Kütüb-İ Sitte Hadisler - Selem (Önceden Satma) Hakkinda

SELEM (ÖNCEDEN SATMA) HAKKINDA

361 - İbnu Abbas (radıyallahu anh) anlatıyor: "Hz Peygamber (aleyhissalâtu vesselâm) Medine'ye geldiğinde Medineliler, bir yıllık, iki yıllık hurma mahsulünü peşinen satarlardı Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) onlara: "Hurmayı kim önceden satarsa ölçüsünü, tartısını belirterek, vâdesini tâyin ederek satsın" buyurdu

Bunu Beş Kitap tahric etmiştir

Buhârî ve Ebu Dâvud'da gelen diğer rivayetlerde aynısı ifade edilmiş ve şöyle bir farklılığa yer verilmiştir: "iki ve üç yıllık"

Buhârî, Selem 1, 2, 7; Müslim, Müsâkat 127, 128, (1604); Ebu Dâvud, Büyü 57, (3463); Tirmizî, Büyü 68, (1311); Nesâî, Büyü 6, 3 (7, 290); İbnu Mâce, Ticârât 59, (2280)

362 - Muhammed İbnu Ebi'l-Mücalid anlatıyor: "Abdullah İbnu Şeddad İbni'l-Hâd ve Ebu Bürde selef mevzuunda ihtilafa düştüler Beni, İbnu Ebi Evfa (radıyallahu anh)'ya gönderdiler Ben kendisine bu hususta sordum Şu cevabı verdi: "Biz Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm), Hz Ebu Bekir ve Hz Ömer (radıyallahu anhüma) devirlerinde buğday, arpa , kuru üzüm ve kuru hurma hususlarında selef'te bulunurduk Ben, ibnu Ebzâ'ya da sordum O da buna benzer bir cevap verdi"

Buhârî, Selem 2, 3, 7; Ebu Dâvud, Büyû 57, (3464); Nesâî, Büyü 62, (7, 290)

363 - Bir diğer rivayette şöyle gelmiştir: "Dedim ki: (siz selem akdini) yanında alacağınız malın aslını bulunduran kimse ile mi yapardınız?" Şu cevabı verdi: Biz selem yaptığımız kimseye o hususu sormazdık"

Buhârî, Selem 3

Ebu Dâvud'un rivayetinde şu ziyâde var: "(Selem akdini) alacağımız mal elinde bulunmayan kimselerle yapardık"

Ebu Dâvud, Büyü 57, (3464)

364 - Ebu Said el-Hudrî (radıyallahu anh) anlatıyor: "Hz Peygamber (aleyhissalâtu vesselâm) dedi ki: "Kim bir yiyecek veya bir başka şeyde selem akdi yapmışsa, bu malı fiilen kabzetmedikçe bir başkasına satmasın"

Ebu Dâvud, Büyü 59, (3468)

365 - Ebu'l-Bahterî anlatıyor: "İbnu Ömer (radıyallahu anhüma)'e hurmada selem yapılır mı? diye sordum Bana: "Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm), meyvesi (yenmeye) sâlih oluncaya kadar hurmanın satılmasını yasakladı" cevabını verdi

Buhârî, Selem 3, 4

366 - İbnu Abbas'dan da böyle bir rivayet yapılmıştır Rivayetinde der ki: "Ondan yeninceye, tartılıncaya kadar Ben "Tartılması da nedir?" diye sordum Yanında bulunan bir zat: "Miktarı göz kararı ile kabaca takdir edilebilinceye kadar" diye açıkladı"

Buhârî, Selem 3, 4; Müslim, Büyü 55, (1537)

367 - İbnu Ömer (radıyallahu anh) anlatıyor: "Bir adam selem yoluyla (yani parasını peşin alarak, çıkacak mahsülden verilmek üzere) bir ağacın hurmasını sattı Fakat o yıl o ağaç hiç mahsül vermedi Satıcı ile müşteri ihtilafa düşerek dâvalarını Hz Peygamber (aleyhissalâtu vesselâm)'e getirdiler Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) satıcıya: "Onun parasını nasıl helal addedersin, parayı geri ver" dedi Sonra şunu söyledi: "Hurma (yenmeye) sâlih oluncaya kadar onu selem yoluyla satmayın"

Ebu Dâvud, Büyü 58, (3467); İbnu Mâce, Ticârât 61, (2284); Muvatta, Büyü 21, (2, 644); Buhârî, Selem 2

368 - İmam Mâlik, İbnu Ömer'in sözü olarak şunu tahric etmiştir: "Kişinin, bir başkasına selem yoluyla yiyecek satmasında bir beis yoktur, yeter ki, yiyecek maddesinin fiyatı belirlenmiş, ödemenin zamanı tayin edilmiş olsun Ancak (hasada) salahı ortaya çıkmayan ekinde veya (yenmeye) salahı ortaya çıkmayan hurmada selem olmaz"

Muvatta, Büyü 94, (2, 682); İbnu Ömer'in bu sözünü Buhârî, bab başlığında senedsiz olarak kaydetmiştir (Selem, 7)

369 - İmam Mâlik'e ulaştığına göre, "Bir adam, Hz Ömer (radıyallahu anh)'a gelip başka bir memlekette ödemek şartıyla kendisiyle selem akdi yapan bir adamdan haber vererek bu akid hakkında sormuştur da Hz Ömer (radıyallahu anh) hoşnutsuzluk izhar etmiş ve: "Pekâla, devenin kirası nerede?" demiştir"

Muvatta, Büyü 91, (2, 681)

370 - Yine İmam Mâlik'e ulaştığına göre, İbnu Mes'ud (radıyallahu anh) şöyle demiştir: "Kim selem akdi yaparsa, sakın fazla alma şartı koşmasın Bir avuç saman bile olsa bu fazlalık ribâdır"

Muvatta, Büyü 94, (2, 682)