Tarım Ve Hayvancılık-Büyük ve Küçük Çiftlikler

Tarım Ve Hayvancılık-Büyük ve Küçük Çiftlikler





Azgelişmiş ülkelerde tarım ve hayvancılık yapılan çiftliklerin çoğu küçüktür Çiftçiiçin öküzlerin çektiği sabanları, topraktan zararlı otlan temizlemek ve hasat yapmakta da basit el aletlerini kullanarak kendileri çalışırlar Dünyadaki çiftliklerin yandan çoğu bu türdendir Bunlar, genellikle tahıl ve sebze yetiştirilen ve belki birkaç keçi ve tavuk da beslenen karma çiftliklerdir Elde edilen ürünün çoğu ailenin kendi kullanımı içindir; tüketimden artan ürün olursa yerel pazarda satılır Bu tür çiftliklerdeki üretime, geçimlik tarım üretimi denir ailesinin üyeleri, toprağı sürmek

Bu tür üretimde verim genelde düşüktür; çünkü toprak genellikle verimsiz, kullanılan üretim yöntemleri de ilkeldir Yetiştirilen hayvanlar da doğada bulduklarını yiyerek gelişigüzel beslenir ve bu nedenle de verimleri düşüktür Dünyanın birçok bölgesinde toprak ve iklim koşullan yerleşik tarım işletmelerinin kurulmasına uygun değildir Buralarda ekim alanları sürekli olarak değiştirilir Dönüşümlü tarım denen bu tarım b içiminin en yaygın uygulandığı yerler tropik orman alanlarıdır Tropik bölgelerde tarım alanı elde etmek için ormanın en büyük ağaçları dışında kalan bütün ağaçlar kesilir

Kesilen ağaçlar ve orman tabanındaki öbür bitkiler yakılır Küllerin gübre işlevi gördüğü bu alanda, toprağın verimi azalana kadar birkaç yıl ekim yapılır Sonra yeni bir orman alanını aynı biçimde ekime açmak üzere burası terk edilir Terk edilen alan çok geçmeden yeniden tropik orman bitkileriyle kaplanır İlkel yöntemlerle ve sınırlı alanlarda yapılan bu tarım, tropik ormanlardaki doğal dengeyi bozup toprağa kalıcı bir zarar vermez Ama, tropik bölgelerde büyük ve kalıcı tarım işletmeleri olan plantasyon kurma girişimleri, toprağı koruyucu gelişmiş yöntemler uygulanmadığı sürece başarısız olur Afrika ve Asya'nın otlaklarında göçebe hayvancılık yaygındır

Çok az yağmur alan ve yer yer yan çöl durumunda olan bu otlaklarda hayvanların bütün bir yıl boyunca aynı yerde otlamasına yeterli olacak kadar ot yetişmez Bu nedenle çobanlar sürülerini belirli zamanlarda yeni otlaklara götürmek zorundadır (bak Savan) Kuzey Afrika'da sığır böyle yetiştirilir Orta Asya'da taşımacılıkta kullanılan yaklar da yüzyıllardır bu yöntemle yetiştirilmektedir Göçebe hayvancılık yapan insanlar, hemen hemen tüm gereksinimlerini karşılayan hayvanlarıyla sürekli olarak birlikte yaşarlar (bak GÖÇEBELİK)

Azgelişmiş ülkelerdeki daha iyi topraklarda büyük çiftlikler kuruludur ve buralarda genellikle şekerkamışı, kahve, pamuk ya da çay gibi tek bir ürün üretilir Çiftçinin kendi tüketimi için değil, satış amacıyla tarım yapılan bu çiftliklerdeki üretime pazar için üretim ya da ticari tarım denir Bu ülkelerin bir bölümünde, ekonomi tek bir ürünün dışarıya satışına bağımlı hale gelmiştir Dünya pazarında bu ürünün fiyatının düşmesi ya da ürüne zarar veren bir hastalık bu tür ülkelerin ekonomileri için yıkıcı olabilir Gelişmiş ülkelerde de tarım ve hayvancılık pazar için üretime dayanır

Avrupa ve Ameri-ka'daki ülkelerin çoğunda ve SSCB, Avustralya gibi ülkelerde bulunan büyük çiftliklerde makineli tanm yapılır Bu çiftliklerde çalışan az sayıda işçi, gelişmiş tanm makineleri kullanarak, çok sayıda insanın yapacağı işi kısa bir sürede yapar; ama bu makineler pahalıdır, bakım ve yakıt giderleri de yüksektir Makineli tanmın kârlı olabilmesi için yüksek verim elde etmek gerekir Bunun için uygulanan yeni ve daha gelişmiş yöntemlerle verimlilik sürekli olarak artınlmaktadır




ABD'de 1950' lerde hektar başına 1,5 ton olan tahıl üretimi 1980'lerde hektar başına 3 tonu geçmiştir Gelişmiş ülkelerde tarım işletmeleri genellikle uzmanlaşmıştır Her çiftlikte tek bir ürün ya da hayvan türü çok büyük miktarlarda üretilir Uzmanlaşmış tarım işletmelerinde kullanılan gübre, tohum, yakıt, yem ve öbür üretim girdileri büyük miktarlarda satın alındığı için ucuza gelir Uzmanlaşmanın başka bir üstünlüğü, büyük tarım makinelerinin daha verimli kullanılabilmesidir Örneğin, birkaç parça tarlada yapılan tahıl üretimi için büyük bir biçerdöver satın almak verimli olmaz; ama binlerce dönümlük alanda buğday ekiminin yapıldığı bir tarım işletmesi için büyük bir biçerdöver satın almak iyi bir yatırımdır