Mutfak Dolapları

Yiyecek maddelerinin ve mutfak araç ve malzemelerinin yerleştirildiği dolaplar, raflar ile mutfak çalışmalarının yapıldığı masa, tezgâh gibi tahta doğrama ya da metal malzemenin biçimi ve nitelikleri, mutfakta doğru ve düzenli bir yerleştirmede ve mutfak faaliyetlerini kolaylaştırmada önemli bir etkendir

İlke olarak, mutfaktaki bütün doğramanın, içlerine toz girmesini önleyecek şekilde girinti ve çıkıntılarının olmaması, tahtaların sade, sağlam ve kullanışlı olması, kir göstermemesi ve kolay bakım yapılması ve göze hoş görülmesi gerekir

Mutfak dolapları ya doğrudan yere temas etmeli ya da temizlemeye imkân verecek şekilde yerden yüksek tutulmalıdır Dolapların yükseklikleri çalışmayı güçleştirmemeli, çekmeceleri kolayca açılıp kapatılabilmelidir

Küçük mutfaklar için tavana kadar yüksek dolaplar, fazla araç ve malzeme aldıklarından elverişli sayılırlar Ancak, dolapların yükseklikleri en fazla 180 cm'yi aşmama-lıdır Dolap içleri, tabak, tencere, bardak vb gibi araç ve malzemeyi alacak şekilde çeşitli büyüklükte ve değişik boy ve yükseklikte düşünülebilir

Rafların ihtiyaca göre ayarlanabilirle özelliği taşıması ve temizlenebilmesi için yerinden çıkarılabilecek şekilde düzenlenmesi uygundur Raf yüzeyleri kolayca temizlenebilecek ve temizlenmeden zarar görmeyecek nitelikte olmalıdır Temizlenmiş tencere ve tabaklar, maden ızgara raflar üzerinde daha kolay kuruyabilir

Bazı dolap üstleri çalışma alanı olarak düşünülmekte ve mutfak inşası sırasında bu ihtiyaç dikkate alınmaktadır Bu takdirde, dolap üstlerindeki çalışma alanlarından yararlanma imkânı kısıtlanmayacak şekilde duvar raf ve dolapları düzenlenmeli ve duvar dolapları çalışma alanından en az 50 cm yüksekliğe konulmalıdır Çalışma alanı olarak düşünülen tezgâhlar, yerden 80 cm yükseklikte, 150 cm uzunlukta en az 60 cm derinlikte olmalıdır

Çalışma alanlarının yüzeyleri, mermer, karo fayans, seramik ya da çinko kaplı olabilir Burada, dayanıklı ve kolayca temizlenme özelliği önem taşır İstenirse tahta yüzeylerin üzeri bir muşambayla ya da bir metal ile de kaplanabilir
Mutfakta yemek masası, mutfak trafiğini engelleyecek şekilde konulmamalı, yemek dışında çalışma alanlarına yardımcı bir ek yüzey olarak düşünülmelidir

ÇALIŞMA ALANLARI
Mutfaktaki çalışma alanları, yiyeceklerin pişirilmeye hazırlandığı, pişirildiği, mutfak araç ve malzemelerinin, yemek ve yiyeceklerin saklandığı, temizlendiği, bulaşıkların yıkandığı yerlerdir Mutfak faaliyetlerinin düzenli ve verimli olması, akılcı bir çalışma planına ve mutfaktaki gidiş-gelişlerin ana işlemlere göre tespit edilmesine bağlıdır

Bu işlemler başlıca dört grupta düşünülürler:

• Mutfak araç ve malzemelerinin düzenlenmesi ve yerleştirilmesi,
• Yıkama, hazırlama ve pişirme,
• Bulaşık yıkama ve temizlenen malzemelerin yerleştirilmesi,
• Yemek ve yiyecek maddelerinin muhafaza edilmesi
Görülüyor ki, bu işlemler gerçekte birbirini tamamlayan işlemlerdir Mutfak faaliyetleri, bir günde, aynı işlemlerin birden fazla yapılmasını da gerektirebilir Bu sebeple, mutfağın en iyi şekilde düzenlenmesi ve imkânların en iyi şekilde kullanılması zorunludur Araç ve malzemelerden yararlanılması, yiyeceklerin hazırlanması, pişirme işlemleri ve servis sonrası bulaşıkların yıkanması ve temizlenen malzemenin yerlerine yerleştirilmesi düzenli bir sıra izler Bu işlemler, servis öncesi ya da servis onrası birbirinden farklı bir nitelik taşımaz Değişiklik yalnızca işlemlerin sırasındadır

Bu özellik, yerleştirme ve çalışma alanları arasında uyum ve kararlılık gerektirir Bu sebeple, önce yerleştirme esasları üzerinde durulmalıdır Uygun bir çalışma planı, çalışma merkezlerinin uygun biçimde tespit edilmesi ile sağlanır Bunun için, mutfak faaliyetlerinde, çalışma alanları ile yerleştirme merkezleri arasında fazla trafiğe sebebiyet verilmemesine ve işe yaramaz boşluklar bı-rakılmamasma dikkat edilmelidir

Bu bakımdan, mutfak araç ve malzemeleri ile yiyecek maddelerini yerleştirme ilkelerinin, temizleme alanı (bulaşık yıkama), pişirme merkezi ve yiyecek maddelerim saklama merkezlerinin ayrı ayrı incelenmesi gerekmektedir