Akarsuların Oluşturduğu Yer Şekilleri |
11-29-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Akarsuların Oluşturduğu Yer Şekilleritürkiyedeki akarsuların oluşturduğu yer şekilleri - ülkemizde akarsuların oluşturduğu yer şekilleri - akarsuların oluşturduğu şekiller Akarsuların oluşturduğu yüzey şekilleri aşındırmadan ve biriktirmeden oluşan şekiller olmak üzere iki gruba ayrılır 1-AŞINDIRMA ŞEKİLLERİ: Akarsular dağlık alanlarda hızının etkisine bağlı olarak aşındırma yaparlar Ülkemizde akarsuların aşındırma ve birleştirme faaliyetleri 3 jeolojik zamanın başlarına kadar dayanmaktadır Akarsuların derin aşındırması sonucunda derin vadiler ve boğazlar oluşturmuştur Bazı akarsular çökme sonucunda oluşan blokları arasındaki olukları takip etmektedir Vadi şekilleri: Akarsuyun geçtiği sahanın eğimine, debisine ve jeolojik yapıyı oluşturan kayanın aşınmaya karşı gösterdiği dirence göre önemli değişme gösterir Akarsuyun yukarı çığırında "V" şeklinde Çentik vadiler oluşur Paralel dağlar arasında geniş tabanlı Boğaz vadiler oluşur Eğimin azaldığı akarsular sık sık yatak değiştirerek büklümler yaparak akarlar ve menderesler oluşur Kalkerli arazilerde basamak şeklinde Kanyon vadiler oluşur 2-BİRİKTİRME ŞEKİLLERİ: Akarsuyun biriktirme yapabilmesi için ya akarsuyun eğitimin azalması ya da yükünün artması gerekmektedir Akarsular dağ eteklerinde biriktirme yaparak birikinti konilerini ve onlarda dağ eteği ovaları ile dağ içi ovalarını oluştururlar Denizlere oluşan akarsular eğilimin az olduğu yerlere biriktirme yaparak deltaları oluştururlar Biriktirme şekilleri şunlardır: 1- Birikinti konileri 2- Dağ eteği ovaları3- Dağ içi ovası4- Seki (Taraca)5- Taban seviyesi ovası6- Delta |
|