakları kavramının farkında Pek çok kullanıcı lisanslı yazılımın avantajlarından faydalanmayı tercih ediyor ve yasal takip riskini göze almak istemiyor Böylece hem bilgisayarlarını hem de kendilerini lisanssız yazılımın vereceği zararlardan koruyorlar