Tirilye (Zeytinbağı)

Tirilye (ZeytinBağ)

(Bursa)

Marmara Denizi kıyısında Mudanya ilçesinin 2400 nüfuslu bir belediyesidir Tarihi çok eskiye dayanan bir yerleşim yeridir

Günümüzdeki adı Zeytinbağ?dır ama daha çok Bizans?tan kalma Tirilye adı ile anılır Bizans kasabası Tirilye, 1330?larda Osmanlı kasabası olmuş ve Tokat, Kütahya, Kastamonu?dan gelen Müslümanlar kasabaya yerleştirilmiş; 1900 başlarında Mahmut Şevket Paşa Kasabası adını almış 1924?te mübadele sonrası Girit ve Selanik göçmenleri kasabaya yerleştirilmiş, kiliseler dahi gelen göçmenlere mülk olarak verilmiş Kasabanın Rum halkı ise Atina yakınlarındaki Rafine ve Neon kasabalarına gitmişler Tirilye, 1963?te Zeytinbağı adını almış

Zeytinbağ adı kasabadaki zeytincilik uğraşından gelir; Tirilye?nin orta boyda, küçük çekirdekli, çekirdeği zeytine yapışmayan sofralık zeytinleri, salamura yöntemiyle 3-4 yıl saklanabilir Son yıllarda yöre turistik bir önem kazanmaya başladığından bu yana kasaba halkı topladıkları zeytini, kendi yaptıkları zeytin yağını evlerinin, dükkânlarının önünde satmaktalar Kasabanın girişindeki Emil Zeytincilik?e ait dükkan en tanınmış zeytinci

Tirilye?de zeytinciliğin yanı sıra şarapçılık yapılır Kurtuluş Savaşı başlarına kadar üzüm yetiştiren ve Amerika?ya şarap sattığı bilinen Tirilye?de artık üzüm yetiştirilmiyor ama başka yerlerden gelen üzümlerle şarap yapılıyor Baküs Şarapçılık?ta şarabın tadına bakılabilir

Tirilye, barbunya balığının anavatanı olarak bilinir Eskiden dere ağzında bol barbunya bulunduğu ve Doğu Roma İmparatorlarına buradan barbunya balığı gittiği rivayet edilir Günümüzde sahildeki balık lokantaları (Şekerev, Savarona, Liman, Mahur, Türk yemekleri sunan Mehmet Ali), özellikle hafta sonları deniz kenarında balık yemek isteyen Bursalılar ile dolar

Tirilye; Bizans, Rum ve Osmanlı mimarisinin izlerini taşıdığı için 1980?den bu yana birinci derecede SİT alanıdır 7 kiliseden üçü ayaktadır: Camiye çevrilip Fatih Camii adını alan Büyük Kilise, günümüzde ev olarak kullanılan ve Dündar Evi olarak bilinen Yuannes Kilisesi, dünyada duvarlarına resim yapılan ilk kilise olduğu söylenen Resimli Kilise, Boyalı Kilise veya Kemerli Kilise adlarıyla anılan kilise Tirilye?deki üç manastırdan ise sadece Aya Yani kısmen ayakta kalabilimiştir

1909?da papaz okulu olarak neo-klasik tarzda inşa edilen, Kurtuluş Savaşı öncesinde yetimhane olan ve 1988?e kadar ilkokul olarak kullanılan Taş Mektep adlı görkemli yapı, bugün Uludağ Üniversitesi?ne aittir ve restorasyonunun tamamlanarak meslek yüksek okulu olarak kullanılmayı beklemektedir

Tirilye?ye sabah erken saatte gidenler, 180 yıldır sadece sabahları açık olan simitçi fırınından simit alıp yiyebilir

Kasabayı baştan sona kateden cadde ile her iki yanındaki birkaç dar sokakta taş binalar arasında gezdikten sonra tepedeki Çamlı Kahve?de asırlık çınarların altında çay içmek ve cevizli lokum (tatlı değil, bir çeşit börek) yemek mümkün

ATV?nin izlenme rekorları kıran Melekler Adası dizisi kasabada çekilmiş ve tanınmasını sağlamıştır Son günlerde Kanal D?de Sev Kardeşim dizisi de Tirilye?de çekilmektedir