Yüksek Hareket Kabiliyetli Çok Amaçlı Vasıta Tarihi

Tarihi




HMMWV TOW füzesi ateşlerken


1970li yıllarda Amerikan Ordusu askeri amaçlı kullanılan sivil tasarımlı kamyonlardan daha fazla yararlanamayacağını düşünmeye başladı 1977 yılında Lamborghini firması geliştirdiği Cheetah modeli ile Amerikan Ordusunun kapısını çaldı 1979 yılında ABD Ordusu Yüksek Hareket Kabiliyetli Çok Amaçlı Vasıta (High Mobility Multipurpose Wheeled Vehicle veya HMMWV) sınıfında araçlar için gerekli ölçütlerini açıkladı O yılın Temmuz ayında çalışmalarına başlayan AM General firması bir yıldan az bir süre sonunda ilk deneme modeli olan M998'i test etmeye başladı ABD Hükümeti Şubat 1981 tarihinde AM General firmasınında bulunduğu beş firmayı Yüksek Hareket Kabiliyetli Çok Amaçlı Vasıta alımı için açılacak ihaleye davet etti Temmuz 1981 tarihinde aralarında AM General firmasınında olduğu üç firma Aşama I kontratını kazandı Bu sayede firmalar ABD Ordusu tarafından denenecek prototip HMMWV araçlarının gelişimi için devletten fon kazanmış oldu Kasım 1982 tarihinde aracın ilk asıl çizimleri ortaya çıktı Mart 1983 tarihinde hükümet AM General firmasının HMMWV modelinin üretecek firma olacağını açıkladı Denemeler süresince firma mühendisleri hükümet yetkililerinin istekleri çerçevesinde araç üzerinde birçok değişikliğe gitti Bu arada 24 Temmuz 1983 tarihinde American Motors firması elinde bulunan AM General'e ait hisseleri LTV Corporation firmasına sattı
1983 tarihinde hükümet son geliştirilen Humvee modelini kabul etti Ancak AM General firmasına bağlı mühendisler (firma depolarında on anda 3000ne yakın araç vardı) hala aracın ön ızgarası üzerinde çalışıyordu AM General 1984 yılı boyunca askeri birliklere denemesi için araç göndermeye devam etti Mart 1985 tarihinde araçların birliklerine teslim edilmeye başlandı Kontrat bünyesinde firma 15 farklı model HMMWV aracı üretecektiAlınacak 55000 aracın 39000 tanesi Kara Kuvvetlerine bağlı birliklerde kalanı ise Amerikan Deniz Piyade Kolordusu, Amerikan Hava Kuvvetleri ve Donanma birliklerinde kullanılacaktı 1981 yılında ilk kazanılan prototip kontratının ardından , Mart 1983 tarihinde AM General firması ilk teslimatı 2234 adetlik toplamda 12 milyar ABD dolarını bulan HMMWV antlaşmasını imzaladı Kontrat bünyesinde firma 15 farklı model HMMWV aracı üretecekti Alınacak 55000 aracın 39000 tanesi Kara Kuvvetlerine bağlı birliklerde kalanı ise Amerikan Deniz Piyade Kolordusu, Hava Kuvvetleri ve Donanma birliklerinde kullanılacaktı Bu ihale daha sonra gelen arttırmalar ile beş yıllık süre içersinde toplamda 16 milyar ABD doları ve 70,000 adetlik Humvee aracına ulaştı AM General 1989 ve 1994 yılında açılan diğer Humvee ihalelerini de kazandı
Başlangıç üretiminden itibaren HMMWV modeli üzerinde birçok değişikliğe gidildi Bu değişiklikler içerisinde teknolojik, çevresel, operasyonel ve güvenlik amaçlı geliştirmelere gidildi Örneğin taşıma kapasitesi arttırıldı Radyal lastiklere geçildi 1994 yılında Çevre Emisyon Ajansı sınırlamalarına uyuldu Ticari kova biçimli koltuklar, üç noktalı emniyet kemeri, dört ileri vites kutusu, turboşarjlı motor ve klima bunlardan diğerleridir 1995 yılında firma A2 biçim ve Expanded Capacity Vehicle (ECV) HMMWV modellerini tanıttı A2 model araçlarda dört ileri vites kutusu, elektronik şanzıman, 65 litre dizel motor bulunuyordu ECV aracıda 1995 yılında üretilmeye başlandıTaşıma kapasitesi mürettebat dahil 2318 kiloya çıkartıldı
En son geliştirilen A2 araçları XM1151 Arttırılmış Kapasiteli Taşıtıcı ve XM1152 Arttırılmış Kapasiteli Birlik/Kargo/Kasa Taşıyıcıdır HMMWV'ler ilk olarak 1989 yılında Panama'nın işgali sırasında kullanıldı HMMWV modeli ilerleyen yıllarda Amerikan Ordusunun omurgasını oluşturmuştur 10,000 adetten fazla araç 2003 yılındaki Irak'ın Özgürleştirilmesi Harekatı sırasında kullanıldı
Kosova Savaşı sırasında Yugoslav Ordusu tarafından ele geçirilen bir Amerikan Humvee'si Sırbistan'ın başkenti olan Belgrad şehrinde bulunan askeri müzede sergilenmektedir

Kaynak : Wikipedia