İstanbul Kartal İlçesi

KARTAL

Nüfus: 407865 (2000) İstanbul'un Anadolu yakasında, Kartal ilçesi, Kocaeli yarımadasının güneybatı kesiminde yer alır Doğusunda Pendik, batısında Maltepe, kuzeyinde Sultanbeyli ilçeleri ve şamandıra beldesi, güneyinde ise Marmara denizi ile çevrilidir Daha kuzeyde, mücavir alanları Ümraniye ve Şile ile buluşmaktadır 1992 yılında, daha önce Kartal'a dahil olan Sultanbeyli ve Maltepe ilçe olmuş ve Kartal'dan ayrılmışlardır Yüzölçümü 80 kilometrekaredir Şehir merkezi, tarihin eski dönemlerinden beri küçük bir balıkçı köyüdür ilk defa sahilde balık avlamak için gelip buraya yerleşen Kartelli isminde bir balıkçıdan dolayı buraya Kartal denildiği kabul edilmektedir öte yandan, Bizans zamanında, liman önemi taşıyan bu beldeye Kartalımın denildiği de bilinmektedir Bu iki görüş birleştirildiği takdirde ortaya çıkan gerçeğin şöyle olduğu kabul edilmektedir: şehrin Bizans zamanındaki isminin söylenişi Kartal kelimesine yakın bir kelime idi Türkler bu söylenişi Türkçe Kartal kelimesine çevirerek kullanmaya başlayınca günümüze de bu şekliyle ulaşmıştır

11 yüzyılda Kutalmışoğlu Süleyman Şah tarafından Bizans'tan alınmış ancak zaman içinde yeniden Bizans'ın eline geçmiştir Kartal, 1329'da Bizans'la yapılan savaşın sonunda tamamen Osmanlı egemenliğine girmiştir Osmanlı döneminde de küçük bir yerleşim mahalli olarak kalan Kartal, 1873'te Haydarpaşa-Pendik banliyö hattının açılmasından sonra nispeten hareketlenmeye başlamıştır Cumhuriyetle birlikte Kartal’ ın gördüğü en büyük değişiklik 600 yıldır Osmanlı’nın hoş görü ve koruması altında Türklerle içiçe yaşayan Rumların, Lozan Anlaşması’ nın ilgili hükmüne istinaden Yunanistan’a gönderilmesi ve oradan getirilen mucahir Türklerinde bir kısmının Kartal’a yerleştirilmesi olmuştur Böylece Kartal tam bir Türk şehri hüviyetine kazandı 1947'de Kartal ve çevresinin sanayi bölgesi olarak belirlenmesiyle, ilçenin nüfusu ve üretimi artarken beraberinde ciddi oranda çevre kirlenmesi yaşanmıştır Halen İstanbul içindeki en önemli sanayi bölgelerinden biri olan Kartal’da halkın büyük çoğunluğu da işçi olarak çalışmaktadır İlçe merkezi ve şamandıra beldesinde yaklaşık 400 büyük ve orta ölçekte fabrika, 1300 atölye, 1200 küçük esnaf ve işyeri bulunmaktadır

Bu fabrika ve atölyelerde yaklaşık 40 bin işçi çalışmaktadır) Kartal'da ulaşım deniz, kara ve demiryolu ile sağlanmaktadır Pendik-Kurtköy'de hizmete giren Sabiha Gökçen Havaalanına 15 dakika uzaklıkta bulunan Kartal'dan, Yalova'ya Deniz Otobüsü ve Yolcu Vapuru ile ulaşım sağlandığı gibi, ilçeden geçen E-5 Karayolu ilçeyi Anadolu'ya bağlar ıstanbul Boğazı üzerindeki Boğaziçi ve Fatih Sultan Mehmet köprülerinden Avrupa yakasındaki il ve ilçelerle karayolu ulaşımı sağlanmaktadır Kadıköy'den Pendik'e kadar uzanan Bağdat Caddesi ilçede önemli bir yer tutmaktadır Deniz kıyısındaki ulaşım Bostancı sahilinden, Maltepe ilçesini geçerek Kartal'a, oradan da Pendik yoluyla Tuzla ilçesine kadar uzanmaktadır Diğer bir ulaşım ise; Büyükbakkalköy, şamandıra ve Sultanbeyli'den geçen Anadolu otoyoludur

Coğrafi Durumu

a) Hududu ve Yüzölçümü : Kartal ilçesi,yerleşim bölgesi olarak verimli topraklara sahip,iklimi gayet müsait,yeraltı memba suları azımsanmayacak kadar fazlaAyazması ile meşhur ve dünyanın balkonu Yakacık gibi bir tabiat harikasına sahip olan tarihi ve kültürel zenginlikleri ile oldukça göz kamaştırıcı bir kentimizdir 1908 yılından sonra ilçe haline gelen Kartal,Kocaeli Yarımadasının güneybatısında,Marmara Denizinin Kuzeydoğusunda,40 derece ve 50 Dakika enlem,29 derece 11 dakika boylamlar arasında yer alır Doğuda Pendik ve Sultan beyli,Kuzeyde ve Kuzeybatıda Ümraniye ilçesi,Batıda Maltepe ilçesi,Güneyinde Marmara Denizi ile çevrili olup,83km2lik yüzölçümüne sahiptir

b) Jeolojik Yapısı ve Dağları : Deniz seviyesi (0) dan başlayarak Kuzeye doğru tatlı bir meyille (537) metreye kadar yükselir İlçenindeniz kıyısı kum ve kil ile kıyıdan itibaren kuzeye doğru silislerle kaplıdırBu kitle en çok bir metre kalınlıkta kırmızı ve kahverengi topraklarla örtülü ve oldukça verimlidir İlçemizin Yakacık bölgesinde kalker ve kuvarsit madenleri bulunurİlçeye bakıldığında bir takım tepe ve düzlüklerden meydana geldiği görülürİstanbul'un en yüksek dağı Yakacık Aydos Dağı olup yüksekliği 537mdir

c) Suları : Belli başlı akarsularından Paşa köy deresi,Kavaklıdere,Fındıklı dere ,Ömerli Barajına dökülür Yakacık Semtinde de çıkan membaa suları Yakacık halkının büyük ölçüde içme suyu ihtiyacını karşılamaktadır

d) İklimi : Karadeniz'in yağışlı iklimi ile Akdeniz'in ılıman iklimi arasında geçit teşkil ederKışın Balkan Yarımadasının soğuk,Karadeniz'in yağışlı,Akdeniz'in ılıman güneşli havaları etkisinde kalırBu nedenle kıştan ilkbahara,yazdan sonbahara geçiş çok defa fark edilmezkış aralık ayından itibaren Nisan ayına kadar sürer,ortalama 7 gün kar yağar,yaklaşık 25 gün de don olur