İklimlendirme Tarih

Tarih
İklimlendirme sağlamak için ısıyı makineleri kullanarak taşımak görece modern bir icattır, binaları soğutmak ise değildirAntik Romalılar'ın belirli evleri soğutmak için sukemerinden gelen suyu o evlerin duvarlarında dolaştırdığı bilinmektedirBu şekilde suyun kullanımı pahalı olduğu için, sadece zengin kişiler böyle bir lüksü karşılayabiliyorlardı
Orta çağ İran'ı ise sarnıçlarla ve rüzgar kuleleriyle sıcak mevsimde soğutulan binalar vardı: sarnıçlar(merkezi bir avluda bulunan geniş havuzlar, yer altı tankları değil) yağmur suyunu toplardı; rüzgar kuleleri rüzgara karşı pencerelere ve hava akışını binanın altına yönlendirmek için dahili pervanelere sahipti, genellikle sarnıcın üzerine ve rüzgar soğutma kulesine doğru yönlendirirlerSarnıçtaki su buharlaşarak binanın içindeki havayı soğuturdu
1820'de, İngiliz bilim adamı ve mucidi Michael Faraday sıkıştırılan ve sıvılaştırılan amonyağın, buharlaşabildiğinde, havayı soğuttuğunu keşfetti1842'de, Florida'lı doktor John Gorrie buz üretmek için, ki bu buzları Apalachicola'daki hastanesindeki havayı soğutmak için kullanıyordu, kompresör teknolojisini kullandı Buz yapan makinesini sonunda binaların sıcaklıklarını ayarlamak için kullanmayı umuyorduTüm şehri soğutan merkezi bir sistemi dahi düşünüyordu Prototipinde kaçak olmasına ve düzgün çalışmamasına rağmen, Gorrie buz yapan makinesi için patenti 1851'de aldıHemen ardından baş finansal destekçisi ölünce başarı umutları yok oldu, Gorrie makineyi geliştirmek için ihtiyaç duyduğu parayı alamadıBiyografi yazarına göre(Vivian M Scherlok) "Buz Kralı" Frederick Tudor'u, kendi başarısızlığından dolayı suçluyordu, çünkü Tudor'un kendi icadına karşı bir kampanya yürüttüğünden şüpheleniyorduDrGorrie 1855'de fakirlik içinde öldü ve iklimlendirme fikri 50 yıllığına ortadan kayboldu
İklimlendirmenin ilk ticari uygulamaları kişisel rahatlıktan çok endüstriyel işlemlerde kullanıldı1902'de ilk modern elektrikli klima Willis Haviland Carrier tarafından icat edildiBir basım fabrikasındaki işlem kontrolünü geliştirmek için tasarlanan icadı sadece sıcaklığı kontrol etmekle kalmıyor aynı zamanda nemide kontrol ediyorduDüşük ısı ve nem uygun kağıt ölçülerini yakalamayı ve mürekkep hizalamasını sağlayacaktıDaha sonra Carrier'in teknolojisi, işyerlerindeki verimliliği arttırmak için kullanıldı ve Carrier şirketi artan talebe uymak için şekillendiZaman geçtikçe iklimlendirme ev ve araçlarda rahatlığı arttırmak için kullanılır hale geldi1950'lerde konutlara olan satışlar ani bir şekilde arttı
1906'da, Amerika'lı Stuart W Cramer, dokuma fabrikasındaki havaya nem eklemek için yeni yollar keşfediyorduCramer "air conditioning," terimini aynı yıl yaptığı patent talibinde "water conditioning"in(tekstil işlerini kolaylaştıran bir proses) bir analoğu olarak ilk kez kullandıNem ile havalandırmayı birleştirerek ortamı değiştirdi ve ve tekstil fabrikalarında çok önemli olan nemi kontrol ederek fabrikanın içindeki havayı değiştirdiWillis Carrier terimi kabullendi ve bunu kendi şirketinin isminde kullandıHavadaki suyun, soğutma etkisi yaratmak için, buharlaştırılmasına buharlaştırmalı soğutma denir
İlk klimalar ve buzdolapları amonyak, metil klorid, ve propan gibi, kaçak durumunda ölümcül kazalara sebep olabilecek, zehirli ve yanıcı gazları kullanıyorlardı Thomas Midgley, Jr1928'de ilk kloroflorokarbon gazı olan Freon'u yarattıBu soğutkan insan lar için daha güvenliydi fakat daha sonra ozon tabakasına zararlı olduğu anlaşıldı "Freon" ise tüm kloroflorokarbonlar(CFC), hidrojenli kloroflorokarbonlar(HCFC) veya hidroflorokarbonlar İÇİN KULLANILAN, Dupont'a ait bir ticari isimdir, her birinin ismi moleküler kompozisyonlarını anlatan bir sayıya sahiptir(R-11, R-12, R-22, R-134)Doğrudan genişlemeli soğutmada en çok kullanılan karışım ise R-22 diye bilinen bir HCFC'dirBunun yeni ekipmanlardaki kullanımı 2010 yılına kadar yavaş yavaş azalacak ve 2020 yılına kadar tamamen bitecektirR-11 ve R-12 Amerika'da artık üretilmemekte, bunu satın almanın tek yolu ise diğer iklimlendirme sistemlerinden elde edilmiş, temizlenmiş ve saflaştırılmış gazları almaktırBirçok ozona zarar vermeyen soğutkanlar alternatif olarak geliştirilmiştir"Puron" marka adıyla bilinen R-410A'da bunlara dahildir
İklimlendirme teknolojilerinde yenilikler, özellikle enerji verimliliğini arttırma ve iç mekan hava kalitesini arttırma konusunda, devam etmektedir

Kaynak : Wikipedia