Asit, Baz Bileşik Formülleri Nelerdir? Asit, Baz Bileşik Formülleri Hangileridir?

Asit, Baz Bileşik Formülleri Nelerdir? Asit, Baz Bileşik Formülleri Hangileridir?
Asit, Baz Bileşik Formülleri Nelerdir? Asit, Baz Bileşik Formülleri Hangileridir?
BİLEŞİK FORMÜLLERİ

Bir bileşigin moloküllerindeki atomlar vebunların sayıları farklı şekilde gösterilebilirMolokül şekil olarak modellerle gösterilebilecegi gibi açık, yarı açık ve kapalı formüllerlede gösterilebilir<şekil 1,2>Açık formüllere yarı formülde denirBunlara atomların birbiriyle yaptıkları baglar da belirtilebilmektedirFakat reaksiyon kimyasında daha çok kapalı formül kullanılırAlCl3 yazılışında atomların ad ve sayıları belirtilmiştirAlCl3molokülü bir aliminyum ve 3adet klor atomundan oluşurKaba formülle molokül formülü arasındaki farkın anlaşılmasında yarar vardırKaba formül sadece,bileşigi oluşturan elementlerin bileşikteki bagıl atom sayıları arasındaki oranı gösterirFakat gerçekte bileşigin molöküllerinde kaçar atom bulundugunu ifade etmezMolokül formülü ise bileşigin molokülündeki atomların gerçek sayısını gösterirGerçek formül veyakimyasal formül diyede adlandırılır

madde molokül formülü kaba formülü
asetilenin C2H2 CH
gılikoz C6H12O6 CH2O

Bir bileşigin tam formülü bilinirse moloküllerinde hangi atomdan kaçartane oldugu anlaşılacagı gibi bag yapısı hakkındada fikir yürütülebilirNH3 kovalent baglı NaCl iyonik baglıdır

Yoğunluk,sertlik,erime ve kaynama noktası gibi fiziksel özelllikler yalnız molekül formülünün bilinmesi ile anlaşılamazMolekül formülü ve yapısındaki elementlerin atom agırlıkları bililnen bir bileşiğin molekül ağırlığı ve elementlerin ağırlıkça yüzdeleri hesaplanabilir

Bileşik Formüllerinin Yazılması

Bileşik formüllerini yazabilmek için bazı elementlerin bileşik halinde bulunurken degerlikleri ve önemli kökleri bilmek lazım BURADA tablo 2,3 var

Aliminyum ile oksijen yaptıgı bileşigin formülünü yazarken öncelikle aliminyumun bileşiklerinde +3 degerlikli,oksijen -2 degerlikli oldugunu hatırlamak gereklidir AL+3 ve O-2 iyonlarından oluşan alınan ve verilen elektironun eşit kılınması için iki tane aliminyumun vedigi 6 elektironun,üç tane oksijen tarafından alınması gerekir Dolayısıyla bileşigin formülü AL2O3olacaktırZaten birbileşikte yüklerin cebirseltoplamı sıfır olmalıdırVeya degerlikler çaprazlanarak formül bulunabilir Ca ve Selementlerinin yaptıgı bileşigin formülü yazılırken çaprazlama yapılmazÇünkü CaSyazılışında yüklerin toplamı sıfırdır

Bileşiklerin İsimlendirilmesi

İsimlendirmeyi iyonik baglı ve kovalent baglı için ayrı ele alacagıza)İyonik baglıbileşiklerin isimlendirilmesi:Yapısında katyon ve anyon bukunduran bileşikler iyonik yapılıdır4durumda incelenir1Mtal-Ametal=Metalin adı+Ametalin adı+ür NaCl (sodyum klorür)2Metal-kök=Metal adı+kök adı NaOH(sodyum hidroksit)3Kök -Ametal=Kök adı+Ametalin adı +ür(NH4 Amonyum iyodür4Kök-kök=Katyon kökadı+Anyon kök adı(NH4NO2Amonyumnitrit)b)Kovalent baglı bileşiklerin isimlendirilmesi:Ametal atomlarının kendi aralarında oluşturdukları bağ çeşidine kovalent bağ denirKovelet bağlı bileşiklerin isimlendirilmesinde atomlarınsayısı mono,di,tri,tetra,penta gibi latince kelimelerle ifade edilirİlk yazılan atom birtane ise mono yazılmazSonraki atomun sayısı her halukarda söylenir

CO:Karbon mono oksit

NCl3:Azot tri klorür

NO:Azot mono oksit

BİLEŞİKTEKİ ELEMENTLERİN DEGERLİGİNİN BULUNMASI

Bileşik formülü dogru verilipte,degerligi az bilinen elementlerden herhangi biri soruldugunda bileşigin yüklerinin sıfır olma şartından hareket edilerek çözüm yapılırMesela KMnO4 bileşigindeki K +1 O -2degerlikli oldugu bilindiginden,yüklerin toplamının sıfır olması için Mn +7 degerlikli olmalıdır Ayrıca bazı köklerin degerliginin bilinmesi gerekir Degerlik konusunda unutulmaması gereken önemli bir nokta;tekbaşına bulunan elementler nötür haldedirAynı şekilde bileşikte nötürdür, fakat bileşigi oluşturan elementler nötür degildir

BİLEŞİKLERİN SINIFLANDIRILMASI

Asitler

Suda çözündügünde ortama H+iyonu verebilen bileşiklerdirDiyer bir tarifle OH+iyonuyla reaksiyona giren maddelerdir HCl,HBr,HI gibi asitler kıvvetli asitlerdirKuvvetli asitler tam olarak iyonlaşarakçözünürlerTam olarak iyonlaşamayan asitlere zayıf asitler denirGenel özellikleri şunlardır;suda iyonlaşarak çözünürler,çözeltileri elektirigi iletir,turnusol kagıdını kırmızıya boyarlar,tatları ekşidir,soy metaller dışında bütün metallerle reaksiyona girerek tuz ve H oluştururlar,bazlarla nötürleşerek tuz ve su oluştururlar

Bazlar

Suda çözündügünde OH+iyonu verebilen bileşiklerdir1A gurubu metali hidroksitleri LiOH,NaOHkuvvetli bazlardırDiger bütünmetallerin hidroksitleri suda kötü çözündükleri için zayıf bazlardır Bazların genel özellikleri;suda iyiçözünürler,çözeltileri elektirigi iyi iletir,turnusol kagıdını maviye boyarlar,tatları acıdır,çözeltileri ele kayganlık verir,sadece anfoter metallerle reaksiyon verirler,asitlerle tuz ve su oluştururlar

Oksitler

Of2dışında oksijenin,iki cins atom bulunduran bütün bileşiklerine oksit denirOksitler kendi aralarında sınıflandırılabilir;1Asidik oksitler,oksijence zengin bileşiklerdir çogu ametal oksitidirönemli özellikleri;asidik karektedir,bazlarla vebazik karakterli bileşiklerle reaksiyon verirler,su ile reaksiyonu sonucu asitleri oluştururlar2Bazik oksitler;Metaller bazik karakterli oldukları gibi metal oksitleride bazik karakterlidirZnO,Al2O3 gibi anfoter oksitler hem bazik hemde asidik özellik gösterirler/Anfoter metal;Hembazlarla hemde asitlerle reaksiyon veren metaller/Diyer metaller bazik oksit sınıfındadır MgO,CaO,MnO,NiO gibiÖnemli özellikleri;Bazik karakterlidir,asitlerle veasidik karakterli bileşiklerle reaksiyon verirler,su ile reaksiyona girerek bazları oluştururlar3 Nötür oksitler;Ametallerin oksijence fakir bileşikleridirOksijen sayısı diyer ametalin sayısından azsa veya eşitse bileşik nötür oksittir NO,CO,N2OgibiÖnemli özellikleri;Asidik ve bazik özellik göstermezlerAsitlerle,bazlarla vesuile reaksiyona girmez4Anfoter oksitler;Hem asidik hemde bazik özellik gösterirlerAside karşı baz baza karşı asit gibi davranırlarZnO,Al2O3SnO gibiÖnemli özellikleri;Hem asitlerle hem bazlarla reaksiyona girerlerSu ile reaksiyona girmezler5 Peroksitler;İki taneoksijen atomunun toplam -2 degerlikli oldugu durumlarda bileşik peroksit adını alırMesela Na2O2(sodyum peroksit) bileşiginde her sodyum +1,iki tanesi +2 oldugu için ,iki tane oksijen -2 degerliklidirBu iki oksijenden biri -2 degerlikli,digeri nört oksijen atomudur6Bileşik oksit;Yapısında aynı elementin degişik oksitleri bir arada bulunduran bileşiklerdirBileşik oksitler için Fe3O4 ve Pb3O4 örneklerini verebiliriz

Tuzlar

ASit ve bazların nötürleşme ürünüdürİyonik baglı bileşiklerdirHemen hemen hepsi katı fazdadırÇeşitli geometrik şekillere sahip kristal yapılı bileşiklerdirKatyonu H+ olan bileşiklere asit,anyonu OH- olan bileşiklere baz dendigini söylemiştikAnyon O- ise bileşik,oksit sınıfından denilmiştiBu üç durum dışında bütün katyon-anyon bileşikleri tuz sınıfındadırTuzlarda kendi aralarında sınıflandırılırlar 1ASidik tuz;Asidik karekterlidirlerKuvvetli asit ile,zayıf bir bazın reaksiyonundan oluşurlarCaCl2,NH4Cl bileşiklerini bu sınıfa örnek verebiliriz 2Bazik tuzlar;Bazik karakterlidirlerKuvvetli bir bazla zayıf bir asidin reaksiyonundan oluşurlarNaCN,K2 bileşikleri örnek olarak verilebilir3Nört tuz;Asidik veya bzik özellik göstermeyen tuzlardırKuvvetli asitle kuvvetli bir bazın nötürleşmesi sonucu oluşurlarNaCl,LiBr bileşikleri bu sınıftadır4Çİft tuz;Aynı asit köküne sahip iki tuzun meydana getirdikleri ortak iyon kıristalleridirMgCL2,KClgibiBazen yapılarında su molokülleride bulundururlarÇözündüklerinde bütün iyonlarına ayrışırlar5Kompleks tuz;Asit kökleri aynı iki tuzun yaptıgı bileşiklerdirAnyon katyonlardan biriyle kompleksmiş durumdadırÇözündüklerinde kopleks yapı kendini korurFe3(Fe(CN))2 gibi