İslamda Çocuğa Verilen Önem

İslamda Çocuğa Verilen Önem
İslamda Çocuğa Verilen Önem


Çocuk, Allah Teâlâ'nın büyük bir nimeti ve ihsânıdır Her çocuk bir çiçektir Çocuk masumdur, günahsızdır Çocuk bir süs, bir

zinettir Çocuk bir hazine bir güzelliktir


Çocuk, Allah Teâlâ'nın büyük bir nimeti ve ihsânıdır Her çocuk bir çiçektir Çocuk masumdur, günahsızdır Çocuk bir süs, bir

zinettir Çocuk bir hazine bir güzelliktir Şâirin diliyle:

"Kim demiş ki çocuk küçük bir şeydir,

Belki de çocuk en büyük şeydir"(1)

Kur'an-ı Kerim'e baktığımız zaman görürüz ki; birçok Peygamber, Allah'tan çocuk nimetine sahip olabilmeyi istemiştir

Meselâ Hz Zekeriyya (as) Allah Teâla'ya şöyle niyâz etmiştir:

"(Rabbim!) Doğrusu ben, arkamdan işbaşına geçecek olan yakınlarımdan endişe ediyorum Karımda kısırdır Tarafından bir veli (oğul) ver"(2)

"Orada zekeriyya, Rabbine duâ etti: "Rabbim! Bana tarafından hayırlı bir nesil bağışla Şüphesiz sen duâyı hakkıyla işitensin,

dedi"(3)

"Hz İbrahim Halilullah (as)'da Allah'a şöyle yalvarmıştı:

"Rabbim! Bana sâlihlerden olacak bir evlat ver, dedi"(4)

"İşte o zaman biz O'nu (İbrahim'i) halîm (uslu) bir oğul (İsmail) ile müjdeledik"(5)

Ayrıca İbrahim (as)'de kendisine çocuk ihsân eden Allah'a şöyle duâ etmiştir:

"İhtiyar halimde bana İsmail'i ve İshak'ı lutfeden Allah'a hamdolsun! Şüphesiz Rabbim duâyı işitendir"(6)

"Ey Rabbim! Beni ve soyumdan gelecekleri, namazı devamlı kılanlardan eyle Ey Rabbimiz! Duâmı kabûl et!"(7)

Anne ve babaya çocuk nimeti sadece Allah Teâlâ tarafından verilebilir Allah Teâlâ, Kur'an-ı Kerim'de şöyle buyurmuştur:

"Servet ve oğullarla gücünüzü arttırdık; sayınızı daha da çoğalttık"(8)

"Göklerin ve yerin mülkü Allah'ındır Dilediğini yaratır; dilediğine kız çocukları, dilediğine de erkek çocukları bahşeder"(9)

"Yahut onlara, hem erkek hem de kız çocukları olmak üzere çift verir Dilediğini de kısır kılar O, herşeyi bilendir, her şeye gücü

yetendir"(10)

Çocuklarımızdan Sorumluyuz!

Müslüman bir anne ve baba, çocuklarının eğitimininden, terbiyesinden ve iyi bir şekilde yetiştirilmesinden sorumludur

Peygamber Efendimiz (sas) hadisi şeriflerinde şöyle buyurmuştur:

"Hepiniz çobansınız ve mâiyetinizdeki sürüden mes'ulsünüz"(11)

"Hiçbir baba çocuğuna güzel terbiyeden daha üstün bir bağışta bulunmamıştır"(12)

"Çocuğun ismini ve terbiyesini güzel yapmak, ana ve babanın çocuğuna karşı olan görevlerindendir"(13)

Allah Teâlâ Kur'an-ı Kerim'de şöyle buyuruyor:

"Ey inananlar! Kendinizi ve ailenizi, yakıtı insanlar ve taşlar olan ateşten koruyun"(14)

Bu ilâhî emir gereğince her Müslüman, kendisini Cehennem ateşinden korumak için; Allah'ın emirlerini yerine getirip,

yasaklarından korunacaktır Hz Ömer (ra):

"Yâ Rasûlallah! Nefislerimizi vikâye ederiz (koruruz) fakat ailemizi nasıl koruyabiliriz?" demişti

Allah Rasûlü (sas) Efendimiz şöyle buyurdu:

"Allah'ın sizi nehyettiği şeylerden onları nehyeder ve Allah'ın size emrettiği şeyleri onlara emrederseniz Bu şekilde onları

korumuş olursunuz"(15)

Yine Allah Rasûlü Efendimiz (sas) şöyle buyurmuştur:

"Çocuklarınıza ikram (ve ihsan) ediniz Terbiyelerine çok dikkat ediniz Onları güzel terbiye ediniz"(16)

"Çünkü onlar, Allah'ın size hediyesidir"(17)

"Yedi yaşındaki çocuklarınıza namazı emrediniz On yaşına bastıkları halde kılmak istemezlerse onları cezalandırınız Kız ve

erkek çoçukların yataklarını ayırınız"(18)

Çocuklarınızı şu üç güzel haslet üzere yetiştiriniz:

Peygamber sevgisi, O'nun Ehl-i Beyti'nin sevgisi ve Kur'an-ı Kerim (okuma) sevgisi"(19)

"Allahtan korkunuz ve adaletli olunuz"(20)

Çocuklarını iyi yetiştiren kimselerin öldükten sonra da sevap defteri kapanmaz Peygamber Efendimiz (sas) bir hadis-i

şeriflerinde şöyle buyurmuştur:

"İnsanoğlu öldüğü zaman amel defteri kapanır Ancak üç kimsenin (sevap defteri) kapanmaz Sadaka-i cariye (cami, medrese, çeşme gibi kalıcı hayır eseri) bırakanlar Hayırlı, faydalı ilim bırakanlar (dinî bir eser yazan veya ilmî icat ve keşif yapanlar) Anne ve babasına hayır duâ eden (salih ve hayırlı) bir çocuk bırakan"(21)

Unutmayalım ki, Kur'an-ı Kerim bizleri şöyle uyarmaktadır:

"Biliniz ki, mallarınız ve çocuklarınız imtihan sebebidir ve büyük mükafât Allah'ın katındadır"(22)

"Doğrusu mallarınız ve çocuklarınız sizin için bir imtihandır Büyük mükafât ise Allah'ın yanındadır"(23)

"Ey iman edenler! Mallarınız ve çocuklarınız sizi Allah'ı anmaktan (zikretmekten) alıkoymasın Kim bunu yaparsa, işte onlar

ziyana uğrayanlardandır"(24)

Bazı Peygamberlerin Çocuklarına Yaptığı Öğütler:

Yüce Kitabımız Kur'an-ı Kerim'de, bazı peygamberlerin çocuklarına nasıl nasihat ettikleri anlatılmıştır

Bu konuda bazı örnekler verebiliriz:

"Bunu (Müslüman olmayı) İbrahim de kendi oğullarına vasiyet etti Yakub da: "Oğullarım! Allah sizin için bu dini (İslâm'ı)

seçti O halde sadece Müslümanlar olarak ölünüz (dedi)"(25) Lokman (as)'ın oğluna yaptığı nasihatlar Kur'an-ı Kerim'de

şöyle anlatılmıştır:

"Lokman, oğluna öğüt vererek: Yavrucuğum! Allah'a ortak koşma! Doğrusu şirk, büyük bir zulümdür, demişti"(26)

"(Lokman, öğütlerine devamla şöyle demişti: Yavrucuğum! Yaptığın iş (iyilik ve kötülük), bir hardal tanesi ağırlığında bile olsa ve bu bir kayanın içinde veya göklerde yahut yerin derinliklerinde bulunsa, yine de Allah onu (senin karşına) getirir Doğrusu Allah, en ince işleri görüp bilmektedir ve herşeyden haberdardır"(27)

"Yavrucuğum! Namazı kıl, iyiliği emret, kötülükten vazgeçirmeye çalış, başına gelenlere sabret Doğrusu bunlar azmedilmeye

değer işlerdir"(28)

"Küçümseyerek insanlardan yüz çevirme ve yeryüzünde böbürlenerek yürüme Zira Allah, kendini beğenmiş övünüp duran kimseleri asla sevmez"(29)

"Yürüyüşünde tabiî ol,sesini alçalt Unutma ki, seslerin en çirkini merkeplerin sesidir"(30)

Çocuklara Sevgi ve Şefkat

Çocuklara iyi davranmak, onları sevmek, onlara karşı şefkat ve merhamet göstermek İslâm Dini'nin emirlerindendir

Peygamber Efendimiz (sas), çocukları çok severdi Her gördüğü yerde çocuklarla ilgilenir, onları okşardı Bilhassa yetim

çocuklara karşı müstesnâ bir ilgi gösterirdi Ashabına da bu konularda tavsiyelerde bulunurdu

Sahabe-i Kirâm'dan Ebû Hureyre (ra) anlatıyor:

Bir gün Rasûl-i Ekrem (sas), torunu Hz Hasan (ra)'ı öpüyordu O sırada yanında bulunan Akra bin Hâbis:

- Benim on çocuğum var Fakat onlardan hiçbirini öpmedim, dedi

Peygamber Efendimiz, (evlat şefkatinden yoksun olan bu adama baktı ve):

"Merhamet etmeyene merhamet olunmaz" Buyurdu(31)

Hz Aişe (ranha) vâlidemizin anlattığına göre; bir defasında bedevîlerden bir grup insan, Rasûlullah'ın huzuruna gelmişlerdi Bir münâsebetle: "Sizler çocuklarınızı öper misiniz?" dediler "Evet" cevabını alınca, takındıkları olumsuz tavır üzerine Peygamber Efendimiz (sas) şöyle buyurdu:

"Eğer Allah Teâlâ sizin gönüllerinizden rahmeti ve şefkati çekip almışsa ben ne yapabilirim? (sizin gönüllerinize şefkat ve

merhamet koyabilir miyim?)"(32)

Üsâme bin Zeyd (ra) şöyle der:

Hz Peygamber (sas) beni bir dizine, Hz Hasan (ra)'ı da diğer dizine oturtur, sonra bizlere sarılıp:

"Allah'ım! Ben bunlara merhamet ediyorum, sen de onlara merhamet eyle" derdi(33)

Kız-Erkek Ayırımı Yapmamak

Hz Âişe (ranha) vâlidemiz şöyle anlatır:

Beraberinde iki kiz çocuğu bulunan bir kadın yanıma gelip, bir sadaka istedi Ben araştırdım ve bir hurmadan başka birşey

bulamadım O hurmayı verdim Kadın hurmayı ikiye bölüp her birisine birer parça verdi, sonra da gitti Rasûlullah (sas) gelince

durumu kendisine arz ettim Buyurdu ki:

"Kim ki kendisine kız çocuk verilirse ve o da onlara ihsanda bulunursa; onlar kendisine ateşten hicap (perde) olurlar"(34)

Allah Rasûlü (sas) Efendimiz, kız çocuklarının hor görülmesini ve çocuklar arasında kız-erkek ayırımı yapılmasını şiddetle

yasaklamıştır Kız çocuklarını hor ve hakir görmek, çocuklar arasında ayırım yapmak uygun bir hareket değildir Bu hareket bir "Cahiliyye Çağı" âdetidir Cahiliyye çağında bazı kimseler kız çocuğuna sahip olmayı bir ayıp sayarlardı Kur'an-ı Kerim'de

bunun doğru olmadığı şöyle belirtiliyor:

"Onlardan birine kızı(olduğu) müjdelendiği zaman öfkelenmiş olarak yüzü kapkara kesilir"(35)

"Kendisine verilen müjdenin kötülüğünden dolayı kavminden gizlenir Onu, aşağılık duygusu içinde yanında mı tutsun, yoksa

toprağa mı gömsün! Bakın ki, hüküm ne kadar kötüdür"(36)

Maalesef zamanımızda tekrar cahiliyye âdetlerine dönen ve kız çoçuklarını hakir gören bazı cahil kimseler vardır Hatta erkek

çocuğu olmadı diye hanımını döven ve boşayan kimseler dahi mevcuttur Bu gibi hareketler hiç de doğru değildir Çocuğu veren ve hangisinin anne-baba hakkında hayırlı olduğunu bilen Allah Teâlâ'dır Allah'ın verdiğini güzel karşılamak ve o emaneti

gereği gibi korumak da bizim görevimizdir Bir çocuk sahibi olmak için büyük servet ve para harcayıp da çocuk nimetini elde

edemeyen aileler bizim için bir ders değil midir? Hem Allah Teâlâ evlat konusunda yegâne ve tek tasarruf sahibidir Çocukları o

ihsân eder O isterse hiç evlat nasip etmez Dünyanın bir imtihan yeri olduğunu hiçbir zaman hatırımızdan çıkarmamalıyız

Çocuğun Ölümüne Sabretmek

Evladının ölümüne sabreden ana ve babalar için de müjdeler verilmiştir Ölen çocuklar anne ve babalarını Cehennem'e karşı

koruyan bir kalkan gibidir Çünkü evlat acısı, acıların en büyüklerindendir Evlat acısına sabretmek kolay değildir Çok büyük bir sabır ister Allah Rasûlü (sas), çocuklarının ölüm acılarını tatmış çok müşfik bir babadır

Enes bin Mâlik (ra) anlatıyor:

Allah'ın Elçisi'nin bir oğlu oldu Adını İbrahim koydu Çocuğu, Medine-i Münevvere'nin yüksek bölgelerinden birinde oturan

Ümmü Seyf'e süt anneliğe verdi Bir defasında yine birlikte Ebû Seyf'in evine gitmiştik ki, çocuğu Allah Rasûlü'nün

kucağında can çekişirken görmüştüm Allah'ın Elçisi'nin gözlerinden yaşlar boşanıyordu Bana şöyle söyledi:

"Göz ağlar, kalp hüzünlenir Dilimiz ise Rabbimizin râzı olacağından başka bir kelime söylemez Ey İbrahim! Vallahi biz senin ayrılığından dolayı gerçekten pek hüzünlüyüz, pek kederliyiz"(37)

Bir kadın, ölen çocuğu için aşırı derecede ağlayıp dövünürken, Peygamber Efendimiz (sas) onu teselli etmişti Kadın, henüz

Peygamberimizi şahsen tanımadığı için;

"Senin çocuğun ölmedi ki, sen bu acıyı bilemezsin," demişti

Kadına, Allah'ın Elçisi tanıtılınca çok utanıp pişman olmuş, özür dilemiştir Peygamber Efendimiz (sas), şu sözleri ile o kadını

teselli etmiş ve ümetlendirmiştir:

"Yemin ederim ki sen, kendini çok sağlam bir duvar ile Cehennem'den korumuşsundur"(38)

Bütün bu örnekler Peygamber Efendimizin, çocuklara nasıl davrandığını dolayısıyla da bizim nasıl davranmamız gerektiğini ortaya koymaktadır Bize düşen; geleceğimizin teminatı olan çocuklarımıza sevgiyle yaklaşmak, onlara örnek davranışlar sergilemek ve onlara karşı görevlerimizi mükemmel bir şekilde yerine getirmektir

Çocuklara Tesir Eden Unsurlar

Çocukların terbiye edilmesinde ve onlara yön vermede tesirli olan unsurların başında şunlar gelir:

1- Aileler,

2- Okullar,

3- Basın-Yayın,

4- Toplum, çevre; toplumda geçerli olan âdet ve gelenekler

Bu unsurların hepsi de müspet olmalıdır


(ÖZET OLARAK) ÇOCUKLARA KARŞI GÖREVLERİMİZ

A- Çocuk Doğmadan Önce

Yapılacak Görevler:

1- Evlenirken dindar ve ahlâklı bir eş seçmek

2- Nişanlanma ve evlenme törenlerinin haramlardan uzak ve İslâmî hükümlere uygun olması

3- Çocuk ana rahmindeyken, annesinin helâl gıdalarla ve sağlık şartlarına uygun bir şekilde beslenmesi

B- Çocuk Doğduktan Sonra

Yapılacak Görevler:

1- Çocuğa, Müslümana yakışan güzel bir isim koymak

2- Sadaka vermek

3- Doğan çocuk kız olsun, erkek olsun Allah'ın verdiği bir emanet olarak hoş karşılamak

4- Çocuğu helâl süt ve gıdalarla beslemek

5- Çocuğun talim ve terbiyesini güzel yapmak:

a- Okuma yazma öğretmek

b- Atıcılığı, yani harp sanatını öğretmek

c- Yüzücülüğü öğretmek

d- Biniciliği öğretmek

6- Namaz kılmaya ve oruç tutmaya alıştırmak

7- Çocuğu kötülüklerden ve zararlı alışkanlıklardan korumak:

a- Alkol ve sigaradan korumak

b- Uyuşturucu maddelerden korumak

c-Müstehcenlikten korumak

d- Zararlı yayınlardan korumak

e- Kötü arkadaş çevresinden korumak

f- Kumar ve şans oyunlarından korumak

8- Millî ve manevi değerlere uygun tarzda yetiştirmek

9- Vakti gelince evlendirmek Eş olacak kimselerde kısaca şu özellikler bulunmalıdır:

a- Dinine bağlı iyi bir Müslüman olması

b- Asil ve temiz bir âileden olması

c- Namaz, oruç gibi farz olan ibadetlerini yerine getirip, haramlardan uzak olan bir kimse olması

d- Tahsil ve terbiyesinin iyi olması

e- Sözü -özü doğru; ahlâkı iyi, güvenilir bir kimse olması (39)

Âile yuvası İslâmiyet'in emirlerine uygun bir şekilde kurulursa, dünya ve âhiret saâdetine vesile olur

Çocuklarının saâdetini isteyen her ebeveyn, bu görevleri en iyi şekilde yerine getirmelidir