Doğum Nefesleri

Doğa, kadına doğum yapabilme yeteneğini eşsiz bir mükemmellik ile sunmuştur En ilkel toplumlardan günümüze kadar kadının toplumdaki yeri her zaman doğurganlığı nedeniyle bereket ile örtüşmüştür Kadın her zaman kutsaldır, güçlüdür, saygındır ve bunun en önemli sebebi doğurganlığıdır Bu kadar önemli ve değerli bir yeteneğe sahip olup da doğum yapmaktan korkmak pek mantıklı değil aslında Ama bu korkuyu bilinçaltımıza sürekli işleyen yüzlerce irili ufaklı motiflerle büyüyoruz Daha küçük yaşlardan beri televizyonda olsun, büyüklerimizin konuşmalarında olsun, film ve kitaplarda olsun doğum hep acı ve çığlıklarla ifade edilir

Hamile bir kadına yapılan ' Allah kurtarsın ' ' Bir avazda kurtarsın ' vb temennilerinin altında bile hep acı ve korku şartlaması vardır Hamile birine hep doğum anıları anlatılır Ve bunlar aynı erkeklerin askerlik anıları gibi, her anlatıldığında süslenir, püslenir, şekillendirilir, çoğu kadın ne kadar büyük bir acıyı atlatabildiğinin başarısını anlatmaya çalışarak gücünü göstermeye çalışır Tatsız tecrübelerini anlatırken karşısındaki yeni anne adayına ne korku şartlanmalarını yüklediğini bilmeden, düşünmeden veya bilip de bundan garip bir haz duyarak…

Oysa doğum , doğanın kadına kendi kendine yapabilmesi için dahi gerekli tüm yetenek ve donanımı sunduğu bir olaydır Doktor, ebe vb sadece doğuma yardım eder, eğer doğumda annenin ve bebeğin sağlığı riske girecekse doktor müdahale eder, gereken operasyonları yapar Kadının kendindeki bu özel ve çok büyük gücü ve yeteneği bilmesi ve hissetmesi , buna inanması gerekir Gerçekten de bunun bilincinde olarak doğum yapan bir kadının kendine olan güvenindeki artış, hayatının devamında ona çok şey katacaktır

Hamilelik boyunca bu özel dönemin farkında olarak tadını çıkarmak varken, bebeğin içinde büyümesinin mucizevi gerçekliğine dokunmak, hissetmek varken bu dönemi korkularla geçirmek ne kadar yanlış Oysa hamilelik sırasında yapılabilecek birtakım egzersizler ile doğuma hazırlanmak çok daha dinlendirici, moral verici, güç verici, motivasyon sağlayıcı değil midir?

Doğum sırasında ağrıların neden ve nasıl oluştuğunu bilmek, bu konuda panik olmadan gereken şekilde davranmak konusunda anne adayı için önemlidir Doğum, rahimdeki kasılmalar ile rahimin açılarak bebeğin dünyaya gelmek için ilerlemesi anlamına gelen mekanik bir olaydır

Doğum ağrıları başladığı zaman bilinçli olmayan anne bu bilinmezliğe korku ile karşılık verir Korku adrenalin salgılanmasını tetikleyen en önemli duygudur Adrenalin bir panik hormonudur ve salgılanmaya başladığı anda vücut kalp atışlarını hızlandırarak, vücut ısısını arttırarak, bir çeşit refleks ile savunmaya geçerek kendini korumaya alır Bu durum doğum sırasında istenen bir şey değildir

Çünkü vücutta refleksle kasılmalar artar, düzenli olan doğum kasılmalarının ritmi bozulur, kasılan rahime giden kan akışı azalır, dolayısıyla kanla taşınan oksijen de azalmıştır Kasılmaların refleks kasılmalarıyla etkisi daha ağrılı olarak hissedilir Ağrı arttıkca korku, korku arttıkca ağrı artar Sonuçta vücut kendini kilitler ve doğum yavaşlar veya durur Oysa bu ağrıların doğum için bebeğimizin doğum kanalında ilerleyip onu kollarımıza alacağımız anın habercisi olan rahim kasılmaları olduğunu bilerek bu kasılmalar sırasında gevşeyebilsek ve rahat nefes alıp versek ,sancıların düzenliliğini gözlemlesek ve vücudumuza da bebeğimize de yardım etsek doğum hem biz hem de bebeğimiz için travmatik bir durum olmaktan çıkacaktır

Doğum ağrıları dediğimiz kasılmalar sırasında kendimizi kasarsak, korkarsak, korkuya karşı salgılanan adrenalinle beraber, doğal dengeyle vücudumuz da nefesi de tutacak şekilde kendini şartlandırır Çünkü adrenalin tehlike anı sinyali verir Aynen doğada korku ile bekleyen bir hayvanın nefesini tutup tehlikenin geçmesini beklemesi gibi Bu durum da vücudumuza da bebeğimize de giden oksijeni çok azaltır, düzensizleştirir
Hamilelik boyunca salgılanan progestron, uterusun kasılmalarını önler, hamileliğin sonlarına doğru östrojen salgılanması artarak uterus kasının kasılmalarına sebep olur Bu da doğum olayının başlaması demektir Bebeğin başının basıncı rahim ağzının uyarılmasını sağlar bu da hipofizden oksitosin salgılanmasını beraberinde getirir

Oksitosine doğum hormonu da denir ve rahim kasılmalarını arttırıcı etkisi vardır Hamileliğin son dönemlerinde cinsel ilişkiden kaçınmak gerekliliği oksitosin salgılanmasına sebep olacağı nedeniyledir Ayrıca doğum yaklaştıkca plasentadan salgılanan relaxin hormonu, rahim ağzı ve vajinadaki kasları yumuşatır ve esnekleştirir Bu da doğumun rahat olabilmesini sağlar

Hamilelik boyunca uterusda hafif ve ritmik olarak varolan kasılmalar doğum yaklaştıkca daha hissedilebilir bir hal alır , başlangıçta 30 dakikada bir olan kasılmaları her anne adayı fark etmeyebilir ama sancıların arasındaki süre azalmaya başladıkça hissedilirliği de artar Bu ritmik kasılmalar ile bebek her seferinde biraz daha doğuma yaklaşır

Yukarıdan aşağı doğru olan kasılmalar dalgalanmalar şeklindedir Sanki adet dönemi sancısı veya gaz sancısı gibi hissedilirler Sancı araları 2-3 dakikaya kadar düştüğünde artık rahim ağzı açılmıştır Sancılar yaklaşık 50-90 sn sürer ve artarak başlar, azalarak biter En şiddetli olduğu birkaç saniyede ve artıp azalma aşamalarında doğru nefeslerle doğuma yardımcı olabiliriz Ağrıların artmaya başladığı ilk kısımda kontrollü ve eşit aralıklı derin nefesler almalıyız Bu nefesleri göğüs nefesi olarak almamız diyaframımızın aşağı doğru esnemesini sağlayarak bebeğimizin doğum kanalında ilerlemesine de yardım eder Bu nefesleri burundan alıp ağızdan veriyoruz ve her bir nefesi alıp vermemiz yaklaşık 10 sn sürüyor

Nefes alırken içimizden 4 e 5 e kadar sayıp, verirken gene aynı sayıda nefesimizi vermeye çalışmak için hamilelik sırasında bu nefesi çalışmak önemlidir Sancının en şiddetli olduğu saniyelerde yüzeysel sık aralıklı ve kısa nefesleri aralık bir ağızla hatta üfleyerek vermek doğru olacaktır Bu nefes sadece göğüste hissedilmeli karına inmemelidir Ağrı azalmaya başladığı anda gene artarken olduğu gibi kontrollü ve eşit aralıklı burundan alıp ağızdan verilen nefesi uyguluyoruz Bu şekilde dalgalar halinde gelen kasılmaların arasında geçen süreleri ise iyi değerlendirmeli gevşemeli ve nefesimizi düzene koymalı, dinlenmelidir Bunun için ise hamilelik boyunca gevşeme egzersizi yapmak faydalı olur

Gevşeme egzersizinde en önemli olan burundan nefes alırken bedenimizi kaslarımızı tek tek hissetmek, ve nefesimizi ağzımızdan verişimizde ise her bir kasımızı sırayla gevşetmek, kaslarımızı akıyor, eriyor gibi duyumsamaya çalışmaktır
Rahim ağzı 10 cm olduğunda bebeğin başı kalınbağırsağa basınç yapar ve ıkınma ihtiyacı hissettirir Bu durumda açılma gerektiği kadar olmuşsa ıkınmaya başlamak lazımdır Doktor anneyi gereken şekilde yönlendirmeden ıkınmak doğru değildir çünkü bazen açılma tamamlanmadan bu his oluşabilir ve ıkınmak bu durumda anne ve bebek için zararlı olabilir Eğer bu hisse rağmen doktor ıkınma istemiyorsa ıkınmayı önlemek için nefesimizi tutmadan aralık ağzımızdan alıp vererek kaslarımızın rahatlamasını sağlayabiliriz

Eğer sancımız fazla ise göğüste hissedilen sık sık ve kısa solumalarla nefesimizi ayarlamalıyız Bu köpek soluması şeklinde de ifade edilen bir soluma şekli olup, bebeğin başı doğarken de genital bölgede yırtık olmaması için de uygulanmalıdır Periyodik gelen doğum sancılarımızın en şiddetli olduğu zamanlarda kullandığımız nefes de bu nefesti

Ikınmamız gereken aşamada doktorumuzun 'ıkın' demesi ile bacaklarımızı ayırarak, sıkıca dizden kıvrık şekilde bedenimize yaklaştırıp kavramak ve çenemizi göğsümüze indirerek kuvvetle ıkınmak gerekir Arkamızda yastıklarla destekleyerek yarı oturur, çömelir pozisyonda ıkınmak daha etkili olabilir Ikınmak için göğsümüze dolduracağımız kocaman bir nefesi tutup, aynı büyük tuvaletimizi yapar gibi kuvvetle bebeğimizi iterek ıkınmalıyız

Nefesimizi tutamayacağımız aşamada hemen bırakıp yeniden büyük bir nefesi içimize doldurmalı ve ıkınmaya devam etmeliyiz Ta ki ağrı geçene kadar Ikınma aşamasında dikkat etmemiz gereken konu tuttuğumuz nefesi göğsümüze doldurup karnımıza kadar indirmemektir Bağırmak ise çok yorucu ve sancıyı da arttırıcı yönde etki edecektir Elbette hamilelik sırasında bu ıkınmayı çalışmayız ama göğsümüze büyük nefes alıp onu içimizde tutma süremizi yavaş yavaş arttırarak doğumdaki ıkınma gücümüzü etkileyecek bir egzersiz yapabiliriz