Moda Tarihi Üzerine

Bugün moda olan bir giysi,


10 yıl sonra itici,

30 yıl sonra ilginç,

50 yıl sonra ise müthiş kabul edilecektir

Levier (ingiliz moda araştırmacısı)



Moda her zaman kısa ömürlüdür, bu nedenle bazı insanlar onun kaotik oluşuma sahip olduğunu düşünürler Şüphesiz bir çoğumuz gelecekte neyin moda olacağını öğrenerek, kendimizi ona göre hazırlamayı çok isteriz


Bakalım nedir bu moda Neden kendimizi ona göre ayarlamak isteriz, neden sık sık adını duyarız, neden gazete ve dergilerin onlarca sayfasını kaplar


Nedir moda? Moda - bizim eski şapkamızdır Yada yeni kıyafetimizdir Sonbaharda düşen yapraklar kadar eski, ilkbaharda açan çiçekler kadar yenidir


Moda toplumun sosyal, politik ve kültürel durumuna yansır Moda Fransız imparatoriçesi Eugenie'yi 1936 yılında Süveyş kanalının açılışına yanında 250 kıyafetle gitmesine neden olan şeydir Moda XIX yüzyılda 27 Paris terzisini 100 metrelik kumaştan 11 gün balo kıyafeti dikmeye zorlayan şeydir Tarih boyunca çeşitli halklar çeşitli giysiler, takılar, boyalar kullanarak farklı tarzlar yaratmışlardı Bugün modanın ilk ortaya çıkışı uzmanların kafalarını kurcalamakla devam ediyor Çoğunluğun görüşüne göre moda kökeni ilk insanın ortaya çıkışına dayanıyor Moda insanlık tarihi boyunca toplumların ayrılmaz bir parçası oldu Özellikle kadınlar daha güzel görünmek, farkla olabilmek için değişik giyim tarzları ve farklı aksesuarlar geliştirdiler Bugün hepimizin geleneksel kıyafetler olarak adlandırdığımız giyim tarzları da aslında hepimizin içinde varolan o gizli moda kültürünün dışa yansımasıdır


Moda kavramı ilk olarak 1900 lü yıllarda ortaya çıktı 1900 yılında modern yüzyılın terzilerinden Charles Worth'un yanında çalışan Paul Poiret dört yıl sonra Paris'te kendi atölyesini açtı Yarattığı elbiseler terzilik açısından yeni buluş olarak değerlendiriliyor Doğu'dan esintilerini elbiselerine yansıtan Poiret, kemeri yukarı taşıyarak göğüslerin yumuşaklığını açığa vuruyor Gece elbiseleri Poiret'nin özgür kadınını ortaya koyuyor 1902 yılında Thomas Burbery ilk kez olarak markasını gabardin üzerine yazdırdı 1905 de gazetelerde moda ekleri yayınlanmaya başladı


1906 yılında Guccio Gucci aksesuar üzerine çalışan şirketini İtalya'nın Floransa kentinde kurdu Gucci kalın kaban kumaşından ilk ünlü çantasını 1925'te yaptı 1932'de de John Wayne'den saray soylularına herkesin ayağına birer mokasen loafer giydirdi Hala kaliteli, lüks ve klasik sevenlerin çanta ve ayakkabıdaki ilk tercihi


1913 yılında Gabriel Coco Chanel şapka dizayn etmeye başlamasıyla moda dünyasına girdi Chanel 1914'te Arthur "Boy" Capel'in desteğiyle biri Paris diğeri Deauville'de olmak üzere iki butik açtı 20'lerin başlarına doğru moda evi açarak işine devam etti Erkek kıyafetlerinde kullanılan bir çok aksesuar ve modeli kadın kıyafetlerine uygulayarak, kravatlı, ekose ceketli, şapkalı özgür kadın imajını yarattı


1915 yılında Jeanne Lanvin, çiçekli giysilerle büyük ün kazandı 1916 da devam eden I Dünya Savaşı'nın insanlar üzerindeki etkisi modaya da yansıdı ve modeller askeri tarza yakınlaşmaya başladı


1919 Chanel, Paris Rue Cambon'da mağaza açtı Ardından da 1921 yılında Chanel, ünlü parfümü No5'i piyasaya çıkardı


1927 Salvatore Ferragamo Amerika dönüşünde İtalya'da üretime başladı Her zaman kusursuz ayakkabılar üretmeyi kendine ilke edindi Üne ilk modern sandallar, patent hakkı 1936'da alınmış mantardan yapılmış sivri topuklar ve platform ayakkabıları ile kavuştu


1929 Charleston akımı tüm dünyayı sardı 1932 İtalyan Nina Ricci, Paris'te butik açtı Ve kısa sürede ürettiği muhteşem kozmetikleriyle ün kazandı 1933 Rene Lacoste, dünyaca meşhur timsahlı tişörtü yarattı Doğum gününden bu yana Lacoste, spor ama fazla klasik modellerde ısrar etti Orta yaşlı, üst düzey yöneticilerin yat gezintilerinde, golfte ve özellikle de tenis oynarken vazgeçemedikleri bir marka oldu


1937 Marie Claire ilk adımlarını attı 12 Şubat 1947 de Christian Dior Paris Avenue Montaigne'de ilk kez koleksiyonunu sundu O günlerden hafızalarda arta kalan, dışarının soğuğu ve podyumdaki mankenlerdi Korseyle sıkılmış beller, ortaya çıkarılan dekolte, aşağıya doğru genişleyerek inen etekler Dior her şeyin ortasında küçük bir bürokrata benziyordu, ama o savaştan sonra ortaya çıkan bir şatafatın prensiydi Gazeteciler haberi verebilmek için telefonlara koşuştular Yeni kadın, yeni imaj işte o defileden sonra doğdu


60 lı yılların sonu 70 li yılların başlarında modada yeni romantik stil doğdu Bu romantizm Dior salonlarından gelen bir akımdan farklı idi Halk giysilerinden gelen bir esinti modaya yün kumaşlar, meksikan pançoları, hint şalları, çingene giysileri kazandırmıştı


1965 Paco Rabanne, metal elbiseler üreterek modada tam bir sansasyon yarattı 70 li yıllarda ünlü Japon modacıları Kenzo Takado, Mitsuhiro Matsuda, Yohji Yamomoto, Issey Miyake sayesinde Avrupa giysilerinde doğu rüzgarları esmeye başladı Bu modacılar bir taraftan orijinal Avrupa giysileri üretirken, diğer taraftan da geleneksel doğu kıyafetlerinin detayları üzerine çalıştılar Hatta Kenzo Takado Avrupa modasına doğu köylü kıyafetlerinden alıntılar bile eklemeyi bile ihmal etmemişti


Bazılarına göre 80 li yılların estetiği Georgio Armani ile gelmiştir Diğerlerine göre ise Versace 1972 yılında Milano'da çalışmaya başlayarak ve 1978 yılında ilk pret-a-porter koleksiyonunu yaratarak, 80 li yılların havasını tamamen değiştirmişti Versace çalışmalarının reklamına çok önem verir, reklama büyük bütçe ayırırdı Dünya çapında ün kazanan Versace ilk defa Super Star sistemini moda ile birleştirmeyi başarmıştı


1984 Donna Karan, Amerika'da popüler oldu


Böylece modern moda, defile için yaratılan moda, ünlü terzilerin yarattığı moda hepsi bu yüzyıl içinde doğdu ve büyüdü kısaca