Televizyon Ve Çocuklar

Bilmemiz Gerekenler
Çocukluğun ilk yılları ruhsal, bedensel ve sosyal kimliğimizin gelişip biçimlendiği en önemli yıllardır ve erken çocukluk yıllarında sağlıklı psikososyal gelişim çocuğun gördükleri, duydukları ve sosyal çevresi ile yakından ilişkilidir O halde özellikle televizyon gibi etkili bir iletişim aracını kullanırken, bir de çocuklar söz konusu olduğunda son derece seçici olmamız gerektiği yadsınamaz bir gerçektirİşten eve döndükten sonra sanıyoruz pek çok evde ortak olan etkinlik televizyon seyretmektir Ancak hiç düşündünüz mü televizyon karşısında geçirdiğiniz saatler çocuğunuzla başbaşa geçireceğiniz saatlarinizi çalmıyor mu? Özellikle de hiçbir program ayırt etmeden tüm akşamı bu şekilde geçiriyorsanız hem siz hem çocuğunuz için son derece üzücü bir durum olduğunu söylemek gerekir İsterseniz çocuklarımızla birlikte iken çok fazla ve hiçbir program ayırt etmeden televizyon izlemenin ne gibi olumsuz etkileri olacağına hep birlikte bir göz atalımHerşeyden önce tüm gün sizler işyerinizde, çocuklarınız okul ya da bakıcılarla beraber vakit geçiriyorlar ve herkes evde olduğunda size en çok ihtiyacı olan ve özleyen yine çocuklarınız oluyor Elbette sizlerde çok yorgun oluyorsunuz, belki de televizyon açıp çocukları karşısına oturtup biraz vakit kazanmak iyi bir çözüm gibi geliyor

Tüm gün sizi özlemiş olan çocuğunuza iş yaparken de vakit ayırabilirsiniz Sofrayı birlikte hazırlarken ona vereceğiniz küçük sorumluluklar onu mutlu edecektir Hem sorumluluk yüklenecek hem de sizinle keyifli vakit geçirecektir Böylelikle çocuğunuzu sizin kontrolünüz dışında izleyeceği farklı programlardan da uzak tutmuş olacaksınız Çünkü program aralarında çeşitli fragmanlarda yer alan kısacık şiddet, bol kanlı kavgalı görüntüler onları gereksiz gerginliğe ve anlam veremedikleri korkulara sürükleyebilir Özellikle somut-soyut kavramlarının oturmadığı okul öncesi dönem, bu tarz korkuların gelişmesi için son derece elverişilidir Çocuklar bu dönemde dizi, film ve reklamlardaki şiddet sahnelerini adeta büyülenmiş gibi izlerler Çünkü onlar için bu görüntüler çok eğlendirici ve heyecan vericidir Eylemin içindeki hile, kurnazlık ve kötülükleri ayırt edemez Henüz ölüm kavramı da gelişmemiştir Ancak izlenen her görüntü kopyalanır ve taklit edilebilir Böylece onaylamadığınız konuşma ve davranışların her birini çocuğunuzda da gözleyebilirsiniz Çok yoğun biçimde şiddet içeren programları sürekli izleyen çocuklarda ilerleyen yaşlarda daha ciddi problemlerle karşılaştıkları gözlenmektedir Özellikle ergenlik döneminde çözümü zor problemler yaşanabilmektedir Ayrıca çok yüksek ses, anlam veremedikleri şiddet ve kavga sahnelerini izleyen çocukların daha sonra son derece huzursuz oldukları, kaygı bozuklukları yaşadıkları gözlenmektedirPeki ne yapmalı? Bizce çocuklarımızın izleyeceği programlar konusunda hassas olmalıyız Buna çizgi filmlerde dahil Ayrıca süre olarak da kısıtlama yapmalıyız Çünkü çocuklarımızın aileleri ile vakit geçirmeye, kitap okumak gibi güzel alışkanlıkları kazanmaya ihtiyaçları vardır Akşamları sürekli televizyon izleyerek geçirmek yerine birlikte zaman geçirmelisiniz Kendinize ve çocuğunuza ½ saat bile olsa kitap okuma zamanı ayırmalısınız Bu süreyi siz ona hikaye okuyarak geçirebileceğiniz gibi aynı zamanda siz kendi kitabınızı okurken o da kendi kitapları ile ilgilenebilir Doğru alışkanlıkları kazanabilmenin temelleri bu yaşlarda atılırAkşamları çocuğunuzla başbaşa geçireceğiniz bir yarım saat onun size doymasını sağlayacaktır Ayrıca odasında bir faaliyet köşesi hazırlayarak hem yaratıcılığını arttırabilir hem de televizyon karşısında amaçsız geçireceği süreyi azaltabilirsiniz Sizin önceden izleyip seçeceğiniz programlar ve aile yapınıza göre ayarlayacağınız sınırlı televizyon izleme süresi, akşamlarınızı daha keyifli geçirmenize imkan tanıyacaktır Unutmayın ki çocuklarımıza vereceğimiz herşey bu yaşlarda alışkanlığa dönüşür Bunun doğru ya da yalnış olması size bağlıBugünlerde çocuklarla televizyon arasındaki ilişki ile ilgili istatistikleri incelemenize gerek yoktur; bütün dergi, gazete ve basın araçlarında bu konu zaten yeterince işlenmektedir Bu kaynaklar, iki ile beş yaş arasındaki çocukların haftada ortalama 25 saat televizyon izlediğini ortaya koymaktadır; bazı çocuklar ise günde beş saatten fazla televizyon izlerler Liseden mezun olan Amerikalı bir çocuk o güne kadar televizyon önünde toplam 15000 saat geçirmiştir (İki yıl gece ve gündüz toplamına eşit bir zaman) derslerde geçirdiği zamandan 4000 saat daha fazla!

Televizyonun çocuklarda aşağıdaki davranışları oluşturabileceği bildirilmiştir Aşırı Beslenme Sendromu: Televizyon izlerken çocuklar aşırı miktarda beslenirler ve trans durumuna geçerler,Yetersiz, Entellektüel, Fiziksel ve Sosyal Aktivite: Televizyon izlerken, çocuklar koşup oynamazlar, diğer çocuklarla ilgilenmezler, kitaplara bakamazlar, hayal kuramazlar, resim yapmazlar veya bedenlerini ve zihinlerini çalıştırmazlarObezite: Çalışmalar son yıllarda çocuklardaki obezitenin %50 oranında artmasından televizyonun sorumlu olduğunu göstermiştir Bunun nedeni çok fazla kalori alınmasıdır
Yüksek Kolestrol Düzeyleri: Aşırı beslenme sadece çocukların aşırı kilo almasına neden olmakla kalmayıp aynı zamanda kolestrol düzeylerini de arttırır Araştırmalar, bunun hareketsizliğe ve kalp açısından sağlıksız bir diyetle beslenmeye bağlı olduğunu belirtmektedir Ayrıca yapılan araştırmalarda televizyon seyretme konusunda iradesiz davranan anne ve babaların yağ tüketimi ve kolestrolü önleme konusunda da kontrollü olmadıkları gösterilmiştir
Saldırgan Davranışlarda Artış: Bazı insanlar bunun tersini düşünse de, gittikçe artan kanıtlar anne babaların her zaman şüphelendikleri bir konuyu doğrulamaktadır; televizyondaki şiddeti seyretmek çocuklarda saldırgan davranışları körükler
Korkunun Artması: Küçük çocuklar gerçekle oyun olmayanı ayırt etmekte zorlanırlar Hayal mahsulü olan şeyleri gerçekmiş gibi algılarlar çünkü izledikleri her şeyi gerçek olarak değerlendirirler Televizyonda olan şeyler, onlar için kendi odalarında olanlar kadar gerçektir
Değer Yargılarında Bozulma: Çok az televizyon şovunda çocuklara olumlu değerler verilmeye çalışılırBaşa Çıkma Becerilerinde Azalma: Çocuğun sorunu mu var ya da kızgın mı? Çözümü basit! televizyonu aç ve seyret Uzmanlar televizyonu bu amaçla kullanan anne ve babaların çocuklarının hayatta karşılaşılan normal sorunlarla başa çıkmakta zorlandıklarını ve sorunları çözmeye çalışmak veya sıkıntıyı gidermek yerine kolay çözümlere yöneldiklerini ifade ediyorlarEntellektüel ve Sosyal Gelişmede Gecikme: Aşırı derecede televizyon seyreden çocukların daha az TV seyredenlere kıyasla, okuma testlerinde daha küçük puan almaları ve okulda daha başarısız olmaları şaşırtıcı değildirHayal Gücünün ve Yaratıcılığın Azalması: Okuma, zihinde bir takım hayallerin oluşmasını sağlar Televizyon ise tüm sahneyi gösterir, hayal gücüne ve yaratıcılığa yer bırakmaz
Bağımsız Oyun Oynama Becerilerinde Azalma: Çok fazla televizyon seyreden çocuklar kendi kendilerine oyalanamazlar ve bunun için motivasyon hissetmezlerAilevi ve Sosyal Bağların Zayıflaması: Bütün gün televizyon izleyen aile üyelerinin birbirleriyle ilişkileri zayıflar Trans halinde televizyon seyreden bireyler kendi aralarında çok az iletişim kurarlar ve duygu alışverişinde bulunurlarTelevizyonu Doğru İzlemek İçin 10 UyarıTüm dezavantajlarına rağmen, televizyon çocuğu başka yerde bulamayacağı harikalar ülkesine götürür Çocuklar televizyon sayesinde dünyanın uzak köşelerine giderler, geçmiş ve geleceğe yönelirler ve çeşitli sanatlar, bilimler hakkında bilgi edinirler Burada vereceğimiz 10 uyarı ile en az riskle en çok faydayı sağlayabilirsiniz
1) Şu anda mantıklı sınırlamalar getirin; 18 Aydan önce bir çocuğun televizyona hiç ihtiyacı yoktur 18 Ayda günde ½ saat yeterlidir İkinci yaşını geçtiği andan itibaren de günde bir saat televizyon izlemesine özellikle de hava dışarıda oynamak için uygun değilse, izin verebilirsiniz2) Sınırları koyun ve uygulayın; Sınırları koymak ve uygulamak farklı şeylerdir Belli bir süre televizyon izledikten sonra tam saatinde televizyonu kapatmanız ve ondan sonra çocuğunuzun ilgisini başka yere çekmeniz gerekir3) Televizyon izleme zamanlarını belirleyin; Yemek saatlerinde televizyonu açmayın Ayrıca oyun saatlerinde, aile toplantılarında ve tatil günlerinde de (Özel tatil şovları dışında) televiyonu kapatın4) Televizyonu beraber seyredin; Çocuklar aileleriyle televizyon seyrederken daha az trans durumuna geçerler ve gösterilenler ile ilgili etkileşim kurmak mümkündür5) Televizyonu daha etkileşimsel hale getirin; Televizyondaki karakterlerin resmini yapın, favori programlarda yapılanları tekrarlayın ve aranızda tartışın, olaylarla ilgili sorular sorarak çocuğunuzla beraber yorumlar yapın6) Televizyonu çocuğunuza ilgi göstermediğiniz zamanların yerine geçecek birşey olarak kullanmayın7) Televizyonu ödül veya şantaj amacıyla kullanmayın;Televizyonla iyi davranışlar arasında bağlantı kurmanız veya onu televizyondan mahrum etmekle tehdit etmeniz TV yi onun gözünde daha cazip hale getirir 8) Olumlu bir model olun; Çocuklar genelde söylediklerinizi değil, yaptıklarınızı taklit ederler Televizyonu kesinlikle sürekli açık tutmayın 9) Seçici olun ; Seçici olmak için; Önceden programlara göz atın ve yaşına uygun programlar seçin; DVD/CD Kaydedici varsa ona uygun programları kaydedin ve daha sonra beraber seyredin10) Olumsuz noktaları ortadan kaldırın; Televizyonun kötü etkileri şu şekilde azaltılabilir veya giderilebilir
Kaynak: Bilkent Üniversitesi Anaokulu - Ankara
'
Kaynak: Anneyiz