Opera |
07-16-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
OperaOpera Nedir Geçmişte opera sözcüğü İtalyanca'da Eser anlamına geliyorDaha önce yapılan müzikli oyunlarda olduğu gibi operada müzik oyuna sonradan eklenmiştir Operanın müziği metin ve sahneyle bir bütün halindedir İlk operalar reçitatiflerden oluşuyordu Reçitatifte konuşma dilinin ritimsel özelliği ve sözlerin anlamı müzikten öndedir Daha sonra da arya biçiminin akıca müziği önem kazanıyor Opera'nın ilk adı Drama Per Musica dır Bugün şu anadaki kabaca tanımıyla opera ise solistleri korosu orkestrası kostümü sahnesi ışığı dramatik oyunu ile müziğe uyarlanmış bir çeşit tiyatrodur Opera'nın Doğuşu Floransa’da bulunan kendilerine Camerala diyen bir grup aydın (şair-besteci-şarkıcı-çalgıcılardan oluşan) Rönesans’ın da etkisiyle Eski Yunan’daki müzikli dramaları geri döndürme hareketini başlatmışlardır Eski Yunan’daki Erupides ve Sofokles’in tragedyalarından yola çıkmışlardır Sonra Ortaçağ daki dinsel dramların kilise sınırlarını aşıp dindışı öğelerden etkilenmesiyle Mystere adlı oyunlar ortaya çıkıyor Oyun öncesinde orkestra giriş müziği çalıyor ayrıca sahneye çıkan her karakter de müzik eşliğinde tanıtılıyor Böylece tiyatro , koro ve orkestranın bir arada olduğu ortamlar oluşturuluyor 13yüzyıl başındaki Pastoral komedilerde halk ezgileri de tiyatroya ekleniyor Bu arada zamanın pek çok ünlü madrigal bestecisi başlı başına bir müzik biçimi haline gelen İntermezzo için besteler yapmışlardırKonusunu doğadan alan Pastoral şiirler ve madrigal komedileri de operanın öncüleri arasındadır •Tarihte ilk opera 1597’de Floransa karnavalında oynanan , Rinuçini'nin şiirsel metni üzerine Peri’nin müziklendirdiği Dafne dir Arya (Aria) Belli bir kalıp içinde orkestra eşliğinde söz ve müziğin birleşimidir Opera kantata ve orotoryoda aryanın yeri çok önemlidir Söylem ve biçim açısından aryanın 17 yüzyıl başından beri gösterdiği gelişme , operanın bir sahne biçimi olarak gelişmesinin benzeridir Barok dönemde operaseverler sırf ünlü bir aryayı ve solistini dinlemek için operaya gitmeye başlarlar Çalgısal müzikte de arya biçimine rastlanır Konçerto Grosso'larada Süitlerde diğer bölümlerin tersine dans niteliği taşımayan ezgisel bir parçadır Ariyozo ( Arioso) ise , Barok ile gelen arya benzeri anlamında reçitatif ve arya arasındaki ezgidir Besteciler aryalarda giderek bildik halk ezgilerini kullanıp müziği opera içinde alımlı bir hale getirirler 18 yüzyılda önem kazanan A-B-A kalıbındaki da capo arya Bach'ın ve Handel’in kantatlarında ve operalarda kullanılan başlıca biçimidir 19 yüzyıl ile iki bölümlü ve daha dramatik arya biçimleri doğar Bunların ilk bölümü ağır ikincisi hızlı tempolarda düzenlenir soliste yer yer bir başka karakter ya da koro katılabilir |
|